عنوان مقاله: بررسی تاثیر کنترل ناترازی بانکها بر تورم در ایران (رهیافت رگرسیون کوانتایل)
نویسندگان: کیومرث سهیلی شهرام فتاحی ندا پورجمشیدی
ناشر: پژوهشنامه اقتصاد کلان
پیام اصلی: این مقاله تاثیر کنترل ناترازی بانکها بر تورم در ایران را طی سالهای 1400 - 1370 بررسی میکند.
تورم، یکی از معضلات اقتصادی است که امروزه بسیاری از کشورها از جمله ایران را درگیر کرده است. تورم، مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیادی به بار میآورد و اغلب اقتصاددانان و سیاستمداران به دنبال راهحلی برای مهار تورم هستند. یکی از متغیرهایی که در ایران بر تورم اثرگذار است نقدینگی و پایه پولی است. ترازنامه بانکی کشور طی سالهای متمادی با اضافهبرداشت بانکها از بانک مرکزی و کسری بودجه دولت با ناترازی رو به گسترشی مواجه بوده است. در همین راستا گروهی از استادان اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه به بررسی تاثیر…
بیست و هشتمین همایش صادرات غیر نفتی با محوریت «حل معمای صادرات غیر نفتی؛ با نرخ ارز واقعی»، همراه با تکریم و تجلیل از صادرکنندگان نمونه ملی سال ۱۴۰۳ و صادرکنندگان نمونه استانی سال ۱۴۰۲، ساعت ۸:۳۰ صبح روز پنجشنبه ۲۴ آبان ماه جاری توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تبریز در سالن همایشهای بینالمللی خاوران تبریز برگزار میشود.
با توجه به شرایط متغیر اقتصادی و چالشهای ناشی از نوسانات نرخ ارز، شرکتهای ایرانی با چالشهای پیچیدهای در قیمتگذاری محصولات خود روبرو هستند. این نوسانات موجب میشود شرکتها نتوانند قیمتگذاری نهایی محصولات خود را با اطمینان و ثبات تعیین کنند و این عدم قطعیت، روند ثبت قیمتها را دچار مشکل میکند. چرا که قیمتها پیوسته در حال تغییرند و نمیتوانند ثابت بمانند. به همین دلیل، پیشبینی هزینهها و اطمینان از ثبات نرخ ارز بهعنوان یکی از ارکان کلیدی قیمتگذاری دقیق به مخاطره میافتد. بسیاری از…
در دنیای امروز، صنعت تولید با چالشهای متعددی روبهرو است که نوسانات نرخ ارز و تحریمهای بینالمللی از جمله این چالشها به شمار میآیند. این عوامل نه تنها بر هزینههای تولید تأثیر میگذارند بلکه میتوانند به طور مستقیم بر قیمتگذاری محصولات و سودآوری شرکتها نیز تأثیرگذار باشند. شرکت راهدار صنعت ماشین با نیم قرن تجربه در زمینه تجارت و تولید قطعات یدکی مکانیزه، انواع جرثقیل، بالابر، کاربری و تجهیزات آتش نشانی در کشور بوده و با دارا بودن دو کارخانه به وسعتی بالغ بر ۵۵۰۰۰ متر مربع، ۵۳۰ نفر پرسنل…
دنیای اقتصاد-سارا اصغری:
در نیمه نخست سالجاری شاهد کاهش صادرات فولاد به طرز چشمگیری بودیم؛ بهگونهایکه در ماههای ابتدایی سال، تا کاهش ۷۰درصد را نیز تجربه کردیم. اکثر تولیدکنندگان و صادرکنندگان فولاد دلایل این کاهش صادرات را بازگشت ارز صادراتی و تفاوت نرخ ارز آزاد با ارز نیمایی و قوانین خلقالساعه در زمینه صادرات برمیشمردند. البته فعالان حوزه فولاد، چشم به عملکرد دولت چهاردهم دوختهاند تا با حذف قوانین خلقالساعه، اجرایی شدن بازگشت ارز صادراتی به خود واحدهای فولادسازی و همچنین کاهش تفاوت نرخ ارز نیمایی و ارز آزاد،…
دنیای اقتصاد:
