اجرای طرحهای مسکن مهر با تمام نقاط قوت و ضعفی که دربرداشت ابعاد اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید را که چندین و چند سال مورد غفلت قرار گرفته بود مجددا بهطور ناخواسته طرح کرد.
مشاور سیاستگذاری، تحقیق و توسعه معاون وزیر راه وشهرسازی با اشاره به ضرورت پیگیری ۸ راهبرد کلان برای ایجاد نسل نو شهرهای جدید، بسته سیاستی توسعه شهرهای جدید را تشریح کرد.
طی سالهای اخیر «انتقال پایتخت» بهعنوان نسخه اصلی عبور از گردنه مشکلات شهرهای بزرگ مطرح شده است، از این رو کشورهای بسیاری از این گزینه برای کاهش بار پایتخت استفاده کردهاند. در این میان یکی از کشورهایی که پروژه انتقال پایتخت اداری را بهعنوان یکی از راهکارهای حل مشکلات و کاهش تمرکز از پایتخت اولیه اجرایی کرده است، کره جنوبی است.
حسین ایمانیجاجرمی، جامعهشناس و رئیس موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران یکی از مشکلات اصلی در راه تحقق نیافتن اهداف شهرهای جدید را تقلیلیافتگی مبحث این شهرها به فضا و کالبد میداند و معتقد است؛ باید بازنگری جدی سیاستی در برنامهریزیهای کلان کشوری در خصوص این شهرها صورت گیرد. او در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» راهکار تغییر وضعیت شهرهای جدید از حالت خوابگاهی به یک شهر پویا و زنده را مزیت بخشیدن به شهرهای جدید عنوان کرد و افزود: علاوهبر مباحث فنی و مهندسی، باید حوزههای اجتماعی- فرهنگی در اولویت سیاستی قرار گیرد.
شورایعالی شهرسازی ومعماری ایران در سال ۱۳۶۸، برای بازتوزیع جمعیت و مدیریت اسکان مهاجرین در شهرهای بزرگ کشور و از جمله تهران، ایجاد شهرهای جدید را تا افق ۱۳۹۰ (بر اساس طرح اسکان ۹۰) در برنامه قرار داد. بهعنوان مثال برای کلانشهر تهران در فاصلهای مناسب، چند شهرجدید از جمله پرند، اندیشه، هشتگرد و پردیس، مکانیابی و احداث شدند.
دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری با تشریح سه سیاست اصلی توسعه شهری در کشور، عدم تعادل در اجرای هر یک از سیاستها راعلت اصلی وضعیت نابسامان توسعه شهرها به ویژه شهرهای جدید در کشور راعنوان کرد. محمدسعید ایزدی در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با انتقاد از غفلت به وجود آمده نسبت به ایجاد هماهنگی و تعادل میان اجرای هر یک از این سیاستهای توسعه شهری، معتقد است: به دلیل نبود طرح آمایش سرزمین در کشور، هیچ تصویر مشخص و روشنی از وضعیت توزیع جمعیت در کشور وجود ندارد. او در عین حال به وضعیت دوگانه شهرهای جدید درخصوص رعایت سقف جمعیتپذیری پیشبینی شده در آنها اشاره میکند و میگوید: این وضعیت نیز ریشه در عدم تعادل در اجرای سیاستهای توسعه شهری دارد.
تجربه کرهجنوبی در تامین مالی، ایجاد و توسعه شهرهای جدید برای عملیاتیسازی نسخه بومیسازیشده یک تجربه موفق در ایجاد نسل نو شهرهای جدید در جمع مدیران شرکت عمران شهرهای جدید و مقامات ارشد وزارت راه وشهرسازی تشریح شد.
حسن روانفر، عضو هیاتمدیره شرکت عمران شهرهای جدید با تشریح آخرین وضعیت ساخت و تکمیل واحدهای مسکن مهر در شهرهای جدید، از اولویتبخشی ایجاد کاربریهای خدماتی در سال جدید سخن گفت. او در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» آخرین وضعیت مطالعات و اجرای شبکه حملونقل ریلی و جادهای شهرهای جدید و همچنین برنامههای شرکت عمران برای تغییر وضعیت خوابگاهی این شهرها را نیز تشریح کرد.
