آزاد‌سازی کلید خورد

هر‌چند اعلام قیمت‌های جدید از سوی خودروسازان با تاخیر همراه بود و در هر صورت تولید‌کنندگان با توجه به اعمال تحریم‌های بین‌المللی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود می‌کردند، اما اعلام آزاد‌سازی قیمت‌ها نابهنگام بود و برخی از دست‌اندرکاران زنجیره خودروسازی و مشتریان را شوکه کرد. اگر مسوولان صنعتی کشور و حتی وزیر صنعت، معدن و تجارت به‌طور مکرر طی سه ماه گذشته آزاد‌سازی قیمت خودرو را تکذیب نمی‌کردند، شاید اعلام آن از سوی رئیس سازمان حمایت تا این حد شوک‌آور نبود، حال آنکه طی ماه‌های گذشته، آزاد‌سازی از سوی دولت و نمایندگان مجلس تکذیب و مسوولان دولتی و برخی نمایندگان مردم حاضر به پذیرش چنین اتفاقی در صنعت خودروی کشور نبودند. حتی رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت که خود متولی آزاد‌سازی قیمت‌ها است، بارها در مصاحبه‌ها و نشست‌های خبری مختلف آزاد‌سازی را امری محال خوانده بود. در این زمینه پای رئیس‌جمهور نیز به این موضوع کشیده شد و برخی از خودروسازان و قطعه‌سازان عنوان می‌کردند که حسن روحانی رئیس‌جمهور مخالف افزایش قیمت‌ها است. در هر حال خبری که هر روز با تکذیب از سوی مسوولان صنعتی مواجه بود، بالاخره تایید شد و آزاد‌سازی قیمت‌ها بدون هیچ چک و چانه‌ای از سوی رئیس سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان اعلام شد. اما همزمان با اعلام قیمت‌ها آنچه بیش از همه شگفت‌آور به نظر می‌رسید، افزایش قیمت‌ها بدون هیچ پیش‌شرطی با خودروسازان بود. شورای رقابت طی سال‌ها قیمت‌گذاری خودرو، تنها هزینه تولید را برای قیمت‌گذاری در نظر نمی‌گرفت بلکه میزان بهره‌وری و ارتقای کیفیت را در تعیین قیمت‌ها مد‌نظر قرار می‌داد به‌طوری‌که برخی از دو آیتم مذکور به‌عنوان ضربه‌گیر قیمتی خودروها یاد می‌کردند، اما سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان تنها با در نظر گرفتن هزینه تولید، میزان ضرر و زیان تولید و همچنین زیان انباشته سال‌های گذشته به قیمت‌گذاری پرداخته است. با این حال اما طی یکماه گذشته رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت و همچنین مسوولان صنعتی به‌طور مرتب از بسته‌ای یاد می‌کردند که در آن قرار است حق و حقوق مصرف‌کنندگان خودرو حفظ شود. به گفته آنها در این بسته دو پیش‌شرط افزایش کیفیت و ارائه مناسب خدمات پس از فروش، مبنای قیمت‌گذاری این سازمان قرار می‌گرفت، این در شرایطی است که نه تنها قیمت خودروهای پرتیراژ اعلام شد حتی آزاد‌سازی نیز از بهمن‌ماه در دستور کار قرار می‌گیرد با این حال هنوز خبری از بسته حمایت از مصرف‌کننده خودرو نیست. اگر قرار بر این بود که کار اصولی در این زمینه صورت می‌گرفت اول باید بسته اعلام می‌شد و شروطی برای افزایش قیمت‌ها در دستور کار قرار می‌گرفت، به‌عنوان مثال خودروسازان به شرط ارتقای کیفیت یا خدمات پس از فروش می‌توانستند تمامی هزینه‌های تولید را در قیمت‌گذاری خود محاسبه کنند. با این حال سازو کار قیمت‌گذاری اعلام شده اما هنوز خبری از بسته وعده داده شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت نیست. در هر صورت به نظر می‌رسد سازمان حمایت در شرایط کنونی تنها حامی بخش تولید‌کننده است تا مصرف‌کننده حال آنکه مصرف‌کننده می‌تواند نقش مهمی در رونق تولید داشته باشد. با این مقدمه به سراغ سازو کار اعمال شده توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان برای قیمت‌گذاری خودرو می‌رویم. سازوکاری که مبنای آن تنها هزینه تولید خودرو است.

