ویژه‌نامه سراسری «همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت»

• وظایف تازه در دنیای الکترونیک

  

  مونا مشهدی‏رجبی: با توسعه دنیای دیجیتال و افزایش رسوخ اینترنت و تکنولوژی‏های وابسته به آن، رنگ و بوی زندگی امروزی تغییر کرده است. امروز اینترنت تمام‏زندگی را تحت تاثیر قرار داده و شیوه انجام کارها را نیز تغییر داده است که برای دنیای مدرن امروز غیرقابل اجتناب است. در دنیای مدرن کمتر کسی با پول نقد به خرید می‏رود و برای پرداخت قبض‏ها به بانک مراجعه می‏کند. در دنیای امروز افراد برای پرداخت اقساط بانکی، انتقال پول به حساب دیگران، خرید کالاهای مورد نیاز و حتی خرید بلیت‏سفرهای هوایی و ریلی، از بانکداری الکترونیک استفاده می‏کنند.

• مصائب بانکداری مدرن در ایران

  

  حمیدرضا اسلامی

  عصر بانکداری سنتی در جهان و به‌تبع آن در ایران به پایان رسیده است. این گزاره نیاز چندانی به اثبات ندارد. درست است که هنوز در خیابان‌های سراسر جهان و از جمله کشور ما، شعب بانک‌ها که نماد بانکداری سنتی است در ابعاد کوچک و بزرگ خودنمایی می‌کنند و برخی مشتریان و کارکنان بانک‌ها دل از شعبه نمی‌کنند اما در این کالبد کهنه، روح تازه‌ای دمیده شده است. فناوری‌های نوین، داده‌های انبوه و نیازهای عصر حاضر، دست‌به‌دست هم داده‌اند تا مفهوم بانکداری و صنعت پرداخت را دگرگون کنند.

• سه محور تغییر و تحول در بانکداری الکترونیک

  

  نیما نامداری از زوایای پیدا و پنهان بانکداری الکترونیک در ایران می‏گوید: «قانونگذاری و نظارت بانکداری الکترونیک نیاز به ایجاد تحولات اساسی دارد تا شاهد ارائه خدمات متنوع‏تر و جذاب‏تر در این عرصه باشیم. » این جمله‏ای است که نیما نامداری معاون طرح و برنامه شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا پیرامون وضعیت بانکداری الکترونیک ایران می‏گوید. این فعال حوزه بانکداری معتقد است: «متناسب با تغییر شرایط تغییر چندانی در حوزه تدوین ضوابط و رگولاتوری بانک مرکزی متناسب با تحولات حوزه بانکداری الکترونیک رخ نداده است.

• بانکـی در جیب

  

  حامد صاحبی: امروزه اکثر بانک‏های دنیا می‏خواهند در بانکداری دیجیتال پیشتاز باشند،‏ البته این موضوعی است که مصرف‏کنندگان نیز به دنبال آن هستند. در دهه‏های گذشته و با روی کار آمدن بانکداری دیجیتال، اکثر بانک‏های پیشروی سنتی،‏ استراتژی‏های دیجیتال قدرتمندی را طراحی و ارائه کرده‏اند. پس چه چیزی پیشتازان عرصه بانکداری دیجیتال را از عقب‏ماندگان این عرصه جدا می‏کند؟‏ پژوهش موسسه‏ای. تی کرنی (A. T. Kearney) و ایفما (Efma) نشان می‏دهد که پیشتازان این حوزه اهمیت تلفن همراه را در استراتژی دیجیتال درک کرده و مدل‏های عملیاتی سریع‏تری را با رویکرد پیاده‏سازی از بالا به پایین توسعه داده‌اند، این بانک‏های پیشرو در مسیر مشتری‏مداری با فناوری‏های به‏روزتر و جامعیت بیشتر حرکت کردند.

