یکی از درس‌ها هم توصیه به آنها برای سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌هاست. دیروز علیرضا عطاریان، یکی از فعالان بازار سرمایه خطاب به سهامداران گفت: «با خودتون رو راست باشید اگه بازدهی شش ماه اخیرتون (مجموع سود و زیان) از بازدهی مثلا ۵ صندوق برتر بازار کمتره پیشنهاد می‌کنم مدیریت سرمایه‌تون رو بسپرید به صندوق‌ها و فقط بازار رو از دور مانیتور کنید. هم تنش کمتری تحمل می‌کنید هم احتمالا بازدهی بهتری داشته باشید.» بعد از این توصیه کاربری با نام «ایمان» از تجربه موفقش از سرمایه‌گذاری از این طریق نوشت: «من حدود ۲ سال پیش ۷۰ درصد سرمایه رو گذاشتم صندوق و ۳۰ درصد رو خودم دست گرفتم، توی بازه تیر ۹۸ تا تیر ۹۹ صندوق ۷۵۰ درصد داد و من ۷۰۰ درصد، اما توی این ریزش من در حدود ۲۵ تا ۳۰ منفی زدم اما صندوق در حدود ۱۰ درصد. گفتم تجربه‌ام رو بگم واسه دوستان.»

دلداری سهامداران به یکدیگر

دیروز نیز مانند سه‌شنبه بازار سرمایه روی خوشی به سهامداران نشان نداد. مانند همیشه نیز آنان توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی را برای تخلیه خود انتخاب کردند. مریم شکرانی کاربری بود که در شکایت از ریزش مجدد بازار نوشت: «کم‌کم داریم به ‎بورس بدهکار می‌شیم!» یکی دیگر از کاربران حرف او را تایید اما آن راه به گونه‌ای دیگر بیان کرد:‌‎ «بفرمایید داریم بدهی «دیگران» رو می‌دیم شاید بهتر باشه.» در این میان کاربرانی بودند که تلاش داشتند سهامداران ناامید را حتی شده اندکی امیدوار کنند. مثلا آرزو ترکتاز یکی از آنان بود که نوشت: «می‌دونم ضرر کردید، ناراحتید و امیدی به آینده ندارید، اما خواهشم این هست اگر این بازار رو دوست دارید و معتقدید بورس در شرایط فعلیِ اقتصاد، بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاریه، با به اشتراک گذاشتن نقشه قرمز بازار و نوشتن کلمات هراس‌انگیز ناخواسته باعث ترس دیگران نشوید.» نوید قدوسی‌ هم سعی کرد با اعلام اخبار خوب سهامداران را خوشحال و کمی از ترس آنان کم کند: «طبق اخبار رسیده بنا هست در روز جاری حمایت‌هایی از بازار صورت بگیره. امیدواریم مسوولان نهادی و نمایندگان حقوقی‌ها دقت بیشتری روی واژه حمایت داشته باشند و دوباره نرن سراغ فملی و فولاد و فارس.»

رحمان بابازاده هم سهامداران را این‌گونه نصیحت کرد: «خوب! دوستان تازه‌وارد طعم تلخ بورس را نیز چشیدند، نگران نباشید و اجازه دهید بگویم که از میان همه دوستان خودم-در این بیست و اندی سال-که تجربه حضور در بازار سرمایه داشته‌اند، موفق‌ترین‌های آنها؛ نه باهوشترین،نه بادانش‌ترین، نه تکنیکالیست‌ترین، بلکه «ماندگارترین»ها بودند.» او این توییت را با هشتگ چالش ماندگاری منتشر کرد که برخوردهای منفی آن بیشتر از بازخوردهای مثبتش بود. کاربری با نام «کوروش» در انتقاد به هشتگ چالش ماندگاری نوشت: «‌چالش ماندگاری برای جوونی که ۲۳ سالشه و با کلی امید و آرزو با اندک پول تو دستاش وارد بورس شده و می‌خواست یه تغییر کوچیک تو زندگیش به‌وجود بیاره فقط یه شوخیه». «وست شیپ» هم برای بابازاده نوشت: «‌‎حرف شما درست جناب بابازاده ولی این دیگه الان مسجل هست که هرکسی به صحبت‌های آقای قالیباف‌اصل که فردای روز دعوای دو وزیر در گفت‌وگو با خبرنگار صداوسیما گفت: سهامداران هیجانی رفتار نکنند چون شرایط بنیادی بازار و ‌سهم‌ها تفاوتی نکرده وقعی ننهاد و سهم‌هاشو فروخت الان ۵۰درصد از من جلوتره.»

