فرصت آشنایی با تکنولوژی
فواید همکاری‌های خارجی در گفت‌وگو با رضا هاشمی
در حال حاضر قطعه‌سازان داخلی با چالش‌های زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، در ابتدا توضیحی درباره چالش‌های موجود ارائه کنید و اینکه باید چه راهکارهایی برای رفع مشکل ایجاد شود؟
یکی از مشکلات کنونی قطعه‌سازان جریان نقدینگی است. واحدهای تولیدی ما مشکلات نقدینگی دارند و به خودی خود، نمی‌توانند این مشکل را حل کنند. شرکت‌ها، قطعات را تولید می‌کنند و به خودروسازان عرضه می‌کنند، اما پول آن ۱۲۰ روز بعد داده می‌شود. درست است که چرخه‌ای ایجاد می‌شود و پول به واحد تولیدی می‌رسد اما مشکل اینجاست که شرکت‌ها نمی‌توانند با این چرخه همراه باشند. همیشه با مشکلات نقدینگی روبه‌رو هستند و نمی‌توانند در گسترش کارخانه، ماشین‌آلات و سرمایه‌گذاری در کیفیت موفق باشند. پیشنهاد این است که از ال‌سی داخلی استفاده کرد. در این خصوص خودروساز مجبور می‌شود که ال‌سی داخلی را بپذیرد. وقتی تولیدکننده مطمئن شود که بعد از توافق انجام‌شده می‌تواند پول خود را از بانک بگیرد مشکل این چرخه حل می‌شود. زیرا نمی‌توان به جریان نقدینگی خودروساز اعتماد کرد. در گذشته، قراردادهای قطعه‌سازان با خودروسازان ۳۰روزه بود. بعد این مدت به ۶۰ و ۹۰ روز اضافه شد و در حال حاضر این مدت به ۱۲۰ روز افزایش پیدا کرده است. با این روندی که پیش می‌رود به ۲۰۰ روز هم خواهد رسید. در نتیجه با این روشی که در حال حاضر اجرایی می‌شود نتیجه نخواهد داد.
یکی از مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد، کیفیت تولیدات داخلی است، آیا تولیدات داخلی توان رقابت با قطعات وارداتی را دارد؟
بنده ۵۳ سال است که در صنعت ترمز خودرو فعالیت می‌کنم و از این حیث تجربه خوبی برای تشخیص کیفیت این قطعه دارم. بیشترین دلیل افزایش آمار تصادفات رانندگی در کشور به ضعف ترمز ماشین برمی‌گردد. سانحه اتوبوس حامل دانش‌آموزان که در ماه گذشته اتفاق افتاد نیز به همین علت بود. این قطعات از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند و اغلب وارداتی هستند. اگر کمیسیون؛ مسوول واردات این قطعات باشد، قطعاً شروطی را برای واردات در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال، برای قطعه‌ای که قرار است وارد شود دو بار مجوز می‌دهد اما برای بار سوم از شرکت تولیدکننده این تعهد را اخذ می‌کند که برای ادامه همکاری لازم است، این قطعه در داخل کشور تولید شود و کارگران داخلی برای تولید از این قطعات استفاده کنند. به نظرم اگر این اتفاق رخ دهد، تولیدات داخل به مراتب کیفیت بهتری از قطعات خارجی دارند.
آیا در حال حاضر شرایط برای همکاری چندجانبه با شرکت‌های خارجی وجود ندارد؟
در حال حاضر عده‌ای بحث تیرینگ (Tiering) را در کشور مطرح کرده‌اند. تیرینگ به این معناست که خودروسازان داخلی با چند شرکت بزرگ قرارداد ببندند و همه واحدهای کوچک در دل آن چند شرکت قرار بگیرند و برای آنها قطعه تولید کنند و از طریق این شرکت‌های بزرگ قطعات وارد بازار شود. وقتی قطعه‌ساز کوچک با شرکت بزرگ کار می‌کند که مصرف‌کننده نیست و واسطه‌گر است، ممکن است پس از مدتی شرکت بزرگ به هر دلیلی که گاه بی‌منطق است قطع همکاری کند و چون تقاضای خودروساز در بازار وجود دارد برای تامین نیاز خودروساز قطعه مورد نیاز را وارد کند. تجربه شرکت‌های دیگر در دنیا نشان می‌دهد که عمر این همکاری یکی دو سال است و پس از مدتی شرکت‌های بزرگ به واردات روی می‌آورند. کمااینکه تمام قطعه‌سازان بزرگ، قطعه‌های خارجی وارد می‌کنند. از نظر من تیرینگ سم اقتصاد ما خواهد بود و اگر در کشور راه بیفتد باید فاتحه همه قطعه‌سازان کشور را خواند. در حال حاضر نیز شرکت‌های قطعه‌ساز با سود پنج درصد کار می‌کنند با تشکیل تیرینگ این سود کاهش پیدا می‌کند و قطعه‌سازان کوچک نمی‌توانند در بازار باقی بمانند.
