جمعه‌نامه

• روزنامه‌نگاری در عصر مجازی

  

  این روزها که شبکه‌های اجتماعی نقش پررنگی را در دنیای رسانه به خود اختصاص داده‌اند، یکی از مسائل و دغدغه‌های عمومی چگونگی عملکرد اهل رسانه و روزنامه‌نگاران در این شبکه‌هاست. طی ماه‌های اخیر بارها شاهد بوده‌ایم که یک خبر یا عکس یا رخداد به یکباره به موجی عظیم در دنیای رسانه و افکار عمومی بدل شده و شبکه‌های اجتماعی ساعت‌ها و روزها به آن پرداخته‌اند. در این رویداد‌ها اغلب نقش روزنامه‌نگاران پر رنگ بوده یا دست‌کم می‌تواند اثرگذار باشد. اینکه روزنامه‌نگاران فریب هر خبر جعلی در فضای مجازی را نخورده یا منبع اخبار مطرح‌شده را بررسی کنند و به این وسیله در فضای پر هرج و مرجی مثل توییتر به نقش اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی بپردازند. این همه باعث شد که طی هفته‌های اخیر گفت‌وگو‌ها و بحث‌هایی درباره چگونگی حضور روزنامه‌نگاران در فضای مجازی بین اهل رسانه و استادان این حوزه شکل بگیرد. در همین باره با دکتر حسن نمکدوست استاد روزنامه‌نگاری و ارتباطات همراه شدیم تا نظر او را درباره این موضوع جویا شویم.

• روزنامه‌نگار در فضای مجازی هم روزنامه‌نگار است

  

  تفاوت نمی‌کند؛ روزنامه‌نگار، روزنامه‌نگار است چه در روزنامه بنویسد، چه در فضای مجازی‌. او مقید به سه اصل «سرعت، صحت و دقت» در ارائه خبر، گزارش، تفسیر‌، یادداشت و... است. غیر از این باشد روزنامه‌نگار نیست. تفاوت روزنامه‌نگار و نویسنده عام در همین مهم است.

• رفتن یا ماندن افشانی در ساختمان بهشت

  

  از اواخر اردیبهشت امسال که محمدعلی افشانی سکان شهرداری تهران را در دست گرفت، می‌دانست که با چالش‌های اساسی در زمینه مدیریت کلا‌نشهر تهران از جمله آلودگی هوا، چالش‌های حمل‌ونقل و بدهی‌های کلان‌ شهرداری روبه‌رو خواهد بود.

• امید درمانی موثرتر از گفتار درمانی

  

  این هفته فضای شبکه‌های اجتماعی با توجه به اظهارات رئیس‌جمهور در میان دانشجویان و استادان دانشگاه، شایعات مربوط به معرفی برخی اعضای کابینه و نیز صدور حکم ۷ ماه حبس برای یکی از توهین‌کنندگان به رئیس‌جمهور بیشتر انتقادی بود. همزمان با حضور رئیس‌جمهور در مراسم آغاز سال تحصیلی جدید دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، واکنش‌ها نسبت به اظهارات رئیس دولت تدبیر و امید در این مراسم افزایش یافت و البته طرح موضوعاتی از جمله امید درمانی به جای گفتار درمانی، رصد لیست قیمت اجناس از سوی رئیس‌جمهور و نیز تاثیر نداشتن تحریم‌ها از روز ۱۳ آبان به بعد موجب شد تا کاربران فضای مجازی حول و حوش این موضوعات نسبت به اظهارات روحانی واکنش نشان دهند.

• مناظره داغ در رسانه ملی

  

  شاید حضور پرشمار برخی کاربران مخالف نظام در فضای مجازی که خواستار براندازی جمهوری اسلامی ایران هستند موجب شده تا رسانه ملی در رویکردی کم‌سابقه با دعوت از برخی چهره‌های سیاسی منتقد، بابی تازه در عرصه فعالیت خود برای منتقدان باز کند.

