شماره روزنامه ۶۱۸۳
|

افلاطون

    سه‌شنبه، ۱۱ مهر ۱۴۰۲
  • فلسفه از کودکی آغاز می‌شود

    امیرحسین جعفری: مساله آموزش در کلان‌شهرها عمدتا به موضوعات هنری، فنی و تحصیلی-کنکوری خلاصه می‌شود اما دراین‌بین مجموعه‌هایی وجود دارند که با دغدغه علوم انسانی آموزشگاه‌هایی برای رشد اندیشه و برگزاری کلاس‌هایی با محوریت علوم انسانی شکل‌گرفته‌اند.
    سه‌شنبه، ۳۱ مرداد ۱۴۰۲
  • حقوق حیوانات و کژ فهمی‏‏‌های آن

    اشکان زارع/ پژوهشگر تاریخ اندیشه
    اگر بپرسیم که چرا امروزه توجه به حقوق حیوانات نسبت به قرون گذشته بیشتر شده است شاید بتوانیم این مساله را بگوییم که با همه‌گیر شدن علوم‌‌‌انسانی عرفی در ‌غرب توجه‌به الهیات مسیحی به‌هستی کمتر شده است؛ همین موضوع باعث کمرنگ شدن این مساله یعنی محوریت انسان در خلقت هستی نزد انسان غربی است. در دوران گذشته با توجه به فهم الهیاتی محض انسان از هستی امکان قضاوت میان انسان و سایر جانداران سهل‌‌‌تر از اکنون بود. علوم انسانی عرفی باعث به وجود آمدن اخلاقیات سکولار در زیست جهان غربی شد ؛ این سرشت اخلاقیاتی…
    سه‌شنبه، ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲
  • گنجینه‌ای که از دست رفت

    حسینعلی قبادی، نویسنده، منتقد، پژوهشگر و استاد زبان و ادبیات فارسی، با بیان اینکه بهرام مقدادی طلایه‌دار نقد ادبی نظریه‌مند در ایران است می‌گوید: دکتر مقدادی آدم بسیار فروتن و متواضعی بود. او دنبال شهرت‌طلبی، جاه‌طلبی و غوغاسالاری نبود. میدان رقابت‌ها که بعضا ناشی از کم‌تحملی‌ ماست، عرصه را برای او تنگ می‌کرد.
    چهارشنبه، ۱۹ بهمن ۱۴۰۱
  • انسان عاطفی

    دنیای‌اقتصاد- البرز نظامی: پس از بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از شناخت قلمرو طبیعت در دوره روشنگری، حال به یکی از موضوعات مهم و بنیادین فلسفه عصر روشنگری رسیده‌ایم. مطالعه نحوه شناخت انسان و اینکه به‌طور کلی عمل شناخت توسط انسان چگونه صورت می‌گیرد. عدم پاسخ به این پرسش هر دستگاه فکری را از اعتبار ساقط می‌کند؛ زیرا تا زمانی که مشخص نشود شناخت هر پدیده‌ای توسط انسان چگونه می‌تواند صورت گیرد و این امر با چه محدودیت‌هایی روبه‌رو است، عملا غیرقابل اتکا خواهد بود. در نتیجه، در این شماره پیرو روایت ارنست کاسیرر در کتاب فلسفه…
    دوشنبه، ۲۸ آذر ۱۴۰۱
  • زندگی و نظرات فیلسوف نوکانتی

    ارنست کاسیرر بیست‌وهشتم ژوئن سال۱۸۷۴ در شهر برسیلاو آلمان به دنیا آمد. در هجده‌سالگی وارد دانشگاه برلین شد تا به درخواست پدرش به تحصیل رشته حقوق بپردازد. لکن، چندی بعد حقوق را رها کرد و به تحصیل فلسفه و ادبیات آلمانی پرداخت.
    یکشنبه، ۰۶ شهریور ۱۴۰۱
  • هانا آرنت و مساله «امید»

    از نظر هانا آرنت، ظهور تمامیت‌‌خواهی در میانه قرن۲۰ به این معنا بود که دیگر نمی‌‌توان به عقل سلیم و شرافت انسانی، هنجارها یا دستورات اخلاقی اعتماد کرد. قانون، کشتار جمعی را لازم می‌‌دانست و دیگر نمی‌‌شد آن را به‌عنوان راهنما قبول داشت. سنت تفکر سیاسی غربی شکسته شده و این اصل افلاطون که رنج بردن بهتر از رنجاندن است، معکوس شده بود.
    یکشنبه، ۰۹ مرداد ۱۴۰۱
  • «ارشاد الزراعه» در دوره صفویه

