الگوی مصرف نامناسب
فرصتها و تهدیدهای صنعت فرآورده‌های گوشتی کداماند؟
ردپای شبکه‌های مجازی
از بزرگ‌ترین مشکلات صنعت فرآورده‌های گوشتی تبلیغات منفی علیه برخی مواد غذایی است. طی دو یا سه سال گذشته با رشد استفاده از شبکه‌های اجتماعی متاسفانه ویدئوها، کلیپ‌ها، عکس‌ها، خبرها و پست‌هایی در این رسانه‌های دیجیتال منتشر شده که باعث تغییر ذهنیت مردم نسبت به برخی از فرآورده‌های گوشتی شده است. این موضوع تاثیر بسیار بدی در الگوی مصرف جامعه داشته است؛ مصرف فرآورده گوشتی در کشور ما به نسبت خیلی از کشورهای دیگر پایین است و آمارها نشان می‌دهد که سرانه مصرف طی پنج سال گذشته از ۵/ ۵ کیلوگرم به حدود ۵/ ۳ کیلوگرم کاهش پیدا کرده است. با توجه به اینکه اداره نظارت بر مواد غذایی به‌طور مرتب بر واحدهای تولید مواد غذایی نظارت می‌کنند و سازمان دامپزشکی و بهداشت محیط نیز نظارت دقیقی دارند، قاعدتاً امکان تخلف بسیار کاهش می‌یابد و اگر هم رخ دهد در سطح برندهای نامعتبر است که فقط برای یک بازار کوچک تولید دارند.
اثر دوپهلوی فروشگاه‌های بزرگ
ورود فروشگاه زنجیره‌ای یک فرصت مناسب برای شرکت‌هایی است که کیفیت بالاتری دارند و تولیدکننده‌های معتبر از این طریق می‌توانند ارتباط موثرتری را با مصرف‌کننده‌ها داشته باشند. با وجود این و به مرور زمان با قدرت یافتن و بزرگ شدن فروشگاه‌های زنجیره‌ای تهدیدهای جدی برای تولیدکنندگان نیز به وجود آمد. توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای اهرم فشار قیمتی بر تولیدکننده‌ها را افزایش و قدرت چانه‌زنی شرکت‌ها را کاهش داده است. تولیدکننده‌های معتبر نیز به دلیل اینکه بازار بزرگی در این فروشگاه‌ها دارند، نمی‌توانند صرف‌نظر کنند و در بسیاری از مواقع می‌بینیم که خیلی از تولیدکننده‌ها در آستانه ضرر بوده یا با قیمت سربه‌سر (قیمت تمام‌شده) کالا را به فروشگاه‌های زنجیره‌ای ارائه می‌کنند.
وزن واردات گوشت
در خصوص اینکه واردات گوشت چه سهمی در این صنعت داشته و به چه میزان جهت حرکت صنعت را مشخص می‌کند، آمارهای متفاوتی وجود دارد. به عنوان مثال میزان مصرف توسط وزارت جهاد کشاورزی حدود یک میلیون تن گوشت قرمز مطرح شده، اما در فائو حدود ۸۰۰ هزار تن برآورد شده است. اما آنچه مسلم است آمار مصرف گوشت قرمز در کشور بین ۷۰۰ هزار تا یک میلیون تن است. اگر میانگین ۷۰۰ تا یک میلیون تن را عدد ۸۵۰ هزار تن در نظر بگیریم؛ حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تن آن دام سبک یا گوشت گوسفندی است و حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تن آن دام سنگین و گوشت گوساله است و حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تن آن هم از طریق واردات تامین می‌شود. اما موضوعی که در چند وقت اخیر باعث بالا رفتن قیمت گوشت قرمز در کنار موضوع تحریم‌ها شده مربوط به دخالت دولت با ورود ستاد تنظیم بازار و شرکت پشتیبانی امور دام بوده است، به‌طوری که متاسفانه گوشت‌های وارداتی را که بیش از ۹۰ درصد آن به‌صورت سنتی در گذشته به صورت مصرف عمده (مصرف غیرمستقیم به خانوار) یعنی رستوران‌ها، کارخانه‌های تولیدی دانشگاه‌ها، مراکز نظامی و آموزشی به بازار عرضه و مصرف می‌شد با قیمت بسیار پایین به بازار عرضه شد و باعث تحریک مصرف‌کنندگان برای خرید بیش از نیاز خودشان شد؛ در صورتی که اگر دولت ورود نمی‌کرد به راحتی بازار با قیمت‌های بسیار پایین‌تری به تعادل می‌رسید.