• داغ‌ترین‌های هفته

• آینده مطلوب ما

  

  برای ما که همیشه در «شرایط حساس کنونی» قرار داریم، ‌شاید اندیشیدن درباره مسائل پنجاه یا صد یا حتی هزار سال آینده کاری غیرلازم به نظر بیاید که فقط به درد آنهایی می‌خورد که «دلِ خوش» دارند. اما آیا به‌راستی گرفتاری‌های فعلی‌مان ناشی از همین طرز فکر نیست که هیچ‌گاه چنان که باید و شاید به فکر آینده نبوده‌ایم؟ شوربختانه مسائل اجتماعی و سیاسی آن اندازه انصاف ندارند که صبر کنند ما ابتدا چاره‌ای برای آنها بجوییم، بعد بر سرمان آوار شوند. پس علاج واقعه بسیار پیش از وقوع باید کرد. حقیقت آن است که ما اکنون با دو انقلاب عظیم در عرصه فناوری مواجه هستیم: انقلاب در زیست‌فناوری و انقلاب در فناوری اطلاعات. به بهانه اینکه «جهان سومی» یا «کشور در حال توسعه» هستیم هم نمی‌توانیم زمان زیادی برای خود بخریم.

• روایت فاجعه از زبان داعشیان

  

  نویسنده «ده روز با داعش»، در این اثر نخست به ریشه‌های داعش و شکل‌گیری آن می‌پردازد و با زبانی صریح و جدی به نقد سیاست‌های غرب و اشتبا‌هات آنها که زمینه‌ساز پیدایش طالبان و داعش شده است، می‌پردازد. نکته قابل توجه کتاب نثر روان و ژورنالیستی و در عین حال عینیت‌گرای آن است که به خوبی به ثبت دقیق رویدادها پرداخته است تا جایی که خواننده را میخکوب می‌کند. نویسنده در بخشی از کتاب به شرح مکالمه صورت گرفته از طریق اسکایپ بین خودش و یک از عناصر داعش که از آلمان راهی عراق شده است، می‌پردازد. آشنایی با مادر همین فرد و سپس ارتباط‌گیری با او زمینه‌ساز سفر ده روزه او به سرزمین‌های اشغال شده توسط داعش می‌شود:

• «دیروز»؛ میراثِ فردا

  

  تابستان امسال، همراه شد با انتشارِ یکی از آثار نشر «رُشدیه»، که اگرچه نامش کتاب «دیروز» بود، اما اکنون و فردای کتاب‌دوستان را بسیار خوش آمد و انتشارِ آن را غنیمتی یافتند، آن هم در زمانه‌ای که ادیبان و شاعران متلون، در هجوم شتابنده‌ی تولید و عرضه دست‎نوشته‌هاشان و ارضای جشن‌های رونمایی از آثار خود، دمی به صحنه می‌آیند و دمی دیگر، چون تاثیرِ مهی گذرا از یاد می‌روند. شمیم بهار، بیژن الهی، فیروز ناجی و قاسم هاشمی‌نژاد اما از این دست نبودند و درست به خاطر همین اعتبار و شأن، صحنه هنر و اندیشه این سرزمین، از حضور آنان همچنان سرشار است و هرچند خود از دیده شدن و عیان بودن همواره مواظبت کرده‌اند، اما هر تاثیر و تصویری که از قلم و زندگی ایشان باقی بماند، مثل گنجی بایسته است که دوستداران، آن را همچون میراثی محترم از گذشته نگاه داشته، ارج می‌نهند.

• مواجهه فلسفی با جهان

  

  کتاب «فلسفه در قرن جدید» شامل مجموعه مقالات پراکنده‌ای است که جان سرل در طول دو دهه به رشته تحریر در‌آورده است. این مقالات نشانگر درگیری ذهنی نویسنده با سه مقوله اصلی فلسفه شامل فلسفه ذهن، فلسفه زبان و چیزی است که او آن را فلسفه اجتماع می‌نامد.

• فیلمی برای شادی بچه‌ها

  

  خوشحالم که بعد از قسمت اول فیلم «آهوی پیشونی سفید» قسمت دوم آن را به خاطر استقبال و درخواست کودکان سرزمینم ساختم.

