فعالان اقتصادی در بخش خصوصی و اتاقهای بازرگانی همگام با سایر بخشها با استقبال از انتخاب مجدد دکتر روحانی به ریاست جمهوری در انتظار روزهای بهتر برای ۴ سال آینده هستند. این در حالی است که تنها درخواست اتاقهای بازرگانی در استانهای مختلف، همراهی دولت در حل مشکلات و موانع تولید و جذب سرمایه گذار است. در همین حال به سرانجام رسیدن برجام و دسترسی راحت تر به بازارهای صادراتی میتواند راهی مناسب برای تکمیل ظرفیت تولید شرکتها و بهره گیری از فرصتهای جدید باشد که باید روند آن تسریع شود. در این شماره از ویژه نامه اتاقهای بازرگانی شهرستانها روسا و اعضای اتاقهای بازرگانی قم و کاشان در گفتوگوهای مختلف ضمن تشریح توانمندیها و فرصتهای قم و کاشان، حذف مشکلات پیش رو در توسعه کسب و کار را خواستار شدند.
سید جواد زمانی/ معاون استانهای اتاق ایران
انتخاب مجدد جناب آقای دکتر روحانی به عنوان رییس جمهور ایران، تاثیرات زیادی بر حوزههای مختلف از جمله اقتصاد و در ابعاد داخلی و بینالمللی برجای میگذارد. ملت ایران با درک شرایط حساس کنونی و با بلوغ سیاسی خود در حضور پرشور و همه جانبه انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب برنامههای مبتنی بر کنترل تورم و تخصیص بهینه منابع در گسترش زیرساختهای کشور و در نهایت محرومیتزدایی و رشد اقتصادی، کشور را در مسیر جدیدی از توسعه قرار دادند که مسوولیت سنگینی را بر دوش دولت قرار میدهد.
رییس اتاق بازرگانی کاشان با اشاره به توانمندیهای کاشان در حوزههای گردشگری و صنعت از برنامهریزیهای متعدد برای جذب سرمایهگذاری گسترده به منظور رشد و توسعه در کاشان خبر داد. محمود تولایی گفت: باید قوانین و آئین نامههای بهبود فضای کسب و کار توسط دستگاههای مربوطه اجرا شود. هر چند اتاق کاشان به صورت فعال در کارگروه رفع موانع تولید حضور فعال دارد، اما با وجود رفع موانع بانکی جهت تامین نقدینگی و گشایشهای انجام شده در حوزه اعتبارات اسنادی، هنوز مشکلات دست و پا گیری در مسیر کار داریم. مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
استان قم یکی از ۳۱ استان ایران است که در مرکز کشور واقع شده است که در حال حاضر به عنوان کلانشهر قم معرفی میشود، استان قم شاهراه مواصلاتی کشور محسوب میشود که وجود منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان، شهرکهای صنعتی محمودآباد، شکوهیه و در نهایت وجود بارگاه ملکوتی حضرت معصومه (س) اهمیت اقتصادی و به ویژه اقتصاد گردشگری اهمیت این استان را دوچندان کرده است؛ اتاق بازرگانی قم به عنوان بزرگترین پارلمان بخش خصوصی این استان حل ورفع مشکلات بخشهای مختلف صنعت، تولید و تجارت را مهم ترین رسالت کاری این نهاد میداند.
کاشان همواره از گذشته تا به امروز یکی از قطب های هنر در ایران بوده و هست به خصوص در زمینه فرش دستبافت که طرحها و نقشه فرشهای آن در دنیا نظیر ندارد. امروزه توسعه صنعت و تکنولوژی و آمدن دستگاههای مدرن بافت و تولید فرش باعث شده تا فرش ماشینی هم پا و چه بسا بالاتر از فرش دستبافت قرار گیرد. کاشان با داشتن چندین شهرک صنعتی مانند شهرک صنعتی راوند و شهرک صنعتی آران و بیدگل با بیش از ۷۰۰ کارخانه فرش و شرکت تولید کننده فرش ماشینی به عنوان بخش اساسی بازار فرش و صادرات فرش ماشینی قرار میگیرد. به اعتقاد تولیدکنندگان این صنعت میتواند در صورت حمایت ارزآوری بسیار زیادی داشته باشد.
یک عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کاشان گفت: قرار گرفتن شهر کاشان در مرکز کشور در کاهش هزینه حمل و قیمت تمام شده صنایع مختلف تاثیر مثبت دارد. احمد خوروش با اشاره به اینکه زیرساختهای موجود در استان بسیار مناسب است، افزود: چنانچه همتی از بخش خصوصی برای سرمایهگذاری وجود داشته باشد، نتایج رضایتبخش خواهد بود. ضمن اینکه وجود صنایع بزرگ خود بستر مناسبی برای رونق سایر صنایع خصوصا صنایع پایین دستی شده است که بعد از عملیاتی شدن اصل ۴۴ رشد صنایع و سرمایهگذاریها بیشتر نمایان شده است.
گلاب، گیاهان دارویی و عرقیجات شهر کاشان از اهمیت خاصی از ابعاد اشتغال، جذب توریسم، تداوم و توسعه فعالیت اقتصادی و. . . برخوردار است و یکی از مزیتهای توسعهای شهر محسوب میشود . به نحوی که توجه هر چه بیشتر به آن ضمن تداوم اشتغالزایی و ایجاد اشتغال جدید، رشد و شکوفایی اقتصاد و صنعت توریسم را در شهرستان کاشان به همراه خواهد شد. در این خصوص رییس کانون زنان بازرگان کاشان ثبت محصولات تولید شده در کشور هدف را مهمترین و اصلیترین چالش پیشروی صادرکنندگان گیاهان دارویی، داروهای گیاهی و مکملها در ایران عنوان کرد.
