رقابت نزدیک تولیدکنندگان دستبند و ساعت هوشمند

تحول بزرگ در بازار دیتای سلامت

دنیای اقتصاد : فیت‌بیت دچار مشکل است. این خبر جدیدی برای یکی ازمشهورترین سازندگان دستبندهای هوشمند نیست. درست بعد از ۲۰۱۵ که این شرکت وارد بورس شد دستبندهای هوشمند فیت‌بیت کمتر و کمتر مورد توجه قرار گرفت. جیمز پارک مدیرعامل فیت‌بیت زمانی به Fast Company گفته بود که بازار به اندازه کافی برای عرضه دستبند هوشمند و ساعت هوشمند به‌طور مجزا جا دارد؛ اما ظاهرا این گزاره درست نبوده است. در واقع بر هم‌زننده این موضوع شرکت اپل بوده که در سال ۲۰۱۶ ساعت هوشمندی را که مجهز به امکانات دستبند هوشمند بود، معرفی کرد. بعد از آن مقایسه‌های زیادی بین ساعت اپل و دستبند فیت‌بیت صورت گرفت و هرچند فیت‌بیت فروش خود را حفظ کرد؛ اما میزان آن قابل ملاحظه نبود. جیمز پارک زمانی گفته بود که کسی را نمی‌شناسد که ساعت اپل را محصول جذابی بداند حالا اپل ۶۰ درصد این بازار را در اختیار دارد.

فیت بیت در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۵/ ۲۱ درصد از سهم بازار را در اختیار داشت؛ اما در سال ۲۰۱۷ این میزان به ۳/ ۱۳ درصد و در فصل اول سال ۲۰۱۸ به ۱۱ درصد کاهش پیدا کرده است. این را آمارهای IDC می‌گوید. پاسخ فیت بیت به این وضعیت عرضه ساعت هوشمندی به نام Fitbit Versa بود که قابلیت‌‌های اپل را داشت؛ ولی قیمت ۲۰۰ دلاری آن پایین‌تر از رقیب بزرگش بود (ارزان‌ترین مدل ساعت اپل ۳۲۹ دلار است). ساعت ورسا فیت بیت در فروردین ماه معرفی شد (فیت بیت در شهریور ۹۶ هم ساعت ایونیک را عرضه کرده بود) و این شرکت می‌گوید تا امروز یک میلیون ساعت ورسا فروخته است. فیت‌بیت در طول این سال‌ها برنامه‌ای برای فروش عمده داشته است. فیت بیت با مذاکره با شرکت‌ها آنها را مجاب می‌کرد که برای کارمندانشان محصولات این شرکت را خریداری کنند تا به این ترتیب سلامت آنها را بیمه کنند. حالا این شرکت تمرکز خود را برای جلب نظر مراکز درمانی و بیمارستانی برای استفاده از این محصولات گذاشته است. مدیران فیت‌بیت معتقدند که محصول آنها از یک دستبند سلامت به یک محصول کلیدی برای کنترل علائم حیاتی تبدیل شده است.

مدیران این شرکت معتقدند که یکی از مهم‌ترین مزیت‌های فیت‌بیت «مجاورت» است. این محصول در تمام ساعات روز و حتی خواب به دست کاربر چسبیده یا می‌تواند بیماران را برای روزها بعد از مرخص شدن از بیمارستان در معرض دید و کنترل از دور مراکز درمانی نگاه دارد. یا یک متخصص قلب می‌تواند از بیمارش بخواهد دستبند فیت‌بیت به دست کند تا او بتواند وضعیت ضربان قلب او را بعد از عمل جراحی تحت نظر داشته باشد. سنسورهای روی فیت‌بیت می‌توانند به دکتر او علائم هشدارآمیز ارسال کنند و او را قبل از هرگونه بروز حادثه برای بیمار آگاه کنند. از سوی دیگر پوشیدن دستبند جدید فیت‌بیت می‌تواند دیتای معتبری را در اختیار پرستاران قرار دهد. نخستین ساعت فیت بیت به نام Ionic مجهز به سنسوری بود که می‌توانست میزان اکسیژن خون شخص را اندازه بگیرد و وقفه‌های تنفسی ناشی از کمبود اکسیژن خون را ثبت کند.

ساعت هوشمند جدید Versa هم مجهز به همین سنسور هست.  سایر امکاناتی که از دستبند/ ساعت هوشمند فیت‌بیت در اختیار بخش‌های درمانی قرار می‌گیرد، می‌تواند موضوعاتی مربوط به آینده شود. مثلا دکتر از طریق وقفه فعالیت بدنی می‌تواند به این پی ببرد که بیمار داروهایش را قطع و هشدارهای لازم را در این زمینه به وی گوشزد کند. از سوی دیگر فیت‌بیت روی سلامت روان هم تمرکز کرده است. به گفته مدیران این شرکت ترکیب الگوی فعالیت روزانه شما و میزان ضربان قلب و سایر الگوهای حرکتی که دستبند به دست می‌آید، می‌تواند منجر به تحلیلی شود که آیا شما خوب است به یک متخصص بهداشت روان مراجعه کنید. با این حال فیت‌بیت می‌گوید فعلا بحث مربوط به اپلیکیشن‌های بهداشت روان در مراحل تحقیق و توسعه است.