• شورش علیه سفیدپوستان

  

  «جنگ تمام شد» اجرای خود را از ۴ مهرماه در تماشاخانه دیوار چهارم آغاز کرده است؛ اما متاسفانه استقبال از این نمایش نسبت به نمایش «آرش» که تابستان امسال به صحنه بردم کمتر است؛ البته در کل از بازخوردها رضایت دارم. متن این نمایش برای اجرای عمومی ۴ بار رد شد و به همین دلیل برای روی صحنه بردن کار مجبور شدم تغییرات زیادی در آن بدهم.

• آلبومی برای تقویت بهداشت روان

  

  همزمان با نودمین سالروز تولد سهراب سپهری شاعر و نقاش کشورمان آلبوم «مینای مهتاب» با ۷۶ قطعه در دسترس مخاطبان قرار گرفت. آبان سال ۹۲ در پی انتشار آلبوم صوتی «با نیلوفر تا مهتاب» به‌عنوان یک اثر صوتی ایرانی در حوزه بهداشت روان، متوجه شدیم تعداد مخاطبان این گونه آثار در حال افزایش است و همین امر موجب شد انگیزه تولید آثاری از این دست بیش از پیش تقویت شود.

• آفرینش در کنار نابودی

  ماده اولیه اصلی‌ترین بخش تولید اثر هنری برای من است. مفهوم اثر برایم بر پایه ماده‌ای شکل می‌گیرد که به آن رسیده‌ام و در نمایشگاه‌های پیشین هم از آن استفاده کرده‌ام.

• رسانه مهم موزیسین‌ها

  

  در این سال‌ها انتشار آلبوم موسیقی به دلیل عدم رعایت حق کپی رایت صرفه اقتصادی ندارد و با این حال آلبوم رسانه‌ای موثر است که می‌تواند ماندگار شود.هنرمند باید نتیجه تلاش، زحمت و چند سال کار شبانه‌روزی‌اش را به دست مخاطب برساند و برای یک موزیسین آلبوم بهترین رسانه به حساب می‌آید. بنابراین چاره‌ای وجود ندارد.

• زندگی یک خانواده در سال‌های پساجنگ

  

  این نمایش از ۱۱ مهرماه اجرای عمومی خود را در خانه نمایش اداره برنامه‌های تئاتر آغاز کرده و کاری از گروه نمایشی «هی جار» است که اثری درباره جنگ به حساب می‌آید؛ اما اتفاقات آن در فضای پساجنگ رخ می‌دهد و تلاش دارد به این مساله بپردازد که شهیدان زنده هستند و در کنار ما حضور دارند.

• عکسنوشت

  

  امروز در ایران با نام «روز ورزش» نام‌گذاری شده است. ورزش در بسیاری از کشورها یکی از اصلی‌ترین محور‌های گردشگری است. در ایران اما گردشگری ورزشی همچنان به عنوان بخشی مغفول باقی مانده است که تنها در برخی از نقاط کشور برای توسعه آن اقداماتی صورت گرفته است. در این میان سواحل جنوب شرقی ایران یکی از بهترین مناطق برای موج‌سواری به شمار می‌روند و این پتانسیل را دارند که موج‌سواران حرفه‌ای خارجی را نیز به خود جذب کنند.

• در بارگاه پادشاهان

  

  در قسمت پیشین برایتان از آغاز سفری به شهر زیبای شیراز گفتم و آنچه در بازدید از میراث خاندان زندیه گذشت. در این قسمت ادامه سفر را که بخشی از آن به بازدید از دولت‌شهر هخامنشی گذشت بخوانید.

• گردش در «شهر ممنوعه»

  

  آثار تاریخی و فرهنگی بسیاری در لیست سازمان جهانی یونسکو به‌ثبت رسیده است. اما برخی از آنها به‌عنوان زیباترین‌ها شناخته می‌شوند. در این سلسله مطالب، ۲۰ مورد از زیباترین آثار به‌ثبت رسیده در یونسکو را معرفی خواهیم کرد.

