شماره روزنامه ۶۴۵۲
|

اخبار تاريخ و اقتصاد

    سه‌شنبه، ۱۱ آذر ۱۴۰۴
  • گفت‌وگویی با خداداد رضاخانی درباره تاریخ‌نویسی حسن پیرنیا

    روزنامه شماره ۶۴۵۰

    تجددگرایی اروپامحور

    حسن پیرنیا، ملقب به مشیرالدوله، سیاستمدار، حقوقدان و تاریخ‌نگار ایرانی است. نوشته‌های تاریخی مشیرالدوله بیش از هرچیز نشان‌دهنده روحیات و اندیشه‌های مؤلف و زمانه اوست.
  • دگردیسی تجددگرایی در ایران

    روشنفکران پیشگام مشروطه با الهام از ایده‌های لیبرالی عصر روشنگری در پی غلبه بر عقب ماندگی تاریخی ایران (آرزوی تاریخی شاهزاده عباس میرزا در جنگ‌های ایران و روس و امیرکبیر در عصر ناصری) یعنی نوسازی کشور، تاسیس مدرسه و دانشگاه، ایجاد نهادهای مدرن (مانند دادگستری، ثبت اسناد، ثبت احوال)، ایجاد شبکه راه و راه‌آهن، ایجاد ارتش مدرن، ایجاد صنایع، اصلاحات ارضی و پیوستن ایران به قافله تمدن غرب بودند.
    یکشنبه، ۰۹ آذر ۱۴۰۴
  • هیرکانی سوخت، طرح‌های جنگل‌داری خاکستر شد

    روزنامه شماره ۶۴۴۸

    نابودی زیست‌بوم

    جنگل باستانی هیرکانی در نواحی شمالی ایران - الیت مازندران - ۲۴شبانه‌روز، در آتش سوخت. هزاران اصله درخت خاکستر شد و‌جانوران زیادی از بین رفتند. آتش‌سوزی‌های بزرگ با منشأ انسانی طی چند دهه گذشته کل جنگل‌های کشور به‌خصوص نواحی زاگرس و البرز را تهدید کرده و به خطر انداخته است.
    سه‌شنبه، ۰۴ آذر ۱۴۰۴
  • گذری به تاریخچه شکل‌گیری و انتشار اکونومیست

    روزنامه شماره ۶۴۴۴

    نقش ایده‌ها و نام‌ها

    نخستین شماره مجله «اکونومیست» در سال ۱۸۴۳ با برنامه‌ریزی تاجری تقریبا ناشناس به نام جیمز ویلسون (۳ ژوئن ۱۸۰۵ - ۱۱ اوت ۱۸۶۰) منتشر شد.
    سه‌شنبه، ۲۷ آبان ۱۴۰۴
  • نشست ۹۰۹ شب‌های بخارا برگزار شد

    روزنامه شماره ۶۴۳۹

    دانشکده حقوق در میانه توفان‌ها

    نهصد و نهمین شب از مجموعه «شب‌های بخارا» با عنوان «دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران»، در تالار شیخ انصاری دانشکده حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد.
    یکشنبه، ۲۵ آبان ۱۴۰۴
  • نگاهی به زندگی و کار کلرنس بارون،بنیان‌گذار روزنامه‌نگاری مالی

    روزنامه شماره ۶۴۳۷

     بازارگردان وال‌استریت

    قرن بیستم، دوران دگرگونی رسانه و روزنامه‌نگاری بود. عرصه‌ای که در آغاز شامل روزنامه‌های محلی، ایستگاه‌های رادیویی کوچک و استودیوهای فیلم نوپا بود، به سیستمی تبدیل شد که تنها چند شرکت بزرگ جهانی آن را تحت سلطه خود داشتند. این غول‌های رسانه‌ای نه‌تنها شکل‌دهنده‌ محتوایی بودند که مردم تماشا و دنبال می‌کردند، بلکه فرهنگ، سیاست و اقتصاد را هم عمیقا تحت تاثیر قرار دادند.
    سه‌شنبه، ۲۰ آبان ۱۴۰۴
  • جنگ‌های ایران و روم

