نقشه سودجویان در ماجرای سبوس

محمدرضا مرتضوی رئیس کانون صنایع‌غذایی ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»، درخصوص افزایش قیمت سبوس توسط ستاد تنظیم بازار به موضوعات بسیار مهمی اشاره کرد. وی در ابتدا گفت: ستاد تنظیم بازار طی چندماه اخیر به این اجماع رسید که نرخ آرد را ثابت نگه داشته و تغییر جدیدی در آن اعمال نکند. علت این موضوع نیز در وهله نخست مربوط به اهمیت موضوع نان بود و مرحله دوم به مصرف آرد نانوایی‌های سنتی مربوط می‌شد.

وی افزود: با توجه به اینکه قرار بر این بود در قیمت‌گذاری شیر مصرفی، تجدید نظر شود، محاسبات جدید قیمت شیر برپایه نرخ واقعی سبوس صورت گرفت که این رقم بین ۸۰۰ تا ۱۲۵۰ تومان بود.

مرتضوی در ادامه به رضایت وزارت جهادکشاورزی و دامداران از این قیمت‌گذاری اشاره کرد و گفت: علاوه بر اینکه دامداران از نرخ‌های جدید سبوس ابراز رضایت کردند، وزارت جهادکشاورزی نیز موافقت خود را با این فرمول جدید اعلام کرد.

وی افزود: با ارزش‌گذاری واقعی در قیمت سبوس، موضوع پرداخت یارانه از سمت دولت به دامداری‌ها نیز منتفی اعلام شد. همچنین به تبع این تغییرات، ستاد تنظیم بازار نرخ واقعی سبوس را در محاسبات قیمت آرد و نان اعمال کرد. این تغییر قیمت‌ها باعث نشد که دامداران هزینه اضافی برای دریافت سبوس پرداخت کنند، زیرا تمامی هزینه‌های اضافی در قیمت شیر لحاظ شده بود.

رئیس کانون صنایع‌غذایی ایران در ادامه به تحریک دامداران برای دریافت یارانه اشاره کرد و گفت: طی روزهای اخیر تعدادی از دامداران به تحریک برخی افراد درخواست یارانه خرید سبوس کرده‌اند.

وی افزود: دریافت چنین یارانه‌هایی رسما برداشت از بیت‌المال است و هیچ‌گونه توجیه اقتصادی ندارد. از این رو به نظر می‌رسد برخی دامداران به‌دنبال کسب رانت‌های اضافی از طریق حواله‌های آزاد هستند.

مرتضوی همچنین ضمن اعتراض به دخالت وزارت جهادکشاورزی در تعیین فرمول‌های قیمت‌گذاری عنوان کرد: موضوع تعیین نرخ و مداخله این وزارتخانه مسبوق به سابقه است و این بحران نه تنها این روزها برای سبوس، بلکه در گذشته در کالاهایی نظیر شکر و برنج نیز دیده شده است.

وی همچنین بیان کرد: وزارت جهادکشاورزی از طرق مختلف اعلام می‌کند که ستاد تنظیم بازار قیمت سبوس را افزایش داده است، این درحالی است که در واقعیت هیچ‌گونه افزایش قیمتی رخ‌ نداده و تنها قیمت‌ها به ارزش واقعی نزدیک شده‌اند. این موضوع علاوه بر اینکه بازار را به تعادل و توازن می‌رساند، می‌تواند از زیان ۴۸۰ میلیارد تومانی دولت نیز جلوگیری کند.

رئیس کانون صنایع‌غذایی ایران با تاکید بر ایجاد رانت توسط عده‌ای سودجو افزود: مصرف سبوس در جیره دام شیری از نظر وزنی حدود ۶ درصد و از نظر ارزشی حدود ۱۴ درصد است که به هیچ عنوان مبلغ سنگینی برای دامدار به‌شمار نمی‌رود. از این رو، تخصیص چنین یارانه‌ای به دامداری‌های بزرگ، تنها برداشت مجدد پول از خزانه دولت است که هیچ توجیهی غیر از رانت ندارد.

وی همچنین تاکید کرد: تصمیم ستاد تنظیم بازار برای قیمت‌گذاری سبوس کاملا بر مبنای حقوقی و کارشناسی بوده و به هیچ عنوان به زیان دامداران نیست، بلکه مانع از رانت برخی افراد در این زمینه می‌شود.

مرتضوی در ادامه گفت: وزارت جهادکشاورزی باید از اتفاقات گذشته و مشکلات به‌وجود آمده در صنعت غذا تجربه کسب کند و نگذارد بار دیگر چنین بحران‌هایی باعث سوءاستفاده عده‌ای سودجو شود. وی افزود: جنجال‌های رسانه‌ای و بحران‌افزایی تنها سرپوش گذاشتن بر عملکرد ضعیف عده‌ای از مقامات است. به‌عنوان مثال، طی مدت اخیر صدها هزار تن ذرت آلوده و فاسد از طریق شرکت‌های وابسته وارد کشور شده است که سازمان استاندارد و وزارت بهداشت تا این لحظه در برابر ورود این ذرت‌ها از طریق بنادر، به‌شدت مقاومت کرده‌اند.