وضعیت صادرات
بررسی‌ها نشان می‌دهد صادرات فرآورده‌های گوشتی کار بسیار مشکلی است. به دلیل تفاوت در فرهنگ و ذائقه‌ها در هر جامعه، الگوی مصرف گوشت متفاوت است. به همین دلیل برای صادرات موفق حتماً باید واحد تحقیقات، بازار هدف احتمالی را رصد کرده و بگوید که چه محصولاتی آنجا پرطرفدارتر است. با شروع تحریم‌ها کاهش ارزش ریال در اقتصاد کشور بسیار مشهود بود و این موضوع تا حد قابل توجهی نقدینگی شرکت‌ها را کاهش داد. چالش دیگر بحث تهیه مواد اولیه است. با توجه به اینکه تعدادی از مواد اولیه این صنعت وارد می‌شود تهیه آن این روزها با مشکلات بسیاری مواجه است. با وجود این در حال حاضر بزرگ‌ترین معضل تامین مواد اولیه وارداتی «نقل و انتقال پولی» است. سیستم بانکی ما عملاً نمی‌تواند پول را منتقل کند و این چالش واردات را برای صنعت غذا دوچندان کرده است. علاوه بر این، مشکل نقل و انتقال پول باعث شده بسیاری از تولیدکننده‌ها کالای خود را وارد کرده اما به دلیل عدم تسویه با تامین‌کننده نتوانستند از گمرک ترخیص کنند. اگر به معنای واقعی کلمه به دنبال رونق تولید هستیم باید توجه جدی به کارخانه‌های تولیدی داشته باشیم. باید در ابتدا موانع و مشکلات تولید را تحلیل کرده و سعی کنیم تولیدکنندگان واقعی را شناسایی کنیم. به عنوان مثال در خصوص مباحث مالیاتی تولیدکنندگان مشکلات بسیاری دارند. اداره مالیات بعضاً از کارخانه‌های معتبر و بزرگ مالیات‌های هنگفت و کارشناسی‌نشده دریافت می‌کند، در صورتی که می‌بینیم بسیاری از کسب‌وکارهای کاذب و کسب‌وکارهای کوچک مالیات خود را پرداخت نمی‌کنند.
مجموعه صنایع غذایی ۲۰۲
محصولات غذایی ۲۰۲، از سال ۱۳۵۸ فعالیت خود را آغاز کرد. این مجموعه در ابتدا یک کارگاه کوچک بود که به کار تولید فرآورده‌های گوشتی به‌خصوص تولید همبرگر مشغول بود. در آن زمان همبرگر فقط با یک مدل (یک نوع) و یک فرمولاسیون به نام «همبرگر با ۴۶ درصد گوشت» به بازار عرضه می‌شد. کم‌کم این مجموعه توانست در مسیر توسعه و رشد تبدیل به یک کارخانه صنعتی شود و محصولات متنوع‌تر و با کیفیت بهتری را روانه بازار کند. بعد از گذشت چندین سال و با توجه به اینکه مصرف سرانه محصولاتی از قبیل همبرگر و کباب لقمه افزایش یافت، نیاز به تنوع بیشتر در محصولات و افزایش کانال‌های فروش احساس شد. با حضور ابتدایی فروشگاه‌های زنجیره‌ای به‌صورت مدرن نحوه رفتار و عرضه کالا تغییر کرد. در این مسیر این شرکت لاین‌های تولیدی جدید برای محصولات بیشتری را افتتاح کرد تا بتواند سطح نیاز مصرف‌کنندگان را به خوبی پوشش دهد.
نیروی انسانی و ماشین‌آلات
تمامی محصولات تجاری این شرکت تحت یک نام تجاری به بازار عرضه می‌شوند. مجموعه سوم تولیدی ۲۰۲، یکی از بهترین مجموعه‌های تولید فرآورده‌های گوشتی ایران است. این محصولات شاخص‌های کیفیتی بالایی دارند و توانسته‌اند در بحث تولید محصولات باکیفیت و مسائل بهداشتی از بالاترین استانداردها برخوردار باشند. شاید مهم‌ترین دلیل آن به‌کارگیری سرمایه انسانی و ماشین‌آلات مدرن باشد. به‌کارگیری سرمایه‌های انسانی متخصص و کارآزموده و همچنین استفاده از ماشین‌آلات و تجهیزات بسیار پیشرفته و طراحی درست مجموعه‌های تولیدی «layouts» و ایجاد سینرجی و هم‌افزایی از طریق انعکاس صحیح نیازهای مشتریان به واحد طراحی محصول و تحقیق و توسعه (R&D) باعث رشد و توسعه پایدار در این شرکت شده است. هم‌اکنون ۵۰۰ نیروی انسانی فعال در کارخانه مستقیماً مشغول به کار هستند. همچنین حدود ۱۷۰ قلم کالا در خطوط ۲۰۲ تولید می‌شود. این تعداد شامل محصولاتی نمی‌شود که تنها یک دوره تولید و بعد از آن متوقف شده است، بلکه تمامی این ۱۷۰ محصول در عرضه به بازار موفق بوده و کماکان تولید می‌شوند.
ارسال نظر