خاور میانه

مهر: وزیر دفاع آمریکا و وزیر جنگ رژیم صهیونیستی درخصوص تحولات منطقه با یکدیگر گفت وگو کردند.

دنیای اقتصاد: سیر تحولات منطقه بعد از وعده صادق ۲، شتابان‌تر از پیش شده و ایران هشدار داده که اگر اسرائیل خطایی کند بلافاصله پاسخ خواهد داد. تحولات روزهای اخیر نیز نگرانی‌ها را نسبت به چشم‌انداز منطقه خاورمیانه در کوتاه‌مدت و میان‌مدت افزایش داده است. در حال حاضر ایران از طریق رایزنی و دیپلماسی منطقه‌ای در تلاش است که طرف‌های درگیر در این منازعه و بحران را برای فرونشاندن تنش در منطقه تحت فشار قرار دهد.همچنین هدف‌گذاری دیگر این دیپلماسی، تاثیر‌گذاری بر ادراکات بازیگران مهم منطقه‌ای و حتی فرا‌منطقه‌ای است.…

با گذشت بیش از یک سال از عملیات ۷ اکتبر حماس و سپس جنگ اسرائیل علیه غزه و بعد هم لبنان و اکنون نیز احتمال بروز یک تنش گسترده بین تهران و تل‌‌‌آویو این پرسش مطرح می‌شود که اصلا چرا هفت اکتبر شکل گرفت؟ در خصوص عوامل و ریشه‌‌های این عملیات و سپس پیامدهای آن از یک طرف می‌توانیم به یکسری از عوامل ساختاری و ریشه‌‌های قدیمی و کهن این عملیات و جنگ اشاره کنیم و از طرف دیگر هم به یکسری عوامل و تحولات جدیدی بپردازیم که باعث شکل گرفتن عملیات طوفان‌الاقصی شدند.

دنیای اقتصاد-گروه خبر: موسسه خاورمیانه در واشنگتن در پرونده‌‌ای شامل چند یادداشت از پژوهشگران خود به بررسی اهداف سفر اخیر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به اسرائیل پرداخته و سناریوهای آینده در خصوص درگیری‌‌های منطقه‌‌ای و احتمال آتش‌بس را مورد بررسی قرار داده است.

مهر: آمریکا از همان روزهای نخست جنگ غزه به طور تمام قد در کنار تل آویو در نسل کشی فلسطینیان قرار گرفت. با این حال، سیاست‌های افراط گرایان کابینه نتانیاهو اکنون خاورمیانه را در آستانه یک جنگ منطقه‌ای قرار داده است؛ موضوعی که به هیچ عنوان باب میل آمریکا نیست.

روند وابستگی متقابل در اقتصاد جهانی‌سازی با رشد تجارت بین‌الملل، تقسیم کار جهانی و ادغام روزافزون اقتصادهای ملی از دهه نود میلادی آغاز شد. این روند در سایه نظم لیبرال فراآتلانتیک در جهان پس از جنگ سرد در اغلب مناطق جهان با سرعت چشم‌گیری رشد پیدا کرد. تجلی داخلی این روند سیاست‌های تعدیل اقتصادی بود که امتداد آن در خارج از مرزها منجر به رشد صادرات در جهت همکاری‌‌‌ و ادغام اقتصادی شد.

مهر: مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن ابراز نگرانی از اوضاع خاورمیانه گفت که جامعه جهانی باید با قحطی و سوء‌تغذیه در نوار غزه مقابله کند.

دنیای‌اقتصاد: سیاستمداران منطقه در حال دست و پا زدن هستند. آیا کسی نمی‌تواند جلوی این آشفتگی را بگیرد؟ سیمون تیسدال مفسر امور خارجه در روزنامه گاردین می‌نویسد: ماه آینده هنگامی که بنیامین نتانیاهو به واشنگتن پرواز می‌کند، به او توصیه می‌شود از حریم هوایی و فرودگاه‌های بریتانیا اجتناب کند. بریتانیا به عنوان یکی از اعضای موسس دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) می‌تواند از نظر قانونی و اخلاقی خود را موظف به بازداشت نخست‌وزیر اسرائیل در صورت ورود به خاک جزیره بداند. این موضوع به این دلیل است که دادستان کل دادگاه…

دنیای اقتصاد-گروه خبر: موفقیت چین در گسترش نفوذش در منطقه، آمریکا را وادار کرده است رویکرد خود به خلیج‌فارس را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد. موسسه سیاست خاورمیانه‌ای نوشت جنگ اسرائیل و حماس به واشنگتن و پکن فرصت جدیدی برای همکاری با هدف ایجاد آینده‌ای با ثبات‌تر برای منطقه ارائه می‌دهد.

