سرمایه داری

در اواخر دهه ۶۰، گروهی که بعدها به کارگزاران سازندگی شهرت یافتند، چرخش از اقتصادی با ویژگی‌های سوسیالیستی را که حاصل حضور فکری نیروهای چپ و البته آثار جنگ در اقتصاد ایران بود، به رویکردی با ویژگی‌های سرمایه داری، کلید زدند.

انقلاب فرانسه زمانی به مسیر اشتباه در افتاد که «جمعیت کثیر» فقیری ترغیب شدند که به خواسته‌های خود برسند، نه برای دولتی که ضامن آزادی فردی‌شان باشد بلکه برای پایان دادن به نقصان مادی. این به تعریف اصلی خوشبختی انسانی تبدیل شد؛درست همان طور که کلمه «مردمان» به «کلمات کلیدی برای هر گونه درکی از انقلاب فرانسه» تبدیل شد. در ذهن آرنت، چنین هدفی فقط می‌توانست با کاربست تکنولوژی و تخصص اداری برای مشکلات اقتصادی محقق شود؛ مساله فقر را نمی‌شد با تغییر شکل دولت پاسخ داد. این یک مساله سیاسی نبود. برخلاف…

فقط ۷ درصد مدیران‌عامل شرکت‌های فورچون ۵۰۰ معتقدند که شرکت‌های آنها باید «فقط بر سودآوری متمرکز شوند و وقت خود را صرف اهداف اجتماعی نکنند.» با اینکه سرمایه‌داری باعث پیشرفت قابل‌توجهی شده، اما در پرداختن به مسائل ناراحت‌کننده‌ای مثل تغییرات اقلیمی و نابرابری درآمدی، اختلال‌هایی ایجاد کرده است.

بی‌مقدمه و بدون اشاره به انواع اثرگذاری شبکه‌های اجتماعی در زندگی بشر می‌خواهم شما را به تماشای فیلم مستندی به‌نام «The Social Dilemma» به کارگردانی «جف اورلوسکی» که توسط پلت‌فرم نتفلیکس اکران شده دعوت کنم. هرتصوری درباره شبکه‌های اجتماعی دارید را فراموش کنید و برای یک ساعت و نیم موبایل‌تان را کنار بگذارید و این مستند را تماشا کنید. «The Social Dilemma» روایتی از سیستم‌های نظارتی نظام سرمایه‌داری است که بر استخراج اطلاعات کاربران متمرکز است. راویان این مستند «تریستان هریس» یکی از مدیران سابق…

دنیای اقتصاد: ماریانا مازوکاتو، استاد تمام مدرسه اقتصادی لندن در مجله فارن‌افرز نسخه‌های موجود برای ترمیم و احیای نظام سرمایه‌‌داری را در مقاطع بحران‌ها ناکافی و به شدت بحران‌زا دانست؛ چراکه بخش بزرگی از سیاست‌های حمایتی دولت‌ها از جمله واگذاری اعتبار و پرداخت وام‌های کلان صرف بخش مالی اقتصاد یعنی شرکت‌های بیمه، بانک‌ها و املاک می‌شود و اقتصاد واقعی یعنی بخشی که درگیر تولید و خدمات واقعی است از آن بهره‌ای نمی‌برد. پس بهتر است تا دیر نشده، از تبدیل بحران خوب به بحران بدتر جلوگیری شود.

تسنیم: رئیس جمهور آمریکا طرحی را با هدف کسب آرا سیاهپوستان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ مطرح کرده است.

به‌رغم تلاش‌های متعدد رضاشاه و دولت او در دهه ۱۹۳۰م/ ۱۳۱۰ش، در جهت تثبیت استقلال کشور، واقعیت امر حاکی از باقی ماندن ایران در مدار وابستگی جهانی بود. برای مثال، لغو کاپیتولاسیون تاثیر محدودی داشت چون در قوانین جدید ایران به خارجیان تامین داده می‌شد که در ایران به فعالیت بپردازند و تا سال ۱۹۳۶‌م/ ۱۳۱۵‌ش نرخ‌های تعرفه‌ای نیز برای‌شان تضمین شده بود.

همه انسان‌ها با هم برابر هستند، منابع بی‌شمار است، همه باید سهم یکسانی داشته باشند، ثروتمندان همه ابزارهای قدرت را در اختیار دارند، جهان در دست سرمایه‌داران است و سیستم سرمایه‌داری عامل بدبختی بشر محسوب می‌شود.

