سرطان؛ اولین عامل مرگ در دهه های آینده

آوای سلامت : دکتر عبدالهی گفت: سرطان بعد از بیماری های قلبی- عروقی به عنوان مهم ترین عامل مرگ و میر در کشورهای دنیا و از جمله کشور ما مطرح است و طی دهه های آینده اولین عامل مرگ و میر به ویژه در کشورهای در حال توسعه خواهد بود.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان این مطلب گفت: ۳۰ تا ۴۰ درصد سرطان ها با حفظ وزن مطلوب، تغذیه صحیح و بهبود شیوه زندگی قابل پیشگیری است.

به گزارش نامه نیوز ، دکتر زهرا عبداللهی افزود: عوامل تغذیه ای که احتمال بروز سرطان را افزایش می دهند عبارتند از مصرف نامطلوب و زیاد چربی ها، نمک، قند و شکر، طبخ نامناسب غذا و استنشاق مکرر بخار روغن سوخته.

وی بیان داشت: مصرف زیاد انواع چربی ها، روغن ها و مواد غذایی  چرب و سرخ شده، شانس ابتلا به سرطان ها به ویژه سرطان پروستات، سرطان کولون، سرطان ریه و سرطان پستان را افزایش می هد. اسید های چرب ترانس و اشباع ( در کیکها، کلوچه ها، کراکرها، غذاهای حیوانی، مارگارین، روغن سرخ کرده، چیپس و ...) خطر ناک ترین چربی ها هستند. بنابر این توصیه می شود بیشترین چربی مصرفی روزانه از منابع چند غیر اشباعی و تک غیر اشباعی از جمله روغنهای گیاهی مایع، روغن زیتون  ، مغزها و ماهی باشد.

عبداللهی بیان داشت: مصرف غذاهای شور و پرنمک و نمک سود شده احتمال بروز سرطان معده  را افزایش می دهد. حداکثر میزان مجاز مصرف نمک در روز حدود ۵ گرم در افراد زیر ۵۰ سال و کمتر از ۳ گرم در افراد بالای ۵۰ سال،کودکان ،مبتلایان به فشارخون بالا و بیماری های قلبی عروقی است که شامل نمک موجود در مواد غذایی بطور طبیعی، نمک اضافه شده به غذا و نمک موجود در محصولات صنعتی است.

وی در خصوص روش نامناسب تهیه و طبخ مواد غذایی گفت: بعضی از روش های نادرست طبخ مواد غذایی مانند سوختن گوشت در اثر کباب کردن موجب تولید ترکیبات سرطانزا می شود. به علاوه فرآوری گوشتها در مواردی مانند انواع گوشتهای دودی شده، نمک سود شده، و یا اضافه کردن مواد شیمیایی و نگهدارنده  های غیر مجاز و استفاده زیاد از آنها در صنایع غذایی مثلا " در انواع سوسیس، کالباس، هات داگ" خطر سرطانزایی دارد.

وی افزود: قرار گرفتن مکرر در معرض بخار روغن های مورد استفاده برای سرخ کردن سریع غذا (بدون استفاده از دستگاه تهویه و دودکش برای دفع بخارات حاصل از روغن ) از علل زمینه ساز سرطان ریه معرفی شده است.

عبداللهی افزود: مصرف زیاد قند، شانس ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. در حقیقت مقادیر زیاد قند و شکر، سمومی را در بدن تولید می کنند که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان می شود. مصرف محصولات غذایی دارای قند افزوده مانند چای و قهوه که همراه با قند و شکر مصرف می شوند و یا نوشابه های گازدار ، آب میوه های صنعتی و سایر نوشیدنی هایی که مقدار زیادی شکر دارند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده  را افزایش می دهند.

مدیردفتر بهبود تغذیه جامعه، عوامل تغذیه ای که سبب پیشگیری از سرطان می شوند را آنتی اکسیدان ها، میوه و سبزی، فیبرهای غذایی، اسید فولیک، ویتامین دی و کلسیم نام برد و گفت: آنتی اکسیدان ها گروهی از ترکیبات در مواد غذایی هستند که می توانند رادیکال های آزاد (عوامل ایجاد کننده سرطان) را در بدن از بین ببرند و یا مانع از شکل گیری آنها شوند. مهمترین آنتی اکسیدانهای بدن  ویتامین های  C ، E، کاروتنوئید ها و سلنیوم هستند.