عایدات این قراردادها اعم از مرسدس‌بنز، رنو، سیتروئن و... برای قطعه‌سازی ما چیست و چطور می‌توان از این قرادادها حداکثر استفاده را کرد؟
هرکدام از این شرکت‌ها که بیان کردید اگر بخواهند با چین همکاری کنند، چین اعلام می‌کند که اولاً باید این خودرو در داخل چین تولید شود، قطعات آن نیز در داخل باید تولید شود، از نیروی انسانی چینی باید استفاده شود و تنها باید تکنولوژی خود را به چین وارد کنید. تمام کارخانه‌های چین همین شرایط را دارند و محکوم به شرایطی هستند که این کشور در نظر گرفته است. چین اجازه نمی‌دهد که هر کالایی به کشورش وارد شود. این در حالی است که در کشور ما به بهانه سرمایه‌گذاری، بسیاری از شرکت‌های خودروساز وارد شدند. ما هیچ‌گونه اطلاعاتی از قراردادهای بسته‌شده نداریم یعنی انجمن قطعه‌سازان در جریان قراردادهای بسته‌شده نیست که این موضوع ناراحت‌کننده است.
از نظر شما چالش‌های قطعه‌سازی که اولاً بتوان قطعات باکیفیت و مطابق استانداردهای جهانی تولید کرد و ثانیاً کشور ما بتواند خود به صادرکننده قطعه در دنیا تبدیل شود، چیست؟
بگذارید این موضوع را با یک مثال توضیح دهم. زمانی که من می‌خواستم سیستم ترمز پژو را تولید کنم ایران‌خودرو طی مکاتباتی که با پژو انجام داد شرکت ما را به شرکت بوش معرفی کرد. بوش آموزش‌های لازم را به شرکت ما داد و قطعات لازم را در اختیار ما قرار داد. نیروهای ما برای آزمایش به خارج از کشور رفتند، ما با کمترین سرمایه‌گذاری خارجی پیش رفتیم. بیشتر قطعات را می‌توان در کشور تولید کرد. اگر خودروساز بخواهد این کار در کشور صورت بگیرد هیچ مانعی از نظر قطعه‌ساز وجود ندارد. اکثر قطعه‌سازان از خودروسازان کشور طلبکار هستند اگر این طلب خود را دریافت کنند سرمایه‌گذاری لازم را انجام می‌دهند. در ضمن کشور ما در این زمینه تجربه کافی دارد. ۳۰ سال است که قطعه خودرو تولید می‌کند. اعتقادم این است که اگر کمک و حمایت باشد مشکل حل می‌شود.
زمانی که خودروسازان خارجی وارد کشور ما می‌شوند چه اتفاقی برای قطعه‌سازان داخلی می‌افتد؟
مطمئن باشید اگر خودروساز خارجی وارد کشور ما می‌شود، قطعات ساخت داخل را به خوبی شناسایی کرده‌اند، از سوی دیگر این همکاری باعث می‌شود که ما با تکنولوژی روز دنیا آشنا شویم، قطعه‌ساز داخلی سرمایه‌گذاری بیشتری در این حوزه انجام داده و کار خود را توسعه می‌دهد. این اتفاق خوبی است که ما از آن استقبال می‌کنیم.
6 درصد سهم در ارزش‌افزوده صنعت
رشته فعالیت تولید وسایل نقلیه موتوری سهم مهمی در اقتصاد کشور از حیث تولید ارزش افزوده (سهم شش‌درصدی در ارزش افزوده کارگاه‌های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر) و ایجاد اشتغال (سهم ۱۰درصدی در تعداد شاغلان کارگاه‌های صنعتی ۱۰ نفر کارکن و بیشتر ۱۳۹۲) داراست. معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در گزارشی با انتشار این آمار، توضیح داده است: سابقه صنعت خودرو در کشور، زنجیره تولید ارزش شکل‌گرفته در کشور به ویژه در بخش صنایع کوچک و متوسط در زمینه قطعه‌سازی (اگرچه منجر به رفع نیاز به واردات این صنعت نشده است)، تجربه و یادگیری حاصل‌شده طی سال‌های گذشته در زمینه طراحی و فرآیند تولید و امکان به‌کارگیری نیروهای متخصص فنی در این صنعت قابل انکار و صرف‌نظر کردن نیست. شاخص‌های تولید و فروش صنعت خودرو، در سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ افت‌های شدیدی را تجربه کرد.
ارسال نظر