اخبار تاريخ و اقتصاد - روزنامه شماره ۴۵۷۴

• 

  سفره‌های سنگین و رنگین

  داریوش شهبازی

  کتاب «آشپزی دوره صفوی» آگاهی مبسوطی از غذا و موارد مربوطه در اختیار خواننده می‌گذارد. «...هر کسی هدایا و تحفی فراهم می‌کند و روز عید برای یکدیگر تخم‌مرغ‌های منقش و مطلایی ارسال می‌دارند. چند تایی از اینها را من هنگام مراجعت با خود به‌یادگار آورده‌ام. این تخم‌مرغ‌ها مستور از طلا و مزین به چهار صورت یا مینیاتور بسیار نفیس است. روایت می‌کنند که ایرانیان در تمام ادوار در ایام نوروز به یکدیگر تخم‌مرغی هدیه می‌داده‌اند؛ چون نشان پیدایش حیات و آغاز تکوین موجودات است. تعداد مصرف آن در ایام عید باورکردنی نیست... (شاردن) در گذشته ایرانیان اغلب ﮔﻮﺷﺖ ﻗﺮﻣﺰ به ویژه گوسفند، ﻣﺼﺮف می‌کردند. اولویت بعد، گاو و مرغ و پرندگان و شکار و بسیار کم ماهی(غیر از مناطق ساحلی) و ادوﻳﻪ و ﺳﺒﺰیﺟـﺎت و ﻏﻼت و تخم‌مرغ بود. لبنیات کمتر از دیگر موادغذایی مصرف می‌شده است. در دوره صفوی ایرانیان بیشتر ﻣﻴﻞ به ﻣﻮاد ﺷﻴﺮﻳﻦ داشتند تا غذاهای ترش. برخی از غذاهای دوره صفویان:
• 

  صنعت نفت ملی شد

  جنبش ملی شدن صنعت نفت دومین رویداد تاریخ معاصر ایران است که پس از انقلاب مشروطه، مردم را در اجماعی بزرگ در برابر شاه و قدرت‌های خارجی صاحب نفوذ در ایران قرار داد.

• میرزاآقاخان و سرقت خزانه دولتی

  میرزاآقاخان نوری، (زاده: ۱۱۸۶) دومین صدراعظم ناصرالدین‌شاه قاجار ۲۸ اسفند ۱۲۴۳ درگذشت. میرزاآقاخان نوری بعد از مرگ امیرکبیر در ۱۰ آذر سال ۱۲۳۰ش به صدر اعظمی انتخاب شد و با درخواست ناصرالدین‌شاه قبل از عهده‌دار شدن صدارت با نوشتن نامه به وزیر مختار انگلیس در ایران، از تابعیت این کشور خارج شد. او با دو شرط این سمت را پذیرفت؛ اول اینکه امیرکبیر از میان برداشته شود و دوم اینکه اگر قصوری در امر وزارت از او سر زد جان او محفوظ باشد. ناصرالدین‌شاه هم با هر دو شرط او موافقت کرد.ابراهیم صفایی، در کتاب یکصد سند تاریخی درباره دستبرد میرزاآقاخان نوری به خزانه دولتی که دلیل برکناری او بوده، چنین سندی را به نقل از یک روزنامه چاپ در استانبول آورده است: « لکن می‌توان قبول کرد که آنچه در اوایل نوشته بودیم از قراری که معلوم می‌شود اکتفا به مواجب خود که یک میلیون فرانک باشد نکرده و از وجوه خزانه دولتی نیز هر سال شش میلیون برمی‌داشته است و در اوقات جنگ با انگلیس به همه ولایات اشتهار دادند که جهاد است و به‌این جهت دوازده میلیون فرانک از ایران جمع شده و ربع آن وجه داخل خزانه دولتی شد وسه قسمت دیگرش صرف جیب صدراعظم و متعلقانش شده و این است تفصیل حساب، گویا آنکه این مشاهدات عیان و حاجت به بیان نباشد.»

• خیابان مدرن در ایران

  زمانی که ناصرالدین شاه به فرنگ می‌رود با پدیده «خیابان» مواجه می‌شود که مدت‌ها از خاطره ایرانیان رخت بر بسته بود. البته خیابان به معنی تفرجگاه، نه معبری که مردم از آن عبور کنند. در این تعریف، خیابان جایی است که خودش به‌عنوان مقصد تلقی می‌شود و می‌توان گفت به قصد آن از خانه خارج می‌شویم (یک مکان عمومی شهری) با اینکه خیابان‌سازی در ایران یک پدیده جدید شهرسازی نبود و در دوره صفوی خیابان چهار باغ را داشتیم، اما در این فاصله مفهوم خیابان فراموش شده بود. بنابراین با فعالیت‌هایی در این دوره مواجه می‌شویم که سابقه نداشتند.