دنیای اقتصاد: در روزهایی که بازار سرمایه در تلاطم به‌سر می‌برد و هر روز به یک رنگ در می‌آید، استخوان خرد کرده‌های بازار و باتجربه‌ها سعی دارند با نصیحت راه و روش سرمایه‌داری را به مبتدیان که این روزها سردرگم شده‌اند، بیاموزند.

می‌گویند ولادیمیر لنین، اولین رهبر شوروی سابق، بهترین راه نابودی نظام سرمایه‌داری را بدنام کردن پول آن می‌دانست. با روند رو به رشد تورم، دولت‌ها می‌توانند بخش قابل‌توجهی از ثروت مردم را به‌طور نامحسوس مصادره کنند.

آرتور جرج کوهن بازرگان و نیکوکار آمریکایی و از فعالان حوزه ساخت‌وساز در شهر نیویورک بود. کوهن در ۲۳ آوریل ۱۹۳۰ در خانواده‌ای یهودی در بروکلین نیویورک زاده شد. او موفق به اخذ لیسانس از دانشگاه میامی و دکترای حقوق از مدرسه حقوق نیویورک شد. کوهن با تاسیس «شرکت املاک و توسعه آرلن» همراه با آرتور ان. لوین در ۱۹۵۹، وارد عرصه زمین و ساختمان شد.

ایسنا: جواد مجابی پس از رهایی از کرونا، اظهار کرد: من درباره کرونا هم مقاله نوشته‌ام و هم حدود ۵۰ شعر سروده‌ام. نظرم درباره کرونا این است که این بیماری یک بلای جهانگیر است و حالاحالاها دست از سر ما برنمی‌دارد و همدلی جهانیان را می‌طلبد. امیدوارم با توجه به این همه قربانی که می‌گیرد، ما را به مرحله دیگری از توجه به جامعه برساند، نه فقط در ایران که در جاهای دیگر تا بتوانیم در دوران پساکرونا با اخلاقیات بهتر و حفظ شأن انسانی بیشتر، زندگی خود را تغییر بدهیم. وضعی که فعلا در دنیا وجود دارد بر اثر…

دنیای اقتصاد: راگورام راجان، استاد اقتصاد دانشگاه شیکاگو در مقاله‌ای تفصیلی در مجله فارن‌پالیسی به بررسی موج اخیر ضدجهانی شدن و ستیز با سرمایه‌داری در جهان پرداخته است. او با تاکید بر ناممکن بودن مقابله با فرآیندهای جهانی شدن می‌نویسد که به‌جای عبور از سرمایه‌داری باید آن را از درون اصلاح کرد.

دنیای‌اقتصاد: «کرونا» این مهمان ناخوانده کشورها، بسیاری از قدرت‌های بزرگ اقتصادی را زمین‌گیر کرده است. مهم‌ترین آسیب وارده از سوی این دشمن نامرئی، بالا رفتن نرخ بیکاری در کشورها است. ایالات‌متحده در این زمینه یک مثال بسیار خوب است که از ویروس کووید- ۱۹ آسیب فراوان دیده است. درحالی‌که تا پیش از ورود این ویروس به آمریکا، ترامپ در زمینه ایجاد شغل عملکرد بسیار خوبی از خود به جا گذاشته بود اما با تعطیلی کسب‌وکارها، شرایط عوض شد. نیویورک‌تایمز در گزارشی مقایسه‌ای شرایط دو کشور آمریکا، اولین قدرت برتر اقتصادی و…

ایسنا نوشت: محمد مهدی زاهدی نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی پیشنهاد کرد که در اعتراض به نظام سرمایه داری و نژادپرستی غرب، یکی از خیابان‌های تهران به نام جورج فلوید نامگذاری شود.

علوم انسانی زمانی می‌توانند در شکل عملی کاربرد پیدا کنند که شناخت درستی از نظریه‌ها، تاریخچه و به‌ویژه مکاتب مختلف فکری آنها وجود داشته باشد. به‌ویژه در علم اقتصاد که شاید کاربردی‌ترین شاخه علوم انسانی به لحاظ نزدیکی فاصله میان نظریه و عمل است، ارجاع به مکاتب فکری مختلف و راه‌حل‌هایی که برای مشکلات اقتصادی همه‌گیر یا مسائل خاص محیط‌های مشخص ارائه می‌دهند نه یک پیشنهاد که یک ضرورت است. کتاب «بازار آری، کاپیتالیسم نه» که در قالب مجموعه سه‌جلدی «نقد سرمایه‌داری از درون» منتشر شده است بر دیدگاه…

