هدف ما برای انجام گفتوگو با سید علیرضا عظیمی پور مدیرعامل و عضو هیات مدیره شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی، ابتدا این بود که این شرکت رتبه سیمین را در فرایند رتبهبندی اتاق بازرگانی به خود اختصاص داده است، اما همزمان متوجه شدیم که این شرکت در آستانه ورود به فرابورس نیز قرار دارد. به همین خاطر گفت و گویمان تا حدودی تحت تاثیر این خبر جدید هم قرار گرفت. آقای عظیمیپور، توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی را شرکتی فعال در خدمات پشتیبانی صنعت فناوری اطلاعات میدانستیم، اما حضور شما در طرح رتبهبندی اتاق بازرگانی و احراز رتبه سیمین ما را در رابطه با شناختمان با تردید مواجه کرد.
اگر بپذیریم که در حال حاضر یکی از نیازهای شرکتهای خارجی شناسایی شرکتهای ایرانی از حیث اعتبار، تخصص، تجربه، کارآیی، قدرت مالی و اجتماعی است، آنگاه درمی یابیم که رتبهبندی در شناسانیدن تجار کشورمان به موسسات مالی و سرمایهگذاران خارجی و مشاوران حقوقی و اقتصادی آنها کمک قابل توجهی خواهد کرد. به اعتقاد سید حسین نقیبی مدیر امور حقوقی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران، رتبهبندی، تصمیمات بانکها، شرکتهای سرمایهگذاری، سرمایهگذاران، خریداران جزء و عمده سهام و فعالیتهای دیگر را از حالت سلیقهای و حدسی به نظام علمی مبتنی بر ریاضیات و اطلاعات تبدیل میکند که طبعا از اتقان و قابلیت اعتماد بیشتری برخوردار است و از تصمیمات دستوری و بیمطالعه و بیمبنا جلوگیری میکند و رویههای اجرایی را بر مسیر قابل محاسبه و قابل اصلاح و تکمیل قرار میدهد.
ایده شکلگیری طرح رتبهبندی کارتهای بازرگانی که برای نخستین بار در ایران برگزار میشود، به سال ۱۳۸۶ باز میگردد که دکتر محمد نهاوندیان رییس وقت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران این طرح را مطرح کرد و پس ازآن فعالیتهای تحقیقاتی آغاز شد. ایجاد تمایز بین کارتهای بازرگانی از طریق به کارگیری روشهای علمی و عادلانه رتبهبندی، تسهیل روابط تجاری داخلی و بینالمللی از طریق اطلاع رسانی مناسب از رتبه کارتهای بازرگانی اعضا و فراهم آوردن بستر قابل اعتماد برای اعطای امتیازات ویژه به دارندگان کارتهای رتبهبندی شده، مهمترین اهداف رتبهبندی است و نتیجه کلی آن بعد از یک دوره پنج ساله، شفافیت و بهبود هر چه بیشتر در فضای کسب و کار است.
رتبه بندی در حوزه بازرگانی با تاخیری صد ساله از غرب سرانجام به ایران رسید؛ اتفاقی لازم و ضروری که نیاز به آن هرازگاه توسط کارشناسان و دست اندرکاران، در صفحات رسانه ها بازتاب مییافت و چند صباحی بعد کورسویی شده و رو به خاموشی می رفت. اما سرانجام تغییرات صورت گرفته در راس هرم مدیریت اتاق ایران که چند سال پیش با حضور دکتر نهاوندیان شکل گرفت، اتاقهای بازرگانی را با نگاه و رویکردهای تازه ای مواجه کرد: گذر از اقتصاد سنتی و حجره ای به اقتصادی مبتنی بر ساختارهای مدرن، پویا و استاندارد و در تعامل روزافزون با اقتصاد جهانی.
