شرکت عمران شهرهای جدید بعد از یک دوره پایش شهرهای جدید از زاویه مسائل و نارسایی‌های اجتماعی موفق شد تنگناها و مشکلات در این حوزه را با هدف رفع آنها شناسایی کند.

اولین چالش در این حوزه به پراکندگی کالبدی و عدم شکل‌گیری سازمان محله‌‌ای مربوط می‌شود.

شکل نگرفتن فضاهای عمومی و ضعف در شکل‌گیری تعاملات اجتماعی پایدار چالش دوم به حساب می‌آید.

در این میان تحت‌تاثیر اجرای برخی سیاست‌های نامناسب به‌خصوص در حوزه تامین مسکن از جمله طرح مسکن مهر، نوعی افتراق فضایی-اجتماعی در شهرهای جدید به‌وجود آمده است. داغ اجتماعی مسکن مهر و طردشدگی مضاعف ساکنان این واحدها در شهرهای جدید یکی از مشکلات کلیدی است.

محله‌های مسکن مهر به‌دلیل اختصاص این واحدها صرفا به دهک‌های کم‌درآمد در عمل باعث جدایی خانوارهای این گروه از سایر طبقات اجتماعی ساکن در شهرهای اصلی شد. این جدایی اما در همین محله‌ها به‌دلیل نبود روابط اجتماعی موثر بین ساکنان مسکن مهر با یکدیگر و با سایر شهروندان ساکن در شهرهای جدید، به شکل مضاعف تشدید شده است.

شهرهای جدید کشور علاوه‌بر مسائل این‌چنینی، در بحث فاکتورهای اقتصاد شهری نیز با چالش مواجه هستند. بنیان ضعیف اقتصاد شهری در این شهرها باعث وابستگی به شهرهای مادر واقع در اطراف‌شان شده است. ساختار رویکردهای قدیمی در برنامه‌ریزی و مدیریت شهرهای جدید به نوعی تثبیت شده است و برای توسعه مطلوب این شهرها باید مقاومت برای عدم تغییر مثبت، شکسته شود.

شرکت عمران شهرهای جدید برای شناسایی وضعیت اجتماعی موجود در این شهرها ابتدا دست به انجام مطالعات مختلف در راستای فهم مسائل شهرهای جدید زد. در این چارچوب، بازدیدهای میدانی از ۱۳ شهر جدید به عمل آمد و در جریان بازدیدها، جلسات مختلفی با مدیران عامل شهرهای جدید برگزار شد. همچنین تیم‌های کارشناسی شرکت عمران و مدیران این شرکت جلسات متعدد و گفت‌وگوهای وسیع با انجمن‌های مدنی، شوراها و ساکنان و اصناف در شهرهای جدید برگزار کردند. در این راستا، استادان دانشگاه تهران و کارشناسان خبره در این حوزه دو مطالعه اجتماعی در قالب پژوهش درباره وضعیت و تغییرات جمعیتی-اجتماعی ساکنان شهرهای جدید انجام داده و در نهایت اصول و خط مشی‌های اجرایی و سیاست‌گذاری در حوزه اجتماعی و ظرفیت‌سازی در این مسیر، تدوین و به شرکت‌های تابعه ابلاغ شده است.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، حضور فعال شرکت‌ عمران شهرهای جدید و شرکت‌های تابعه در سخنرانی‌ها و نشست‌های تخصصی در راستای تولید گفتمان و مفهوم‌سازی اجتماعی و همچنین ارتباط و تعامل با سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با شهرهای جدید و تدوین گزارش‌های سیاستی برای تصمیم‌سازی در سطح مدیریتی از جمله اقدامات انجام شده برای بهبود وضعیت اجتماعی بوده است.