    روزنامه شماره ۶۴۳۳

    کتیبه پیروزمند

    اسارت والرین، امپراتور روم (حکومت: ۲۵۳–۲۶۰ م)، توسط شاپور اول (حکومت: حدود ۲۴۰–۲۷۰ م)، پادشاه ساسانی، یکی از مهم‌ترین رویدادهای قرن سوم میلادی است که نشانگر اوج قدرت ایران ساسانی در برابر امپراتوری روم است.
  • رونمایی از زانو زدن امپراتور روم در مقابل شاپور ساسانی

    روز جمعه ۱۶ آبان ۱۴۰۴ از مجسمه «زانو زدن والریانوس امپراتور روم در مقابل شاپور ساسانی» در میدان انقلاب اسلامی تهران رونمایی شد. این مجسمه بیش از هفت متر ارتفاع دارد، از فایبرگلاس ساخته شده و طی سه ماه طراحی و اجرا شده است.
    یکشنبه، ۱۸ آبان ۱۴۰۴
  • نگاهی تاریخی به کشت و تولید زعفران ایرانی

    روزنامه شماره ۶۴۳۱

    ادویه محرک صادرات

    طی دهه گذشته کشت زعفران بار دیگر در مناطق غربی کشور رونق گرفته است. به طوری که برخی نمایندگان اتاق بازرگانی کرمانشاه بر برندسازی این محصول با نام کرمانشاه تاکید کرده‌اند. سطح زیر کشت زعفران در کرمانشاه بالغ بر ۸۰۰هکتار با تولید حدود ۴۲۰۰ کیلوگرم است که انتظار می‌رود طی چند سال آینده به بیش از ۲ هزار هکتار برسد.
    سه‌شنبه، ۱۳ آبان ۱۴۰۴
  • نگاهی به بحران مزمن و فراگیر نهاده‌های دامی در کشور

    روزنامه شماره ۶۴۲۷

    خالی‌فروشی تا کی؟

    مساله واردات نهاده‌های دامی طی دو دهه اخیر بسیار مناقشه برانگیز بوده است؛ انحصار این محصولات در دست گروه‌ها و شرکت‌های خاص اعتراض بخش مصرف و دامداران را برانگیخته است.
    یکشنبه، ۱۱ آبان ۱۴۰۴
  • راه‌آهن سراسری؛ گذار به دوران مدرن

    روزنامه شماره ۶۴۲۵

     بودجه نمکی!

    یکی از مسائل مهم ساخت راه‌آهن ایران، مشکل تامین بودجه آن بود. کشورهای خارجی همیشه درصدد بودند که از طریق سرمایه‌گذاری این مشکل حل شود.
  • نقش راه‌آهن اروپایی در تقویت ناسیونالیسم

    دنیای اقتصاد: اروپای قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شاهد دگرگونی‌های بی‌سابقه‌ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بود. اقتصادهای در حال صنعتی شدن، بازارهای در حال گسترش، دولت‌های متمرکز، و ایدئولوژی‌های ملی‌گرایانه، به‌طور بنیادین زندگی خصوصی و عمومی را دگرگون کردند. فناوری‌های نوین حمل‌ونقل، به‌ویژه راه‌آهن، از مهم‌ترین محرک‌های این نیروهای نوسازی بودند خطوط راه‌آهن، مناطق دورافتاده را به هم متصل کردند، روند صنعتی‌شدن را تسریع و توانایی دولت را برای دسترسی به جمعیت‌های پیرامونی و حکمرانی بر آنها افزایش دادند.
  • راه‌آهن و تمدن مدرن از نگاه اندیشمندان دوره قاجار

    دنیای اقتصاد: اندیشمندان دوره قاجار چگونه به مقوله راه‌آهن و نقش آن در شکل گیری تمدن مدرن می‌اندیشیدند. غلامعلی پاشازاده، استادیار تاریخ دانشگاه تبریز طی مقاله‌ای به این موضوع پرداخته است.
    یکشنبه، ۰۴ آبان ۱۴۰۴
  • ترامپ چگونه به قدرت رسید؟