• بانکداری با طعم الکترونیک

  

  محبوبه فکوری: بانکداری الکترونیک در ایران چند سالی است که ریشه دوانده. زیرساختهایش فراهم شده و کاربرانش به خوبی می‏دانند که چطور باید از ابزارها برای بهره‏برداری بیشتر از این بستر مناسب برای مشتری، بهره گیرند. اکنون کارشناسان و صاحب‏نظران بر این باورند که آنچه که مشتریان ایرانی در نظام بانکی نسبت به ابزارهای بانکداری الکترونیک تجربه می‏کنند؛ چیزی کم از دنیا ندارد؛ اما در برخی پروژه‏ها این عقب‏ماندگی را می‏توان دید که بیشتر به لحاظ شیوه اجرا است نه بسترهای مورد نیاز. علیرضا لگزایی، قائم‏مقام مدیرعامل بانک ملت از آخرین وضعیت بانکداری الکترونیک و پروژه‏های مرتبط با آن در این بانک می‏گوید:

  اگر بخواهیم مقایسه‏ای بین بانکداری الکترونیک در ایران و سایر کشورها داشته باشیم، وضعیت ما در این حوزه چطور است؟

  در مورد صنعت بانکداری الکترونیک در ایران به لحاظ کمی و کیفی، باید گفت که به نظر می‏رسد فاصله معناداری با آنچه که در نظام بانکداری الکترونیک کشورهای پیشرفته مشاهده می‏شود، وجود ندارد، اگرچه در بخش‏هایی طبیعتا بنا به برخی دلایل، کاستی‏ها و تاخیراتی نسبت به دنیای پیشرفته به چشم می‏خورد، ولی حداقل، در سطح استفاده‏کنندگان نهایی و آنچه که مشتریان نظام بانکی ایران در این حوزه تجربه می‏کنند، نسبت به کشورهای دیگر دنیا خیلی عقب نیستیم و از دنیای بانکداری الکترونیک فاصله نداریم.

• اصلاح نظام بانکی باید در راستای منافع مشتریان باشد

  

  آنچنان که صاحبنظران و کارشناسان اعلام می‌کنند، برقراری بانکداری الکترونیک در ایران به بازنگری و تجدیدنظر اساسی در زیرساخت ها و قوانین و مقررات نظام بانکداری نیاز دارد. به کار‌گیری نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده،به روزرسانی نرم افزارها و سرورها، درک مناسب از حوزه امنیت اطلاعات و فرهنگ سازی میان مردم از مهم ترین اقداماتی است که باید در این زمینه انجام شود. افسانه اوضاعی سرپرست معاونت فناوری اطلاعات بانک تجارت در گفت وگوی پیش رو، در این زمینه به تفصیل سخن می گوید.

  قوانین و مقررات در نظام بانکداری الکترونیک چگونه تعیین می شود؟ چگونه بر اجرای این قوانین در ایران نظارت می‏شود؟

  تعیین راهبردهای زیرساخت‌های نظام جامع پرداخت و بانکداری الکترونیک بر عهده بانک مرکزی است و بانک‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور موظفند در طرح‌هایی که منجر به دریافت و پرداخت الکترونیک و وجوه بین بانکی می شوند، مطابق با استانداردها و دستورالعمل‌های تدوین شده توسط این بانک عمل کنند.

• بانکداری دیجیتال جایگزین بانکداری الکترونیک می‏شود

  

  ساره سیدناصری: بانکداری الکترونیک برای استفاده مشتریان از خدمات بانکی به صورت شبانه‏روزی، بدون نیاز به حضور فیزیکی در شعبه‏ها راه‏اندازی شده است. اما جایگاه این نوع بانکداری در نظام بانکداری کشور ما کجاست؟ بانکداری الکترونیک در ایران با چه مشکلاتی مواجه است؟ آینده بانکداری الکترونیک در کشور ما به کدام سمت می‏رود؟ محمد مظاهری، مدیرعامل شرکت توسن‏تکنو که یکی از شرکت های برتر در حوزه پرداخت و بانکداری الکترونیک در کشور محسوب می شود، معتقد است: از این پس به جای بانکداری الکترونیک باید بانک‏های خود را در قالب بانکداری دیجیتال مشاهده کنیم، زیرا بحث‏ هوشمندسازی در بانکداری دیجیتال مهم‏تر می‏شود.