    ارشاد الزراعه یکی از مهم‌ترین آثاری است که تا به حال در زبان پارسی پیرامون کشاورزی از قرون گذشته ایران به یادگار مانده است. این کتاب نوشته قاسم ابن یوسف ابونصری هروی است که حدود سال ۹۲۱ ه.ق یعنی در اوایل سلطنت پادشاهان صفوی برای راهنمایی کسانی که مایل بودند به کشاورزی و باغبانی اشتغال ورزند، تالیف شده است و روش کشت و زرع و شناخت زندگی گیاهان و درختان را آموزش می‌‌دهد. مولف کتاب در اثرش مکررا به گفته‌های جالینوس و افلاطون استناد می‌‌کند و همچنین نام برخی معاصران خود را در مقام منبع ذکر…
    دوشنبه، ۱۷ آبان ۱۴۰۰
  • تحلیل رابطه رازآلود شمس و مولانا در «نگاه آفتاب»

    دنیای‌اقتصاد: چهارمین شماره فصلنامه «نگاه آفتاب» با مطالبی درباره عشق و عرفان در نگاه مولانا به چاپ رسید. در بخش «حکمت» این فصلنامه که نگاهی همدلانه با آموزه‌های مولوی دارد، بازتاب رساله سمپوزیوم افلاطون در آثار مولانا، رابطه عشق و معنای زندگی از نظرگاه مولانا، اوصاف و کارکردهای عشق در مثنوی مولوی و نیز رابطه رازآلود شمس و مولانا مورد توجه قرار گرفته است. بخش «کارنامه» که در هر شماره به پرونده یکی از مولوی‌پژوهان نظر دارد، در این‌شماره به بررسی اندیشه‌ها و آثار آنه‌ماری شیمل پرداخته است. در…
    پنجشنبه، ۲۵ شهریور ۱۴۰۰
  • واکنش حداد عادل به شوخی با واژه‌سازی فرهنگستان

    خبر آنلاین: حداد عادل، در یک برنامه تلویزیونی، در واکنش به جوک‌هایی که مردم برای واژه‌سازی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی می‌سازند، گفت: «این‌ها نوعی از طنز است. علت آن هم این است که نه به سیاست برمی‌خورد نه به مقدسات! البته نکته‌ دیگر هم این است که از همان‌ابتدا، برخی افراد، مخالف معادل‌سازی واژه بوده‌اند.»
    دوشنبه، ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰
  • مرد تناقض ها خود را ناجی کشور می داند

    سجاد بهزادی در عصر ایران نوشت: از اینکه احمدی نژاد همچنان رقیبی جدی برای دیگران در انتخابات است شکی نیست. او در سطح توده ها از اقبال نسبی برخوردار است اما این اقبال الزاما ناشی از کارآمدی، تفکر وبرنامه ریزی او نیست.
    یکشنبه، ۲۲ فروردین ۱۴۰۰
  • تراژدی اجتناب‌ناپذیر: کیسینجر و جهان او

    باری گوین ترجمه: محمد حسین باقی
    زندگی در این جهان چالش‌های بی‌پایان بدون تصور آسوده‌خیالانه رؤیاهای اتوپیایی یا امیدهای کمال‌گرایانه به‌عنوان نقشه راهی برای تصمیم‌گیران به چه معناست؟ کیسینجر نوشت: «هیچ زمین مسطحی در سیاست خارجی نیست.» به نوشته کیسینجر، «هر دستاوردی با رنج و مشقت جدیدی خریداری می‌شود.» ازآنجاکه هیچ استراحتی برای یک ابرقدرت جهانی وجود ندارد، کار و سلوک سیاست خارجی یک کار تمام‌وقت ۲۴ ساعته است؛ کاری که فقط می‌تواند از سوی فردی به اجرا در آید که آماده وقف کامل خود است.
    سه‌شنبه، ۲۸ بهمن ۱۳۹۹
  • لگد مال شدن مردم در بازار