تغییر نرخ ارز در یک سال برای حوزه تجهیزات پزشکی امکانپذیر نیست؛ مگر اینکه دولت بودجهای اختصاص بدهد که به صورت علیالحساب پرداخت کند تا تامینکنندگان بتوانند ملزومات و تجهیزات پزشکی را تامین کنند. نایب رئیس هیاتمدیره انجمن شرکتهای پخش دارو و مکمل با بیان این مطلب گفت: تصمیمهای اقتصادی کشور مانند نرخ ارز در جاهای دیگری به جز وزارت بهداشت گرفته میشود و خیلی به نظر افرادی که در حوزه تامین دارو و تجهیزات پزشکی فعال هستند، توجهی نمیشود. این طور نیست که وزیر بهداشت یا رئیس سازمان غذا و…
همانگونه که در اقتصاد کلان کشور تصمیمگیری در مورد متغیرهای اصلی اقتصاد ابعاد منفی هم دارد و با مقایسه هزینه و فایده آن، جمعبندی توسط سیاستگذار اقتصادی صورت میگیرد، در زیرمجموعه یعنی بازرگانی، خصوصا سیاستها و مقررات نیز این مطلب صادق است. امروزه همه شکایت دارند و نگران توزیع رانت فروش ارز ترجیحی و نیمایی هستند. هرچند ارقام نجومی رانت مذکور بسیار زیاد است و شکاف طبقاتی ایجاد میکند، حذف این نرخهای ترجیحی با شعار دولت یعنی کنترل تورم و متعاقب آن کاهش سرمایه اجتماعی، سیاستگذار ارزی را…
مهمترین قیمت در اقتصاد ایران، قیمت ارز (اصطلاحا نرخ ارز) است. نوسانات نرخ ارز تقریبا تمامی آحاد اقتصادی شامل دولت، بنگاهها و خانوار را تحتتاثیر قرار میدهد. درآمد دولت و محبوبیت سیاسی دولت، کاملا با این نرخ مرتبط است. رقابتپذیری بنگاههای داخلی با بنگاههای جهانی، هزینههای مواد اولیه، انگیزههای سرمایهگذاری خارجی، صادرات و واردات همگی با نرخ ارز تنیده شده است. تمامی هزینههای خانوار نیز مستقیما از نرخ ارز اثر میپذیرد. در بحث تولید، تقریبا تمامی مواد اولیه و نهادههای تولید…
دنیای اقتصاد -مرضیه احقاقی:
در روزهای اخیر عبدالناصر همتی؛ وزیر امور اقتصادی و دارایی وعده کاهش تعداد نرخهای ارز را مطرح کرد. همتی کاهش تعداد نرخهای ارز را یکی از اولویتهایی دانست که به بهبود شرایط اقتصادی منتهی میشود و سیگنال مثبتی برای صادرکنندگان خواهد بود. این وعده در شرایطی مطرح شد که در ماههای گذشته فاصله میان قیمت دلار ترجیحی، نرخ تسعیر ارز در بودجهسالانه، بهای دلار نیمایی و... با قیمت دلار در بازار آزاد بهشدت فاصله گرفتهاست. البته باید تاکید کرد؛ در دهههای اخیر ارز چند نرخی در کشور ما بهعنوان روالی مورد…
گروه گفتگو- نرخ ارز در کشور ما حداقل طی ۴ دهه گذشته تبدیل به کلافی سردرگم از تصمیمهای مدیریتی، حیثیتی، حمایتی و البته رانت زا شده که هرکسی در موقعیت مدیریتی خود سعی در بهبود آن دارد و البته بهوقت ناکامی سعی در مبری کردن خویشتن و سپردن مسوولیت به نتایج تصمیمهای بالادستی، مثلا همین حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی که تخصیص آن در زمان خودش هم واجد ایرادهای فراوانی بود و حالا وزیر سابق امور اقتصاد و دارایی حذف اش را خطا خوانده است، در موارد دیگر هم همینطور است، ایجاد سامانههای مختلف ارزی، سنا، نیما،…
پرهام پهلوان:
ثباتبخشی به اقتصاد کلان یکی از مهمترین چالشهایی است که همه کشورها و ملتها، اعم از توسعهیافته، درحال توسعه و جامانده از توسعه، با آن دستوپنجه نرم میکنند. فقدان ثبات در اقتصاد کلان، در بلندمدت میتواند به تورم، کاهش سرمایهگذاری، رکود، افزایش بیکاری و حتی در مواردی به فروپاشی اجتماعی منجر شود.تغییرات ناگهانی و نارساییهای عمیق در شاخصهای مهمی همچون تورم، نرخ ارز، صادرات و واردات و بیکاری نشان میدهد که ثبات بخشیدن به اقتصاد ما، یک مساله عمیق و دردسر اساسی است. یکی از…
زهره اسدی / دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف
اخیرا بحثی پیش آمده است که سیاست تثبیت نرخ ارز در نرخی کمتر از نرخ آزاد را به نفع اقشار کمدرآمد جامعه جلوه میدهند. آنها ادعا میکند که تثبیت ارز در نرخ ۲۸هزار و ۵۰۰تومان و افزایش دایره کالاهای مشمول این نرخ ترجیحی، راهکار ایجاد ثبات در بازار ارز و کنترل تورم است. بنابراین استدلال میکنند که یکسانسازی نرخ ارز و افزایش نرخ ارز رسمی برای از بین رفتن شکاف بین این نرخ و بازار آزاد باعث افزایش قیمتها میشود. بر آن شدم که این ادعا را به لحاظ تاریخی بررسی کنم. آیا تاریخ هم تثبیت نرخ ارز را برای…
دنیای اقتصاد:
بررسیها نشان میدهد شکاف اسکناس دلار بازار آزاد و اسکناس دلار مرکز مبادله ارز کاهش یافته و به کمتر از ۲۰درصد رسیده است. از سوی دیگر نرخ حواله مرکز مبادله نیز روند افزایشی به خود گرفته است. در روزهای اخیر خبر تاسیس مرکز مبادله ارز توافقی نیز شنیده شد؛ بستری که به گفته سیاستگذار، قرار است مبادلات در آن، بر اساس نرخ آزاد و غیردستوری با مکانیزم حراج صورت بگیرد. همچنین در ماههای اخیر برخی کالاهای دریافتکننده دلار ۲۸۵۰۰ تومانی از لیست کالاهای دریافتکننده دلار ارزان قیمت کنار گذاشته شدهاند.…
داریوش مجد- زنجیره تامین دارو از تولید تا توزیع و عرضه با مشکلات جدی دستوپنجه نرم میکند، به طوری که فعالان این بازار را با چالشهای بزرگ در زمینه توسعه، سودآوری و بقا مواجه کرده است. از سوی دیگر در مسیر تغییر از ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی به ۲۸ هزارتومانی باید مابهالتفاوت نرخ ارز در زنجیره تولید دارو به کار گرفته میشد اما محقق نشد تا فشارهای زیادی به تولیدکنندگان وارد شود. در چرخه تولید تا توزیع و فروش دارو از یکسو بیمهها قرار دارند و در سوی دیگر مردم و مصرفکنندهها که اگر بیمهها در این…
دنیای اقتصاد:
با افزایش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت در ایران، تثبیت نرخ دلار آغاز شد، در نتیجه این عملیات، واردات افزایش پیدا کرد و رفاهی زودگذر در کشور ایجاد شد ولی با کاهش درآمدهای ارزی، شوک قیمتی به دلار وارد شد و قیمتها افزایش چند برابری را تجربه کردند. در ادبیات اقتصادی تثبیت نرخ ارز به لنگر ارزی معروف است؛ این سیاست بسیار شکننده است و با هر کاهش یا افزایش در درآمدهای ارزی، لنگر تعادل اقتصاد به هم میریزد و تورم آغاز میشود. در سالهای اخیر و با افزایش تحریمها، درآمد دلاری دولت کاهش پیدا…
ایبنا: یک کارشناس اقتصادی گفت: دولت و بانک مرکزی باید برنامههایی را تدوین کنند تا نرخ ارز در بلندمدت در مدار ثبات باقی بماند. رامین مجاب، عضو هیات علمی و مدیر گروه بانکداری پژوهشکده پولی و بانکی درخصوص عملکرد بانک مرکزی در بازار ارز گفت: در چند ماه گذشته، اقتصاد ایران با چالشهای گوناگونی مواجه شده است که میتوان به شهادت آقای رئیسی، بمبگذاری کرمان، حمله اسرائیل به سفارت ایران، حمله موشکی ایران به خاک اسرائیل، جنگ غزه و اسرائیل، صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی…
دنیای اقتصاد:
نرخ شاخص ارزی در معاملات بازار دیروز به کانال ۵۷ هزار تومانی سرک کشید. براساس مشاهدات به عمل آمده از روند نرخ دلار آزاد در ماههای پیشین، تحلیلگران بر این باورند که مسیر کاهشی ارز مذکور در کانال ۵۷ به سادگی کانالهای ۵۸ و ۵۹هزار تومانی نیست. این افراد معتقدند که اخبار مثبت میتواند عامل تسهیلکننده افت نرخ ارز باشد.