• صفر تا سکو

  

  «صفر تا سکو» اولین گزینه‌ای بود که برای این گفت‌وگو در ذهنم تداعی شد. عنوان فیلمی که نشان می‌دهد چگونه با تلاش می‌شود از نقطه صفر به سکوی قهرمانی رسید. زندگی ایوب پایداری را که شنیدم، بار دیگر به یاد این فیلم افتادم. تلاشگری خستگی‌ناپذیر که برای رسیدن به آرزوهایش از هیچ کاری دریغ نکرد. ناامید نشد و ادامه داد. از صفر شروع کرد و امروز یکی افتخارآفرین‌های عرصه کارآفرینی با اشتغال‌زایی بیش از شانزده هزار نفر است. حاج آقا پایداری، موسس کارخانه میهن است. کارش را با کارگری در کارگاه قنادی و بستنی‌سازی شروع کرده و بعد از آن تصمیم به استقلال گرفته و با بستنی‌فروشی با یک چرخ‌دستی این تصمیم را عملی کرده است. تولید بستنی را از یک کارگاه کوچک استارت زده و کم‌کم واحد صنعتی‌اش را بزرگ کرده؛ یک شبه ره صدساله نرفته ولی در مسیر طولانی که طی کرده، همیشه به پیشرفت فکر کرده است. کم‌حرف است، اما وقتی صحبت می‌کند می‌توانید به ساده‌زیستی و صداقت در کلامش پی ببرید. ادبیاتش جالب است. شعاری نیست. یک خط در میان از لطف خدا به او و زندگی‌ا‌ش یاد می‌کند و همین مساله را راز موفقیتش می‌داند. وطن‌پرست است و آرزویش سربلندی ایران است و خود، امروز یکی از عوامل سربلندی ایران شده. اخیرا بستنی‌های میهن در یک رتبه‌بندی، جزو ۱۰ برند برتر دنیا قرار گرفته است و این موضوع نشان می‌دهد حاج آقا پایداری توانسته در مسیری که به دنبالش بوده، گام بردارد. اما او خودش را هنوز کارگر بستنی‌فروش زحمتکشی می‌داند که ۴۷ سال تلاش کرده است. او متولد اول فروردین ماه سال ۱۳۳۵ است که از ۱۵ سالگی روی پای خود ایستاده است. یکی از جذاب‌ترین داستان‌های زندگی یک کارآفرین را می‌توانید در این گفت‌وگو بخوانید.

• سربلندی نیوآ در معرفی مجدد یک برند

  برند نیوآ برای خیلی از مردم از بچگی، یک برند آشنا بوده است. نام این برند از یک صفت لاتین به معنای «سفید مانند برف» گرفته شد. داستان آن از سال ۱۹۱۱ و در هامبورگ آلمان شروع می‌شود و حالا بیش از ۱۰۰ سال است که در حوزه محصولات پوست و زیبایی فعالیت می‌کند. از آن زمان تاکنون، رنگ آبی لاجوردی بسته‌بندی‌ کرم‌های معروف نیوآ تغییر زیادی کرده، اما فرمولاسیون واقعی آن نسبت به اولین تولیدات این شرکت، تغییر زیادی نکرده است. طبق اعلام شرکت مشاوره برند Interbrand که در زمینه استراتژی و تجزیه و تحلیل برند تخصص دارد، نیوآ یکی از ۱۰۰ برند برتر جهانی است و ارزش برند آن به ۹/ ۷ میلیارد دلار می‌رسد. از آنجایی که آگاهی برند نیوآ در آلمان ۹۹ درصد است، شکی وجود ندارد که یک برند موفق است.

• اشتباهات بازاریابی نیوآ

  

  نیوآ یکی از شرکت‌های برتر و موفق در زمینه مراقبت از پوست است. محصولی آلمانی که تقریبا در همه خانه‌های آلمان پیدا می‌شود و مردم بسیاری از کشورهای جهان از آن استفاده می‌کنند اما نگاهی به روند فعالیت این شرکت نشان می‌دهد که عملکرد نیوآ خالی از اشتباه نبوده است. با هم نگاهی به دو اشتباه بزرگ نیوآ در زمینه بازاریابی می‌اندازیم.