    داریوش شهبازی مورخ و پژوهشگر
    ماکیاولی، فیلسوف سیاسی و مورخ ایتالیایی، زاده سده پانزدهم است. وی دارای نظریات جالب توجهی در مملکت‌داری است: «زخم را یکباره باید زد که دردش ذره‌ذره کم شود و نیکی را اندک‌اندک تا مزه‌اش دیرهنگام بماند.» او از علوم قدمایی چون؛ افلاطون و تاسیتوس و گزنفون درس‌ها آموخت و بر بسیاری چون؛ نیچه و بیکن و روسو و هگل و پارتو و... نکته‌ها آموزاند. پیشینه قابل توجهش می‌گوید که از کنار نامش نباید بی‌مطالعه گذشت. بحث بر سر رد یا تایید تفکر و اندیشه او نیست، بلکه تطابق سخنانش بر بسیاری از حکومت‌ها برای تجزیه و…
    دوشنبه، ۲۶ آبان ۱۳۹۹
  • تراژدی اجتناب‌ناپذیر: کیسینجر و جهان او

    باری گوین ترجمه: محمد حسین باقی
    اشتراوس آشکار کرد که وقتی از تمدن سخن می‌گوید، منظورش فرهنگ، قدردانی و حفظ میراث هنری غرب نیست. نباید به نام شکسپیر و موتزارت جنگید. او مشاهده می‌کرد که بسیاری از نازی‌ها «عاشقان بزرگ فرهنگ هستند که دور از تمدن و مخالف تمدن هستند.» بتهوون در اردوگاه‌های مرگ نواخته می‌شد. اشتراوس با نگاه از زاویه‌ای دیگر می‌گفت: «یک جامعه قبیله‌ای ممکن است دارای فرهنگ باشد، مثلا، سرودها، آواها، تزئین لباس‌هایشان، سلاح‌هایشان و ظروف سفالی‌شان را تولید و از آن لذت ببرند و از داستان‌های افسانه‌ای و... لذت ببرند؛…
    جمعه، ۱۶ آبان ۱۳۹۹
  • تراژدی اجتناب ناپذیر: کیسینجر و جهان او

    باری گوین ترجمه: محمد حسین باقی
    اشتراوس می‌گفت، ۱۰صفحه از نوشته‌های هرودوت «چیزهایی به مراتب بیشتر در مورد وحدت اسرارآمیز یگانگی و تنوع در اشیای انسانی به ما می‌دهد تا‌ نوشته‌های چند جلدی که در روح غالب عصر ما معرفی شده است.» آن روحیه غالب، باوری بی‌چون و چرا به پیشرفت بود. «اندیشه مدرن در تمام اشکالش - مستقیم یا غیرمستقیم - با ایده پیشرفت تعیین و مشخص می‌شود. راه غلبه بر این پیش‌داوری مدرن همانا استفاده از کتا‌ب‌های بزرگ به شکل مستقیم و به لحاظ فکری پرسروصداست. پیامدهای فلسفی آن هرچه باشد اما اقدام اشتراوس در خوانش دقیق،…
    شنبه، ۲۹ شهریور ۱۳۹۹
  • تراژدی اجتناب‌ناپذیر: کیسینجر و جهان او

    باری گوین ترجمه: محمد حسین باقی
    وقتی هیتلر اعتبار دموکراتیک خود را تایید کرد، ما نباید هیتلر را در دنیای خودش ببینیم. نگاهی به ظهور او در قدرت، آنچه باید بدانیم را به ما نشان می‌دهد: یعنی اینکه هیتلر فقط یک سیاستمدار دموکرات که روی خطابه‌ها و فصاحت سخنرانی برای جمع‌آوری آرا کار می‌کند نیست، بلکه یک فرد باهوش و خلاق است که بهتر از همه دریافته بود چگونه کاری کند که فرآیندهای انتخاباتی برای او مُثمرِ ثمر باشد. کیسینجر می‌توانست از تحصیلات کلاسیک خود - در مورد متفکرانی از افلاطون تا توکویل- استفاده کند تا نگرانی‌های خود را در…
  • داستان جذاب کوانتوم‌ها در کتاب‌فروشی‌ها

