صنعت دارو

دنیای اقتصاد: تخصصی‌ترین رویداد سالانه دارویی کشور توسط سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته‌بندی دارویی برگزار می‌شود. با توجه به برگزاری موفقیت‌آمیز دو دوره رویداد بین‌المللی فارمکس خاورمیانه در سال‌های ۲۰۱۹ (کیش) و ۲۰۲۰ (هتل المپیک تهران) و استقبال صنعتگران، متخصصان و دست‌اندرکاران صنعت دارویی کشور از این رویداد، این تشکل در نظر دارد در سومین دوره، «جشنواره بین‌المللی فارمکس ۲۰۲۱» را در سه حوزه (مواد موثره دارویی، ملزومات بسته‌بندی دارویی، ماشین‌آلات و تجهیزات داروسازی) مورخ ۲۷ تا ۲۹ مهرماه…

ابوذر پرهیزکاری: وجود مساله عدم قطعیت پیش‌روی فعالیت‌های روزمره در کانال‌ها و شبکه‌های توزیع دارو و خدمات پزشکی به دلیل ایجاد بازارهای پیچیده و پویای امروزی منجر به تحقق روندهای جدید در ارائه محصولات و خدمات طی بازه‌های کوتاه‌مدت شده است. این امر سبب شده تا توزیع اقلام دارویی موردنیاز مصارف بیماران در طیف گسترده با سختی و مشقت‌های زیادی روبه‌رو شود.

سعیده نبی‌زاده: سازمان‌های دولتی به‌رغم تمام ادعاهایی که در مسیر تسهیل تولید و رفع موانع و بهبود محیط کسب‌وکار برای فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان در بخش‌های مختلف دارند، اما در عمل مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مانع در مسیر ارتقا و رشد تولید محسوب می‌شوند. این مساله در همه بخش‌های تولیدی و صنعتی وجود دارد، اما در برخی صنایع این مداخلات و مانع‌زایی‌ها می‌تواند تخریب‌های بزرگ‌تری با خود به همراه داشته باشد. یکی از این صنایع، صنعت دارو است که در خلال سال‌های اخیر مشکلات و مصیبت‌های بزرگی توسط سازمان‌های دولتی در مسیر…

سعیده نبی‌زاده: صنعت داروی کشور با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شده است که به شهادت تولیدکنندگان این حوزه می‌تواند به زودی به کمبود نیازهای دارویی در کشور منتهی شود و اگر دولت هر چه زودتر چالش‌های موجود در این حوزه را شناسایی و رفع نکند باید منتظر چالش‌های جدی‌تری در این صنعت باشیم.

مهندس میثم نورمحمدی افزود: فروش ۳ماهه ابتدای سال ۱۴۰۰، از رشدی ۱۵۰درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان دارد.

ناصرخسرو، ثمره ارز دونرخی و سه‌نرخی در صنعت دارو است. قاچاق دارو هم یکی دیگر از مسائلی است که صنعت داروی کشور را نشانه گرفته است. پدیده قاچاق دارو و داروهای تقلبی یک معضل قدیمی و عامل تهدیدکننده‌ای برای سلامت بیماران بوده است. قاچاق کالا هم در حوزه داروهای وارداتی و هم در بخش داروهای تولید داخل وجود دارد. در بخش داروهای وارداتی که به آنها ارز ترجیحی یا دولتی تخصیص می‌یابد، به لحاظ اینکه در کشورهای اطراف ساماندهی مناسبی روی این مسائل انجام‌ نشده و ارز یارانه‌ای هم برای تامین داروهای…

در حال حاضر مهم‌ترین چالش صنعت دارو، انتقال ارز و خرید مواد اولیه، انتقال دانش و تولیدهای تحت لیسانس است. طی چند سال اخیر پس از افزایش شدت تحریم‌ها، سایر کشورها با سختی بیشتری توانایی برقراری ارتباط تجاری با ایران را داشته‌اند. کشورهای جهان اول که پیشتاز در علم و فناوری هستند و همچنین بسیاری از کشورهای آسیایی توسعه‌یافته در برقراری ارتباط با ایران در زمینه‌های مختلف دچار ممنوعیت هستند. از همین رو در حال حاضر به دلیل وجود تحریم‌ها، از منظر تبادل علم و فناوری و همچنین واردات تجهیزات و مواد…