گری چارتیه، استاد برجسته حقوق و اخلاق تجارت دانشکده بازرگانی زپارا در دانشگاه لاسیرا در ریورساید، کالیفرنیا است. او نویسنده، ویراستار یا ویراستار همکار ۱۰ کتاب از جمله پرکتیس عمومی، حقوق خصوصی، آنارشی و نظم حقوقی، وجدان یک آنارشیست و بازار آری، سرمایه‌داری نه – در ایران با نام بازار آری، کاپیتالیسم نه، ترجمه شده است- با همکاری چارلز دبلیو جانسون بوده است. جی کریکو، روزنامه‌نگار در آوریل ۲۰۱۶ مصاحبه ای با چارتیه انجام داده و آنچه در پی می‌آید بخش‌هایی از این مصاحبه است:

دنیای‌اقتصاد- محمدحسین باقی: «دنیای پساکرونا» این روزها در صدر محافل سیاسی و فکری قرار گرفته است. بسیاری از سیاستمداران، روشنفکران، نویسندگان و اندیشکده‌ها از زاویه‌ای به این مساله می‌نگرند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در مصاحبه‌ای تفصیلی با فایننشال‌تایمز به مجموعه‌ای از مسائل جهانی پرداخته و آنها را به بوته نقد گذاشته است. او از دنیای پساکرونا، آینده اتحادیه اروپایی، آینده جهان، تغییرات آب و هوایی و... سخن می‌گوید و می‌افزاید، باور عمیقی به کشور خود، اروپا و جهان دارم و باور عمیقی به آزادی و دموکراسی دارم.مکرون…

باشگاه خبرنگاران جوان: وزیر امور خارجه سابق آمریکا با انتقاد از نظام سرمایه‌داری اعلام کرد ۱ درصد از جمعیت این کشور صاحب بیش از ۵۱ درصد کل درآمدهای آمریکا است.

هفته‌نامه تجارت فردا در شماره ۳۵۱ خود که امروز در دسترس مخاطبانش قرار گرفته است، روی جلد تصویری از صورتک کارل مارکس بر چهره یک شخص منتشر کرده و در کنار آن جمله «تحفه حزب توده» را به‌عنوان تیتر نخست مجله برای جلد برگزیده است. به عقیده نویسندگان این مجله «علم اقتصاد در ایران بیش از آنکه محصول تبیین اقتصاددانان باشد، حاصل تخیلات روشنفکران است. اقتصاد با انواع برداشت‌های وارونه از سوی روشنفکران توده‌ای نظیر عبدالحسین نوشین به جامعه معرفی شد، محمود عسکری‌زاده با کتاب «اقتصاد به زبان ساده» تحت تاثیر…

تحول سیمای کشور از یک جامعه روستایی و سنتی با اقتصـاد کشـاورزی بـه جامعه‌ای شهری و مدرن با اقتصاد صنعتی و سرمایه‌داری، البته طی یک دوره بلندمدت کـه حداقل ۲۵ سال به طول می‌انجامید، هـدف بلندمـدت و بنیـادین دسـت‌انـدرکاران سازمان برنامه و طراحان برنامه‌های توسعه در ایران بود، از این‌رو، از همان ابتدای کار، تمـام توجه خود را روی این هدف متمرکز کردند.

خبر آنلاین: مایکل مور، کارگردان و مستندسازِ منتقدِ نظام سرمایه‌داری آمریکا، در ادامه توییت‌های خود به مناسبت ترور شهید حاج‌قاسم سلیمانی، بار دیگر با انتشار عکسی از مراسم تشییع این سردار ایرانی، از مخاطبانش پرسید: «آیا یک ژنرال آمریکایی هست که میلیون‌ها نفر از ما در تشییع جنازه‌اش شرکت کنیم؟»

«پیامبران جدید سرمایه» نام کتابی است به قلم «نیکول اشاف» جامعه‌شناس آمریکایی که آثاری در حوزه کار، سیاست و اقتصاد تالیف کرده است. پیامبران جدید سرمایه که در سال ۲۰۱۵ چاپ شده و توسط نشر ترجمان به فارسی برگردان شده است، حاوی نکاتی است که این کتاب حدودا ۱۷۰ صفحه‌ای را به اثری ارزشمند تبدیل کرده است. در ابتدا باید اشاره کنم که سبک کتاب، سبکی قصه گوست. منظور از قصه‌گویی آن است که نویسنده حرف خود را در قالب داستان‌هایی از دل دنیای سرمایه‌داری بیرون می‌کشد. داستان آدم‌هایی که کم و بیش می‌شناسیم‌شان و…