    دنیای‌اقتصاد: کتاب «واقعیت ناپیدا» نوشته کارلو روولی با ترجمه علی شاهی منتشر شد. این کتاب داستان کوانتوم‌ها را با زبانی ساده روایت می‌کند و بسیار جذاب است. نویسنده قصه کوانتوم‌ها را از یونان باستان شروع می‌کند و پله‌پله پیش می‌آید و به اتم‌های دموکریتوس و صورت‌های مثالی افلاطون و ارسطو و دایره‌های بطلمیوس و... می‌رسد. روولی، یکی از بزرگ‌ترین فیزیکدانان جهان است و به همین دلیل تسلطش بر بحث‌ها بسیار قابل‌توجه است و دانشمندان او را استیون‌هاوکینگ جدید می‌نامند. مجله تایمز درباره این کتاب نوشته زبان شاعرانه…
    جمعه، ۲۸ شهریور ۱۳۹۹
  • تراژدی اجتناب‌ناپذیر: کیسینجر و جهان او

    باری گوین ترجمه: محمد حسین باقی
    درسی که کیسینجر از سال‌های هیتلر گرفت این است که دموکراسی فی‌نفسه هیچ محافظی در برابر ظهور یک متعصبِ جبار که آماده ریختن خون میلیون‌ها نفر برای تحقق اهداف خیالی‌اش است، نیست. دموکراسی هیچ پاسخ مطمئنی به عوام‌فریبی که می‌تواند حمایت عوام را از طریق روش‌های عادلانه یا شنیع به دست آورد، ندارد. حقوق اقلیت همواره زیر نهادهای اکثریت‌گرا در معرض خطر قرار دارد. هیتلر می‌گفت: «افتخارم این است که هیچ دولتمردی را در جهان نمی‌شناسم که با حقی بیش از من بتواند بگوید که او نماینده مردمش است.» «اَلِن بولاک»،…
    دوشنبه، ۱۷ شهریور ۱۳۹۹
  • سوارکار سبیلو

    دنیای‌اقتصاد: فریدریش ویلهلم نیچه شاعر، نویسنده و فیلسوف بزرگ آلمانی زندگی عجیبی داشت. وی یکی از متفکران بزرگ جهان به حساب می‌آید که در زندگی با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کرد. در عکس‌هایی که از او باقی مانده است، نخستین چیزی که توجه مخاطب را جلب می‌کند سبیل پرپشتی است که یک بخش از چهره‌اش را پوشانده است. او به سبیل‌هایش علاقه فراوانی داشت، اما ریشش را می‌تراشید. البته گاهی سبیل‌هایش را کوتاه می‌کرد ولی هرگز نمی‌تراشید.
    سه‌شنبه، ۰۹ اردیبهشت ۱۳۹۹
  • خاطرات بیماری ناشناخته مادرم

    پیشامد وحشتناک در این زمان بیماری مادرم بود. شاید ۶ ساله بودم چیزی شبیه حصبه یا از آن تب‌های طولانی که مبنای آن شناخته‌شده نبود، همراه با هذیان و التهاب؛ تابستان بود و مادرم توی تالار بسترش را انداخته بودند. پدرم و همه خانواده اطرافش بودند و خویشاوندان و آشنایان مرتب رفت‌وآمد می‌کردند. طبیب ده می‌آمد و همان داروهای گیاهی معمول را تجویز می‌کرد که نتیجه‌بخش نمی‌شد.
    چهارشنبه، ۱۲ تیر ۱۳۹۸
  • عشق، معنا و شادکامی

    آرزو حسینی
    کتاب «فلسفه عشق» اروینگ سینگر، اثری کوتاه و دلپذیر با لحنی روان و صمیمانه است که با سفر به تاریخ اندیشه‌ها، شکل‌گیری برداشت ما از مفهوم عشق را نشان می‌دهد. نویسنده که خود را یک پراگماتیست انسان‌گرا و کثرت‌باور معرفی می‌کند، بر انواع مختلف عشق تاکیده کرده و معتقد است که عشق رمانتیک محصول تحولی فکری است که با جنبش رمانتیسم در اواخر قرن هجدهم شروع می‌شود. او به تحلیل آرای برخی متفکران می‌پردازد و از خلال آن موضع خود را نیز توضیح می‌دهد. سینگر از شکسپیر به‌عنوان پیشگام رمانتیسم شروع می‌کند و بعد…
    چهارشنبه، ۲۲ خرداد ۱۳۹۸
  • پیشنهادهای شوپنهاور برای هنر زنده ماندن