• شرکت خدمات انفورماتیک در آستانه خودکفایی است

  

  تصور قرار داشتن در جایگاه مدیر عامل قوی‏ترین شرکت فناوری اطلاعات در حوزه بانکی که نقشی پیشران داشته و پروژه‏های حاکمیتی را نیز به عهده داشته باشد، بسیار سخت است. این تصور زمانی با حساسیت دوچندان مواجه می‏شود که کوچک‏ترین اختلال در هر یک از این سامانه‏های کلان و راهبردی، می‏تواند کل نظام بانکی کشور را دچار اختلال کرده و خسارت‏های بزرگی ایجاد کند. اما این موارد تنها موضوع هایی نیستند که مدیرعامل چنین شرکتی باید نگران و مراقب آن باشد. مهندس سید ابوطالب نجفی مدیر عامل شرکت خدمات انفورماتیک، مدیری است که علاوه بر مسوولیت‏های فوق، توانایی‏ها و صفات متعدد دیگری همچون کلان‏نگری، آشنایی با فناوری‏های نوین بانکی، توجه به رضایت‏مندی مشتریان، امنیت، استانداردها، مقررات، رقبای داخلی و خارجی، شجاعت در تصمیم‏گیری و هدایت بهینه نیروی انسانی متخصص و کمیاب را نیز دارد.

• گام های بلند بانک صادرات ایران برای اجرای سیاست های راهبردی

  

  برگزاری مجمع عمومی بانک صادرات ایران و تصویب صورت‌های مالی آن با حضور صاحبان اکثریت سهام، افق تازه ای پیش روی نظام بانکداری کشور گشوده که تبلور آن را می توان در شفاف سازی صورت های مالی و پیشگامی در بیان واقعیت هایی دانست که از سوی سیاوش زراعتی مدیر عامل بانک صادرات ایران اعلام شد. در مجمع یادشده، مدیرعامل بانک صادرات ایران ضمن ارائه گزارش های مالی از عملکرد سال های اخیر، چشم انداز مثبتی از برنامه های آتی این بانک را پیش روی سهامداران قرار داد و با تاکید بر تعهد مدیران و کارکنانش نسبت به اجرا و پیگیری برنامه راهبردی، اعلام کرد با همدلی و همراهی سهامداران، نسبت به خلق ارزش های بیشتر برای بانک و ذی‏نفعان اقدام خواهد شد.

• بانک‏ها چگونه اجتماعی می‏شوند؟

  

  عباس شهرابی: فناوری‏های تعاملی (interactive) تحول بانکداری را در پی داشته است. امروزه، مشتریان توقع دارند بانک‏ها اطلاعات و خدمات مالی بی‏درنگ (real-time) برایشان فراهم کنند. آنها نهادهای مالی را به این سو می‏رانند که با راهکارهای دیجیتالی مناسب پاسخگوی نیازهایشان باشند. به گفته آندریاس تولکه، یکی از مدیران واحد بانکداری خصوصی دیجیتال در Credit Suisse، این مشتری است که در نهایت انتخاب می‏کند چگونه با بانک ارتباط برقرار کند. این پدیده که به «بانکداری اجتماعی» (social banking) مشهور است، معانی و دلالت‏های زیادی دارد.

• سطوح چهارگانه بانکداری الکترونیک

  

  ایما موسی‌زاده: هیو مکول، رئیس سابق بنک آو آمریکا، سال ۱۹۹۵، در سخنرانی که به دعوت موسسه مدیریت بانکداری، یکی از قدیمی‌ترین مؤسسات آموزشی که عملاً نیروی آموزش‌دیده مورد نیاز نظام بانکداری این کشور را تامین می‌کند ایراد می‌کرد، چنین گفت: «هر بچه‌مدرسه‌ای می‌داند که دایناسورها، نتوانستند دوران یخبندان را پشت سر بگذارند، نه به این دلیل که امکان و قابلیت تکامل و ایجاد تطابق با محیط را نداشتند، بلکه به این علت که زمان کافی برای این انطباق در اختیار آنها نبود.

  بر خلاف دایناسورها بانکدارها، می‌توانند تغییرات پیش رو را به وضوح ببینند.