ویژه نامه سراسری صنعت و معدن

• صنایع در افق ۲۰۲۲

• زنجیره آسیب

  

  چند سال بود که کارشناسان اقتصادی برای یک بحران اقتصادی در حدود سال ۲۰۲۰ اعلام خطر کرده بودند، حتی برخی خرافاتی‌ها موضوع نفرین اعداد رند را مطرح می‌کردند و منتظر بودند همچون سال ۲۰۰۰ که دنیا با یکی از بدترین بحران‌های اقتصادی خود روبه‌رو شد، در سال ۲۰۲۰ نیز بحران شدیدی ایجاد شود. روندهای اقتصاد ایالات‌متحده به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان تا پیش از سال ۲۰۲۰ به‌شدت امیدوارکننده بودند و دونالد ترامپ انتظار داشت بتواند بحران اقتصادی را پشت‌ سر گذارد.

• این جنگ نحس

  

  در قیاس با مردم گذشته، ما در دوره‌ای از صلح نسبی به سر می‌بریم، بااین‌حال، این بدان معنا نیست که هیچ درگیری در جهان امروز وجود ندارد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بسیاری از جنگ‎ها فیصله یافتند و علاوه بر آن، اغلب درگیری‎های منطقه‎ای تحت کنترل قرار گرفتند. طی این سال‎ها، سطح خشونت نسبت به گذشته، کاهش قابل‌توجهی داشت، اما، به نظر می‎رسد که تعداد جنگ‎ها در سراسر جهان به یک وضعیت پایدار جدید (new steady state) رسیده است و برای مدت زیادی در این وضعیت باقی ‌مانده و تنها نوع این جنگ‎ها نسبت به گذشته تغییر کرده است. در حال حاضر ۲۷ جنگ و درگیری در جهان در حال انجام است که برخی از این درگیری‎ها برای چندین دهه ادامه دارد و برخی دیگر تنها چند سال است که از شروع آن می‌گذرد.

• نوآوری و جهان تازه

  رابطه نوآوری و تولیدات جهان وارد فاز تازه‌ای شده است. اگر تا چند سال پیش زمان رونمایی از یک محصول جدید با امکانات تازه نقش نوآوری را مهم می‌پنداشتیم امروز این رابطه را در تک‌‌‌تک لحظه‌هایی که از تولیدات جهانی بهره می‌بریم مشاهده می‌کنیم. حق کپی‌رایت، حق سیستم‌عامل‌ها، قوانین حاکم بر تولید و اجرای ایده‌ها تنها بخش کوچکی از نقش نوآوری در روند تغییر تولیدات جهانی است.

• خوش‌بین اما نگران

  

  شاید کمی غیرعادی باشد که با وجود چالش‌های تاریخی زنجیره تامین و نیروی کار، شاهد شاخص‌های اقتصادی مثبت باشیم. اما این موضوع در صنعت جهان و پس از ظهور مجدد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۲ در حال رخ دادن است. بازیابی اقتصاد از سال ۲۰۲۱ و با شروع واکسیناسیون گسترده در جهان و افزایش تقاضا اوج گرفت.

• مصاف صنعت و تحریم

• سایه سنگین

  

  صنعت و تولید در ایران با موانع و مشکلات بسیار زیادی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند و هر روز تولیدکنندگان با سیاست‌هایی جدید مواجه هستند که به‌رغم تمامی پیچیدگی‌های که تولید در کشورهای مختلف دنیا دارد، آنها را با شرایط متفاوت‌تری نسبت به سایر رقبا مواجه می‌سازد.

• پس‌انداز ارز

  

  نرخ ارز، قیمت نسبی پول خارجی به پول داخلی است که به عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، مورد توجه فعالان بازارهای مالی بوده است. نرخ ارز ناشی از تعادل بین عرضه و تقاضای ارز است.

• شکاف بزرگ

  شکاف تحقیقاتی صعنت و دانشگاه یک نگرانی مداوم در راه رسیدن به توسعه است و پژوهش‌هایی که در این زمینه انجام می‌شود، می‌تواند پلی برای ارتباط این دو بخش و راهی برای بروز پتانسیل موفقیت‌آمیز هر دو بخش باشد. امروزه ماموریت‌های دانشگاه‌ها فقط در آموزش و تحقیق خلاصه نمی‌شود و ماموریت مهم‌تری تحت عنوان دانش تولید شده که باید به توسعه اجتماعی و اقتصادی کمک کرده تا از این راه دانشگاه‌ها به سمت دانشگاه کارآفرین شدن سوق داده شوند.