یکی از مهمترین رویکردهای اقتصادی دولت، از ابتدای سال۱۴۰۰ تا امروز، کاهش تورم بوده است. اتخاذ سیاستهای انقباضی شدید، کنترل نرخ ارز و تلاش برای کاهش میزان چاپ پول، گوشهای از تلاش برای دستیابی به این مهم بوده است. بر اساس گزارشهای موجود، نسبت پایه پولی به تولید ناخالص داخلی جاری در ابتدای سال ۱۴۰۰، از هشت درصد به حدود پنج درصد در سال ۱۴۰۲ کاهش پیدا کرده است و از این امر، بهعنوان یکی از مهمترین عوامل موثر بر توفیق دولت در کاهش شیب رشد تورم یاد میشود. بهرغم اینکه بر اساس آمار و ارقام، شاهد…
سالهاست کلاف درهمتنیده اقتصاد ایران با نوسانات نرخ ارز عجین شده است؛ از قیمت کالاهایی که خریداری میکنیم تا اجاره مسکن و خرید خودرو، همه و همه خود را با نوسانات نرخ ارز تنظیم کردهاند. شاید برای شما پیش آمده که قصد خرید کالایی را داشته باشید و بهمحض افزایش قیمت ارز، مجبور شوید هزینه بیشتری برای آن کالا بپردازید. از اینرو مثالهایی را از میزان اثرگذاری این متغیر بر اقتصاد ایران بهخصوص صنعت و کسبوکارها میتوان نام برد.
در محافل سیاستگذاری یک دیدگاه غالب وجود دارد مبنی بر اینکه از نرخ ارز میتوان به عنوان یک ابزار سیاستی در جهت توسعه و پیشرفت اقتصادی بهره گرفت. دیدگاه جزئیتر این است که با تضعیف نرخ ارز میتوان رقابتپذیری و به دنبال آن، رشد بخشهای استراتژیک اقتصادی را تقویت کرد و در نهایت پیشرفت اقتصادی را سرعت بخشید. این داستان ریشه در نمونههایی از رشد ادامهدار اقتصادهای پیشرفته و نوظهور آسیایی دارد، نظیر نمونه فعلی چین از دهه ۱۹۸۰ تاکنون و کرهجنوبی در دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰. این اقتصادها برای دههها نرخ…
صدف صمیمی:
موضوع ناترازی یکی از مهمترین معضلهای صنعت برق ایران است. به گفته کارشناسان این صنعت، ناترازی همانند سد جلوی نفس صنعتگران را گرفته و مسیر توسعه و رشد را سلب کرده است. اما ناترازی یکشبه اتفاق نیفتاده و تکعاملی نیست. افزایش نرخ ارز، تحریمها، عدم سرمایهگذاری، فرار سرمایهها، قوانین، قیمتگذاری دستوری و... عواملی است که دست به دست هم داده تا صنعت برق ایران را به لبه پرتگاه بکشاند. در گفتوگو با علیرضا کلاهیصمدی و حمیدرضا صالحی، دو فعال صنعتی این حوزه تلاش، کردیم تا به ابعاد متعدد و مختلف…
دنیای اقتصاد-سعیده نبیزاده:
در حال حاضر دو تصویر از تجارت خارجی وجود دارد؛ آمارهایی که نشان میدهد تخصیص ارز بالایی به بخش تولید صورت میگیرد و افزایش صادرات رخ داده است. از سوی دیگر، تصویری از نارضایتی فعالان اقتصادی و گلایههای تولیدکنندگان که عنوان میکنند محیط تجارت روان نیست. اما سوال این است که در شرایط کنونی کدام یک از این دو تصویر در فضای تولید داخلی و به طور خاص در صنعت شیرینی و شکلات واقعیتر است؟
تضعیف پول ملی از طریق تغییرات نرخ ارز یک ابزار موثر در توسعه صنعتی صادراتمحور در بسیاری از کشورهای جهان است. با این حال اقتصاد ایران بهدلیل دور بودن از مرز فناوریهای جهانی و سیاستهای نادرست از آن بهرهای نبرده است.