سعیده نبی‌زاده: ارز را باید مشکل شماره یک و اصلی حوزه تولید دارو دانست. این مشکل اعم از تخصیص ارز یا تغییر مبنای قیمت‌گذاری دارو از ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارز نیمایی است که هر دو موضوع اثرات منفی بسیاری را در صنعت دارو از خود بر جای گذاشته‌اند. تاکنون مساله دوم یعنی تغییر مبنای ارز به نیمایی را در گزارش‌های متعدد مورد بررسی قرار داده و اثرات آن را تحلیل کرده‌ایم. نگرانی‌ای که در این گزارش باید به آن پرداخت، موضوع عدم تخصیص یا طولانی‌شدن دوره تخصیص ارز به تولیدکنندگان دارو است که طبق پیش‌بینی‌ها دیر یا زود باعث…

درحال‌حاضر عمده‌ترین مشکل تولیدکنندگان دارو در کشور مربوط به مساله ارز است. قسمتی از ارز اختصاص‌یافته به بخش تولید دارو، ارز ترجیحی یا دولتی است که به‌منظور تامین ماده موثره در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد. این درحالی است که ماده موثره به‌طور متوسط بین ۲۰ تا ۳۰ درصد در قیمت تمام‌شده دارو تاثیرگذار است و ۷۰ درصد باقی‌مانده مربوط به عوامل دیگری از قبیل دستمزد، هزینه‌های سربار، مواد جانبی، مالی، آزمایشگاه و بسته‌بندی است که به‌صورت آزاد توسط شرکت‌ها تامین می‌شود.

شیوع بیماری ویروس کرونا در سال ۲۰۱۹ (کووید-۱۹) به یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی و نگرانی بین‌المللی تبدیل شده است. تعداد افراد آلوده به کووید و مرگ‌های ناشی از آن به سرعت در حال افزایش است. تشویق مردم به اتخاذ و حفظ رفتارهای پیشگیرانه کانون اصلی سیاست‌های بهداشت عمومی است که می‌کوشد گسترش و شیوع کووید-۱۹ را کاهش دهد. سیاست بهداشت عمومی برای ترغیب مردم به رعایت رفتارهای پیشگیرانه از کووید-۱۹ به روش‌های بهتری نیاز دارد. در این یادداشت، ما تعدادی از بینش‌های اقتصاد رفتاری را معرفی می‌کنیم که به…

صنعت دارو و داروسازی دومین صنعت سودآور و آینده‌محور جهان بدون در نظر گرفتن حوزه IT، پس از صنعت نفت، گاز و پتروشیمی است. پیش‌بینی رشد بازار جهانی دارو براساس پرتال تحقیقات استاتیستا نشان می‌دهد درآمد داروسازی در سراسر جهان در سال ۲۰۱۹ بیش از ۲۵/ ۱ تریلیون دلار برآورد شده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۲۴ به ۵۹/ ۱ تریلیون دلار افزایش یابد. ایالات‌متحده آمریکا به‌عنوان فعال پیشرو دارویی در سطح جهان مطرح است که در سال ۲۰۱۹ بیش از ۴۹۰میلیارد دلار از این حوزه درآمد داشته است و اروپا با حدود…

مشکلات حوزه دارو و به خصوص در صنعت پخش ایران در شرایطی سرمایه‌گذاری در این صنعت را با چالش روبه‌رو کرده است که اصرارها به دولت برای اصلاح روش‌های قیمت‌گذاری و تعیین حاشیه‌های سود به جایی ختم نمی‌شود.

