الکساندر کاتب/ اقتصاددان و تحلیلگر مالی موسسه CFA
ترجمه: کامران کرمی
بنیاد کارنگی در تحلیلی از شیفت در الگوهای تجاری خلیج فارس به اتحادهای مالی-دیپلماتیک خبر داد. در همین چارچوب شورای همکاری خلیجفارس تمرکز صادرات انرژی خود را به آسیا، بهویژه هند و چین معطوف کرده است. این بخشی از تغییر گستردهتری است که طی آن اتحادهای ژئوپلیتیک فراتر از غرب مورد پیگیری قرار میگیرد.
دنیای اقتصاد:
پزشکیان و جلیلی دو نامزد انتخابات ریاستجمهوری طی هفتههای گذشته در چند مناظره و تبلیغات انتخاباتی به تشریح برنامههای خود درسیاست داخلی، سیاست خارجی، فرهنگ و اقتصاد پرداختهاند. «دنیایاقتصاد» درگزارشی به بررسی موارد اختلاف و اشتراکات برنامههای این دونامزد پرداخته است. در پروندهای دیگر با توجه به نابسامانیها در بازار خودرو، نگاه دو نامزد به حوزه خودرو حالا زیر ذرهبین شهروندان قرار گرفته است. در این بین یک نماینده پیشین مجلس ازسنگاندازی حامیان یکی از نامزدها در روند واردات خودرو پرده برداشت.
دنياي اقتصاد:
مرحله دوم انتخابات ریاستجمهوری دوره چهاردهم ۱۵تیرماه برگزار میشود و در حالیکه شاهد مشارکت ۴۰ درصدی در مرحله اول بودیم، اما میزان مشارکت در مرحله دوم قابل پیشبینی نیست. از سوی دیگر به نظر میرسد هر دو نامزد برای پیروزی در این انتخابات راه سختی را در پیش دارند. حاجیدلیگانی در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» علت کاهش مشارکت را بیاعتمادی مردم دانست. اما کوچکینژاد، نماینده اصولگرای مجلس به منابع قدرت دو نامزد ریاستجمهوری دوره چهاردهم اشاره کرد. او معتقد است که پزشکیان آرای قومیتها را دارد و از سوی دیگر جناح اصولگرایان تیپ مردمی دارند که صحنه انتخابات را مدیریت میکنند و مردم را پای صندوقها میکشانند. برای مثال مساجد، پایگاهها و هیاتهای مذهبی از گروههایی هستند که میتوانند مردم را به نفع کاندیدای اصولگرایی پای صندوقها بیاورند. بنابراین دو نامزد ریاستجمهوری هر یک از منابع قدرتی برخوردارند و اینکه این منابع قدرت در روزهای آینده چگونه خود را نشان میدهد قابل پیشبینی نیست. او همچنین آنجا که صحبت از ناکامی قالیباف در انتخابات میشود، علت را عدم اقدام برخی از افراد که در تیم او دنبال پست بودند، میداند. از سوی دیگر میگوید ۱۶۰ نمایندهای که به قالیباف قول حمایت دادند، در تهران ماندند و حتی به حوزههای انتخابیهشان هم نرفتند!
دکتر رحمن قهرمانپور/تحليلگر انتخابات و سياست خارجي
با نرفتن قالیباف به دور دوم انتخابات، رقابت انتخاباتی در حال انتقال از مرکز و وسط به سمت منتهیالیه است. جلیلی نماینده انتهای طیف اصولگرا و پزشکیان نماینده طیف چپ اصلاحات در برابر هم قرار دارند. اصولا وقتی در یک جامعه بر سر موضوعات بنیادی مثل آزادی اجتماعی یا سیاسی و تعامل با دنیا اختلاف نظر عمیق وجود دارد، نامزدهای انتخاباتی تلاش میکنند با قطبی کردن فضای انتخاباتی برنده انتخابات شوند. در ایران آقای روحانی در انتخابات سال ۹۲ و ۹۶ این شیوه را به کار گرفت و حول موضوع برجام و سیاست خارجی دو قطبی ایجاد کرد و برنده شد. اکنون هم به نظر میرسد که رقابت انتخاباتی بعد از پایان دور اول در حال قطبی شدن است. نگرانی از جلیلی و تیم او در میان طبقه متوسط شهری و زنان رو به افزایش است.
دنیای اقتصاد:
با گذشت ۹ماه از جنگ اسرائیل و حماس در غزه، درگیری با شدت متوسط بین اسرائیل و حزبالله لبنان در حال افزایش است. به گزارش موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، اسرائیل فرماندهان ارشد نظامی حزبالله را مدام هدف قرار میدهد. حزبالله به تدریج در حال پرتاب گلوله به سمت جنوب در سراسر مرز است. لفاظیها نیز در حال تشدید است. هفته گذشته، سیدحسن نصرالله، رهبر حزبالله هشدار داد که «اسرائیل باید بترسد». وی گفت: «در صورت وقوع جنگ هیچ جایی از موشکها و پهپادهای ما در امان نخواهد بود.» در همین حال، یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل نسبت به درگیری در «مقیاس متفاوت» علیه حزبالله هشدار داد.
دنیای اقتصاد:
جمعه آتی دومین مرحله از انتخابات ریاستجمهوری با حضوردو نامزد از دو جریان فکری مختلف برگزار میشود. در این بین چشمهای هر دو سو به میزان مشارکت مردم دوخته شده است. رحمن قهرمانپور معتقد است دور دوم مشارکت بیشتر از دور اول خواهد بود. او بر این نظراست که جلیلی باید ریسک بیشتری داشته باشد. دو جامعهشناس نیز مساله «دو جامعهای» شدن ایران را بررسی کردند. دو نماینده مجلس نیز در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» گفتهاند که اصولگرایان و اصلاحطلبان شور انتخاباتی ایجاد نکردند و کاهش مشارکت قابل پیشبینی بود.
