دنیای اقتصاد: به نظر می‌رسد متولیان بخش کشاورزی برای دو سوال مهم پاسخ روشنی ندارند؛ اینکه «چرا تولید می‌‌‌کنیم و چگونه از تولیداتمان بهره ببریم؟» این در حالی است که در سال ۱۹۸۶ ماساکی ایمای ژاپنی نظریه چرخه کایزن را وارد فرهنگ کسب‌و‌کار کرد. کایزن ترکیبی دو‌کلمه‌‌‌‌‌‌ای از یک مفهوم ژاپنی است که به معنای بهبود مستمر با تغییرات مداوم است. در اجرای این استراتژی در هر حوزه‌‌‌ای یک اصل مهم را باید در نظر داشت و آن اینکه فعالیت‌‌‌‌‌‌هایی که برای تکمیل، بهبود و افزایش سطح کیفی محصولات و خدمات لازم است، باید به فعالیت‌‌‌‌‌‌های سازمان اضافه شوند. کشاورزی در کشورهایی که ظرفیت‌‌‌های لازم را دارند به عنوان محور خودکفایی تلقی می‌شود. در کشور ما کشاورزی ریشه در تاریخ دارد. منابع آبی، زمین‌‌‌های حاصلخیز و تنوع آب و هوایی، ایران را به کشوری استثنایی در این بخش بدل کرده است. طبیعی است برای توسعه این بخش باید از چرخه کایزن بهره برد.

دنیای‌اقتصاد: از چالش‌‌‌های اساسی بخش‌‌‌های مختلف فعالیت‌‌‌های اقتصادی کشور، دلالی و واسطه‌‌‌گری است. در این‌‌‌ خصوص در بحث واردات و توزیع نهاده‌‌‌های دامی، دلالان حضور ویژه‌‌‌ای دارند و سود اصلی را از تولیدکنندگان سلب می‌کنند. این موضوع طی سال‌های اخیر از عوامل موثر بر بازار نهاده‌‌‌ها و نوسانات قیمتی در این بخش بوده است. با توجه به روند موجود در بازار باید از فعالیت واسطه‌‌‌گران جلوگیری کرد و زمینه بهره‌‌‌مندی تولیدکنندگان اصلی را از تولیدات خود فراهم آورد.

دنیای‌اقتصاد: یک روز برق، یک روز کمبود نهاده‌‌‌ها و یک روز سوخت؛ این درد دل کشاورزان استان‌‌‌های مختلف است که از راه کشاورزی و زراعت ارتزاق می‌کنند، اما در میان این همه گرفتاری و مشکلات مشخص نیست که تا چه زمان می‌توانند بر ادامه مسیر اصرار بورزند. بیراه نیست اگر بگوییم بیشترین مشکلات صنفی در استان‌‌‌های متکی به کشت و برداشت مربوط به کشاورزان است؛ قشری که در تمام طول سال زحمت می‌‌‌کشد، اما در نهایت سود دلالان و فروشندگان محصولات آنها، به مراتب بیشتر از تولیدکنندگان می‌شود و این قشر دردمند عقیده دارد که اگر وضعیت این چنین پیش برود، رمقی برای ادامه مسیر نخواهد ماند. عجیب اینجاست که کشاورزان چیزی هم از دولت نمی‌‌‌خواهند. در گفت‌وگو با این قشر می‌توان دریافت که این افراد تنها اعتقاد دارند که کافی است به حال خود رها شوند و چوب لای چرخ کار و زندگی‌شان گذاشته نشود وگرنه مدت‌‌‌هاست که اصلا دیگر مطالبه‌ای ندارند!

دنیای اقتصاد: کنترل بیولوژیک یک روش برای مدیریت آفات و بیماری‌‌‌ها در کشاورزی و باغبانی است که از عوامل زنده مانند میکروارگانیسم‌‌‌ها، حشرات، نهنگ‌‌‌ها و انگل‌‌‌ها برای مقابله با مشکلات گیاهان استفاده می‌‌‌کند. این روش مبتنی بر استفاده از حشرات یا میکروارگانیسم‌‌‌هایی است که به طور طبیعی در محیط زیست وجود دارند. میکروارگانیسم‌‌‌هایی که به عنوان دشمنان طبیعی آفات شناخته می‌‌‌شوند.