یکی از موضوعات مورد تاکید فعالان صنعت دارو آزادسازی قیمت ارز در این صنعت از نرخ ترجیحی به نیمایی است. در این ارتباط باید گفت برخی داروها که در کشور از قیمت چندان بالایی برخوردار نیستند، می‌توانند در مرحله اول مشمول طرح آزادسازی قیمت قرار گیرند. نکته مهم اینکه با آزادسازی قیمت ارز از ۴۲۰۰تومان به ارز بودجه که رقم آن ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان است، قیمت دارو به همین نسبت رشد نخواهد کرد و نهایتا ۳۰ تا ۱۰۰درصد (بسته به سهم مواد اولیه در تولید) شاهد رشد قیمت دارو خواهیم بود؛ زیرا در صنعت دارو در حال حاضر…

شاخص صنعت دارو از ابتدای سال ۱۴۰۰، افت حدود ۷درصدی را تجربه کرد و از محدوده ۱۱۳ هزار و ۹۰۰ واحد به منطقه ۱۰۶ هزار ۵۰۰ واحد رسید. تقریبا‌ در این مدت این شاخص روندی خنثی با شیب ملایم نزولی داشت و دامنه نوسان نامتقارن به علاوه حجم مبنا باعث شد در ریزش‌های اخیر بازار، نمادهای این صنعت چندان ریزشی نداشته باشند.

همان‌طور که در نمودار بالا مشاهده می‌شود، شاخص صنعت دارو بعد از اصلاح قیمتی و ریزش شدیدی که در گام a داشت، توانست در گام پوشش دهنده b مقدار قابل توجهی از ریزش را پس بگیرد، ( بیش از ۸/ ۶۱ درصد). بنابراین در گام c انتظار ریزشی شدن را نداریم و سناریوی مورد توجه حفظ سطح تقاضا ( جعبه سبز رنگ) است.

سعیده نبی‏زاده: اگر موضوع خود تحریمی و نتیجه تصمیمات مدیریتی را که در بخش‏های مختلف دولتی اتخاذ شده و به‏ صورت بخشنامه‏ها و دستورالعمل‏های مختلف مکررا ابلاغ می‏شود، در مقایسه با فاکتور تحریم مورد بررسی قرار داده و به هر دو نمره بدهیم باید گفت اثرات و تبعات تصمیم‏های مدیریتی داخلی بر بخش صنعت کمتر از تحریم‏ها نبوده است. طبیعی است که موضوع تحریم‏ها باعث می‏شود دولت برای کنترل و مدیریت شرایط اقتصادی کشور و مدیریت ذخایر ارزی، سیاست‏ها و سخت‏گیری‏هایی را در حوزه‏های مختلف در پیش بگیرد که این سیاست‏ها و…

شاید این ادعایی گزاف نباشد که بگوییم صنعت دارو نسبت به سایر صنایع در ایران کوچک‌تر مانده است و دلیل آن بی‌گمان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به این صنعت است. ارز ۴۲۰۰ تومانی در حال حاضر بیشترین اثرات منفی را روی سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دارویی در پی داشته و هنوز هم دارد؛ زیرا قیمت دارو نه‌تنها توسط بازار که مستقیما با صلاحدید دولت تعیین می‌شود.

یکی از موضوعاتی که در خلال دوره‌های مختلف در ایران اثبات شده این است که هر جا یارانه حضور دارد زمینه برای سوءاستفاده و فساد نیز فراهم می‌شود و تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در حوزه‌های مختلف از جمله دارو یکی از همین موارد است. سیاست اشتباهی که در کشور ما وجود دارد آن است که دولت به جای آنکه یارانه را به مصرف‌کننده نهایی دارو تخصیص دهد، به ابتدای زنجیره می‌پردازد؛ به عبارتی ارز ۴۲۰۰ تومانی به صنعت تزریق می‌شود تا داروی ارزان‌تر تولید شود؛ اما این مساله باعث می‌شود سوءاستفاده‌های زیادی در همان ابتدا…

شرکت‌های فعال در حوزه صنعت دارو عواملی اعم از نرخ تورم بالا، قیمت‌های دستوری فروش، عدم‌ثبات اقتصادی، کاهش قدرت خرید و تحریم‌های بین‌المللی را ازجمله موانع صنعت دارو بیان می‌کنند.

