رنج تولید و زنجیره چالش‌ها

تامین مواد اولیه یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که بسیار با آن مواجهیم. تقریبا۹۰درصد از مواد اولیه صنعت ما را شیر تشکیل می‌دهد و درحال‌حاضر تامین شیر بسیار مشکل شده است. دامداران شرایط و مشکلات مختص خود را دارند که مسلما این مشکلات مانند زنجیره‌ای به همدیگر وصل شده و گربیان‌گیر تک‌تک حلقه‌ها شده است. هرکدام از ما از دامدار گرفته تا کشاورز و تولیدکننده همگی در حلقه‌های این زنجیر قرار داریم که قطع شدن ارتباط یکی از این حلقه‌ها، کل زنجیر را متلاشی می‌کند. تامین شیر مورد نیاز صنعت ما به علت مشکلاتی که دامدار در تامین خوراک دام و مشکلاتی از این دست دارد، بر صنعت و تولیدات تاثیرگذار است. قیمت شیر به‌دلایل متعددی افزایش یافته است که این موضوع بر قیمت تمام شده محصولات تولیدی تاثیر بسیار زیادی دارد. شیر موردنظر واحدهای تولیدی ما باید تمامی آیتم‌های مورد نظر برای تولید در این صنعت را داشته باشد. مشکلی که گریبان‌گیر دامداران شده و صنعت ما را نیز متاثر می‌کند، مشکل تامین خوراک دام مورد نیاز است. با توجه به اینکه ۹۰ درصد خوراک دام کشور از خارج تامین می‌شود و با در نظر گرفتن کمبود نقدینگی دامداران برای خرید به موقع این خوراک و به علاوه در دسترس نبودن این مواد باعث شده آیتم‌های بسیار مهم شیر چون پروتئین، چربی و سایر مواد دچار تغییراتی شود و همین موضوع بسیار آسیب‌رسان است.

کیفیت شیر تاثیرپذیری بسیاری از خوراک دام دارد که همین موضوع بر تولیدات ما نیز تاثیر مستقیم دارد. دولت به‌جای واردات شیرخشک باید به موضوع بنیادی‌تری چون واردات به موقع و به اندازه خوراک دام بیش از پیش توجه کند. همچنین توزیع مناسب این مواد و رسیدن به‌دست دامداران یکی از مواردی است که دولت باید بیش از پیش در آن ورود کرده و این موضوع را مدیریت کند. نوسانات قیمت شیر یکی از موضوعاتی است که حلقه‌های زنجیر تولید ما را دچار اختلال کرده است. قیمت شیر هر روز متغیر است و ثابت نبودن آن مشکلی است که گریبان‌گیر تولیدکنندگان شده است. بخشی از تولیدات ما صادر می‌شود و این نوسانات قیمتی که در داخل با آن مواجهیم و قیمت محصولات را تحت‌تاثیر می‌گذارد، روی محصولات صادراتی ما نیز تاثیرگذار است بالطبع باید به نمایندگی‌های فروش خود در کشورهای دیگر هر روز قیمت‌های جدیدی را اعلام کنیم که همین موضوع باعث از دست رفتن توانایی رقابت در بازاری است که محصولات کشورهایی چون ترکیه و عربستان با قیمت ثابت در آن عرضه می‌شوند. مزیت ما در گذشته قیمت پایین‌تر محصولاتمان نسبت به محصول مشابه خارجی بود که با این حال ما این‌قدرت رقابتی و انگیزه خرید مشتری را از دست داده‌ایم. یکی دیگر از مشکلات صنعت ما تامین مواد بسته‌بندی است.

به علت اینکه این مواد از خارج، تامین می‌شود و نقل‌وانتقالات پول برای خرید این محصولات بسیار سخت است، واردات این مواد مشکلی افزون بر مشکلات ما شده است. کارخانه‌های تولید ماشین‌آلات که روزی به ما تعهد تعویض قطعات تا ۱۰ سال را می‌دادند، اکنون حتی حاضر به دریافت وجه از ما نیستند. در صورت به‌وجود آمدن مشکل برای این دستگاه‌ها دیگر قادر به استفاده از خدمات پس از فروش این شرکت‌ها نیستیم. یکی از مشکلات ما پس از تامین مواد اولیه که به سختی انجام می‌شود، پروسه طولانی ترخیص مواد از گمرک است که با توجه به اینکه مواد وارداتی ما ممکن است در فاصله ماندن در گمرک منقضی شوند، مشکلات ما را چندین برابر می‎کنند. بروز مشکلات اقتصادی که همه جوانب اقتصاد را تحت‌تاثیر قرار داده است، باعث شده محصولی که در گذشته می‌توانستیم به شکل اعتباری بخریم درحال‌حاضر باید به‌صورت نقد خریداری کنیم. خرید نقدی باتوجه به کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش تولیدکنندگان به یک مشکل اساسی سر راه تولید و رونق گرفتن آن تبدیل شده است.

درحالی‌که شرایط نفس‌گیری بر اقتصاد کشور و فضای کسب‌وکار حاکم است، ما همچنان موفق به ادامه حیات و تولید شده‌ایم، اما نمی‌توان انتظار داشت با مطرح شدن موضوع مالیات بر ارزش افزوده صادرات و واردات باز هم به تولید ادامه دهیم. اگر مالیات بر صادرات و واردات اعمال شود نفس تولیدکنندگان را خواهد گرفت. در آن شرایط ما دیگر نمی توانیم به تولید ادامه دهیم. کشور ما به لحاظ به‌دست آوردن جایگاه جهانی در صنایع‌غذایی پتانسیل بالایی دارد. در منطقه ویژه‌ای به لحاظ جغرافیایی قرار داریم و به راحتی می‌توانیم محصولاتمان را به کشورهای منطقه صادر کنیم. با این وجود یکی از مشکلات دست‌وپاگیری که راه ورود به بازارهای جهانی را بر تولیدکنندگان می‌بندد، مابه‌التفاوت ارز است درحالی‌که ما عمده صادراتمان را به کشوری چون عراق انجام می‌دهیم و با ریال عراق مبادله می‌کنیم مابه‌التفاوت نرخ ارز و ورود ارز به سامانه نیما مشکلات بسیاری را برای ما به‌وجود آورده است. درحال‌حاضر بسیاری از تولیدکنندگان قادر به تولید نیستند که باید برای مشکلات آنها چاره‌جویی شود. مجموعه ما توانایی زیادی در تولید و اشتغالزایی دارد، اما اکنون تنها با ۴۰درصد توان تولید می‌کند. همکاری‌های دولت و سازمان‌های دولتی با تولیدکنندگان و صنعتگران، شرط اصلی رونق تولید است.