دنیای اقتصاد: ۱۳ میلیون تن گندم، ۶ میلیون تن جو، ۹ میلیون تن ذرت، ۵.۲ میلیون تن دانه سویا و حدود یک‌‌‌ میلیون تن کنجاله سویا (با احتساب کنجاله استحصالی از دانه وارداتی برای تامین کسری)، سالانه مورد نیاز کشوراست، این ارقام صرفا برای تولید کالاهای نهایی همچون گوشت مرغ، تخم مرغ، گوشت و شیر در حد نیاز اعلامی وزارت جهادکشاورزی است و نتیجه اینکه درصورت اتخاذ سیاست افزایش تولید، ارقام فوق افزایش خواهد یافت. ارقام فوق‌‌‌الذکر جمع کل نیاز سالانه کشور است که از این میزان، تولید داخلی این نهاده‌‌‌ها در جو حدود ۵۰درصد (بسته به بارندگی در کشور چون بخشی از کشت جو در کشور به روش دیم است) در ذرت، دانه و کنجاله کمتر از ۱۰درصد از نیاز کشور را تامین می‌‌‌کند و بقیه نیاز از محل واردات تامین می‌‌‌شود.

بر اساس قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی مصوب سال ۶۸ تا پایان تیر ماه هر سال، نرخ ۳۲ قلم محصول اساسی شامل ۱۷ محصول زراعی و ۱۵ محصول باغی که تحت پوشش و چتر حمایتی خرید حمایتی و خرید تضمینی محصولات کشاورزی هستند، باید تعیین‌تکلیف شود تا کشاورز بتواند نسبت به کشت محصول تصمیمات لازم را اتخاذ کند و هرگونه تاخیر و تعلل در اعلام نرخ می‌تواند پایداری تولید را در معرض خطر قرار دهد.

دنیای اقتصاد: ممنوعیت صادرات مرغ و سیاست‌‌‌های ناصحیح، فعالان صنعت طیور را با چالش‌‌‌های زیادی روبه‌‌‌رو کرده است. این سیاست‌‌‌ها منجر به سرگردانی تولیدکنندگان و صادرکنندگان شده است و برنامه‌‌‌ریزی‌‌‌های این قشر را با مشکلاتی روبه‌‌‌رو کرده است. افزایش تعرفه‌‌‌های برق و انرژی، قوانین دست وپاگیر در بخش صادرات مرغ و مواد غذایی، بالابودن هزینه‌‌‌های تولید و سیاست‌‌‌های انقباضی بانک‌‌‌ها از جمله مشکلاتی است که تولیدکنندگان مرغ با آن روبه‌‌‌رو هستند.

دنیای اقتصاد: گرچه تاسیس سازمان دامپزشکی برای مبارزه با بیماری‌‌‌های حیوانی صورت گرفته است، اما نباید از توجه به بیماری‌‌‌های مشترک انسان و حیوان و شیوع بیماری‌‌‌های نوظهور غافل باشیم. مجتبی نوروزی رئیس سازمان دامپزشکی کشور، در همایش روز ملی دامپزشکی کشور و با تاکید بر اهمیت توجه به سلامت و بهداشت در تولید غذا گفت: بنابر آمار سالانه ۱۷میلیون تن فرآورده‌‌‌های خام دامی در کشور تولید می‌شود و تولید واکسن در تمامی عرصه‌‌‌های انسانی، دامی، طیور و آبزیان در صد سال اخیر مدیون تلاش‌‌‌های دامپزشکان بوده و بیماری‌‌‌های مهلکی مثل فلج اطفال که جامعه را تهدید می‌‌‌کرد، اکنون کنترل شده‌‌‌اند.

دنیای اقتصاد: شکر گرید دارویی، ساکاروز کاملا خالص و بهداشتی و عاری از هرگونه آلودگی میکروبی است. کارخانه‌های دارویی از این محصول برای تولید انواع شربت‌‌‌های دارویی، شربت‌‌‌های ویتامینه و تهیه انواع پودرها و قرص‌‌‌های دارویی و همچنین تولید انواع دیگر شکرهای دارویی استفاده می‌کنند. ساکاروز کاربرد وسیعی در فرمولاسیون محصولات دارویی مایع خوراکی دارد.

دنیای‌اقتصاد: طبق آمارهای موجود پتانسیل تولید سالانه ۳ میلیون تا ۳ میلیون و ۵۰۰ هزارتن مرغ در کشور وجود دارد، در حالی که با احتساب سرانه مصرف داخل نیاز کشور بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتن نیست که براین اساس ظرفیت صادرات یک میلیون تن مرغ به بازارهای هدف با ایجاد حمایت‌‌‌های لازم وجود دارد. در این راستا، یک کارشناس صنعت و عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان زنجیره‌‌‌ای گوشت مرغ گفت: برای ثبات در تولید و قیمت و واردات و صادرات در این صنعت نیاز به تغییر رویکرد داریم. تا زمانی که دولت خود را محق به دخالت در امور تولید و قیمت‌گذاری و تنظیم بازار بداند، امیدی به بهبود و ثبات وجود نخواهد داشت و باید این نوسانات تولید و قیمت و صادرات را بپذیریم. به گفته غلامعلی فارغی تغییر در ساختار صنعت و تولید به صورت یکپارچه منافع زیادی برای کشور دارد و در صورت اجرای کامل و درست یکپارچه‌‌‌سازی تولید در صنعت طیور کشور، حداقل یک میلیارد دلار کاهش در واردات مواد اولیه به دلیل بهبود عملکرد و افزایش بهره‌‌‌وری خواهیم داشت و درصورت عدم‌دخالت دولت می‌توانیم یک میلیارد دلار درآمد ناشی از صادرات محصولات رقابتی داشته باشیم. برای پیگیری وضعیت کنونی تولید، عرضه و صادرات این محصول استراتژیک، غلامعلی فارغی، رئیس هیات‌مدیره یک شرکت زنجیره گوشتی پاسخگوی سوالات ا بوده است.