هزاران سال پیش، پس از شهود و آزمایش و خطا، انسان‌ها به این باور رسیدند که گیاهان، حیوانات و مواد معدنی حاوی خواص دارویی هستند. وحدت تحقیقات در قرن بیستم در زمینه‌هایی مانند شیمی و فیزیولوژی درک فرآیندهای اساسی کشف دارو را افزایش داد. شناسایی اهداف جدید دارویی، اخذ تاییدیه قانونی از سوی سازمان‌های دولتی و تکنیک‌های تصفیه در کشف و توسعه دارو ازجمله چالش‌هایی است که امروزه صنعت دارو با آن روبه‌رو است.

از نیمه دوم سال ۹۹ محدودیت در تامین مواد اولیه صنعت دارو به شدت احساس شد. مسوولان مختلف در این زمینه نیز هشدارهای جدی دادند که حتی کار به نوشتن نامه سرگشاده به رئیس‌جمهور هم رسید. مهم‌ترین مشکل در این زمینه عدم تخصیص ارز به صورت مکفی برای خرید مواد اولیه، عدم هماهنگی‌ها، نبود چشم‌انداز و تغییر قوانین و مقررات داخلی در این زمینه بوده است.

موضوعات مختلفی در بخش‌های مختلف دارویی کشور وجود دارد که نشان می‌دهد تضاد و تناقض در ساختار مدیریتی و وظایف حاکمیتی حوزه دارو فراوان است که بخشی به دلیل به‌روز نبودن قوانین حوزه دارو، برخی ناشی از فقدان سیاست‌های کلان دارویی کشور و برخی به دلیل ضعف‌های مدیریتی و سیاست‌گذاری ناصحیح است. در سال‌های اخیر تصمیمات و استراتژی‌های مختلفی در حوزه بهداشت و درمان و دارو اخذ شده که در اغلب موارد عملا از نظرات بخش‌خصوصی و ذی‌نفعان استفاده ‌نشده است و از آنجا که متاسفانه در اکثر بخش‌های دولتی به دلیل اینکه…

سعیده نبی‌زاده: تی‏پی‏کو نام و برند بزرگ‏ترین هلدینگ دارویی کشور است که با ۲۵ شرکت مدیریتی و چهار شرکت غیرمدیریتی خود بیش از ۳۰ درصد از نیازهای دارویی کشور را تامین می‏کند. این مجموعه بزرگ در حال حاضر کامل‏ترین زنجیره تامین دارو در کشور و حتی در خاورمیانه محسوب می‏شود که از شرکت تحقیقاتی و مهندسی گرفته تا شرکت‏های تامین‏کننده مواد اولیه و محصول نهایی، توزیع و بازرگانی را در اختیار خود دارد. این شرکت که در دهه ۱۳۸۰ تاسیس و راه‏اندازی شده در حال حاضر بیش از ۱۰ هزار نیروی انسانی را در اختیار دارد و در سال گذشته…

دنیای‌اقتصاد: سی‌و‌دومین جلسه کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران برگزار شد و در این نشست، ضابطه قیمت‌گذاری دارو، مورد نقد و بررسی قرار گرفت. در این رابطه، سیدعلی مهدیان، عضو هیات‌مدیره اتحادیه واردکنندگان دارو در گزارشی، به مرور این ضابطه و اصلاحات پیشنهادی روی آن پرداخت. آیین‌نامه مربوط به قیمت‌گذاری دارو، هنوز ابلاغ نشده و فعالان اقتصادی و تشکل‌های صنعت دارو در تلاش هستند تا پیشنهادها و نظرات بخش‌خصوصی روی این ضابطه قانونی، اعمال شود.