محسن احتشام، نایب رییس شورای ملی زعفران ایران، رییس اتاق بازرگانی خراسان جنوبی و رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان زعفران و زرشک خراسان جنوبی است. وی که مدیرعامل شرکت تروند زعفران قاین یعنی تنها برند صادراتی زعفران متعلق به خراسان جنوبی است،کشاورز زادهای است که تحصیلات کارشناسی ارشد بازاریابی بین الملل دارد و پایان نامه کارشناسی ارشد او در موضوع اثرات سرمایهگذاری در واحدهای اصولی سورت، فرآوری، بستهبندی و صادرات زعفران در مناطق عمده کشت زعفران بر موفقیت زعفران ایران در سطح بازارهای جهانی است.
در سال ۱۳۵۱ حاج محمدکریم فضلی شرکت تولیدی ـ شیمیایی پاکشو را بنیان مینهد. بنیانگذار گروه صنعتی گلرنگ، برند گلرنگ را با عنوان محصولات شوینده و آرایشی بهداشتی گلرنگ ثبت نمود. این شرکت از آن زمان تا کنون رو به رشد و توسعه است و امروزه با به کارگیری دانش فنی روز، توسعه مداوم کارخانجات و ارتقاء خطوط و امکانات تولید، یک شرکت پیشتاز و نوآور در صنعت ایران محسوب میگردد و یکی از بزرگترین شرکتهای صنعت شوینده ایران به شمار میرود. دکتر مهدی فضلی از سال ۶۸ همزمان با تحصیل در دانشگاه و پس از فارغالتحصیلی در سال ۱۳۷۰ بصورت تماموقت به شرکت پاکشو میپیوندد و کار تولید را توسعه میدهد .
امروز در همه جای دنیا عملکرد همه فعالان و دست اندرکاران اقتصادی با ابزار و سنجه های گوناگون مورد ارزیابی قرار می گیرد تا آنانکه عملکرد بهتری داشته اند مورد تشویق قرار گیرند و آنانکه خوب کار نکرده اند،از امتیازات محروم شوند. انجام این کار اگر براساس استانداردها و معیارهای علمی و دقیق صورت گیرد، می تواند از برخورداری سودجویان از رانتها و فرصتهای گوناگون دولتی و خصوصی جلوگیری کند و به برقراری عدالت در جامعه منجر شود. درایران این کار با رتبه بندی کارتهای بازرگانی در حال انجام شدن است. این کار در شرایط امروز که دولتمردانمان درصدد آشتی با جهان برآمده اند و عزم خود را برای لغو و برداشته شدن تحریمها جزم کرده اند، می تواند نوید بخش آن باشد که راه فعالیت اقتصادی نیز هموارتر شده و موانع و مشکلات گوناگون موجود از سر راه برداشته خواهد شد.
زهرا مجتهد اکنون ایران یکی از پنج کشور دنیاست که به تکنولوژی استحصال پلاتین به روش لیچینگ سیانوری دست یافته است. شرکت سرمایهگذاری صنایع شیمیایی ایران توانسته است بخش بزرگی از طرحهای پژوهشی خود را با تکیه بر دانش ایرانی و نیروی انسانی متخصص و دلسوز به اجرا در آورد. مدیر عامل شرکت معتقد است «اگر چه اساس این دانش از خارج از کشور وارد شده اما همین امر مقدمه ای برای حرکتها و جهشهای مهم و تاثیر گذار در آینده شرکت خواهد بود به طوری که این دانش میتواند دانشهای دیگری را به توالی به همراه خود داشته باشد».
در سالهای اخیر به ویژه در ایامی که با بیتدبیری دولت گذشته، شرایط کشور به تحریم و بحرانهای اقتصادی گره خورد، آن چیزی که کمتر جدی گرفته شد وضعیت تولیدکنندگان، کارآفرینان، بازرگانان و صنعتگران قانونمند کشور بود. آن دسته از فعالان اقتصادی پیشرو، خط شکن و طلایهداری که حضورشان برای توسعه هر کشور الزامی است. و چه بسا که اگر به این دسته از فعالان اقتصادی و جایگاه آنان توجه میشد، امروز در وضعیت بهتری قرار داشتیم. رفتار دولت در گذشته به برخی فهمانده است که اگر بتوانند رابطهای ایجاد کنند و از رانتی برخوردار شوند، اگر غیرشفاف باشند، دیون دولتی و مالیات و اقساط وامهایشان را نپردازند، برندهاند و در این صورت است که میتوانند خود را به عنوان یک فعال اقتصادی معرفی کنند و بعد پولی برای خود دست و پا کنند.
