شاید دغدغه افراد دریافت جایزه‌ای بزرگ یا یک هفته اضافه کاری تشویقی نباشد، اما گاهی اوقات کارکنان فقط احساس نیاز به قدردانی دارند. مدیرانی که نمی‌توانند تلاش‌های کارکنان خود را به رسمیت بشناسند نه‌تنها تنش در روابط خود ایجاد می‌کنند، بلکه بهره‌وری تیم‌هایشان را نیز کاهش می‌دهند. براساس یک نظرسنجی در مورد انگیزه کارکنان، ۶۹ درصد افراد اظهار کرده‌اند، در صورتی‌که رهبرانشان از کارشان قدردانی کنند، باانگیزه تر کار خواهند کرد! اما اگر کارکنان قدردانی مناسبی از سوی رهبران خود دریافت نکنند، نه تنها به سختی کار نمی‌کنند بلکه به‌دلیل احساس دیده نشدن، عملکرد خود را در سطح متوسط یا کمتر از آن نگه می‌دارند. در این حالت تنها انگیزه آنها برای انجام کارها، حفظ شغل‌شان است.

وقتی کارکنان مورد تشویق و قدردانی قرار می‌گیرند، انگیزه بسیار بیشتری نسبت به‌کار خود خواهند داشت. با القای تدریجی به رسمیت شناختن تلاش‌های افراد به عنوان بخشی از فرهنگ شرکت، نه تنها روحیه کارکنان بهبود می‌یابد، بلکه موجب افزایش بهره‌وری آنها خواهد شد. هریک از کارکنان ممکن است ترجیح متفاوتی برای دریافت بازخورد و روش قدردانی داشته باشند. بعضی ترجیح می‌دهند که قدردانی از آنها به صورت یک جلسه خصوصی و فردی انجام شود، درحالی‌که برخی دیگر از قدردانی در میان جمع همکاران لذت می‌برند. در این نوشتار راهکارهایی جایگزین برای قدردانی از تلاش کارکنان و نشان دادن ارزشگذاری به مشارکت آنان ارائه شده است.

۱. فرصت‌های رشد شغلی پیشنهاد دهید.

تجارب یادگیری ممکن است به اندازه یک میهمانی شام سرگرم‌کننده نباشد، اما برخی از کارکنان پاداش خود را در قالب دریافت یک دانش جدید ترجیح می‌دهند. به کارکنان منابع جدیدی برای گسترش افق‌های کاری آنها اختصاص دهید و سپس فرصت‌هایی ایجاد کنید تا بتوانند در خارج از محدوده شرح وظایف شان ایفای نقش کنند.

یکی از روش‌های مناسب برای آموزش کارکنان خودانگیخته، پیاده‌سازی یک سیستم آموزش الکترونیک (Elearning) است. در حال حاضر در کشور ما شرکت‌های معتبری وجود دارند که بسته‌های بسیار مناسب و معتبر آموزشی با فهرستی از بهترین گزینه‌ها را ارائه می‌دهند که کارآفرینان و رهبران کسب‌وکار را قادر می‌سازد تا آنها را با هم مقایسه کنند و بهترین انتخاب را انجام دهند. کارکنان از سرمایه‌گذاری در رشد حرفه‌ای خود احساس قدردانی می‌کنند و شرکت نیز در نتیجه آن، یک نیروی کار ماهر و کارآمد را به دست می‌آورد. هر دو طرف برنده هستند.

۲. یک تجربه سرگرم کننده در طول روز تدارک ببینید.

غذا یک منبع عالی انرژی و انتخاب مناسب برای قدردانی است. تقریبا همه افراد مهمانی و دورهم بودن را دوست دارند البته رابطه پیچیده‌ای بین غذا و شادی وجود دارد، اما به‌طور کلی اگر غذای مناسب ارائه شود، می‌تواند پتانسیل واقعی برای رضایت طولانی‌مدت در محل کار را فراهم کند. در صورتی که شرکت شما برای زمان استراحت بودجه‌ای برای صرف تنقلات در نظر گرفته است، یکی از بهترین مکان‌ها برای قدردانی از افراد در زمان استراحت است چرا که نیاز به خروج افراد از محیط کار نیست. تجربه یک صبحانه یا ناهار کاری مشترک نیز زمان مناسبی برای قدردانی از تلاش افراد است.