دنیای‌اقتصاد: در چهار ماه نخست امسال نزدیک به ۲۴۰‌هزار تن محصولات گلخانه‌‌‌ای به ارزش ۱۵۰ میلیون دلار از کشور صادر شده است و در سال گذشته طبق آمار گمرک ایران بیش از ۷۰۰‌هزار تن محصولات گلخانه‌‌‌ای، زینتی و قارچ خوراکی به ارزش ۳۱۶ میلیون دلار صادر شد.

دنیای اقتصاد: امروز به سبب افزایش جمعیت، خشکسالی، کمبود بارش‌‌ها، محدودیت منابع آب و خاک، تهدیدهای زیست محیطی و همچنین پایین بودن عملکرد محصول، نگرانی‌های بسیاری از بابت به خطر افتادن امنیت غذایی در جامعه احساس می‌شود که همین امر موجب شده ضرورت توسعه کشاورزی در بخش‌‌های مختلف بیش از پیش احساس شود. در این راستا کشت گیاهان گلخانه‌‌ای یکی از انواع کشاورزی است که به علت صرفه‌‌جویی در مصرف آب، میزان بهره‌‌وری بالا، عدم‌نیاز به آفت‌کش‌‌ها، افزایش ثبات و امنیت، سوددهی بالا و امکان استفاده چند منظوره همواره در اقصی نقاط دنیا از جمله کشور ما از اهمیتی بسیاری برخوردار بوده و به صورت ویژه مورد توجه است.

دنیای اقتصاد: رونق کشت توتون در کشور با توجه به مزیت صادراتی بودن آن تحول اقتصادی خوبی به همراه دارد، اما باید در حوزه سیاستگذاری‌های کشت این محصول تصمیم‌گیری‌های به موقع انجام شود. کاشت توتون نیاز به شرایط آب و هوایی خاص دارد و برخی مناطق جهان برای کاشت این محصول بسیار مناسب هستند. در کشور ما، استان گلستان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان تنباکوی درجه یک در جهان محسوب می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: به نظر می‌رسد که دعوا بر سر قیمت‌گذاری گندم میان دولتمردان و گندم‌کاران با تصویب نرخ ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان به پایان رسیده است، اما همچنان تعدادی از گندم‌کاران کشور به قیمت تعیین‌شده معترض هستند، این در حالی است که هم‌اکنون فوب خلیج فارس (تحویل بندرعباس) برای هرکیلوگرم گندم، مبلغی در حدود ۱۶ تا ۱۷ هزار تومان است، اما به دلیل اهمیت امنیت غذایی و حمایت از گندم‌کاران کشور، دولت، گندم داخلی را به قیمت ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری خواهد کرد که به لحاظ اقتصادی، قیمتی منصفانه‌ است.

دنیای اقتصاد: یکی از مهم‌ترین تاکیدات مسوولان، واگذاری امور اقتصادی کشور به بخش‌‌خصوصی است اما در زمینه کشاورزی به دلیل تفاوت ساختاری این بخش با سایر بخش‌‌های اقتصادی کشور، به نظر می‌رسد عملی کردن این هدف تا حدودی سخت‌‌تر باشد. باید توجه داشت که اگر خصوصی‌‌سازی با استانداردهای مناسب در جامعه محقق شود به این معنا که سود خصوصی‌‌سازی به جامعه محلی کشاورزان و خرده‌مالکان برگردد و نظام بهره‌‌برداری محلی جایگزین نظامات دولتی شود تا حقوق جامعه محلی که صدها سال در آن منطقه زندگی کرده‌اند نادیده گرفته نشود می‌توان مدعی حرکت به سوی خصوصی‌سازی کشاورزی در ایران بود. اما در غیر ‌این صورت اگر خصوصی‌‌سازی صرفا به سرمایه‌گذار تعلق گیرد و کشاورزان محلی از آن بی‌‌بهره باشند، جامعه کشاورزی و مردم محلی را از سود تولید محصول تولیدی خود محروم کرده‌‌ایم که این نوع خصوصی‌‌سازی هیچ‌گونه قرابتی با آرمان‌‌ها و اهداف کلان نظام جمهوری اسلامی ‌‌و تاکیدات مقام معظم رهبری درسیاست‌‌های اقتصاد مقاومتی نخواهد داشت.