• نبض ساختمانی در شهرهای کوچک

  نبض ساخت و ساز در شهرهای کوچک، با تاخیر نسبت به تهران و شهرهای بزرگ، تند شد. روند توزیع سرمایه‌های ساختمانی بین شهرهای مختلف با دسته‌بندی پایتخت،‌ شهرهای بزرگ و سایر مناطق شهری طی یک دوره «رونق تا رونق» در بازار مسکن نشان می‌دهد: سهم شهرهای کوچک (سایر مناطق شهری) از کل سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی در دوره پسا‌رونق مسکن، کاهش پیدا می‌کند اما در اواسط دوره رونق بعدی، این سهم تقویت می‌شود و افزایش می‌یابد.

• ویژگی‌های مثبت و منفی محله «کرمان»

  محله «کرمان» یکی از محله‌های منطقه ۸ شهرداری تهران است که در شرق پایتخت واقع شده است. این محله از شمال به بزرگراه رسالت، از شرق به بزرگراه امام علی (ع) و مسیر عبور رودخانه میان این بزرگراه موسوم به «مسیل ابراهیم‌آباد»، از غرب به فرعی‌های منتهی به خیابان ۱۶ متری دوم مجیدیه که این روزها به «اثنی عشری» تغییر نام یافته و از جنوب به خیابان مسیل باختر ختم می‌شود.

• تهران بدون گدا؟

  شهردار هفدهم پایتخت می‌گوید تا سال آینده هیچ گدایی در خیابان‌های شهر دیده نمی‌شود. او در نخستین جلسه‌ای که با اصحاب رسانه رو‌در‌رو به صحبت نشست لیستی از اهداف و برنامه‌های شهرداری برای یک سال آتی ارائه کرد.

• هشدار به پیش‌ خریداران مسکن

  کارشناسان و فعالان بازار مسکن یک هشدار جدید خطاب به متقاضیان بازار پیش‌خرید واحدهای مسکونی از بابت وجود احتمال زیان در این بازار مطرح می‌کنند.

• پیکار دو ابرقدرت

  

  رویدادهای اپل برای طرفداران آی‌فون همیشه جذاب است. به ویژه رویداد ۲۰۱۸ که قرار بود در آن اپل از نسل بعدی آی‌فون X یعنی آی‌فون ایکس ‌اس (iPhone XS) رونمایی کند. طبق سنت ۱۰ساله اپل، آی‌فون‌های سری «اس» تنها از لحاظ سخت‌افزاری با مدل قبلی تفاوت دارند. حال این تفاوت‌ها در آی‌فون ایکس ‌اس شامل نمایشگر بهتر، اسپیکرهای استریو قوی‌تر و سرعت بالاتر سنسور فیس‌آی‌دی می‌شود. اگرچه آی‌فون‎ مشتری‌های خاص خودش را دارد، اما بین این غول تولیدکننده گوشی با رقیب دیرینش یعنی سامسونگ رقابت سختی برای تصاحب تقاضای بازار وجود دارد. به‌ویژه در شرایط فعلی که سامسونگ اخیرا از گلکسی نوت ۹ (Galaxy Note ۹) رونمایی کرده است. در ادامه این دو گوشی هوشمند جدید را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم:

• پزشک تخصصی گیاهان آپارتمانی

  

  نگهداری از گیاهان در آپارتمان لذت‌بخش است، اینکه افراد بتوانند بخشی از خانه را به فضای سبز اختصاص دهند تا در حین ایجاد مناظر چشم‌نواز، به محیط خانه شادابی ببخشند. این تجربه خوشایند برای آن دسته از افرادی است که شناخت کافی از پرورش گیاهان آپارتمانی دارند.

• اپلیکیشن‌های کنترل بچه‌ها

  

  درست یا نادرست، امروزه موبایل به یکی از ابزارهای ارتباطی و سرگرمی بچه‌ها تبدیل شده و به نظر می‎رسد دیگر نمی‎توان آنها را از داشتن یک گوشی‌ هوشمند مستقل منع کرد. پس بهتر است، پدرومادرها برای مدیریت دسترسی بچه‌هایشان به موبایل، چندین قدم جلوتر از آنها باشند. در واقع، با استفاده از اپلیکیشن‌های کنترلی قبل از اینکه موبایل را در اختیار فرزند خود قرار دهد، آن را تحت نظارت داشته باشند. در ادامه به هفت اپلیکیشن کنترل کودکان توسط والدین برای گوشی‌های اندروید اشاره می‌کنیم:

• کیفیت قربانی تیراژ

  طی هفته جاری نمودار کیفی خودروهای داخلی در شهریور ماه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر شد. این نمودار با توجه به آغاز دو ماهه تحریم‌ها ثبات خود را حفظ کرده و خودرویی از منحنی کیفی خارج نشده است. بر این اساس به نظر می‌رسد با توجه به تشدید تحریم‌ها اگر خودروسازان توانایی حفظ این نمودار را داشته باشند، کار شاقی انجام داده‌اند؛ حال آنکه حفظ تیراژ ممکن است منحنی کیفیت را به نفع خود تغییر دهد.

• ضعف ما و قوت چینی‌ها

  

  درحالی‌که محصولات مونتاژی و تولیدات خودروسازان وطنی هرروز قدیمی‌تر می‌شوند، خودروسازان مستقل چینی با آخرین محصولات خود در فیس‌لیفت‌های روز، بخش‌های مختلف بازار خودرو ایران را فتح می‌کنند

• تغییر مرجع قیمت‌گذاری خودرو؟

  حدود یک ماه از وعده رئیس شورای رقابت برای تعیین تکلیف نهایی قیمت خودرو با توجه به افزایش نرخ ارز می‌گذرد، این در شرایطی است که برخی اخبار طی هفته جاری از تغییر مرجع قیمت‌گذاری خودرو حکایت داشت. شورای رقابت حدود هشت سال پیش با توجه به انحصار دو شرکت بزرگ خودروساز وظیفه قیمت‌گذاری خودرو را برعهده گرفت، این در شرایطی است که از هشت سال گذشته تاکنون مسوولان صنعتی کشور و همچنین خودروسازان از هر مسیری سعی در حذف این شورا از تعیین قیمت خودرو دارند. با این حال لغو قیمت‌گذاری توسط شورای رقابت همراه با شروطی است که شرط اصلی آن حذف خودرو از لیست کالاهای انحصاری توسط شورای اقتصاد است.با این شرایط اما مسوولان صنعتی کشور به رغم مخالفت اعضای شورای اقتصاد هنوز دست از تلاش برنداشته‌اند.

• بازیل برگر

• رستورانی برای تولدبازی

  

• لایت به سبک ایتالیایی

  

• عصرانه با طعم قهوه

  

• قاب هفته

  هفته تربیت بدنی همه ساله از ۲۶ مهر تا دوم آبان ادامه دارد، این هفته به منظور آشنایی جامعه ایرانی و آشتی خانواده ها با ورزش به این ترتیب نامگذاری شده است، اهالی خیابان ایرانشهر هر روز از ساعت شش و نیم تا هشت صبح در پارک خانه هنرمندان ورزش می کنند. محیطی مفرح که باعث می شود یک صبح دل انگیز را برای آنها رقم بزند و با انرژی بیشتر به فعالیت روزانه خود بپردازند. / عکس‌ها: فروغ علایی

• منفعت تجاری از «دزد»های ایده‌

  

  «اسکات سامر»، اقتصاددان آمریکایی است، او استاد تمام دانشگاه بنتلی در ماساچوست است که به بررسی ایده‌های دو اقتصاددان برتر نوبل اخیر پرداخته است.

• نوبلی برای مالیات بر «کربن»

  

  نوردهاس مدل‌های پرقدرت زیادی را برای مشکل گرم شدن زمین پیشنهاد داده است. او مالیات کربن بهینه را تقریبا ۴۰ دلار در هر تن محاسبه کرده است. این عدد معادل حدود ۳۶ سنت به ازای هر گالن گازوئیل است. البته، مالیات‌های کربن تنها بر گازوئیل اعمال نمی‌شود، مثلا سوخت‌های فسیلی قابل توجهی در پروسه تولید الکتریسیته می‌سوزد، به همین ترتیب دیگر صنایع گسترده انرژی مانند فولاد، سیمان و گرم کردن ساختمان‌ها نیز در این گروه قرار می‌گیرند. من همواره از اندازه معتدل در این مالیات تخمینی بهینه، وحشت داشته‌ام.