• دیدگاه بی‌بنیاد

  

  بازار سهام در ماه‌های گذشته با وجود آنکه به‌زعم بسیاری از کارشناسان اوضاع بدی ندارد با این حال شاهد کاهش دیدگاه بنیادی برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها بوده است. در توضیح این مساله تاکنون موارد زیادی مطرح شده، اما به نظر می‌رسد رویکرد سرمایه‌گذاران خرد با توجه به کاهش مجدد انتظارات تورمی پیرامون ازسرگیری مذاکرات برجام و توأمان شدن آن با چشم‌انداز قیمت‌های جهانی که می‌تواند در شرایط رکودی به زیان شرکت‌ها تمام شود چندان غیرمنطقی نیست. در واقع آنچه آنها سعی دارند در تصمیمات خود لحاظ کنند نه وضعیت کنونی بلکه شرایطی است که می‌تواند در آینده بر بازار سهام اثر جدی داشته باشد.

• انقلاب چهارم در صنعت جهان

  

  گفته می‌شود که انقلاب صنعتی عمیق‌ترین انقلاب تاریخ بشریت بوده است چرا که تاثیرات گسترده‌ای بر زندگی روزمره مردم داشته است. اصطلاح انقلاب صنعتی عبارتی موجز برای توصیف دوره‌ای تاریخی است که از قرن هجدهم در انگلستان آغاز شد؛ جایی که به‌ نظر می‌رسید سرعت تغییرات درحال افزایش است. این شتاب در فرآیندهای نوآوری فنی مجموعه‌ای از ابزارها و ماشین‌آلات جدید را به وجود آورد و بهبودهای عملی ظریف‌تری در زمینه‌های مختلف ایجاد کرد که بر کار تولید و استفاده از منابع تاثیر گذاشت. کلمه تکنولوژی از کلمه یونانی Techne به معنای هنر و صنعت گرفته شده است که هر دو ابعاد نوآوری را دربر می‌گیرد.

• سود و زیان برق

• پتروشیمی بدحال

  می‌گویند پالایشگاه‌سازی سودده نیست. همین جمله کوتاه ۲۰ سال صنایع پالایشی ایران را راکد نگه داشته است. در این مدت تنها دو طرح پالایشگاه امام‌خمینی (ره) شازند و پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج‌فارس به ثمر نشسته است. از آن‌سو همه تلاش‌ها بر صادرات نفت خام و تزریق پول آن در بودجه جاری صرف شده است؛ معضلی که از دید تمام کارشناسان اقتصادی در بلندمدت موجب تضعیف اقتصاد، ایجاد رکود در تولیدات داخلی، افزایش واردات و نهایتاً بیکاری نیروی انسانی می‌شود.

• فرهنگ مقاومت در برابر تغییر

  در دنیای امروز که روند تغییرات کسب‌و‌کارها در حال شتاب گرفتن است، سازمان‌ها ناگزیرند برای بقا با این روند پرسرعت همسو و همگام شوند. فناوری نیز به عنوان یکی از منابع مهم سازمانی از این روند مستثنی نیست. از آنجا که فناوری عبارت است از تمام دانش، محصولات، فرآیندها، ابزار، روش‌ها و سیستم‌هایی که در جهت خلق و ساخت کالا و ارائه خدمات در سازمان به کار گرفته می‌شود، لذا تمامی ‌منابع سازمانی را شامل‌شده و می‌توان منابع یک سازمان را اجزای تکنولوژیک (فنی) آن سازمان در نظر گرفت. با توجه به این نکته که در دنیای رقابتی امروز حضور اقتصادی و آینده فعالیت‌های شرکت‌ها و همچنین آینده کشورها همگی بستگی به موفقیت سازمان‌ها در توانایی رهبرانشان در مدیریت مناسب و صحیح منابع در یک بازار پویای جهانی دارد، فناوری به عنوان مقوله‌ای مهم درخور توجه است. مشاهدات نشان می‌دهد حتی افرادی که در عرصه تکنولوژی فعالیت دارند تعاریف متفاوتی از تکنولوژی و اثرات آن دارند. به دلیل تغییرات ناشی از تحول دیجیتال‌، مناطق صنعت‌محور‌، برای پایدار نگه داشتن اقتصاد محلی یا حتی گسترش و توسعه آن نیاز به ایده‌ها، محصولات و خدمات جدید دارند.

