بهطور معمول، تاریخ استعمار به چهار دسته کلی تقسیم میشود. لکن، تمرکز ما در این شماره از اندیشه متمرکز است بر دورهای که به دوران دوم استعمار یا دوران استعمار اروپاییان معروف است. این دوره که از قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی آغاز میشود، معطوف است به دورانی که اروپاییان بهویژه پرتغالیها، اسپانیاییها، هلندیها، انگلیسیها و فرانسویها، شروع به زیر سلطه درآوردن سرزمینهای غیر اروپایی در آن سوی اقیانوس اطلس و آفریقا و آسیا میکنند.
امیر رضا انگجی:
جامائیکا در قرن هجدهم بهعنوان یک کشور با ثروت استثنایی در نظر گرفته میشد و حتی مورخان مدرن همچنان تمایل به تداوم این ایده دارند. مقاله شکر و بردگان از روشهای جدید برای روشن کردن استانداردهای زندگی و نابرابری در جامائیکای استعماری استفاده میکند. درحالیکه این کشور در آن زمان یکی از گرانترین مکانهای روی کره زمین بود، اما تمرکز ثروت در دست یک گروه از نخبگان سفیدپوست بسیار کوچک و بردهدار بود. بقیه مردم که بسیاری از آنها در بردگی بودند، در آستانه حداقل معاش زندگی میکردند.
ترجمه و گردآوری: دکتر جعفر خیرخواهان:
نقطهعطف توسعه بنگلادش دهه ۱۹۸۰ بود زمانیکه «چانهزنی توسعهای» بین فرادستان این کشور شروع شد، کشوری که اینک موردحسادت سایر کشورهای کمدرآمد از حیث ثبات اقتصاد کلان، رشد اقتصادی و کاهش فقر قرار گرفتهاست. تا پیش از دهه ۱۹۸۰ فرادستان صاحب قدرت و نفوذ، گرفتار چنددستگی و تفرقه بودند، اما از آن پس با وجود دموکراسی شکننده و جابهجایی قدرت بین دو جناح، همه فرادستان به رشد و توسعه بنگلادش متعهد ماندند. به بیان روشنتر، سیاست و اقتصاد توامان به سمت طرفداری از اقتصاد باز و آزاد و عدمتصرف رانتهای…
رضا امیدی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، جامعهشناس و سخنران نشست «فقر و نابرابری» فرهنگستان علوم گفت: در تیرماه امسال یک ارزیابی سریع در قبال سیاست حذف ارز ترجیحی صورت گرفت که با تعدادی از اقتصاددانان کشور گفتوگو شده بود.
مرتضی افقه/ دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه شهیدچمران اهواز
در ادبیات جاری، کاهش یا حذف سهگانه «فقر، نابرابری و بیکاری» هدف اصلی نیل به توسعه تلقی میشود؛ سه هدفی که البته میتوانند بر هم تاثیر متقابل داشته باشند. کاهش نابرابری مطلوب است؛ اما وجود نابرابری اندک به خودی خود به معنی وجود شرایط مطلوب رفاهی و معیشتی افراد و خانوارهای جامعه نیست. برای توضیح بیشتر باید گفت، رفاه اقتصادی فراگیر وقتی رخ میدهد که همزمان درآمد سرانه بالا و نابرابری اندک باشد. بنابراین در غیاب درآمد سرانه بالا، پایینبودن نابرابری به این معنی است که اغلب افراد و خانوارها در…
براساس آمار رسمی سال ۱۳۹۵ و در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۵، در بخش شهری، واحدهای مسکونی نیازمند نوسازی (که بخش عمده آنها در بافتهای ناکارآمد و حاشیهنشین قرار دارند) حدود ۳میلیون واحد هستند که از این تعداد، ۷۰هزار واحد به جابهجایی نیاز دارند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که از نیاز سالانه حدود یکمیلیون واحد مسکونی شهری و روستایی طی سالهای مذکور که در طرح جامع مسکن ذکر شده و مبنای قانون جهش تولید مسکن قرار گرفته، ساخت ۴۶۸هزار واحد مسکن شهری و نوسازی ۳۰۰هزار واحد شهری در بافتهای ناکارآمد…
مدیران در فرآیند عملکردشان با چالشی مواجه هستند که از آن با عنوان «پارادوکس عملکرد-اطلاعات» یاد میشود. آنان زمانی که نیاز به تغییر در مجموعه تحت نظارتشان را احساس میکنند برای آنکه بتوانند همکاران را با خود همراه سازند، نیازمند دادههای متقاعدکنندهای هستند که ضرورت تغییر را نشان دهد و اثبات کند. در واقع گفته میشود مدیران برای نمایش موقعیت «سکوی آتشین» شرکت یا سازمان به اطلاعات نیاز دارند؛ اطلاعاتی که از یکسو موقعیت حساس را نشان دهد و از سوی دیگر، اطلاعات موردنیاز برای نوع و شیوه…
دنیایاقتصاد:
اعتراضات شنبه شب به شهرها و پردیسهای دانشگاهی در سراسر چین گسترش یافت و منعکسکننده خشم فزاینده مردم نسبت به کنترل شدید کووید در این کشور بود. برخی در شانگهای خشم خود را متوجه حزب کمونیست و رهبر ارشد آن، شی جینپینگ کردند.