جهش بزرگ بهداشتی

فیت‌بیت حالا متوجه شده که کسب وکارش را باید به سمت و سوی بخش بهداشت ببرد و از این رو یک استارت‌آپ بوستونی به نام Twine Health را خریداری کرده و مشارکتی را هم با Google Cloud اعلام کرده است. استارت‌آپ Twine Health روی پلت‌فرمی کار می‌کرد که مربیان سلامت به کاربران در ارائه برنامه‌ای برای کاهش وزن یا ترک سیگار کمک می‌کردند. همچنین آنها روی ارائه رهنمودهای کلینیکی به بیماران دیابتی یا دارای فشار خون هم کار می‌کردند. این استارت‌آپ حالا می‌تواند مشتریان شرکتی فیت‌بیت را بسیار علاقه‌مند کند تا محصولات این شرکت را به همراه خدمات مراقبت سلامت کارکنان خریداری کنند. شرکت Twine همچنین داشبورد ساده‌ای هم برای ارائه وضعیت فعالیتی کاربران تولید کرده بود که حالا از طریق دستبند /  ساعت‌های فیت‌بیت دیتای قابل ملاحظه و معتبری از طریق آن تولید و ارائه می‌شود. این اطلاعات می‌تواند با دکترها، پرستاران یا مراقبان سلامت بیماران به اشتراک گذاشته شود به این ترتیب با ارزیابی بیماران و تفکیک وضعیت آنان به سه حالت امن (سبز)، روی مرز (زرد) یا بحرانی (قرمز) بلافاصله موارد مورد شناسایی قرار می‌گیرند.

فیت‌بیت همچنین الان روی مدل‌های رقابت کاربران با هم کار می‌کند (اپل واچ هم مدل مشابهی برای افرادی دارد که مایلند وضعیت حرکتی و ورزشی خود را با دوستان و خانواده‌شان به اشتراک بگذارند و نوعی رقابت را تداعی می‌‌کند). ترکیب فیت‌بیت و Twine می‌تواند در آینده به ارائه سرویس رهنمودهای گروهی هم منجر شود. مثلا گروه کارمندان یا بیماران یا کاربرانی که مشکل یا وضعیت یکسانی دارند از توصیه‌های گروهی (بهداشتی یا ورزشی) بهره‌مند می‌شوند. ترکیب فیت‌بیت و Twine یک ترکیب دیتا هم با خود به همراه دارد. فیت‌بیت دیتای بزرگی از وضعیت فعالیت کاربران، غذا و خواب کاربران را در اختیار دارد؛ در حالی که Twine عمدتا دیتای کلینیکی مثل سطح گلوکز خون یا فشار خون را به دست آورده است. دیتای فیت‌بیت توسط سنسورهای روی دسبتند/  ساعت و یا از طریق خود کاربر به اپلیکیشن وارد شده است؛ در حالی که دیتای Twine از طریق دستگاه‌های پزشکی که کاربر به خود متصل کرده یا به‌صورت دستی توسط کاربر وارد سایت شده است.

مدیران فیت‌بیت می‌گویند دانشمندان علوم دیتا و یادگیری ماشینی مشغول ترکیب این دو دیتا با هم هستند که ترکیب آنها به کمک کاربرانی می‌آید که مثلا قند خونشان بالاست و فعالیت بدنی آنها تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر آن دارد یا ممکن است ارتباطی بین سطح فشار خون، رژیم غذایی و الگوی خواب به دست‌ آید. در آینده فیت‌بیت امیدوار است به کمک قابلیت‌های یادگیری ماشینی گوگل به تحلیل‌‌ها و سطوح عمیق‌تری از اطلاعات کاربرانش دست یابد. در حال حاضر دیتای فعلی برای کمک به بیمارانی که در مرحله خطر قرار دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از سیستم یادگیری ماشینی گوگل بخشی از قابلیت‌هایی است که در جریان مشارکت با شرکت گوگل به دست می‌آید. این بخشی از استراتژی جدید فیت‌بیت برای مقابله با رقیب بزرگی چون اپل است. فیت بیت سهم امروز بازار دستبند/ ساعت هوشمند را به اپل تقدیم می‌کند؛ اما بازار بزرگی در بخش سلامت را برای آینده هدف گرفته است.