    کتاب «هنر زنده ‌ماندن» نوشته آرتور شوپنهاور با ترجمه علی عبداللهی منتشر شد. این کتاب یکی از عناوین مجموعه‌ای است که فرانکو وولپی فلسفه‌پژوه ایتالیایی گردآوری و تصحیح کرده و پیش از این عناوین «هنر رفتار با زنان»، «هنر خوشبختی»، «هنر رنجاندن» و «هنر خودشناسی» از او منتشر و عرضه شده‌اند. این کتاب به جز یادداشت مترجم ۱۹بخش دارد که برخی عناوینشان عبارت است از: پیش‌درآمد، تفاوت‌های انسان در سنین مختلف، تعریف زندگی، غایت زندگی، طول عمر، مسیر زندگی، اکنون، دلبستگی به زندگی و...
    سه‌شنبه، ۱۰ مهر ۱۳۹۷
  • انتشار آثار افلاطون و آغاز عصر روشنگری در اروپا

    مارسیلیو فیچینو، مورخ و فیلسوف فلورانسی عصر رنسانس سوم اکتبر ۱۴۶۹ ترجمه آثار افلاطون را منتشر کرد که تاثیر بسزایی در شکل‌گیری رنسانس داشت. مهم‌ترین اثر فیچینو، کتاب «نظری در باب میهمانی افلاطون» نام دارد. او همچنین با تاسیس «آکادمی نو» (New Academy) در فلورانس (سال ۱۴۶۴م) نقش خود را به‌عنوان فیلسوف عصر روشنگری تثبیت کرد. از جمله مباحث دیگری که فیچینـو را بـا توجـه بـه آن بایـد در زمـره اومانیـست‌هـای عـصر رنسانس جای داد، توجه به مرکزیت انسان در جهان هستی و به عبارت دیگر انسان مرکـزی است.…
    جمعه، ۰۸ تیر ۱۳۹۷
  • اجلاس روزنامه‌نگاران کشورهای حاشیه خزر

    ایرنا: معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، پس از دیدار با رئیس شورای مطبوعات جمهوری آذربایجان در باکو، اظهار داشت: «در مورد برگزاری اجلاس روزنامه‌نگاران کشورهای حاشیه دریای خزر توافق کردیم و قرار شد مراحل اجرای آن پیگیری شود.»
    چهارشنبه، ۰۹ خرداد ۱۳۹۷
  • کدام کشور ها بیشترین دانشگاه را دارند ؟

    ايسنا: دانشگاه‌ها ستون اصلی نهاد آموزش عالی کشور هستند. در زمان‌های گذشته، تنها دو دانشگاه در یک کشور وجود داشت و دانشگاه‌ها مکانی برای دستیابی به زندگی بهتر تلقی می‌شد اما اکنون، هر شهر بزرگ دنیا دارای ۱۰ها دانشگاه است که آنها را مکانی برای جذب دانشجویان از سراسر جهان ساخته‌اند.
  • ۱۰ کشور جهان که بیشترین دانشگاه را دارند

    ايسنا: دانشگاه‌ها ستون اصلی نهاد آموزش عالی کشور هستند. در زمان‌های گذشته، تنها دو دانشگاه در یک کشور وجود داشت و دانشگاه‌ها مکانی برای دستیابی به زندگی بهتر تلقی می‌شد اما اکنون، هر شهر بزرگ دنیا دارای ۱۰ها دانشگاه است که آنها را مکانی برای جذب دانشجویان از سراسر جهان ساخته‌اند.
    یکشنبه، ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۷
  • تولد فیلسوف عدالت و جمهوریت

    ۲۱ مه سال ۴۲۷ قبل از میلاد، افلاطون، بزرگ‌ترین فیلسوف دوران باستان در خانواده‌ای اشرافی به دنیا آمد. او در ۱۸ سالگی با سقراط آشنا شد و مدت ۱۰ سال را به شاگردی سقراط به سر برد. بعد از اعدام سقراط یک سلسله سفر را آغاز کرد که طی این سفرها از نقاط مختلفی از جهان نظیر مصر و سیسیل و فلسطین دیدن کرد که در این سفرها با اندیشه‌های متفاوتی آشنا شد که تاثیر آنها در افکار افلاطون هویدا است.