اقتصاد نیوز:
بررسی ها نشان می دهد در آبان ماه بالاترین تورم به ثبت رسیده به ثروتمندترین دهک جامعه تعلق دارد، این در حالیست که پایین ترین تورم ماهانه در ۳ دهک فقیر رخ داده است.
تجارت فردا:
جفری ساکس را شاید بتوان مارکوپولوی اقتصاددانان لقب داد. او به خیلی از کشورها سفر کرده و به خیلی از دولتها مشاوره داده و ابتکارات زیادی برای ریشهکن کردن فقر در مقیاس جهانی مطرح کرده است. این اقتصاددان خلاق در سال ۱۹۵۴ در دیترویت میشیگان به دنیا آمد. پدرش وکیل کارگران بود و نمایندگی اتحادیههای کارگری را بر عهده داشت.
فارس: نسبت افراد فقیر در آلمان طی یک دهه گذشته بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است؛ در همین حال دولت آلمان قصد دارد در شرایط مشکلات اقتصادی، ۹۰ درصد مالیات بر سود انرژی پاک وضع کند.
دنياي اقتصاد:
با توجه به نقش استراتژیک و مهم صنایع لبنی و مصرف شیر در افزایش امنیت غذایی و سلامت کشور، شرکت سرمایهگذاری صنایع عمومی تامین با کمک شرکتهای تابعه خود، همواره تلاش کرده با توسعه این صنعت، نقش مهمی را در ارتقای سرانه مصرف شیر کشور و محصولات لبنی ایفا کند. بهطوری که این هلدینگ تخصصی در صنعت دامداری، توانسته با تولید ۵/ ۲ درصد از شیر خام کشور سهم خود را در بازار افزایش و برای دستیابی به سهم بیشتر و توسعه این بخش، برنامهریزی جدیتری داشته باشد.
دنیای اقتصاد:
فصلنامه برنامه و بودجه در پژوهشی به بررسی تاثیرات تورم بر نابرابری درآمدی پرداخته است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است رابطه مستقیمی میان تورم مصرفکننده و نابرابری درآمدی وجود دارد. مطابق این پژوهش، در برخی گروهها مانند «مواد غذایی» افزایش تورم اثر زیادی در افزایش نابرابری درآمدی دارد؛ درحالیکه کاهش تورم (در قیاس با مسیر افزایش آن)، اثر کمتری در کاهش نابرابری درآمدی دارد. ازآنجاکه نابرابری و شکاف درآمدی در مسیر توسعه اقتصادی ازاهمیت بالایی برخوردار است، پیشنهاد مولفان این است که کنترل تورم…
دنیایاقتصاد:
درحالیکه رئیس جمهور بایدن و همتای چینی او، شی جینپینگ تنشها را بین کشورهای خود کاهش دادهاند، اما آنها برای نفوذ در آسیا و فراتر از آن رقابت میکنند و دیدگاه های متضادی درباره چگونگی رسیدگی به فقر و جنگ در اوکراین ارائه میدهند. «کریس باکلی»، «سوئی لی وی» و «کتی راجرز» در گزارش ۱۵نوامبر برای نیویورکتایمز نوشتند، «شی» چین را بهعنوان یک شریک ثابت قدم در منطقه معرفی کرده و آنچه را که او آن را «ذهنیت جنگ سردی» ایالات متحده برای تشکیل ائتلافهای امنیتی توصیف میکند، رد کرده است.