دنیای‌اقتصاد: «رایان کراکر» دیپلمات با‌تجربه و آگاه آمریکایی است که در خاورمیانه تخصص دارد و به عنوان سفیر در لبنان، کویت، سوریه، پاکستان، عراق و افغانستان خدمت کرده است. کراکر هفته گذشته مصاحبه‌ای با پولیتیکو داشت و در آن استدلال کرد که کشورهای عربی مشتاق عادی‌سازی روابط با اسرائیل هستند و نخبگان سیاسی عرب نسبت به فلسطینی‌ها بی‌اعتمادی عمیقی دارند. کراکر همچنین توضیح داد که چرا کشورهای عربی از پذیرش آوارگان فلسطینی خودداری می‌کنند. این تا حدی درست است، اما وی نسبت به پویایی قدرت در حال تغییر در خاورمیانه…

اسرائیل، عربستان سعودی و امارات بازیگران منطقه‌ای اصلی متحد ایالات‌متحده‌اند که قادر به ایفای این نقش هستند. آنها تصور مشترکی از قدرت ایران دارند و سیاست‌های خود را برای مقابله با این کشور هماهنگ می‌کنند. [عربستان و امارات] با توجه به قدرت و ثروت نفتی خود، به ترتیب می‌توانند از نظر تئوری، ستون‌های یک اتحاد سُنی- اسرائیلی جدید (با حمایت ایالات‌متحده) را فراهم کنند که می‌تواند به‌عنوان وزنه‌ای در برابر ایران به‌کار رود و با حمایت مصر و اردن پایه‌های نظم نوین منطقه‌ای را فراهم کند. با این ‌حال،…

دنیای اقتصاد: موسسه کیتو در مطلبی به قلم جاستین لوگان، مدیر مطالعات دفاعی و سیاست خارجی این موسسه نوشت، برای آن دسته از ما که در هوای واشنگتن زندگی و تنفس می‏‏‌کنیم، به راحتی می‌توان از یک واقعیت گیج‏‏‌کننده غافل شد: خاورمیانه به‌رغم اهمیت محدودی که برای امنیت ملی ایالات متحده دارد، مرتبا انرژی زیادی از ما می‌گیرد. پس از حمله حماس در ۷ اکتبر و واکنش اسرائیل در غزه، سایر مسائل سیاست خارجی در ایالات متحده و بسیاری دیگر از مسائل داخلی در حاشیه قرار گرفتند. چرا خاورمیانه چنین توجه بیش از حدی در واشنگتن را به…

کیسینجر برای زنده ماندن اسرائیل اهمیت قائل بود. هویت یهودی کیسینجر به وی حساسیت خاصی نسبت به دولت یهود و احساس مسوولیت متمایز داد. او از صحبت کردن درباره این مسوولیت احساس ناراحتی می‌کرد، فراتر از اعتراف به اینکه «کسی نمی‌تواند زندگی مرا بدون احساس سرنوشت مشترک با مردم یهود تجربه کند.» با این ‌حال، کیسینجر معتقد بود که روابط بین اسرائیل و ایالات‌متحده باید از چنین ملاحظات شخصی‌ای فراتر رود.

دنیای اقتصاد: جنگ بین اسرائیل و حماس، محدودیت‌‌‌های نفوذ ایالات متحده در منطقه را برجسته کرده است. همچنین نشان داده که چه کشوری در خاورمیانه تاثیرگذار است؛ چین. کشوری که ایالات متحده آن را یک تهدید اقتصادی و امنیتی می‌‌‌داند و صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری و مشارکت تقریبا با همه کشورهای منطقه دارد. ایالات متحده امیدوار بود که از نقش چین در خاورمیانه استفاده شود تا آمریکا بتواند صلح را در منطقه ایجاد کند. داون مورفی، دانشیار استراتژی امنیت ملی در کالج ملی جنگ به این مساله می‌‌‌پردازد. اسکات سیمون از…