کمی بیش از یک سال گذشته، یخهای روابط ایران و عربستان سعودی بهطور قابل توجهی ذوب شده است. پس از مصافحه وزرای خارجه دو کشور در پکن، تهران و ریاض روابط دیپلماتیک خود را احیا کردند، سفارتخانههای مربوطه را بازگشایی کردند و انبوهی از دیدارهای سطح بالا را در پایتختهای یکدیگر انجام دادند. «میثم بیزر» تحلیلگر و مفسر سیاست خارجی ۱۱ژوئن۲۰۲۴ در موسسه خاورمیانه مینویسد: با وجود این در زیر این تنش و در رقابت دیرینه آنها جبهه جدیدی پدیدار شده است. جبههای که ریشه در ژئوپلیتیک یا ایدئولوژی مذهبی ندارد، بلکه در حوزه قدرت نرم و آرمانهای اجتماعی ریشه دارد. قبل از انقلاب۱۹۷۹، ایران و عربستانسعودی یک رابطه عملگرایانه و البته تا حدی توام با سوءظن داشتند. در خلیجفارس منافع اقتصادی متقابل اولویت داشت. در این مقطع، بسیاری در منطقه و فراتر از آن، ایران را الگویی برای توسعه و پیشرفت میدانستند.
دنیایاقتصاد: سومین نشست دوحه درباره افغانستان روزهای یکشنبه و دوشنبه با حضور نمایندگان کشورهای مختلف برگزار شد. طالبان و ۲۸کشور و سازمان بینالمللی در این نشست حضور داشتند. حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیسجمهور در امور افغانستان روز گذشته با اعلام سفر هیاتی از ایران به نشست دوحه، خاطرنشان کرد: «هدف ما تبیین مواضع، انتقال نگرانیهای تهران درباره افغانستان و توضیح سیاستهای انساندوستانه ایران در زمینه اتباع حاضر در کشور به مقامات سازمان ملل و کشورهای شرکتکننده در نشست است.» به گزارش «ایسنا»، کاظمی قمی اعلام کرد که برای شرکت در سومین نشست دوحه، در رأس هیاتی عازم قطر شده است. پیش از این دو دور دیگر از نشستهای دوحه با موضوع افغانستان در قطر برگزار شده بود.
ایلنا: علیاکبر صالحی، رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی کشورمان، در گفتوگویی در خصوص روند مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا و اینکه آیا این مذاکرات متوقف شده است، گفت: «مذاکرات که قبلا هم بوده است، خدا رحمت کند شهید امیرعبداللهیان را تا جایی که مطلع هستم و بنده با ایشان در تماس بودم، مذاکرات ادامه داشته، حال با یک افت و خیزهایی بوده، اما اینگونه نیست که مذاکرات قطع شده باشد.»
ایسنا: عینالله سوری، سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در لیبی، طی ملاقات با «محمد المنفی» رئیس شورای ریاست لیبی، در ابتدای ماموریت خود بهعنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در لیبی، استوارنامه خود را تسلیم کرد. سوری در این ملاقات با برشمردن زمینههای بسیار بالا در همکاریهای مشترک از جمله فرصتهای تجاری، اقتصادی و بهویژه فنی و مهندسی، بهداشت، دارو، درمان و آموزش عالی، تاکید کرد که پیگیری مقامات عالی در تحقق این ظرفیتها بسیار کارساز خواهد بود. این دیپلمات ایرانی بر آمادگی جمهوری اسلامی ایران جهت احیای سریع روابط ممتاز گذشته دو کشور تاکید کرد.
دنیایاقتصاد:
چهار روز مانده به دور دوم انتخابات چهاردهمین ریاستجمهوری ایران. رایدهندگان پیش از این مشارکت متفاوت را نسبت به انتخابات پیشین رقم زدند. این برای دومینبار در طول تاریخ جمهوری اسلامی ایران است که انتخابات ریاستجمهوری به دور دوم میرود. مهمترین دغدغهای که از سوی تحلیلگران سیاسی و جامعهشناسان مطرح میشود، میزان مشارکت مردم است. از سوی دیگر پیشبینی اینکه در فضای کنونی کدام نامزد پیروز این رقابت میشود، سخت و دشوار است. اینبار از صندوق رای، نام کدام نامزد بیرون میآید؟
دکتر رحمن قهرمانپور/تحليلگر انتخابات و سياست خارجي
امروز با آغاز مناظرههای انتخاباتی دو نامزد، رقابت جدی پزشکیان و جلیلی آغاز میشود. بر خلاف دور اول که شش نامزد وجود داشتند و بنابراین نامزدها میتوانستند به برخی سوالات جواب ندهند یا جواب مبهم بدهند، در مناظره دو نفره انجام چنین کاری سخت است، زیرا باعث کاهش رای نامزدها میشود. از طرف دیگر در مناظرههای دو نفره اتلاف زمان وجود ندارد و بنابراین توانایی نامزدها در بیان نظرات و مواضع خود در مدت زمان کوتاه خیلی مهم است. آنها باید بتوانند رسا و شفاف نظرات خود را به رایدهندگان و در راس آنها رایدهنده مردد منتقل کنند. احتمالا با کاهش تعداد نامزدها در مناظره و کاهش زمان مناظرهها تعداد بینندگان مناظره و بنابراین میزان اثرگذاری آن هم (در قیاس با دور قبل) بیشتر خواهد شد.