لیلی زوارهای:
تغییرات قیمتها از مهمترین و تأثیرگذارترین عوامل تغییر رفاه مصرفکنندگان محسوب میشود. افزایش قیمتها، درآمد واقعی مصرفکننده را کاهش داده و با تأثیر بر قدرت خرید بر میزان فقر و رفاه آنها هم مؤثر است. تورم به گونههای متفاوت رفاه اقتصادی را خدشهدار و یا بهعبارتدیگر زیان رفاهی برای جامعه ایجاد میکند. مطالعات متعدد نشان داده است که رابطه مثبت و معناداری بین سیاستهای پولی و تورم بهویژه در کشورهای درحالتوسعه و ازجمله ایران وجود دارد.
دنیایاقتصاد- برزین جعفرتاش امیری:
اهداف توسعه پایدار (SDGs) با محوریت کاهش فقر و توانمندسازی فردی، رشد اقتصادی را تا حد زیادی به بازار واگذار کرده است. تعدادی از محققان این دیدگاه تکرارشده در اهداف توسعه هزاره (MDGs) را بهدلیل نادیده گرفتن تغییرات ساختاری، نابرابری و اشتغال تقبیح کردهاند. آلیس امسدن(اقتصاددان سیاسی و محقق توسعه اقتصادی) (۲۰۱۲-۱۹۴۳) بهویژه در آخرین سالهای زندگی خود در خط مقدم این مناقشه قرار داشت و نشان داد که چگونه ایجاد اشتغال و بهبود کیفیت شغل از طریق صنعتی شدن مبتنی بر یادگیری تنها مسیر توسعه واقعا…
برنا:
یکی از راه های درمانی موثر برای کاهش علایم کم خونی، خوردن میوه های خون ساز است؛ میوه هایی که سرشار از آهن، اسید فولیک، ویتامین های B۱۲ و C هستند. در این مقاله قصد داریم به معرفی میوه های خون ساز بپردازیم.
دنياي اقتصاد:
با تبدیل شدن فقر ۴۰ درصدی سفرها به ابرفقر ۷۰ درصدی در حوزه بازار گردشگری، دولت در بازار گردشگری مردود شد که این امر منجر به مهاجرت تفریح از زندگی ایرانیها شده است. براساس اعلام مرکز آمار ایران، تنها ۳۰درصد از خانوارهای کشور در سال ۱۴۰۰ به سفر رفتند و این موضوع در تضاد با برنامه وزیر گردشگری در سال گذشته بوده که ایجاد شرایط سفر برای تمام اقشار جامعه را فراهم کند، حتی برای ۴۰ درصد از افرادی که هیچگاه به سفر نمیروند.
«اعتراضات اخیر نتیجه سالها سیاست انکار است» گزارش اعتماد است از اعلام آمادگی جبهه اصلاحات ایران تا در بیانیهای نظرات و برنامههای اجرایی خود را برای برونرفت از وضعیت موجود به سران کشور ارائه کنند. تبعیضهای انباشته علیه زنان، یکدهه میانگین رشد اقتصادی «صفر»، دو برابر شدن فقر در ۵سال، قربانی شدن زندگی پیشپای اقتدارگرایی فرهنگی و اجتماعی و... از جمله عوامل و زمینههایی است که برای تحلیلی همهجانبه از وضعیت تاسفبار و اعتراضات کنونی باید مورد توجه قرار بگیرد.
دنیای اقتصاد:
در یک هفته گذشته شاخصکل بورس اوراقبهادار تهران حدود ۱۰۰هزار واحد رشد کرد، این در حالی است که تا پیش از این بازار روندی بهشدت نزولی داشت و شاخص کفهای حمایتی پیشبینیشده توسط کارشناسان را نیز یکی پس از دیگری شکسته بود، اما این هیجان چرا به یکباره وارد بازار شد؟ شتابزدگی اقتصادی چیزی است که برخی از کارشناسان برای این حالت بازار از آن یاد میکنند.