شاخص صنعت دارو در ۱۵ روز کاری قبل از محدوده ۱۱۲ هزار و ۵۰۰ واحد به منطقه ۱۰۹ هزار و ۶۰۰ واحد رسید و افت حدود ۵/ ۲درصدی را تجربه کرد. در ماه گذشته شاخص این صنعت روند نزولی کوتاه‌مدت خود را شکست، ولی بعد از آن با معاملات کم حجم در روندی خنثی قرار گرفت. در حقیقت کیفیت عبور از خط روند نزولی کوتاه‌مدت به‌طوری نبود که شاخص به دنبال اهداف بالاتر برود. افراد ریسک‌پذیر بر این باور هستند که چون شاخص این صنعت در بالای دو میانگین متحرک مهم ۲۰۰ و ۱۵۰ روزه قرار دارد، روند صعودی را می‌توان برای آن در نظر…

نظام‌های سلامت سه هدف بنیادین دارند؛ ارتقای سلامت جامعه، پاسخ به انتظارات مردم و محافظت مالی در برابر هزینه‌های سلامت. بی‌شک یکی از مداخلاتی که تاثیر زیادی بر پیامدهای سلامت هر جامعه دارد تامین به موقع و کافی داروهای موثر، در سریع‌ترین زمان و با قیمت و کیفیت مناسب است. صنعت دارو مسوول تحقیق، توسعه، تولید و توزیع داروها است.

شاخص صنعت دارو، در چهار هفته گذشته تغییر چندانی نداشت و از محدوده ۱۲۷ هزار و ۸۰۰ واحد به محدوده ۱۲۸ هزار و ۱۰۰ واحد رسید. اگرچه این صنعت از ۳۵ روز کاری قبل روند صعودی کوتاه‌مدت تشکیل داده بود و حتی به محدوده‌های ۱۴۰ هزار واحد نیز رسید ولی با ریزش‌های اخیر، این روند را به سمت پایین شکست تا سرمایه‌گذاران این صنعت را دچار تردید و معامله‌گران ریسک‌گریز را به‌عنوان فروشنده وارد بازار کند تا با عرضه‌های هیجانی موجب کاهش بیشتر قیمت‌ها شوند. با توجه به نزولی بودن روند میان‌مدت و همچنین شکسته شدن روند…

این داستان درباره تجربه‌ای است که من زمانی که شرکتم به فروش ۱۰۰ میلیون دلاری نزدیک شده بود، آن را کسب کردم. در همان دوره بود که از من برای تدریس در یک دوره آموزشی تحت عنوان «اخلاقیات و مهندسی» در موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT) دعوت به عمل آمد. در ابتدا، برای من جای تعجب بود که چرا آنها از یک نفر از بخش صنعت برای این کار دعوت کرده‌اند و من نمی‌دانستم که آنها چه هدفی را دنبال می‌کنند.

در مورد حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی صنعت دارو باید متذکر شد که بخشی از بهای تمام‌شده این صنعت به نرخ دلار نیمایی تبدیل شده است. بخش اول مواد بسته‌بندی این صنعت است که طی دوسال اخیر با جهش ارزی که رخ داده به مرور به نیمایی تبدیل شده است. بخش دوم نیز حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برای محصولات OTC، مکمل، دامی و برخی از مواد جانبی این صنعت بوده که از اردیبهشت سال جاری به نیمایی تبدیل شده است. این محصولات حدود ۱۵ درصد از کل محصولات صنعت دارو را شامل می‌شود.

دنیای اقتصاد: تجربه بازارهای مختلف ایران نشان داده، بخش خصوصی همیشه تابع تصمیمات و دستورات ابلاغی بوده و این در حالی است که دولت همواره از بخش خصوصی انتظار همکاری دارد و با وجود اجابت از سوی بخش خصوصی همه تصمیم‌ها توسط افراد دولت در بالادست گرفته می‌شود و فعالان اقتصادی صرفا شنونده بخش‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها هستند اما در شوراهای تصمیم‌گیری جایگاه قانونی ندارند.