    روزنامه شماره ۶۴۱۹

    ظهور عجیب راست‌گرایی

    شصت سال پیش، عکاس مجله لایف، جان دومینیس، به کنتاکی شرقی سفر کرد و عکس‌های هولناک و دست‌اولی از فقر آنجا ثبت کرد - چندی پیش‌از آن نیز، لیندون جانسون رئیس‌جمهور وقت، با اشاره به این ایالت عبارت «مبارزه بی‌چون‌وچرا با فقر» را به کار برده بود. این عکس‌ها در مقاله اصلی و تصویری مجله منتشر شدند و با به‌تصویرکشیدن کسانی که بیشترین بهره را از برنامه‌های حمایتی جدید دولتی می‌بردند باعث شدند مردم با آنها همدلی کنند.
  • جادوگر حامی ترامپ

    دنیای‌اقتصاد: دیوید دوک، جادوگر مشهور آمریکایی، در جریان انتخابات سال ۲۰۱۶ گفته بود: ترامپ «بهترینِ گزینه‌» برای جمهوری‌خواهان است. همان زمان ترامپ در پاسخ به پرسش جان‌ هایلمن، مجری شبکه بلومبرگ، گفت: نمی‌دانم دیوید دوک کیست.‌ هایلمن پرسید آیا حمایت دوک را رد می‌کنید یا نه. ترامپ نیز گفت: حتما، اگر این موضوع باعث بهتر شدن حالتان شود، حتما آن را رد می‌کنم.
    یکشنبه، ۲۷ مهر ۱۴۰۴
  • سینمای تجاری ایران چگونه شکل گرفت؟

    روزنامه شماره ۶۴۱۳

     از فیلمفارسی تا سینمای اجتماعی

    سینمای آبگوشتی! این اصطلاح به روشنی نمایانگر سینمای ایران طی دوران آغازین شکل‌گیری تا مقطع دهه ۱۳۴۰ است. ویژگی بارز این نوع سینما، گرایش به گیشه و سرگرمی با ترفندهای مد روز و تکنیک‌های پیش پا افتاده بود.
  • ظهور‌ هالیوود؛ ماشین پول‌ساز سینما

    اگرچه بررسی فیلم شامل مسائلی نظیر زیبایی شناسی، تکنولوژی، ایدئولوژی و شناخت مخاطب است، اما مطالعه فیلم به مثابه صنعت، اصل اولیه تمام مطالعات راجع به سینماست؛ زیرا سینما در تمام جهان به عنوان یک صنعت سازماندهی می‌شود، یعنی مجموعه‌ای از کارهای تجاری که از طریق تولیدِ فیلم، توزیع و نمایش فیلم برای مخاطبان (چه در سینما چه در سالن‌های نمایش، تلویزیون، ویدئو یا روش‌های جدید دیگر) در جست‌وجوی کسب و کاری سودآور است. بنابراین، شاید به‌رغم میل ما به این که سینما [ صرفا ] صنعت نباشد، ولی مجبوریم برای درک کامل تاثیر و نفوذ سینما، ویژگی صنعتی آن را هم بررسی کنیم.
    یکشنبه، ۲۰ مهر ۱۴۰۴
  • نگاهی تاریخی به فیلم همشهری کین، اثر اورسن ولز

    روزنامه شماره ۶۴۰۷

    کابوس آمریکایی!

    تجارت و اقتصاد از جمله مقولات جذاب و مخاطب‌پسند در تاریخ سینما بوده است؛ از نقد سرمایه‌داری و جاه طلبی تا نمایش طمع، موفقیت، و سقوط انسانیت در نظام اقتصادی.
    سه‌شنبه، ۱۵ مهر ۱۴۰۴
  • گذری به شکل‌گیری پاساژها در دوران مدرن - اروپا و خاورمیانه

    روزنامه شماره ۶۴۰۳

    زمانی برای تماشا

    پاساژ، پدیده‌ای مربوط به قرن هجدهم است که با مفهوم مدرنیته و تماشا گره خورده است؛ اگر بازارهای قدیم محل عبور بودند پاساژ مکان ایستادن و نگریستن است. نوعی فضای شهری و معماری است با سقف شیشه‌ای و پر از مغازه و کافه. اما گونه‌هایی از همین الگو در سده‌ نوزدهم در سراسر خاورمیانه نیز پدید آمدند؛ هنگامی که دگرگونی‌های اقتصادی، پیوندهای امپراتوری و برنامه‌های نوسازی شهری در این سرزمین‌ها نیازهای تازه‌ای برای تجارت و فضاهای شهری ایجاد کردند.
    یکشنبه، ۱۳ مهر ۱۴۰۴
  • ایران بیرون از راه ابریشم جدید می‌ماند؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۱