لیلی زواره ای:
خانوادههای زن سرپرست، زندگی زنانی را در زمانهای به تصویر میکشد که مردان برای تامین مخارج روزمره افراد تحت سرپرستی خود روی کمک همسرانشان حساب ویژه بازکردهاند. تنهایی و وحشت بازی در دو نقش مادری و پدری در جهانی با قواعد بازی مردانه، رنگ از رخ میپراند چه برسد به آنکه با مشاغل خانگی، دستفروشی، کارگری و یا فروش در فضای مجازی بخواهی چرخ یک زندگی گره خورده با تورم را یک تنه بچرخانی. اقتصاد و رفاه در خانوادههایی که سایه یک زن را بر سر دارند، به سختی تامین می شود. هرچند نمیتوان حضور انگشت شمار…
كريستوفر ساباتيني /پژوهشگر ارشد برنامه آمريكاي لاتين در كاتام هوس
ليليا كايادو كوتو/ پژوهشگر برنامه اقتصاد جهاني و مالي
نتایج دور دوم انتخابات ریاستجمهوری برزیل بسیار رقابتیتر از آن چیزی بود که انتظار میرفت. لوئیز ایناسیو لولا داسیلوای چپگرا، با ۹/ ۵۰ درصد آرا در برابر ژایر بولسونارو، رئیسجمهور راستگرای کنونی با ۱/ ۴۹ درصد آرا پیروز شد. اختلاف تنها ۱۴/ ۲ میلیون رأی از ۱۵۶میلیون رأی اخذشده، نشانه واضح وجود شکاف در کشوری است که در حال حاضر برای رویارویی با بسیاری از بحرانها تلاش میکند.
ایرنا:
بنا به اعلام سازمان جهانی بهداشت، کمبود آهن یکی از رایجترین کمبودهای تغذیهای در سراسر جهان بخصوص در میان کودکان و زنان باردار است. آهن توسط بدن برای کمک به ایجاد هموگلوبین در سلولهای قرمز خون استفاده میشود و اکسیژن را به سراسر بدن حمل میکند. احساس خستگی و عدم وجود انرژی، اختلال در معده، مشکلات در تمرکز و قرار گرفتن در معرض عفونتها و بیماری از نشانههای ابتلا به فقر آهن هستند.
دنیایاقتصاد- امیررضا انگجی:
نابرابری قومی اصطلاحی جدید در حوزه ادبیات توسعه اقتصادی است که نخستینبار توسط آلبرتو آلسینا در مقاله تنوع قومی معرفی شد. نابرابری قومی ترکیبی از دو اصطلاح تنوع قومی و نابرابری ثروت است. از نظر آلسینا نابرابری ثروت اگرچه فینفسه مضر است اما در ترکیب با تنوع قومی میتواند آثار منفی فراوانی داشته باشد و موجب انحراف کشورها از مسیر توسعه شود.
ايسنا:
دکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی گفت: در منابع گیاهی به هیچ وجه ویتامین ب ۱۲ وجود ندارد و فقر آن در سالمندان موجب آنمی کشنده میشود و عوارض عصبی غیرقابل برگشتی بروز میدهد.
ايسنا:
کارشناسان آمریکایی پیش از این نیز با انجام مطالعات متعدد ابراز کرده اند که عدم دسترسی همه به آموزش در شرایط کرونا و فقر خانوادهها از جمله مواردی هستند که باعث ایجاد نابرابری آموزشی شدهاند.
دنیایاقتصاد-پروانه کُبره:
چشمانداز نامشخص از چارچوب گشایشهای سیاسی و عدمتثبیت رفتار متغیرهای اثرگذار بر بازارسهام وضعیتی را بهوجود آورده که حتی کارشناسان و تحلیلگران این بازار پرحاشیه با تردیدهای بسیاری مواجهند.
محمد رضاییفرد:
از آغاز اولین انقلاب صنعتی در جهان ۴ قرن میگذرد. شرکتهای بسیاری طی این مدت پدید آمدند و از میان رفتند بدون آنکه به مفهومی چون «مسوولیت اجتماعی شرکتی» توجه شود. این نامآشنای کمتر شناخته شده اگرچه زمینهساز توسعه اقتصادی است اما بیتوجهی به آن مقدمهای بر تشدید بحرانهای اقتصادی-اجتماعی خواهد بود.
استمرار سیاستهای روزمره و اشتباه و اصرار بر آن، اقتصاد ایران را انعطافناپذیر و سخت کرده است. اقتصاد ایران نرم نیست، سیال نیست، همانند سنگ سخت شده است. به همین دلیل است که سیاستهای اقتصادی، حتی اگر صحیح هم باشند، کماثر هستند. مهمترین اثر «سخت شدن» اقتصاد ایران، کوچک شدن آن است؛ چون اقتصاد برای رشد و بزرگ شدن نیاز دارد که سرمایهگذاری کند، نیروی انسانی جذب کند، شیوههای جدید تکنولوژی را بیازماید و بهکار بگیرد. اینها در شرایطی که اقتصاد ایران سخت شده است، امکان ندارد. به همین دلیل است که…