در سال ۱۳۹۴ همزمان با توافق اولیه هسته‌ای با کشور‌های ۱+۵، تک‌نرخی شدن ارز، ورد زبان کارشناسان و دولتمردان بود ولی اراده اجرایی قوی در دولت وجود نداشت، شاید تفکرات پوپولیستی حاکم بر دولت تدبیرو امید مانع اخذ تصمیم در این عرصه مهم و سرنوشت‌ساز در سامان‌دهی اقتصاد کشور بود. قانونمندی‌های اقتصادی فارغ از تعلل دولتمردان راه خودش را می‌پیماید و با کسی شوخی و تعارف ندارد و بسیار هم جدی و بی رحم عمل می‌کند که آثار آن در نیمه دوم سال ۱۳۹۶ به‌صورت انفجاری در بازار ارز مشاهده شد و سیلی محکم خودش را به خواب زدگان اقتصادی کشور وارد کرد. در شرایط بسیار بحرانی، ارز تک‌نرخی اعلام شد، اقدامی هرچند دیرهنگام ولی ضروری بود و از ایجاد یک بحران اجتماعی جلوگیری شد. جا دارد از این اقدام دولت سپاسگزار باشیم.

انتظار است سیاست تک‌نرخی بودن ارز، با شناخت و اجرای قانونمندی‌های اقتصادی، نه با بگیر و ببند امنیتی، مراقبت و اجرا شود. یعنی با شناور کردن نرخ ارز طبق عرضه و تقاضا از به‌وجود آمدن بازار غیر رسمی ارز جلو‌گیری شود. با توپ وتفنگ نمی‌شود جلوی قانونمندی‌های قهار اقتصادی را گرفت. باید قوانین اقتصادی را آموخت و برای به‌وجود آوردن فضای سالم کسب و کار فارغ ازرانت و رانت خواری، هوشیارانه اجرا کرد. اخیرا تحلیل‌هایی از برخی نهاد‌های رسمی کشور ازجمله «مرکز تحقیقات استراتژیک مجلس شورای اسلامی» به گوش می‌رسد که به دولت توصیه  می‌کنند تا نرخ دیگری را در کنار نرخ رسمی ارز بپذیرد. اجرای این توصیه منجر به ایجاد فضای رانت‌خواری و آسیب وارد آوردن به بدنه نحیف اقتصادی کشور می‌شود که با تک‌نرخی شدن ارز، به‌عنوان داروی شفا بخش، می‌رفت تا از این بلای فساد آور نجات پیدا کند. از دولت تدبیر و امید انتظار می‌رود با تشکیل اتاق فکر از کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی ایرانی علاقه‌مند به سرنوشت کشور که در داخل یا خارج کشور در مراکزآموزشی و اجرایی حضور دارند و شرایط اجتماعی داخل کشور را به خوبی می‌شناسند، برای حراست و اجرایی کردن روش‌های علمی تک‌نرخی شدن ارز اقدام کند. تک‌نرخی کردن ارز ثابت نگهداشتن نرخ ارز نیست بلکه شناور کردن آن برحسب عرضه و تقاضا است.

تعیین نرخ پایه اولیه هر دلار ۴۲هزار ریال بسیار بجا و درست بود ولی ثابت نگهداشتن آن غلط و بسیار غلط است. باید با عرضه و تقاضا نرخ ارز به‌صورت شناور به زیر یا بالای ۴۲هزار ریال تغییر کند. با مدیریت علمی همواره نرخ ارز تک‌نرخی باشد. یادمان نرفته است که در دولت اصلاحات با نفت بشکه‌ای هشت دلار، ارز تک‌نرخی شد و در تمام دوران دولت اصلاحات و حتی سال‌ها بعد از آن ادامه پیدا کرد. می‌شود از آن تجربه گرانبها به خوبی استفاده کرد و ارز را واقعا به‌صورت شناور تک‌نرخی نگه داشت. این شدنی است، فقط علم، آگاهی، تدبیر و مدیریت می‌خواهد.دو یا چند نرخی بودن نرخ ارز، سم مهلک است، برای تولید‌کنندگان داخلی، بدین معنی که رانتخواران، کالاهای وارداتی را با نرخ ارزرسمی وارد کشور می‌کنند ولی با نرخ ارز آزاد زیر قیمت تمام شده تولید داخل می‌فروشند که نتیجه آن تعطیلی واحد‌های تولیدی داخلی، حذف اشتغال و ایجاد بحران اجتماعی و سیاسی خواهد بود.دولتمردان اقتصادی، نگران افزایش قیمت‌ها و تورم با شناور بودن نرخ ارز نباشند، چراکه هم اکنون کالاهای روز مره مردم ازجمله پیاز، سیب زمینی، گوشت، لوازم بهداشتی و درمانی، با نرخ ارز آزاد هر دلار بالای ۶۰هزار ریال تعیین و در اختیار مردم قرار می‌گیرد نه با ارز۴۲هزار ریالی،نمونه بارز آن اعتراضات اخیر رانندگان کامیون و تاکسی مبنی بر افزایش قیمت گزاف لاستیک و سایر ملزومات خودرو‌های آنها است.

بیاییم واقع‌بین باشیم و اقتصاد مملکت را با شناخت قانونمندی‌های اقتصادی ساماندهی کنیم که نتیجه آن رونق تولید داخلی، توسعه اشتغال، کاهش نرخ بیکاری، شکوفایی اقتصادی و به‌وجود آمدن فضای شادی و نشاط در کشور خواهد بود.

اخبار مرتبط