ضعف برندسازی و صادرات فله‌ای در لرستان
فعالان حوزه بازرگانی استان لرستان برای حضور در عرصه تجارت داخلی و خارجی با چه موانعی مواجه هستند؟
یکی از مهمترین مشکلات موجود این است که واحدهای یاد شده نمی‌توانند آن‌گونه که شایسته است از بازارها سهم بگیرند. در واقع ما نمی‌توانیم به بازارهای هدف صادراتی ورود کنیم زیرا این واحدها نمی‌توانند محصولات تولیدی را خوب معرفی کنند. یعنی ویترین صادراتی ما و شرکت در نمایشگاه‌های خارجی چه به صورت بازدیدکننده، غرفه‌دار و عرضه‌کننده محصولات عمدتا ضعیف است. ویترین صادراتی، محصولی است که با بسته‌بندی مناسب به بازارهای جهانی معرفی شود و همچنین سایت‌های چند زبانهای داشته باشیم که در این قسمت نیز عمدتا ضعف داریم. هچنین بحث داشتن کاتالوگ و کارت‌های ویزیت استاندارد و آشنایی با زبانهای خارجی حداقل انگلیسی و عربی موارد مهم دیگر در حوزه بازرگانی به شمار می‌روند، که در این حوزه‌ها نیز ضعیف هستیم. بخشی از ریشه این مشکلات به این باز می‌گردد که واحدهای ما خیلی به اهمیت این موضوع واقف نیستند و بخشی نیز به بعد مالی و نیاز واحدها به حمایت بیشتر دولت و افزایش یارانه شرکت در نمایشگاه‌های خارجی مربوط می‌شود.
مساله بهره‌گیری از تجهیزات و فناوری‌های روز چقدر در این مقوله تاثیرگذار است؟
به واقع مشکل دیگر این است که محصول ارائه شده در نمایشگاه ممکن است با استاندارد جهانی منطبق نباشد و هر کشوری مختص خودش استاندارد و آنالیز خاصی از محصول مد نظرش باشد که دلایل زیادی دارد. بخشی از این استاندارد نبودن ممکن است ناشی از کهنه بودن و به روز نبودن ماشین‌آلات و فناوری‌های ما باشد. اگر دستگاه‌ها به روز نباشند، محصول ما نیز نمی‌تواند استاندارد مورد نظر مشتری داخلی و خارجی را برآورده کند و ممکن است با خطر انباشت زیادی مواجه شویم و محصول ما به طور کلی رد شود. در حقیقت به روز نبودن تکنولوژی و دستگاه‌ها مساله دیگری است که به مشکل مالی و نقدینگی واحدها مربوط می‌شود. اگر دولت بتواند یارانه‌ای بدهد یا تخفیفی برای واردکنندگان ماشین‌آلات قائل شود، کمک بزرگی به شمار می‌رود. مشکل دیگر به ارزش افزوده کالاها باز می‌گردد برای نمونه در محصولات کشاورزی سالانه محصولات مازاد داریم که درصد زیادی از آن تبدیل به ضایعات می‌شود چون هنوز توانایی فرآوری و بسته‌بندی آنها را نیافته‌ایم. اینکه دیگر خام فروشی نداشته باشیم مستلزم این است که بخش دولتی و خصوصی اهمیت بیشتری به مقوله بسته‌بندی و خدمات ارزش افزوده بدهند.
به نداشتن صنعت فرآوری و بسته‌بندی اشاره شد، چطور می‌شود صادرات داشته باشیم، اما بسته‌بندی نداشته باشیم؟
برای محصولات مختلف این موضوع متفاوت است. ما حجم صادرات چندانی نداریم و این حجمی هم که داریم به صورت فله است. این باعث می‌شود آن‌گونه که باید محصول با قیمت خوب و شایسته به فروش نرود و یک وقت‌هایی به تاجرهایی فروخته شود که آنها کار بسته‌بندی را انجام می‌دهند و سود اصلی را می‌برند چون فرآوری و بسته‌بندی کرده و با برند خود می‌فروشند. هر چند در این موضوع خیلی بحث می‌کنیم و همه هم منتظریم یک نفر وارد بسته‌بندی شود اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.
آیا کالایی داریم که در استان به صورت بسته‌بندی و برند وجود داشته باشد؟
ما برند داریم اما آنقدر درصد آن نسبت به تولیدات استان ناچیز است که به چشم نمی‌آید. لرستان در برندسازی خیلی ضعیف است و اهمیت آن را شاید متوجه نمی‌شویم. وقتی محصول، اسم، برند و بسته‌بندی نداشته باشد، تولیدکننده اصلی این بین در بازار گم می‌شود و سود آن را افراد دیگری می‌برند.
برای اینکه بخش خصوصی را وارد تجارت، بازرگانی و برندسازی کند، چه حمایت‌ها و مشوق‌هایی نیاز است؟
ما همیشه برای اینکه به صحبت خود شاخ و برگ بدهیم بحث دولت را وسط می‌کشیم و انتظار داریم دولت حمایت کند، اما واقعیت این است که نباید از دولت انتظار داشته باشیم. چون دولت با مشکلات عدیده‌ای مواجه است. به نظرم بخش خصوصی و واحدهایی که در قسمت‌های مختلف تولید می‌کنند باید در اتاق بازرگانی به عنوان پارلمان خود و همچنین در جلسات صنف خود حضور بیشتری داشته باشند. مشکل عمده بحث همکاری واحدها با هم است و اینکه منتظریم دولت کاری برایمان انجام دهد در صورتی که اگر واحدهایی که فعالیت مشترک دارند از ظرفیت‌های هم استفاده کنند و با کمک هم راهکارهای مشترکی برای خود پیدا کنند، می‌شود کارهایی کرد. اینطور نیست که کاری از عهده بخش خصوصی بر نیاید. پیشنهاد می‌کنم کمیسیون‌های مختلف اتاق بازرگانی فعال‌تر شوند زیرا یکی ایده و دیگری سرمایه دارد و می‌توانند آنها را با هم به اشتراک بگذارند.
در حال حاضر مهمترین شرکای تجاری لرستان چه کشورهایی هستند و عمده‌ترین کالاهای صادراتی استان که می‌تواند ارزش افزوده بیشتری را ایجاد کند در کدام صنایع متمرکز هستند؟
ما پتانسیل خیلی زیاد داریم؛ بخش گردشگری، گیاهان دارویی، داروهای انسانی و دامی و همه شاخه‌های محصولات کشاورزی، معدن و مقداری هم در حوزه صنعت. اما برای اینکه بتوانیم بعدها در این باره صحبت کنیم که مهمترین شرکای ما چه کسانی هستند باید محصولات خود را استاندارد کنیم. اکنون نمی‌توانم بگویم شرکای ما که هستند شاید عراق به صورت بالقوه شریک ما باشد، اما به صورت بالفعل ما نتوانسته‌ایم قوی عمل کنیم؛ ما شریک خارجی نداریم. درست است صادر می‌کنیم اما نسبت به پتانسیل‌هایمان بسیار کم است.
مهمترین راهکارهای افزایش سهم صادراتی استان چیست؟
به نظر من راهکار این است که واحدها با مشارکت یکدیگر زنجیره ارزش افزوده را ایجاد کنند. برای نمونه در بحث محصولات کشاورزی و تولید فرآوری محصولات دامی و پروتئینی، از همان مرحله تولید خوراک، پروتئین و کشتارگاه و بسته‌بندی باید خودشان این زنجیره را زیاد کنند تا مشکلاتی که در این بخش است را پوشش دهند.
ارسال نظر