تلاش‌های ناموفق پرزیدنت کارتر برای وارد کردن سازمان آزادی‌بخش فلسطین به مذاکرات حرف کیسینجر را ثابت کرد. در اواخر دولت ریگان، در نوامبر۱۹۸۸، سازمان آزادی‌بخش فلسطین سرانجام قطعنامه۲۴۲ شورای امنیت سازمان ملل را پذیرفت و تروریسم را رد کرد. این منجر به گفت‌وگوی کوتاه‌مدت سازمان آزادی‌بخش فلسطین با ایالات‌متحده شد. تنها زمانی که رابین و پرز مستقیما با سازمان آزادی‌بخش فلسطین در اسلو در سال۱۹۹۳ و پشت سر کلینتون مذاکره کردند، ایالات‌متحده در نهایت این بازیگر غیردولتی را وارد روند صلح تحت رهبری…

در ۱۵مارس۱۹۷۵، کیسینجر ایده «صلح واقعی» را با اسد در دمشق در میان گذاشت. تبادل آموزنده است. کیسینجر اعتراف کرد که پس از گفت‌وگو با رابین، برای اولین‌بار می‌توانست ببیند که چگونه صلح می‌تواند به‌دست آید؛ اما به سرعت افزود: «ما هنوز در آن نقطه نیستیم.» اسد با تکرار تعهد خود به صلح پاسخ داد. اسد سوگند خورد که این یک مانور نیست؛ زیرا مردمش در برابر آن ایستادگی نمی‌کنند. او گفت: «ما صلح می‌خواهیم. اعتقاد من این است که به نفع سوریه است. صحبت من از صلح برای مردم ماست، نه برای اسرائیل. صلح سود و…

دنیای اقتصاد-حمید ملازاده: اهمیت رویدادهای ژئوپلیتیک، به‌ویژه درگیری‌های نظامی در خاورمیانه و تاثیر آنها بر بهای نفت همواره موردبحث بوده و این موضوع زمانی حساس‌تر می‌شود که نقش ایالات‌متحده به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده طلای سیاه، پیچیدگی معادلات را دوچندان می‌کند. سوالی که مدتی است ذهن تحلیلگران را به خود مشغول کرده این است که چگونه تنش‌های نظامی، مانند آغاز درگیری حماس و اسرائیل در اکتبر ۲۰۲۳، در ابتدا باعث افزایش قیمت نفت می‌شود، اما سپس به دلیل عواملی از جمله تولید بالای نفت در آمریکا، قیمت‌ها مجددا تثبیت می‌شود.

هدف کیسینجر در لبنان جلوگیری از ظهور یک کشور رادیکال دیگر در آنجا بود؛ اما در نهایت این اتفاقی بود که افتاد و دو جنگ دیگر را با اسرائیل در لبنان رقم زد تا اینکه تعادل جدیدی برقرار شود. با وجود این، به استثنای برخی درگیری‌های جزئی طی تهاجم سال۱۹۸۲، اسرائیل و سوریه از درگیری در لبنان اجتناب و توافق‌نامه جدایی خود را درباره جولان حفظ کردند؛ درحالی‌که مصر صلح خود را با اسرائیل برقرار و حفظ کرد. دیپلماسی کیسینجر در ایجاد نظم منطقه‌ای کم ‌و بیش پایدار در خاورمیانه موفق بود.

دنیای‌اقتصاد: خبرگزاری شینهوا در گزارشی تحلیلی به بررسی تنش‌‌‌ها در خاورمیانه و دریای سرخ پرداخت و نوشت: «ایالات متحده و بریتانیا شنبه شب حملات هوایی مشترکی را به اهداف شبه‌نظامیان حوثی در یمن انجام دادند که برای سومین بار در دو هفته گذشته است.» درست یک روز قبل، ارتش ایالات متحده با هدف انتقام حمله هواپیمای بدون سرنشین به پایگاه آمریکایی در اردن که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی شد، به بیش از ۸۵ هدف در عراق و سوریه حمله هوایی کرد. از زمان وقوع آخرین درگیری اسرائیل و فلسطین در ۷ اکتبر، ارتش یمن با نشان…

پولیتیکو در گزارشی تفصیلی به بررسی چشم‌انداز تنش‌ها میان ایران و آمریکا پرداخت. این پایگاه خبری با اشاره به تداوم حضور سربازان آمریکایی در خاورمیانه و حتی پراکندگی این نیروها در جهان تاکید کرد که در چگونگی این حضور نوعی سردرگمی استراتژیک در سیاست خارجی آمریکا دیده می‌شود. حفظ نیروها به حالت بلاتکلیف در مناطق مختلف صرفا منجر به این شده است که سربازان تحت هدف رقبا و دشمنان واشنگتن قرار گیرند و به این دلیل کاخ سفید در وضعیت بسیار پرریسک باشد.