رانت بورسی چیست؟

یکی از بحث‌های داغ دیروز در توییتر صحبت درباره رانت اطلاعاتی در بازار سرمایه بود. یکی از کاربران این بحث را کلید زد و از کاربرانش پرسید: «به نظر شما اینکه بدانیم کدام کدها امروز خریدند یا فروختند یک رانت اطلاعاتی است؟ [عده‌ای به هر دلیلی به این آمار دسترسی دارند] آیا باید به‌صورت شفاف این اطلاعات در سایت اطلاع‌رسانی شود؟ یا درست نیست و به ظاهر باید محرمانه بماند؟» سعید ابراهیمی، فعال و تحلیلگر بازار سرمایه یکی از کسانی بود که در این بحث شرکت کرد و نوشت: «صد در صد رانت محسوب می‌شه، یا شفاف برای همه باشه یا برای هیچکس که به نظرم باید برای همه باشه.» کاربری هم در تایید او نوشت: «مسلم است باید شفاف‌سازی شده و همه سهامداران مطلع باشند.» «مهرانا» هم تاکید کرد ‌‎هرگونه اطلاعاتی اگر عده خاصی بتونن ازش استفاده کنن رانت و غیر قانونیست. «مریم» نیز کاربری بود که در این باره نوشت: «رانت و فساد از آنهایی شروع شده که  اطلاعات دارند و قبل از اصلاح بازار به دوست و آشنا‌ها می‌گن خالی کنید و تو کف سهم‌ها رو جمع می‌کنن.»

 

‌سیداحسان خاندوزی

 نماینده تهران در مجلس

 ‌یک چتر برای تبدیل سقوط آزاد به فرود آرام، که سازمان و شورای بورس اختیار قانونی تصویب آن را دارند: ۸۰ درصد درآمدهای سازمان بورس از ابتدای سال ۱۳۹۹ در صندوق تثبیت بازار، سپرده‌گذاری شود.

 

محمد بشکوفه

 فعال بازار سرمایه

‌بعد از ریزش بازار وقتی چند روز پیش، بازار مثبت شد و سهم‌ها صف خرید شدند توی همون صف خرید‌ها توییت زدم. امیدوارم خیلی‌ها توجه کرده باشید و طبق شرایطی که گفته بودم همون روز از ‎بورس خارج شده باشید. لطفا اگر توانش رو ندارید، حتی بازار کاملا مثبت هم شد بر نگردید.

 

میثم بهرامی

خبرنگار

 ‌خیلی‌ها هستند که سود یا زیان یک روزشان در ‎بورس، حداقل یک میلیارد تومان است، اما سوار خودروی چهارصد، پانصد میلیون تومانی می‌شوند. وحید درزی ‎در یکی از کلاس‌هایش می‌گفت هر چند وقت یک بار بخشی از سود را از حسابت خارج کن، که پول داخل حساب کارگزاری را فقط به چشم یک عدد نبینی.

 

سعید اسلامی بیدگلی

تحلیلگر

‌در تمام نوشته‌ها و مصاحبه‌ها و... توصیه می‌کنم که سرمایه‌گذاران از رفتار هیجانی پرهیز کنند. عجبا که همین «هیجانی معامله نکنید» هم به مذاق بسیاری خوش نمی‌آید!!