اخبار تاريخ و اقتصاد - روزنامه شماره ۴۴۷۵

• 

  توقف اصلاحات

  پس از مرگ امیرکبیر در هنگامه‌ای که دنیای غرب در قرن نوزدهم پیشرفت شتابنده‌ای در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی داشت، شاهد سکوتی سنگین در تمام عرصه‌ها و ساختار قدرت در ایران هستیم. در فاصله سال‌های قتل امیرکبیر تا آغاز صدارت سپهسالار (۱۲۸۸-۱۲۶۸ ه.ق) در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار باوجود تماس‌های مستقیم ایرانیان و حتی دربار ایران و در رأس آن شاه با غرب، جریان یا حرکت اصلاح‌طلبی در خور توجه یا اقدامی در جهت بسط و تدوین دولت جدید منطبق با نیازهای روز پدید نیامد.
• 

  عزل امیرکبیر

  ۲۸ آبان ۱۲۳۰ امیرکبیر از مقام صدارت عزل و به کاشان تبعید شد. پس از مدتی فرمان قتل امیرکبیر نیز صادر شد و سرانجام امیر را در بیستم دی ماه ۱۲۳۰ش در حمام فین کاشان به قتل رساندند. یکی از مهم‌ترین اقدامات امیرکبیر، تاسیس دارالفنون بود که پس از تلاش‌های وی در دی ماه ۱۲۳۰ش و ۱۳ روز قبل از قتلش افتتاح شد. این مدرسه در هفت شعبه تاسیس شد و اولین مدرسه جدید ایران بود که به آموزش علوم و فنون جدید در تهران می‌پرداخت.

• وضع مالیه ایران، در آستانه صدارت امیرکبیر

  در دوره کوتاه صدارت میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام، وضع مالیه و دخل و خرج کشور نظم به‌هم رسانید. برای دربار و شاه حقوق ثابت برقرار کرد و مواجب دیوانیان و خیلی از مستمری‌ها را محدود کرد. ماخذ این سخن منسوب به قائم‌مقام که «دولت سرباز می‌خواهد، دعاگو نمی‌خواهد.» هرچه باشد، روشنگر وجهه نظر عمومی او نسبت به مخارج دولتی است.