ایمان آزمون - مسئول فرآیند ارزیابی طرح رتبهبندی با هدف ایجاد رضایت صد درصدی و جلوگیری از تضییع حقوق اعضای محترم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران، فرایند اجرایی طرح رتبه بندی اعضا از نگاه دارنده کارت بازرگانی طراحی و اجرا شده است، به گونه ای که در طول فرایند رتبه بندی متقاضی به صورت کامل از روند رتبه بندی خود آگاه است و در هر مرحله پس از گفتگو با کارشناسان پرونده و شفاف تر شدن هر ه بیشتر مسیر، متقاضی می تواند با ارایه مستندات در چارچوب طراحی شده به امتیاز شایسته خود دست یابد. چارچوب مدل رتبه بندی بر دو پایه استوار می باشد:
۱.
عصر چهارم به درستی عصر برندینگ نام گذاری شده است و مشتریان امروزه خریدار برند هستند. تقلب و سوء استفاده از برند نیز در همین زمان به شدت جریان داشته و شاهد تقلب بسیاری از برندهای ایرانی در عرصه جهانی هستیم. دکتر عظیم فضلی پور استاد حقوق دانشگاه سوربن و عضو شورای علمی سازمان جهانی علائم تجاری، موضوع جهانی سازی برند و اسکوپ® را در این نوشتار مورد بحث قرار داده اند. یکی از مسایل مهمی که در چند سال اخیر و در فضای تجارت خارجی که بیانگر برند های معروف ایرانی بوده است، مسأله تقلب و سوء استفاده از برند بوده است.
از دیرباز تاکنون کلمه بازرگان و یا تاجر طیف وسیعی از فعالیتهای اقتصادی را در بر میگیرد که مفهومی گسترده با کیفیتهای مختلف را در ذهن ایجاد میکند، مفهومی که به تنهایی گویای شان آن بازرگان نمیتواند باشد. امروزه که در دنیای مدرن مفاهیمی عامی چون بازرگانی کاربرد خود را به معنای قدیم از دست داده است و اکثر صفتها در قیاس و نسبت با دیگران یا دیگر چیزها معنی پیدا میکند، لزوم بازنگری در این مفهوم مهم و اساسی نیز ضروری به نظر می رسد. در دنیایی که مفاهیم کلی جای خود را به مفاهیم نسبی داده است چگونه می توانیم بگوییم: فلان شخص بازرگان است و دیگری بازرگانتر؟ یا دیگری کمتر بازرگان است؟ در طول چند دهه گذشته در اکثر واژههای تخصصی این اتفاق افتاده است.
استاد حاج محمدکریم فضلی، بنیانگذار گروه صنعتی گلرنگ و کارآفرین برتر کشور، متولد هفتم اردیبهشتماه ۱۳۱۱ هجری شمسی در شهرستان تویسرکان هستند و نخستین فعالیت اقتصادی خود را همزمان با تحصیل، نزد پدرشان که از بازرگانان خوشنام و اهل فضل منطقه محسوب میشدند، آغاز نمودهاند. ایشان در سن ۲۰ سالگی ازدواجکرده و با پذیرفتن مسئولیت تشکیل خانواده، برای جستجوی شرایط مطلوبتر کاری و اقتصادی و شناخت بیشتر وضعیت شهرهای مختلف همجوار، سفرهایی میکنند و در شرایط کاری مختلف تجربههای مؤثری به دست میآورند. در این راستا ایشان راهی تهران میشوند تا در محیط بزرگ پایتخت، تجربههای بیشتری به دست بیاورند.