عضو هیاتمدیره شرکت عمران شهرهای جدید با تاکید بر اینکه، تجربههای گذشته در این حوزه باید بهعنوان یک راهنما برای توسعه آتی شهرهای جدید در نظر گرفته شود، اعلام کرد: کاستیهای موجود به طیفی از دلایل مربوط میشود که بخشی از آنها به مکانیابیهای نادرست و خلأ زیرساختها برمیگردد.
متن گفتوگو با محمود رحیمی عضو هیاتمدیره شرکت عمران شهرهای جدید را در زیر بخوانید.
زهره داوودپور عضو هیات مدیره شرکت عمران شهرهای جدید معتقد است: انتقال پایتخت، راه عبور از مشکلات شهر تهران نیست. او در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به مطالعات انجام شده درخصوص شناسایی راهکار حل مشکلات شهر تهران بهعنوان پایتخت کشور میگوید: آنچه بهطور مشخص میتوان بر آن تاکید کرد این نکته است که یک تصمیم و انتقال دفعتی نمیتواند راهکار دور کردن مشکلات از شهر تهران باشد. او با اشاره به راهکار جایگزین از توزیع نقشهای شهر تهران به سایر مناطق شهری کشور اشاره و تاکید میکند: شهرهای جدید برای پذیرش نقش جدید نیازمند تغییر ساختار و ایجاد زیرساختهای جدید هستند. او در عین حال از وجه تمایز نسل نو شهرهای جدید صحبت میکند و در این باره توضیح میدهد که چرا قرار نیست این گروه از شهرهای جدید با مشکلات شهرهای نسل نخست روبهرو شوند. در ادامه گفتوگو با این عضو هیات مدیره شرکت عمران شهرهای جدید را میخوانید.
شرکت عمران شهرهای جدید با هدف توسعه مناطق شهری با کاربریهای مسکونی، کار و فعالیت، طرح تاسیس ۱۲ شهر جدید از جنس «نسل نو» را در دستور کار قرار داده است.
عضو هیاتمدیره شرکت عمران شهرهای جدید از بررسی سه روش جدید برای تامین مالی نسل نوی شهرهای جدید در سال ۹۷ خبر داد. صادق اکبری «استفاده از ظرفیتهای بازار سرمایه در قالب تاسیس صندوقهای زمین و ساختمان»، «بهرهگیری از روشهای نوین تامین مالی در قالب قراردادهای BOT» و«انتشار اوراق مالی اسلامی نظیر اوراق صکوک اسلامی» را سه گزینه جدید تامین مالی برای احداث نسل نوی شهرهای جدید و توسعه نسل قبلی این شهرها عنوان کرد که هماکنون ابعاد وزوایای آنها در دست بررسی است. وی همچنین با تشریح ویژگیهای تامین مالی شهرهای جدید موجود، از تلاش شرکت عمران شهرهای جدید برای استفاده از روشهای نوین و کارآمدتر تامین مالی در ساخت نسل نوی شهرهای جدید خبر داد؛ متن گفتوگو با صادق اکبری را در ادامه بخوانید.
معاون وزیر راه و شهرسازی جزئیات یک نقشه راه نو برای توسعه شهرهای جدید را تشریح کرد. مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در گفتوگو با «دنیایاقتصاد»، ضمن رمزگشایی از دو مقطع زمانی کلیدی در کارنامه احداث شهرهای جدید اعلام کرد: نارساییهایی که طی سالهای اخیر در این شهرها تحتتاثیر اجرای برخی طرحها بروز کرد و مانع از اهداف کلان در ایجاد شهرهای جدید شد، با اجرای نقشه جدید برطرف میشود.
چهار مساله بزرگ مرتبط با کلانشهرها (شهرهای مادر) و مناطق شهری (حومه)، کار را به جایی رسانده است –مشکلات شهری به قدری حاد شده است- که باید هر چه سریعتر با یک رویکرد مبتنی بر آسیبشناسی به همراه بازاندیشی در مسائل، تعریف تازه و دقیق و کارآ از شهرهای جدید داشته باشیم.