نیکول اشاف، نویسنده، جامعه‌شناس و سردبیر مجله ژاکوبین است. مقالات وی با پوشش طیف گسترده‌ای از موضوعات، از چالش‌های فمینیسم و سرمایه‌داری گرفته تا آموزش عمومی و مسائل فرهنگی، در رسانه‌هایی مانند گاردین، دیسنت و الجزیره منتشر شده است. آخرین کتاب او، «پیامبران جدید سرمایه»، نشان می‌دهد که سرمایه‌داری، جوامع را در جهت اشتباهی سوق داده است، او استدلال می‌کند اکنون زمانی است که می‌توان ایده‌های اصلی مفروضات سرمایه‌داری را به چالش کشاند. اشاف در حال‌حاضر مشغول تهیه کتابی در زمینه پیدایش تلفن‌های…

وبر اظهار می‌کرد که کل چارچوبی که در آن اقتصاددانان مدرن عمل می‌کنند خود محصول عقاید مذهبی است که از اصلاحات در پروتستانتیسم برمی‌خیزد. وبر پس از نوشتن کتاب «اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری» به سراغ نوشتن کتاب‌هایی در مورد چین، هند و دیگر تمدن‌های غیرغربی رفت تا نشان دهد عقاید مذهبی برای درک چگونگی سازماندهی زندگی اقتصادی ضروری است. اگر کسی نمونه‌ای از دینی را بخواهد که – به سبک و سیاق مارکس- توجیه‌گر سیادت یک نخبه واحد و کوچکی بر بقیه جامعه باشد، نباید مسیحیت یا اسلام را با پیام‌های جهانی‌ای…

جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، جهانی است ساخته نظام سرمایه‌داری. این نظام، در اشکال مختلف و پیوسته در حال تغییرش، سه قرن با ما بوده است و سال‌های دراز دیگری نیز همچنان با ما خواهد بود. در اروپای قرن بیستم، کمونیسم و فاشیسم هیچ ‌یک نتوانستند خود را به‌عنوان گزینه‌های بدیل کارآمدی معرفی کنند و مشابه‌های غیراروپایی‌شان نیز به هیچ روی موفق‌تر از کار در نیامده‌اند.

کلیت این کتاب جذاب و خواندنی پیگیری خط فکری و تاریخی رشد و توسعه نظام بازار در تمدن غرب از دوران باستان و قرون وسطی تا عصر مدرن است. کوشش اصلی نویسنده به نوعی بازخوانی تاریخ سرمایه‌داری از کندوکاو در دل اندیشه‌های متفکران مدافع و منتقد و مخالف این نظام است. به گفته جری مولر ایده نوشتن این کتاب در اواسط دهه ۸۰ میلادی در ذهن وی شکل گرفت. درجایی‌که برخی از تیزبین‌ترین تحلیلگران جامعه معاصر موضوع پیامدهای اخلاقی، فرهنگی و سیاسی نظام سرمایه‌داری را در صدر اولویت‌های تحلیل و تفسیر فرهنگی قرار داده…

متاسفانه واقعیتی که وجود دارد، این است که عموم کسانی که اقتصاد نخوانده‌اند نمی‌توانند تعامل خوبی با اقتصاددانان داشته باشند و قادر به پذیرفتن صحبت‌های آنان نیستند. از طرفی بسیاری از اقتصاددانان نیز از آنجا که غالبا با مدل‌سازی و ریاضیات سر و کار دارند، نظرات صاحب‌نظران دیگر رشته‌ها را به آسانی قبول نمی‌کنند. اقتصاددانان گاهی سوالاتی را مطرح می‌کنند یا درخصوص برخی مسائل چنان با تردید نگاه می‌کنند که نمی‌توان در دیگر افراد این قضیه را مشاهده کرد. اما کاپیتالیسم یا سرمایه‌داری موضوعی نبوده که…

پس از مشروطیت ۱۳۲۴ق/ ۱۹۰۶م، خصوصی‌سازی مالکیت زمین رشد بیشتری یافت. بخش بزرگی از خریداران این املاک، از طبقه بورژوازی تجاری بودند که در مقابل پرداخت پول به شاه و دولت، به خرید اراضی دولتی و تبدیل آن به املاک اربابی اقدام کردند. بعد از مشروطه برای نخستین بار قوانین مدنی در دفاع از مالکیت خصوصی تدوین شد. محمدرضا فشاهی،تکوین سرمایه‌داری در ایران

ما چه نوع سرمایه‌داری می‌خواهیم؟ این سوال می‌تواند سوال تعیین‌کننده عصر ما باشد. اگر بخواهیم سیستم اقتصادی خود را برای نسل‌های آینده حفظ کنیم، باید به درستی به این سوال پاسخ دهیم.