اجرای طرح ملی رتبه بندی کارتهای بازرگانی نه تنها به شفافیت و بهبود فضای کسب وکار می انجامد، بلکه موجب می شود بنگاهها با جمع آوری اطلاعات خواسته شده به بررسی و شناخت نقاط ضعف و قوت خویش بپردازند و درصدد رفع آنها برآیند. به این ترتیب و با انجام رتبه بندی عملکردها ارتقا می یابد و فضا رقابتی تر شده و درنهایت زمینه برقراری عدالت بیشتر فراهم می گردد. مهدی پاکدامن لاهیجی مدیرعامل شرکت ستاره نادی در این گفت وگو به اثرات مثبت رتبه بندی کارتهای بازرگانی اشاره و تاثیرات اجرای آن را بر عملکرد و خروجی شرکتها و بنگاههای اقتصادی غیرقابل انکار ارزیابی می کند.
رتبه بندی کارتهای بازرگانی که برای اولین بار درایران انجام می شود، مثل هر کار دیگری که برای نخستین بار انجام می شود، مسایل و مشکلات خاص خود را دارد و نیز موافقان و مخالفانی که هریک انتظارات خود را دارند و برمواضع و گفته های خود پای می فشارند. به هرحال این کاری است که باید زودتر از اینها انجام می شد تا شرکتهایی که رتبه بندی می شوند و کارتهای زرین و سیمین و برنزین دریافت میکنند، هم ادامه راه تجارت و فعالیتشان هموارتر گردد و هم با کاسته شدن از بوروکراسی موجود، پیاده شدن نظام عادلانه کسب وکار در کشور سریع تر اتفاق بیفتد.
در دنیایی که رقابت هر روز بیشتر از روز پیش افزایش می یابد و در همه کارها و فعالیت ها رواج می یابد، فعالان اقتصادی و صاحبان کسب وکار نیز باید مورد سنجش قرار بگیرند و با انجام روش ها و متدهای علمی امتیازدهی شوند تا آنانکه تلاش بیشتری کرده اند و کار خود را کیفی تر و بهتر ارائه داده اند از بقیه متمایز گردند تا بقول معروف سره از ناسره مشخص شود. رتبه بندی یکی از این روش های سنجش و مقایسه است که امروز در کشورهای توسعه یافته در اشکال مختلف انجام می شود و شرکتها را مورد ارزیابی همه جانبه قرار می دهد.
کیومرث کرمانشاهی معاون کل امور گمرکی سازمان توسعه تجارت ایران، طرح ملی رتبه بندی کارتهای بازرگانی را بسترسازی مناسبی برای یکپارچگی و هماهنگی تجار به سوی شایستهسالاری و تلاش برای دستیابی به اعتبار داخلی و بینالمللی تجاری می داند. او اعتقاد دارد که رتبهبندی با استناد به ضوابط و سوابق و اسناد و مدارک مثبت قابل تعامل، بررسی و پیگیری است و می گوید: اصلاحات باید در زمان، مکان و فضای خود صورت پذیرد و شتابزده عمل نشود. کرمانشاهی البته تاکید می کند که بنگاههای حرفهای با اقدامات وعملکرد حرفهای خود نیاز به معرفی ندارند، اما صحه عملی و تایید سیستم تجاری کشور حامی عملکرد صحیح آنان است و این امتیازی است جهت کسب اعتبار بیشتر.
دکتر مهدی فضلی مدیر عامل گروه صنعتی گلرنگ، فرزند بنیانگذار این گروه صنعتی، استاد محمد کریم فضلی است که در خانوادهای کارآفرین و پرتلاش، پرورش یافته است. ایشان که همزمان با فعالیت های گسترده کارآفرینی تحصیلات خود را تا مقطع دکتری در رشته مدیریت مالی ادامه داده است، با اهتمام ویژه به مدیریت گروه و ایجاد بیش از ۱۰۰ شرکت فعال و اشتغال ۸۵۰۰ همکار، میراث معنوی پدر را به شکلی شایسته پاس داشته و آموختههای خود در محضر ایشان را به عرصه تحقق و منصه ظهور رسانده است. دکتر فضلی فعالیت اقتصادی خود را در سال ۶۸ از شرکت پاکشو آغاز نمود.