آنچه مشخص است افزایش قیمت خودروهای داخلی در دو مرحله صورت می‌گیرد. در مرحله اول، خودروسازان مجازند ۳۰ درصد به قیمت محصولات خود اضافه کنند، محصولاتی که موعد تحویل آنها تا پایان دی امسال است. آن‌طور که رئیس سازمان حمایت از تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان عنوان کرده، تعهدات خودروسازان تا ۳۱ مرداد امسال با قیمت‌های قبلی محاسبه می‌شود و آنها مجاز به افزایش قیمت این خودروها نیستند. به‌عبارت بهتر، خودروهایی که موعد تحویل آنها تا ۳۱ مرداد سال جاری بوده و خودروسازان نتوانسته‌اند به تعهد خود عمل کنند، با همان قیمت‌های قبلی واگذار خواهند شد. همچنین تعهدات خودروسازان از ابتدای شهریور تا پایان دی، با قیمت‌های به‌روز شده انجام می‌شوند؛ بدین معنا که خودروهای تاخیری هم با قیمت روز به ثبت‌نام‌کنندگان واگذار خواهند شد.

مرحله دوم افزایش قیمت خودروهای زیر ۴۵ میلیون تومان، اما از ابتدای بهمن امسال کلید می‌خورد. به گفته رئیس سازمان حمایت، خودروسازان مجاز هستند از ابتدای بهمن امسال قیمت محصولات خود را مطابق با حاشیه بازار تعیین کنند. به‌عبارت بهتر، قیمت خودروهای داخلی از ۱۰ روز دیگر تا ۵ درصد زیر نرخ بازار افزایش خواهد یافت تا شبه آزادسازی قیمت خودرو رسما در بازار زیر ۴۵ میلیونی‌ها کلید بخورد. با این حساب، پیش‌فروش خودروهای داخلی از ابتدای بهمن براساس قیمت‌های حاشیه بازار است. اما نکته دیگر در اظهارات رئیس سازمان حمایت محدوده مجاز خودروسازان برای فروش فوری محصولات است. به گفته عباس تابش، رئیس سازمان حمایت، خودروسازان مجازند تنها ۲۰ درصد از محصولات تولیدی خود را به فروش فوری اختصاص دهند و ۸۰ درصد دیگر را باید صرف عمل به تعهدات کنند. همچنین در مجموع دو خودروساز حدود ۳۰۰ هزار خودرو معوق دارند که همان‌طور که گفته شد طبق تصمیمات ستاد تنظیم بازار ٨٠ به ۲۰ درصد است. یعنی خودروساز باید بیش از ۲۰ درصد تولید خود را به فروش فوری و حداقل ۸۰ درصد را برای ایفای تعهدات و معوقات خود تخصیص دهد. این در شرایطی است که ایران‌خودرو با تحویل مرداد ۹۸، دوشنبه هفته جاری اقدام به پیش فروش ۲۰ هزار دستگاه از محصولات تولیدی خود کرد. اما از هفته گذشته ایران خودرو قیمت پژو ۴۰۵، سمند، پارس، رانا و ۲۰۶ را به روز کردند تا حداقل ۱۰ میلیون تومان به قیمت آنها اضافه شود. بر این اساس، قیمت پژو پارس دوگانه‌سوز ۵۴ میلیون و ۹۱۴ هزار تومان، پژو پارس سال ۵۲ میلیون و ۷۷۵ هزار تومان، پژو پارس سال با سیستم اخطار سرقت و یورو ۴ بهینه ۵۳ میلیون تومان، پژو ۴۰۵ بنزینی GLX ۴۲ میلیون و ۸۲۹ هزار تومان، پژو ۴۰۵ دوگانه‌سوز GLX ۴۵ میلیون و ۱۷۰ هزار تومان، پژو ۴۰۵ بنزینی اس‌ال‌ایکس ۴۵ میلیون و ۶۳۸ هزار تومان، سمند LX سال ۴۳ میلیون و ۵۹۷ هزار تومان، سمند LX مدل EF۷ پایه گازسوز ۴۶ میلیون و ۹۰۸ هزار تومان، سمند LX مدل EF۷ پایه گازسوز با مخزن ۱۰۰ لیتری ۴۷ میلیون و ۶۳ هزار تومان، سمند LX مدل EF۷ ۴۴ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان، پژو ۲۰۶ تیپ دو ۴۷ میلیون و ۱۷۴ هزار تومان، پژو ۲۰۶ تیپ پنج ۵۴ میلیون و ۵۲۶ هزار تومان، پژو ۲۰۶ صندوق‌دار مدل V۸، ۵۵ میلیون و ۵۹۳ هزار تومان و رانا ال‌ایکس، ۵۱ میلیون و ۳۶۳ هزار تومان تعیین شد. براساس لیست جدید اعلام‌شده توسط شرکت پارس خودرو نیز قیمت پارس تندر از ۴۸ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان به ۸۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است. قیمت ساندرو اتوماتیک ۱۱۰میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، ساندرو استپ وی دنده‌ای ۱۰۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و ساندرو استپ وی اتوماتیک ۱۲۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان تعیین شده است.

