کره‌جنوبی در سال ۲۰۰۵ در فاصله ۱۲۰ کیلومتری پایتخت خود یعنی شهر سئول، شهر جدیدی با مساحت ۷۲ کیلومتر مربع تحت عنوان سجونگ را طراحی کرد. این شهر پایتخت اداری کره‌جنوبی به‌عنوان به‌روزترین محصول تکنولوژی این کشور با بودجه‌ای بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار احداث شده و مراحل تکمیل آن تا سال ۲۰۳۰ ادامه دارد. شعار اصلی در طراحی و اجرای این شهر، شکل‌گیری «شهری مردم‌پسند» عنوان شده است.

بررسی‌ها از وضعیت احداث و مراحل تکمیل آن نشان می‌دهد: اگرچه پروسه احداث شهر سجونگ از سال ۲۰۰۵ آغاز شده اما برنامه‌ریزی برای ایجاد این شهر جدید به‌عنوان پایتخت اداری و همراه کردن شهروندان با اجرای این پروژه حدود ۴۰ سال زمان برده است تا اینکه تصمیم برای اجرای این پروژه در سال ۲۰۰۵ نهایی شد. البته مبدا زمانی برای ورود جمعیت به این شهر سال ۲۰۱۲ در نظر گرفته شده و سقف جمعیتی پیش‌بینی شده برای این شهر معادل ۵۰۰ هزار نفر است. یکی از نکات مهم در انتخاب مکان احداث این شهر، لحاظ فاصله جغرافیایی آن نسبت به پایتخت اصلی و دوری از مرز کره شمالی به دلیل امنیت در برابر درگیری‌های میان این دو کشور بوده است.

بودجه درنظر گرفته شده برای احداث شهر جدید سجونگ معادل ۱۰۰ میلیارد دلار است که از این رقم معادل ۲۰ میلیارد دلار از سوی دولت به این پروژه تزریق شده است. از مجموع این رقم، هزینه خرید زمین معادل ۵ میلیارد دلار و هزینه تامین زیرساخت‌ها معادل ۹ میلیارد دلار پیش‌بینی شده است.

الگوی احداث شهر سجونگ مبتنی بر طراحی شش منطقه شهری با کارکردهای متفاوت پیش‌بینی شده است. از میان شش منطقه، از آنجا که هدف کاهش تراکم مسکونی نسبت به سایر شهرهای جدید در احداث این شهر پیگیری شده است معادل ۸/ ۱۸ درصد از مساحت این شهر جدید به‌عنوان منطقه مسکونی و ۴/ ۵۲ درصد از آن به فضای سبز اختصاص پیدا کرده است. از میان شش منطقه پیش‌بینی شده برای شهرهای جدید منطقه یک برای استقرار سازمان‌ها و ادارات دولتی، منطقه ۲ برای استقرار مجتمع‌های فرهنگی و تجاری، منطقه ۳ برای استقرار ساختمان استانداری‌ها و شهرداری‌ها، منطقه ۴ برای استقرار آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها، منطقه ۵ برای استقرار کاربری‌های حوزه سلامت و رفاه و همچنین منطقه ۶ برای استقرار کاربری‌های صنعتی طراحی شده است.

پروسه زمانی ایجاد، تکمیل و استقرار جمعیت در هر یک از این مناطق به این شکل بوده است که در مرحله نخست ادارات دولتی وارد شهر می‌شوند، در مرحله دوم تاسیسات و زیرساخت‌ها ساخته می‌شوند و در مرحله سوم پروژه با تکمیل سایر مناطق و استقرار جمعیت پیش‌بینی‌شده در آن به پایان می‌رسد.

ویژگی اصلی در ساخت هر یک از مناطق، پیش‌بینی کاربری‌های مکمل یکدیگر در هر یک از مناطق است. به این صورت که در منطقه یک این شهر که ویژه استقرار سازمان‌ها و ادارات دولتی طراحی شده است در جوار ساخت و احداث ساختمان‌ها، ساختمان‌های مسکونی ویژه کارمندان و پرسنل نیز طراحی شده تا کارمندان روزانه به‌صورت پیاده به محل کار خود رفت و آمد داشته باشند. یا در منطقه ۲ که به‌عنوان منطقه توریستی شهر شناخته می‌شود در جوار ساخت مجتمع‌های تجاری، مراکز خرید، موزه ملی، پارک ملی، مرکز هنری و مجتمع فرهنگی نیز احداث شده است. این منطقه از جمله مناطقی است که به دلیل کارکرد ویژه آن در جذب جمعیت، ساخت و احداث آن زودتر از سایر مناطق آغاز و تکمیل شده است. علاوه بر این مناطق در محدوده مرکزی شهر جدید سجونگ، یک فضای سبز مرکزی برای دسترسی راحت شهروندان احداث شده ضمن آنکه هر شش منطقه با دو جاده کمربندی و خطوط BRT رایگان به یکدیگر متصل می‌شوند. همچنین جاده‌ای برای تردد پیاده‌ها در اطراف هر منطقه طراحی شده که تردد خودرو و موتور سیکلت در آن ممنوع است. ضمن آنکه تجهیز شهر به سیستم هوشمند(شامل سیستم گرمایش و سرمایش و جمع‌آوری زباله به‌صورت هوشمند) به شهروندان در کاهش هزینه‌های زندگی در این شهر کمک کرده است. توجه به اضافه کردن چنین ویژگی‌هایی، حرکت شهر سجونگ برای تبدیل به یک شهر مردم‌پسند را راحت‌تر می‌کند. با این حال بررسی‌ها از روند جذب جمعیت شهر سجونگ از سال ۲۰۱۲ تاکنون حاکی از آن است که اگرچه این شهر برای کاهش بار جمعیتی شهر سئول به‌عنوان پایتخت کشور کره‌جنوبی طراحی و احداث شده است اما تاکنون جمعیت چندانی از شهر سئول به این شهر مهاجرت نکرده‌اند. به‌عنوان مثال بخش زیادی از کارمندان ادارات و سازمان‌های دولتی بدون خانواده و به‌صورت انفرادی به این شهر مهاجرت کرده و در حال زندگی در آن هستند. در مقابل میزان مهاجرت جمعیت از دیگر شهرهای اطراف به جز سئول به شهر سجونگ قابل توجه بوده است.

با نگاهی به تجربه کره‌جنوبی در انتقال پایتخت اداری از شهر سئول به سجونگ، اسفندیار زبردست صاحب‌نظر در حوزه برنامه‌ریزی و توسعه شهری با اشاره به مطالعات انجام شده طی سال‌های اخیر درباره انتقال پایتخت به‌عنوان یک راه‌حل برای عبور از مشکلات شهر تهران عنوان کرد: جمع‌بندی این مطالعات نشان می‌دهد ضرورتی به انتقال برای حل مشکلات شهر تهران نیست و ساماندهی منطقه شهری تهران برای عبور از این چالش‌ها کفایت می‌کند. او در عین حال تاکید کرد: اگرچه موضوع انتقال پایتخت از سال‌های گذشته مطرح بوده است اما هم‌اکنون با ایجاد اصلاحات ساختاری می‌توان شهرهای جدید اطراف پایتخت را به محلی برای رفع تمرکز از شهر تهران تبدیل و مفهوم تازه‌ای را از انتقال پایتخت ایجاد کرد.

اخبار مرتبط