۳. سلامت و رفاه کارکنان را تسهیل کنید.

کارکنان سالم معمولا کارآمدتر و بهره‌ورترند و کمتر از حد معمول از بیمه استفاده می‌کنند و در طول روز انرژی بیشتری دارند. به همین دلیل ۸۷ درصد از کارفرمایانی که از سوی موسسه Healthcare Trends در سال ۲۰۱۵ مورد بررسی قرار گرفتند، مشوق‌های قوی برای کارکنان خود برای ورزش کردن، تغذیه بهتر یا کاهش وزن در نظر گرفته‌اند. یک برنامه مشوق سلامتی برای کارکنان در نظر بگیرید. برای مثال برای افرادی که در ساعات پس از کار به فعالیت‌های ورزشی می‌پردازند، ‌اضافه کاری لحاظ کنید. به این ترتیب افراد دیگر که نسبت به سلامت خود بی تفاوت هستند، به انجام برنامه‌های سلامت تشویق می‌شوند.

۴. کارکنان را در تصمیمات و برنامه‌های توسعه‌ای شرکت درگیر کنید.

با اجازه دادن به کارکنان برای کمک به تصمیم‌گیری‌هایی که درآمد و سود شرکت به آن گره خورده است، اعتمادسازی کنید. این به آن معنا نیست که کارکنان باید در مورد هر تصمیم کلیدی در شرکت رای بدهند، اما کارکنانی که احساس می‌کنند نظراتشان ارزشمند است، بیشتر احتمال دارد که برای ماموریت شرکت سخت کار کنند.

در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۶ درخصوص مشارکت کارکنان انجام گرفته است، ۸۸ درصد از کارکنان به‌ویژه افرادی که در محدوده سنی ۲۰ تا ۲۵ سال قرار دارند، زمانی که در تصمیم‌گیری‌ها به مشارکت گرفته می‌شوند و اثرات مثبت اجتماعی از طریق کار به‌دست می‌آورند، بسیار عملگراتر و نتیجه محورتر عمل می‌کنند. اجازه دهید کارکنان به‌طور داوطلبانه در برنامه‌ریزی توسعه‌ای شرکت مشارکت کنند.

۵. برنامه‌ای برای شناخت همکاران اتخاذ کنید.

بررسی مشترک انجام شده در SHRM و Globoforce نشان می‌دهد ۴۱درصد از شرکت‌های مورد بررسی که برنامه‌هایی برای اجتماعی سازی و شناخت همکاران اجرا می‌کنند، میزان رضایت مشتری بالاتری دارند. کارکنان با ایجاد این برنامه‌ها می‌توانند بهترین روش رفتار و انجام کار در سازمان را درک کنند.

۶. به کارکنان زمان آزاد بیشتری بدهید.

زمان آزاد شبیه دادن پول به افراد(یا حتی بهتر از آن) است که می‌تواند در قالب برنامه‌های کاری انعطاف پذیر به افراد داده شود. سعی کنید با این روش فرصت‌های زیادی برای ایجاد تعادل کار و زندگی متناسب با نیازهای کارکنان فراهم کنید. با این وجود نیازهای افراد یکسان نیست. والدین برنامه‌های روزانه انعطاف پذیر را برای انتخاب بچه‌ها از مدرسه نیاز دارند. کارکنان علاقه مند به سفر، از فرصت‌های سفرهای برون شهری لذت می‌برند، حتی اگر لازم باشد، ‌آنها حاضر به دورکاری هستند.  به کارکنان نشان دهید که با آنها به عنوان انسان، نه به‌عنوان زنبورهای کارگر احترام می‌گذارید و به این ترتیب خواهید دید آنها بهترین عملکرد را در ساعات کاری از خود به نمایش می‌گذارند.

*رئیس کمیته آموزش و پژوهش انجمن مدیریت ایران