علاوه براین قیمت برلیانس ۲۳۰H دنده‌ای از ۴۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به ۶۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، قیمت برلیانس H۳۳۰ دنده‌ای از ۵۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به ۸۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است.

شرکت سایپا نیز با اعمال افزایش ۳۰ درصدی بر قیمت بیشتر خودروهای خود، قیمت‌های جدید را اعلام کرد.

به طوری که براساس لیست قیمت‌های جدید، افزایش قیمت‌ها در محصولات سایپا از ۳۰ تا ۸۷ درصد تعیین شده است.

بر این اساس‌ قیمت پراید SE۱۳۱ مبلغ ۲۹ میلیون و ۵۲۵ هزار تومان، مدل SE۱۳۲ به میزان ۲۸ میلیون و ۷۶۵ هزار تومان، پراید SE۱۱۱، مبلغ ۲۹ میلیون و ۲۴۵ هزار تومان و پراید SE۱۵۱ به میزان ۳۰ میلیون و ۴۲۵ هزار تومان تعیین شده است.

در خانواده تیبا، تیبا SX به مبلغ ۳۵میلیون و ۷۶۵ هزار تومان، تیبا ۲ رینگ فولادی، ۳۹ میلیون و ۱۶۵ هزار تومان و تیبا SX پایه گازسوز به میزان ۳۷ میلیون و ۷۱۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. هم‌چنین قیمت ساینا رینگ فولادی نیز ۳۹ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان تعیین شده است.

علاوه‌ بر این، افزایش ۵۰ درصدی شامل خودروهای ساینا اتوماتیک، کوییک گیربکس اتوماتیک پلاس، آریو دنده‌ای وآریو اتوماتیک شده است که براین اساس به ترتیب ساینا اتوماتیک ۶۳ میلیون و ۱۵۵ هزار تومان، کوییک گیربکس اتوماتیک پلاس، ۶۹ میلیون تومان، آریو دنده‌ای ۸۰ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان و آریو اتوماتیک ۹۴ میلیون و ۱۲۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند.

اما کوییک گیربکس دستی ساده، با ۴۲ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان به‌عنوان قیمت جدید این محصول بدون درصد افزایش گزارش شده است. همچنین قیمت چانگانCS۳۵، به مبلغ ۱۲۰ میلیون تومان تعیین شده که به نسبت نرخ قبلی با قیمت ۷۴ میلیون و ۹۵۲ هزار تومان، افزایش ۶۰/ ۱ درصدی دارد.

سراتو ۲۰۰۰ آپشنال و ۱۶۰۰ آپشنال به ترتیب ۴/ ۷۳ و ۶/ ۸۷ درصد رشد قیمت داشته‌اند. قیمت جدید اعلام شده برای سراتو ۲۰۰۰ آپشنال، ۱۹۶ میلیون و ۱۶۰۰ آپشنال ۱۷۶ میلیون است.

13 (2)