جزئیات تحقق سیاست پایش دوره‌ای شرکت‌های تابعه شرکت عمران شهرهای جدید نشان می‌دهد مدیران ارشد این شرکت از ابتدای آبان ماه سال گذشته تاکنون ۳۳ جلسه پایش برگزار نموده‌اند که ماحصل آن بالغ بر ۷۰۰ مصوبه برای توسعه شهرهای جدید در ۷ حوزه فرهنگی و اجتماعی، شهرسازی و معماری، پروژه‌های زیربنایی و روبنایی، حقوقی و املاک، مسکن مهر، مالی و فناوری اطلاعات و در نهایت مشارکت و سرمایه‌گذاری بوده است.

در این فاصله زمانی، ۱۷۲ مصوبه در حوزه پروژه‌های زیربنایی و روبنایی، ۱۳۷ مصوبه در زمینه تکمیل مسکن مهر و بهبود بافت اجتماعی آنها، ۶۴ مصوبه در زمینه فرهنگی و اجتماعی، ۱۱۰ مصوبه در زمینه طرح‌های شهرسازی و معماری، ۱۸ مصوبه در زمینه حقوقی و املاک، ۷۵ مصوبه در زمینه مشارکت و سرمایه‌گذاری و همچنین ۱۰۷ مصوبه نیز در زمینه مالی و فناوری اطلاعات صادر شده است.

در حال حاضر ۷۲ پروژه شاخص و فاخر با برآورد اعتباری معادل ۴ هزار و ۲۶۹ میلیارد تومان در ۱۷ شهر جدید کشور در دست اجرا است که از این رقم اعتباری بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان بابت پروژه‌های قطار شهری و ۲ هزار میلیارد ریال نیز بابت آزادراه سهند-تبریز مد نظر است. تاکنون اعتباری بالغ بر ۸۰۰ میلیارد تومان بابت اجرای این پروژه‌ها هزینه شده است که از این رقم مبلغی معادل ۶۰۰ میلیارد تومان بابت قطارهای حومه‌ای و ۵۳ میلیارد تومان بابت آزادراه سهند-تبریز هزینه شده است.

بیشترین تعداد پروژه شاخص در نظر گرفته شده برای شهرهای جدید، به شهر جدید پردیس اختصاص دارد که شامل ۱۹ فقره انواع پروژه است.

در شهر جدید پرند نیز ۳ فقره از این نوع پروژه‌ها تعریف شده است.

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از اقداماتی که شرکت عمران شهرهای جدید برای توسعه اجتماع‌محور این شهرها در دستور کار قرار داده، حاکی است: برگزاری نشست‌های تخصصی با محوریت انجمن جامعه‌شناسی، تشکیل انجمن‌های محله‌ای و همچنین طراحی و اجرای مراکز محلات از جمله این اقدامات است.

بخشی از سیاست حذف چالش‌های اجتماعی در شهرهای جدید با فعالیت‌های برندینگ قابل انجام است.

فعالیت‌های برندینگ در شهرهای جدید شامل تدوین و اجرای برنامه‌های بازاریابی مکانی و برندسازی شهری و همچنین جهت‌دهی به مدیران از طریق اتاق فکر شهرهای جدید مرکب از نخبگان شهرسازی، معماری، جامعه‌شناسان و اقتصاددانان است.

شرکت عمران شهرهای جدید در این مسیر از رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها با موضوع شهرهای جدید حمایت می‌کند.

همچنین همکاری با نهادها و شرکت‌های بین‌المللی همچون انعقاد تفاهم‌نامه با شرکت زمین و مسکن کره‌جنوبی برای انتقال تجربه و دانش فنی و ارتباط با سرمایه‌گذاران آلمانی برای اجرای بخشی از محدوده ۳۵ هکتاری شهر جدید هشتگرد از جمله این همکاری‌ها است.

شرکت عمران شهرهای جدید ارتباطی با آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن –جایکا- برقرار کرده است که مقرر شده از ظرفیت فنی این نهاد در موضوع نسل نوین شهرهای جدید ایران، استفاده و بهره‌برداری شود.

اخبار مرتبط