وی افزود: این ویتامین ها عمدتا در مواد زیر یافت می شوند: مرکبات، فلفل سبز، توت فرنگی، گوجه فرنگی، بروکلی و سیب زمینی شیرین ، ذرت، مغزها، زیتون، سبزیهای برگ دار و سبز، روغن های گیاهی و سبوس گندم ، هویج، میوه های نارنجی رنگ، کدو حلوایی، طالبی، سبزی های سبز تیره، کلم پیچ، اسفناج، ذرت، تخم مرغ ، گریپ فروت صورتی و هندوانه،گردو، بادام، فندق، پسته، ماهی و سایر غذاهای دریایی، قلوه، جگر و مخمرها .

عبداللهی اظهار داشت: احتمال بروز برخی از سرطان ها در افرادی که روزانه حداقل ۵ واحد (حدود ۴۰۰ گرم) میوه و سبزی مصرف می کنند کمتر است. برای پیشگیری از سرطان و سایر بیماری های مزمن  مصرف روزانه حداقل ۵ واحد از  میوه ها و سبزی های متنوع  مصرف کنید. یک واحد میوه معادل یک عدد میوه متوسط یا یک لیوان میوه حبه ای یا یک چهارم از طالبی و معادل آن خربزه یا هندوانه و یک واحد سبزی معادل یک لیوان سبزی برگی خام یا نصف لیوان سبزی پخته است.

وی ادامه داد: میوه ها و سبزی ها و حبوبات و غلات سبوس دارحاوی فیبر هستند و افزایش مصرف فیبر با کاهش بروز سرطان به ویژه سرطان های دستگاه گوارش ارتباط دارد.

وی بیان داشت: ارتباط بین مصرف منابع غذایی غنی از فولات  مانند حبوبات، سبزیجات برگی مانند اسفناج، و مرکبات با کاهش انواعی از سرطان ثابت شده است.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه گفت: افزایش مصرف ویتامین D و کلسیم با کاهش احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ و سینه ارتباط دارد.

وی چند توصیه ساده و کلی برای پیشگیری از سرطان را چنین برشمرد: غذاهای کم چرب، کم شیرین و کم نمک مصرف کنید، از انواع لبنیات کم چرب (کمتر از یک و نیم درصد چربی) و کم نمک استفاده نمایید (شیر ، ماست و پنیر کم چرب و کم نمک و دوغ کم نمک)، مصرف غذاهای چرب به ویژه با منشا حیوانی را محدود کنید.

وی ادامه داد: از روغنهای گیاهی در حد محدود و کنترل شده استفاده کنید، مصرف غذاهای پر نمک و نمک سفره را محدود کنید و مقدار نمک را در تهیه غذا کاهش دهید و در عوض از انواع ادویه ها و چاشنی های گیاهی برای طعم دار کردن غذاها استفاده کنید.

دکتر عبداللهی افزود: مصرف قند و شکر را کاهش دهید و بجای شکر سفید از شکر قهوه ای استفاده کنید، صرف غذاهای آماده و کنسرو شده را کاهش دهید، نمکدان را از سفره حذف کنید، غذاهای نمک سود و دودی مصرف نکنید، غذاها را به شکل سالم تهیه، نگهداری و مصرف نمایید.

وی ادامه داد: غذاهای فاسد شدنی را در یخچال نگهداری کنید، غذای نیم سوخته و سوخته را مصرف نکنید (کباب سوخته، جوجه کباب سوخته ، نان سوخته ، ته دیگ سوخته ، پیازداغ سوخته، سیب زمینی سرخ کرده سوخته)، از مصرف غذای طبخ شده ای که به مدت زیاد مانده باشد خودداری کنید، حداقل ۵ واحد در روز سبزی و میوه مصرف کنید.

دکتر عبداللهی خاطرنشان کرد: از قرار دادن بطری های آب پلاستیکی (یک بار مصرف) در فریزر یا جایخی یخچال و استفاده از آب یخ زده در آنها خودداری کنید، از مصرف آب بطری هایی که مدت طولانی در مجاورت نور آفتاب و حرارت قرار گرفته اند خودداری کنید، از پر کردن مکرر بطری های پلاستیکی یک بار مصرف با آب و نوشیدن آن خود داری کنید، در صورت تهیه غذا از خارج از منزل و یا غذا های نذری ، دقت کنید که بسته بندی های سالم و غیر پلاستیکی داشته باشد.