دنیای‌اقتصاد: به‌رغم تشدید حملات واشنگتن به مواضع شبه‌نظامیان در خاورمیانه و در حالی که پهپادهای اوکراینی به بزرگ‌ترین پالایشگاه جنوب روسیه حمله کردند، قیمت نفت روز دوشنبه ۵ فوریه مجددا کاهش یافت. به گزارش رویترز، معاملات آتی نفت برنت با ۰.۴‌درصد افت به ۷۷ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا با ۰.۷درصد کاهش، ۷۲ دلار در هر بشکه فروخته شد. هر دو شاخص هفته گذشته پس از اینکه داده‌‌‌های مشاغل آمریکا حاکی از آن بود که کاهش نرخ بهره می‌تواند فراتر از حد انتظار باشد، حدود ۷‌درصد کاهش…

برخلاف فورد، اوباما علاقه‌ای نداشت که نامش در طرح صلح خاورمیانه باشد. کری، اما، حاضر نبود از صلح دست بردارد. او به اوباما توضیح داد که چگونه می‌تواند بی‌سروصدا اصول خود را در جهان عرب پیش ببرد، حمایت مصر، اردن و عربستان سعودی را جلب کند و سپس شاید پس از منعقد شدن توافق با ایران بتواند علنا آن را دوباره از سر گیرد. اوباما درحالی‌که دستور مستقیم صادر می‌کرد، با لبخندی دلپذیر به او نگاه کرد: «جان، دنبال پروانه‌ها نرو.»

نقطه‌ اختلاف در مذاکرات ما شهرک‌ها بود: ابومازن خواستار توقف سه‌ماهه شهرک‌سازی در همه‌جا، از جمله در بیت‌المقدس شرقی بود که طی آن مذاکره‌کنندگان مرزهای کشور فلسطین را مشخص می‌کردند. پس ‌از آن، اسرائیلی‌ها می‌توانستند هرجا که می‌خواهند در سوی دیگر مرز ساخت‌وساز کنند. نتانیاهو مایل بود با انجماد یا توقف در کرانه‌ باختری روبه‌رو شود؛ اما در بیت‌المقدس شرقی نه.

کیسینجر انتظار داشت که این بار با سه‌‌گانه‌‌ اسرائیلی رابین، آلون و پرز اوضاع راحت‌‌تر پیش برود. در واقع، این مشارکت بسیار آزاردهنده بود. آنها دیگر علاقه‌‌ای به تلاش‌‌های معمول کیسینجر برای متقاعد کردن خود درباره هزینه‌‌های استراتژیک عدم‌پیشروی نداشتند. بر روی کالاها –گذرگاه‌‌ها و میدان‌‌های نفتی- توافق شده بود. برای آنها اکنون مساله حل‌‌وفصل قیمت بود. رابین پیش ‌‌از این سفر، «مُردخای گازیت» مدیرکل خود و «مایر روزن»، مشاور حقوقی وزارت امور خارجه را به واشنگتن فرستاد تا پیش‌‌نویس یادداشت تفاهم…

بحث درباره همکاری‌های منطقه‌ای به‌ویژه با کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در سال‌های بعد از جنگ تحمیلی یکی از دغدغه‌های تصمیم‌سازان در جمهوری اسلامی بوده است که بیشتر تحت‌تاثیر تجربه موفق آسه آن و اتحادیه اروپا در آن برهه از تاریخ بود. در همین زمینه تلاش قابل‌توجهی در محیط‌های دانشگاهی در ایران صورت پذیرفت تا چارچوبی تئوریک در این خصوص حاصل شود که این امر بیشتر متاثر از پارادایم لیبرال و نظریه‌های کارکردگرا مبتنی بر همکاری‌های غیر‌سیاسی برای آغاز مسیر بود. در این چارچوب این بحث مطرح بود که اگر…