    نقشه مرموز چین

    طـــی ســــال‌هــای گذشته برخی خبرگزاری‌های داخلی با انتقاد از نقشه چین برای جاده ابریشم جدید و پروژه تکمیل «یک کمربند - یک راه» این رویکرد را نشانگر دیپلماسی ضعیف ایران در مواجهه با تحولات ژئوپلیتیک منطقه آسیا دانستند، آن هم با نظر به نقش باستانی ایران در این گذرگاه تجاری مهم.
    سه‌شنبه، ۰۸ مهر ۱۴۰۴
  • واکاوی ابزار تحریم‌های اقتصادی و فشار بر کشورها

    روزنامه شماره ۶۳۹۷

    تاریخچه ۲۴۵۶ ساله!

    پس از آنکه ماه‌ها سخن از مکانیسم ماشه رفت سرانجام این اتفاق افتاد و تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بازگشت، این نوع تحریم در قالب کلیتی به نام سازمان ملل اعمال شده است، موضوعی که طی چهار دهه گذشته ذیل نظم نوین جهانی پیوسته ابعاد مخرب‌تری یافته است.
    یکشنبه، ۰۶ مهر ۱۴۰۴
  • نگاهی به دعوای ۶۵ ساله ذی‌نفعان جنگل‌داری و کشاورزان

    روزنامه شماره ۶۳۹۵

    مناقشه پایدار!

    در گذشته مالکیت و سلطه اربابان بر رعایا و جنگل‌ها هیچ توجیه منطقی و عقلی نداشت. بر این اساس رژیم سابق در دهه ۴۰ تصمیم گرفت به هر طریقی به این وضع خاتمه دهد. با توجه به این‌که فئودال‌ها از پرنفوذترین طبقات جامعه بودند، دولت وقت تلاش کرد با وضع قوانین قاطع و مانع و سازوکار یک‌طرفه به مالکیت فئودال‌ها بر رعایا و جنگل‌ها پایان دهد. حاکمیت آن زمان چون مطمئن شد از طریق مجلس و نمایندگان مجلس که اکثرا از فئودال‌ها بودند نمی‌تواند به این هدف برسد، مجلس را تعطیل کرد. بعد با تصویب هیات وزیران در ۲۷دی‌ماه ۱۳۴۱ طی تصویب‌نامه‌ای تمام جنگل‌ها و مراتع را ملی اعلام کرد.
  • وضعیت جنگل‌داری در چین

    چین بیش از ۹.۵میلیون کیلومترمربع وسعت دارد. کشوری با چنین گستره عظیمی، به‌طور طبیعی تنوع چشم‌گیری از نظر شرایط فیزیکی خاک و اقلیم و همچنین اوضاع زندگی انسانی نشان می‌دهد.
    سه‌شنبه، ۰۱ مهر ۱۴۰۴
  • صنعت خودروسازی چین چگونه متحول شد؟

    روزنامه شماره ۶۳۹۱

    بزرگراه فتح‌شده

    چند ماه پیش نقل‌قولی از سفیر چین در شبکه‌های اجتماعی همرسانی شد که چندان هم پربیراه نبود: این‌قدر ماشین چینی در تهران هست در پکن نیست! چین تقریبا همزمان با ایران به سمت صنعت خودرو رفت؛ در دهه ۱۹۵۰ میلادی. کشور اژدهای دمان اکنون در جایگاه بزرگ‌ترین خودروسازان دنیا قرار گرفته و خودروهایی لوکس و در عین حال ارزان نسبت به رقبای قدری چون آمریکا، ژاپن و آلمان می‌سازد.
    یکشنبه، ۳۰ شهریور ۱۴۰۴
  • چرا ترامپ به‌دنبال تصرف پایگاه بگرام است؟