• تضعیف چشم‌انداز اقتصادی چین

  

  «گابریل ویلداو»، اقتصاددان و روزنامه‌نگار گروه خبری «فایننشال‌تایمز» پس از افت شدید شاخص‌های بازار سهام چین، ریشه نوسانات را در رفتار مصرف‌کنندگان بررسی کرد. سرایت نااطمینانی عمومی نسبت به آینده اقتصاد چین رفتار بازار مصرف‌کنندگان یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفری این کشور را خلاف جهت دلخواه دولت به حرکت درآورده است.

• «ترامپ» و استقلال فدرال رزرو

  

  «منزی شین»، استاد دانشگاه ویسکانسین در رشته اقتصاد، فشار سیاسی دونالد ترامپ بر فدرال رزرو را به‌عنوان عامل بروز نوسانات شدید هفته گذشته عنوان کرد. تاثیر چشم‌انداز سرمایه‌گذاران نسبت به برنامه فدرال رزرو برای تداوم رشد نرخ بهره از یک هفته قبل آغاز شده بود. انعکاس رویکرد انقباضی کمیته بازار آزاد آمریکا علاوه‌بر روند شاخص‌های وال‌استریت در بازار اوراق قرضه نیز مشاهده می‌شد. رشد نرخ بازدهی اوراق خزانه‌داری با ثبت رکوردهای جدید در نسخه‌های بلندمدت سرمایه‌گذاران را به سودگیری از بازارهای کم‌ریسک سوق داد.

• بن‌بستی برآمده از ارتباطات!

  

  می‌گویند جامعه‌ای که در آن صاحبان افکار متفاوت و متضاد نتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار و با هم صحبت کنند به بن‌بستی همیشگی دچار خواهد شد. در ایران اما این وضعیت همواره برقرار نبوده است.

• بازگشت به روش علمی برای حل مسائل

  

  در فضای کلی کشور یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها برای ساختن کشور این است که با هم همکاری کنیم. ما این مهارت را نداریم. در همه جا حتی در فیلم‌هایمان هم این ایده وجود دارد که من یا دشمنم؟ در فضای آکادمیک‌مان هم همین طور است.

• جهالت؛ بزرگ ترین مشکل اقتصاد ما

  

  من به شدت اعتقاد دارم یکی از مشکلات اقتصاد ما وجود انتظارات منفی است. بخش مهمی از این انتظارات منفی هم ناشی از جهل و نادانی است که در اقتصاد ما اتفاق افتاده است.

• شرایط ویژه و سوء‌تفاهم

  

  نخستین آشنایی ایرانیان با متون اقتصادی، چپ‌گرایانه و در ستیز با اقتصاد آزاد بود. امروز هم هنوز همین تلقی از اقتصاد، غالب است. ظاهرا نخستین متن اقتصادی مدونی که ایرانیان خوانده‌اند، گزیده‌هایی از کتاب «اصول اقتصاد سیاسی» نوشته سیسمون دو سیسموندی اقتصاددان سوئیسی بوده است. این کتاب در اواخر پادشاهی محمدشاه قاجار با عنوان فارسی «اکونومی پلتیک یا آداب مملکتداری» با ترجمه رضا (ژول) ریشار فرانسوی منتشر شده است. «اکونومی پلتیک» کتابی انتقادی و خلاف آن چیزی بود که بعدها در دانشکده‌های اقتصادی جهان رایج شد. این کتاب بیش از آنکه درباره اقتصاد باشد، در نقد اقتصاد آزاد نوشته شده و در آن تاکید شده است که «نظام سرمایه‌داری که تنها به ثروت‌اندوزی می‌اندیشد ظالمانه و ناپایدار و محکوم به بحران است.» معدود ایرانیانی که در اواخر قرن نوزدهم میلادی این کتاب را خوانده‌اند، احتمالا دو چیز از آن یاد گرفته‌اند: اول اینکه اقتصاد آزاد و رقابت، موجب رستگاری انسان نمی‌شود و دوم اینکه دولت باید در اقتصاد مداخله کند.