با در دست داشتن تصمیم کابینه، رابین می‌خواست مستقیما با کیسینجر درباره خط جدید و تضمین‌های همراه آن صحبت کند. رابین قرار بود یک سفر چهارروزه به آلمان داشته باشد؛ اولین نخست‌وزیر اسرائیل که قرار بود این کار را انجام دهد. آنها [کیسینجر و رابین] قرار ملاقات در «قصر جیمنیش»، ‌میهمان‌خانه‌ دولت آلمان در ارفتشتات، خارج از بن؛ جایی که رابین در آن اقامت داشت، قرار دادند. این قلعه‌ قرون‌وسطایی تاثیر کمی بر رابین گذاشت. کیسینجر بیشتر تحت تاثیر دستگاه «نویز انداز»ی قرار گرفت که سرویس مخفی برای جلوگیری از…

اکنون‌ که رابین سرانجام موافقت کرده بود که تسلیم شود، کیسینجر او را نزد دینیتز به‌عنوان «بهترین مرد موجود برای اداره‌ اسرائیل» ستود. کیسینجر که در پیروزی مهربان بود، توضیح داد که فقط در آخرین ملاقات خود با رابین متوجه شده بود که نگرانی‌های او استراتژیک است. کیسینجر اعتراف کرد که وضعیت اسرائیل بدتر خواهد بود؛ زیرا هیچ معاوضه‌ واقعی برای تسلیم سرزمین وجود ندارد. به همین دلیل بود که او «استراتژی اتلاف وقت» خود را به‌عنوان «غرامت جایگزین» توصیه کرده بود. دینیتز او را تحت‌فشار قرار داد تا به…

دنیای‌اقتصاد: سرمایه‌گذاران باید از تشدید تنش‌ها در خاورمیانه بترسند، آن هم نه فقط به خاطر حملات یمنی‌ها به کشتیرانی دریای سرخ. مت گرتکن استراتژیست ارشد ژئوپلیتیک در‌BCA Research، ۱۹ ژانویه در سایت بارونز نوشت: به عنوان یک پیش‌بینی‌کننده ژئوپلیتیک در ۱۷ سال گذشته، یکی از مهم‌ترین درس‌هایی که آموخته‌ام این است که دولت-ملت‌ها، مانند افراد، اغلب فاقد خودکنترلی هستند. ترس می‌تواند باعث شود کشورها به تهدیدهای بالقوه و نه‌تنها تهدیدهای قابل اثبات حمله کنند. بدون موانع کشورها بیش از حد تهاجمی می‌شوند. گروه…

دنیای‌اقتصاد: روزنامه گاردین در گزارشی به بررسی عملکرد محور مقاومت پرداخت و نوشت: محور مقاومت، شبکه‌‌‌ای از گروه‌‌‌های اسلام‌‌‌گرای مبارز است که از طریق آن ایران می‌تواند قدرتش را نشان دهد، مسیر رویدادها را تعیین کند و از حمله اسرائیل یا آمریکا جلوگیری کند. این محور در درگیری کنونی آنقدر اثرگذار است که در ۷ اکتبر، در حالی که حمله به اسرائیل هنوز در جریان بود، فرمانده نظامی حماس از این شبکه خواست تا به مبارزه بپیوندد. محمد ضیف در پیامی صوتی گفت: «برادران ما در مقاومت اسلامی در لبنان، ایران، یمن، عراق و…

شاید در خاورمیانه این پرسش که «آیا جنگ می‌شود یا خیر» از اینکه «ساعت چند است؟» پرتکرارتر و البته مهم‌تر باشد. اما حالا با احتمال گسترش تنش دریای سرخ، این پرسش برای بخش‌‌‌های دیگر جهان هم برجسته‌‌‌تر شده است. برای پاسخ به این پرسش می‌‌‌توان از چارچوب‌‌‌های نظری مختلفی استفاده کرد که الزاما به پاسخ مشابهی نخواهیم رسید. در این نوشتار کوتاه با تعهد به نظریات رئالیستی و نگاهی تاریخی و برقراری رابطه طولی بین سطح کلان و خرد در پی پاسخ به این پرسش برمی‌‌‌آییم.