• صنعت پساتحریم

  

  فرض کنیم دوره انتظار برای وقوع تحول در اقتصاد ایران به اتمام رسیده و موانع اتصال تجارت کشور به تجارت جهانی، روزبه‌روز در حال حذف شدن است. وضعیت معیشتی و کیفیت زندگی با دسترسی به منابع و نیازمندی‌های کیفی موجود در جهان بهبود می‌یابد، رشد اقتصادی کشور با توجه به موفقیت دولت در کنترل نرخ تورم و همزمان هجوم سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی و رونق تولید، افزایش یافته، وجوه ضبط‌شده در خارج به کشور بازمی‌گردد و قابلیت ورود و جایگزینی تکنولوژی جایگزین صنایع فرسوده سال‌های تحریم، هموار شده،...فرضیه‌های خوش‌بینانه‌ای که می‌تواند رنج سال‌های تحریم را التیام بخشد. اما واقعیت چیز دیگری است. برآورده شدن این فرضیه‌های شیرین، اگر محال هم نباشد، بدون درک هستی‌شناسانه اقتصاد کشور و تدبیر میسر نخواهد بود. در این نوشته نگارنده به تشریح یکی از نقاط ضعفِ ایجاد نقش کشور در اقتصاد جهانی یعنی «عدم قابلیت تولید در کلاس جهانی» می‌پردازد.

• تله صنعتی‌سازی

  

  صنعت کشور بیمار است و به سختی ادامه مسیر می‌دهد. مجموعه سیاستگذاری‌های اشتباهی که ظرف سنوات گذشته در این حوزه صورت گرفته در کنار تحریم‌هایی که دست‌و‌پای صنعت را برای نوسازی و بهبود خطوط و تجهیزات تولیدی خود بسته، شرایط را روز‌به‌روز سخت‌تر کرده است. حالا صنعتی پیر و فرتوت، قرار است بار اصلی تامین نیازهای داخلی و البته حرکت به سمت بازارهای خارجی و ارزآوری را به دوش گیرد و هنوز هم برای رسیدن به سرمنزل مقصود، نقشه و سند استراتژی مشخصی ندارد.

• سود و زیان صنعت خودرو

  

  صنعت خودرو همیشه صنعتی پر‌حاشیه بوده است. موضوعات طرح‌شده در این حوزه همواره مخالفان و موافقان جدی داشته است. گفته می‌شود در سال جاری خودروسازان این صنعت را یکی از صنایع پرسود کشور معرفی کردند؛ اما همین موضوع هم مانند موضوعات مشابه در خودروسازی موافقان و مخالفان متعددی دارد.

• کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران حامی صنعتگران

  

  اقتصاد ایران ظرف دهه‌های سپری شده از پیروزی انقلاب اسلامی، همواره در آماج تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی بدخواهان بوده و به خصوص در دهه گذشته، همواره در تیررس شدیدترین تحریم‌ها بر علیه اقتصاد خود قرار گرفته است. محدودیت‌هایی که اگرچه برای بسیاری از بخش‌های اقتصادی کشور آسیب‌هایی را به وجود آورد؛ اما نه تنها تاب‌آوری بالای اقتصاد ایران را نشان داد، بلکه توانمندی‌های نهفته بخش‌های مختلف تولیدی و تجاری کشور را هم که سال‌ها در سایه حضور نیروی انسانی و کالاهای تولیدی خارجی مغفول مانده بودند، نمایان ساخت.

• راه اندازی اولین سامانه خدمات پس از فروش پارکت در ایران

  

  اگر بخواهیم یک تعریف ساده از خدمات پس از فروش ارائه کنیم، این نوع خدمات را می‌توان، فرآیندهایی عنوان کرد که یک کسب و کار ارائه می‌کند تا اطمینان حاصل کند، محصولاتش بدون عیب و نقص در اختیار مشتریانش قرار می‌گیرد.