    روزنامه شماره ۶۳۸۹

    میدان استراتژیک

    اواخر هفته گذشته، سخنان جنجالی دونالد ترامپ درباره بازپس گیری پایگاه نظامی بگرام، هم مقامات چین را برآشفت هم حاکمان طالبان در افغانستان را به پاسخ واداشت. پایگاه بگرام، در ولایت پروان در شمال افغانستان واقع شده است. این فرودگاه را شوروی سابق بنا نهاد و پس از خروج آن کشور و اشغال افغانستان از سوی ناتو این فرودگاه به دست آمریکا بازسازی شد که در نهایت در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۲۰ ارتش آمریکا این فرودگاه را تحویل طالبان داد. پایگاه بگرام داری ۳ آشیانه بزرگ، یک برج کنترل، چندین ساختمان پشتیبانی و ۱۳۰ هزار مترمربع فضای پرواز است.
    سه‌شنبه، ۲۵ شهریور ۱۴۰۴
  • کشورهای عربی چگونه به جنگ بیابان‌زایی می‌روند؟

    روزنامه شماره ۶۳۸۵

    پیشگیری از سومالی شدن!

    طی پنج دهه اخیر، روند بیابان‌زایی در بسیاری از کشورهای عربی شتابی نگران‌کننده به خود گرفته است؛ پدیده‌ای که نه‌تنها زمین‌های کشاورزی و منابع طبیعی را می‌بلعد، بلکه تهدیدی مستقیم برای امنیت غذایی، معیشت و حتی ثبات سیاسی به شمار می‌آید. دو نمونه بارز این بحران، عربستان سعودی و سومالی هستند که هر یک با شرایط و چالش‌های متفاوتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در عربستان سعودی، افزایش دما و کاهش بارش طی دهه‌های اخیر، فشار بی‌سابقه‌ای بر منابع طبیعی وارد کرده است.
  • نابودی زیست‌بوم باستانی

    دنیای اقتصاد: بنا به گزارش‌های رسمی طی چهار دهه گذشته بیش از ۶۰ درصد جنگل‌های هیرکانی در بخش‌های شمالی ایران از بین رفته است؛ دلیل این روند ویرانگر عمدتا هجوم سازندگان ویلا و نیز بهره‌برداری از معادن نهفته در درون این جنگل‌ها عنوان شده است. موج ویلاسازی که معمولا با مقیاس بزرگ، مصالح مصنوعی و دخالت شدید در بستر طبیعی همراه است اکوسیستم این جنگل‌های باستانی را به نابودی کشانده است.
    یکشنبه، ۲۳ شهریور ۱۴۰۴
  • نگاهی به تاریخچه کشف و کاربرد قیر در خاورمیانه

    روزنامه شماره ۶۳۸۳

    ماده سیاه تمدن‌ساز

    قیر در نزد سومری‌ها ماده‌ای بوده که کاربردهای پزشکی و ساختمانی داشته است. این ماده سیاه دو هزار سال پیش از میلاد به مصر برده شد و در ساخت برخی معابد آنجا به کار آمد.
    سه‌شنبه، ۱۸ شهریور ۱۴۰۴
  • نگاهی به زمینه‌های تاریخی قرارداد زنگزور

    روزنامه شماره ۶۳۸۱

    زنگ خطر؟

    کریدور زنگزور سرانجام به مسیری افتاد که منافع ژئوپلیتیک و اقتصادی ایران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. این اتفاق پیامد قراردادی مرزی است که در دوران پادشاهی رضاشاه با ترکیه منعقد، و براساس آن، باریکه قره‌سو و دامنه کوه آرارات کوچک به ترکیه واگذار شد؛ افزون بر آن، ایران خاک خود را در اختیار ترکیه گذاشت تا کردهای جمهوری آرارات را که مخالفان دولت ترکیه بودند، نابود سازد؛ اقدامی که موجب اشغال بخشی از خاک ایران توسط ترک‌ها نیز شد.
    یکشنبه، ۱۶ شهریور ۱۴۰۴
  • برق چگونه به ایران و خاورمیانه آمد؟

    روزنامه شماره ۶۳۷۹

    علیه تاریکی

    در ماه‌های اخیر ناترازی انرژی موجب قطع برق در سراسر کشور شده است و علاوه بر شهروندان صدای اعتراض صنعتگران و دارندگان کسب و کارهای کوچک و بزرگ را نیز بلند کرده است. اما این برق که روشنایی جهان از اوست از کجا وارد ایران شد؟ حیدرخان عمواوغلی از فعالان انقلاب مشروطه را می‌توان به‌عنوان اولین مهندس ایرانی‌الاصل نام برد که نقشی مهم در راه‌اندازی خطوط برق در ایران داشت.