یک عضو اتاق بازرگانی کاشان گفت: کاشان از ظرفیتهای خوبی برای راهاندازی صنایع تولیدی برخوردار است و میتواند به یکی از مراکز صنعتی فعال تبدیل شود. محمد شریعتی تاکید کرد: اما یکی از مشکلات در این بخش برای صنایعی است که نیاز به آب در فرآیند تولید دارند. وی با اشاره به اینکه زیرساختهای صنعتی در این شهر نسبتا مناسب هستند، ادامه داد: اما کمآبی که در تمام کشور وجود دارد در این شهر از شدت بیشتری برخوردار است و این امر مشکلات بسیاری را ایجاد میکند. شریعتی افزود: امکان جذب نیروی کار در تخصصهای موردنیاز صنایع و البته نیروی باتجربه و کارآمد نیز کم است که البته با توجه به فعال شدن دانشگاههای دولتی و آزاد در این شهر و گرایشهای فنی این مشکل در حال برطرف شدن است.
عضو هیات امنای صندوق حفظ و احیای بناهای تاریخی کشور گفت: با توجه به مسوولیتهای میراث فرهنگی که در کاشان و اصفهان داشتم بدون اغراق باید بگویم کاشان یکی از پرجاذبهترین قطبهای گردشگری کشور است. سیفاله امینیان افزود: هم از لحاظ تعداد بناهای تاریخی پیش از اسلام نظیر سیلک که در این شهر داریم و هم از نظر آثاری که از اسلام تا دوران قاجار در این شهر وجود دارد، کاشان بسیار دیدنی است. اما کاشان فعلی را هم از لحاظ تعداد و اهمیت بناهای تاریخی و هم از جهت آثار طبیعی بیشتر با دوران بعد از اسلام میشناسیم.
اگرچه صنعت فرش یکی از صنایع مهم استان قم است اما این صنعت در چند سال اخیر دچار تنشها و چالشهای متعددی شده است؛ در این خصوص نایبرئیس دوم اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان قم معتقد است: اگر نسبت بهکل سطح ایران در نظر بگیریم حدود ۲۰ درصد از صادرات فرش کشور متعلق به قم است. به لحاظ درآمدزایی و اشتغالزایی فرش قم بسیار عالی عمل کرده اما در حال حاضر که در کشور بیشتر بازارها رو به رکود هستند. این هنر صنعت نیز کمی دچار آشفتگی شده و همیاری و همت دولت را میطلبد. مشروح گفتگو با ابوالفضل رجبیان، رئیس اتحادیه صادر کنندگان فرش دستباف استان قم را میخوانید:
صنعت فرش قم چه جایگاهی در عرصه داخل و بینالمللی دارد؟
هنر- صنعت فرش استان قم در مقایسه با استانهایی که قطب فرش هستند، عمر جوانی دارد.
در حال حاضر صنعت و تولیدات لوازم داخلی کشور نیازمند برند سازی و تبلیغات گسترده است، در این خصوص عضوهیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان قم معتقد است: مردم به برندهای خارجی اعتماد بیشتری دارند. در هنگام شروع واردات کالاهای خارجی به کشور، در حالی هیچ مانعی برای برندیگ سر راه آنها در کشور نبود، کالاهای خارجی بهسرعت در کشور برند سازی کردند. از یک سو کالاهای داخلی خدمات پس از فروش خوبی به مردم ارائه نمیدهند و از سوی دیگر تبلیغات برای اجناس خارجی بسیار گسترده است، اما چون هزینهها بسیار بالا است تولیدکنندگان داخلی قادر به تحمل حجم سنگین هزینه نیستند درنتیجه با ضعف برندینگ روبهرو میشوند.
متاسفانه در حال حاضر و در پی تصمیمهای نادرست وضعیت کنونی کشاورزی درگیر مسائل و چالشها متعددی شده است در این خصوص عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان قم معتقد است: گرفتن ارز درازای تخلیه منابع آب کشور، خلاف منافع ملی است. احمد بلندنظر با بیان اینکه هیچ اعتقادی به صادرات محصولات کشاورزی ندارم؛ افزود: این در حالی است که عضو برجسته انجمن پسته ایران اعلام کرد کل قیمت پستهای که ظرف ۳۵ سال گذشته صادر کردیم ۲۸ میلیارد دلار برآورد شده است درحالیکه قیمت آبی که برای آن مصرفشده به قیمت امروز ۸۵ میلیارد دلار بوده است.
عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی استان قم مالیات برارزش افزوده فرش دستباف را از مهمترین مسائلی میداند که در حال حاضر اتحادیه تولید و صادرات بخش خصوصی مجدانه پیگیر این مساله است و برای بررسی در دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس قرار گرفته است. علیرضا راد در این خصوص اظهار داشت: بحث مالیات بر ارزش افزوده در بحث کلان اقتصاد کشور موضوع مهمی است که متاسفانه مدیران ارشد مالیاتی کشور برداشت درستی از قانون ارزش افزوده ندارند.
وی با اشاره به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای در حال توسعه اظهار داشت: در کشورهای توسعه یافته که بحث ارزش افزوده در سیستم اقتصادی آنها اعمال میشود با مکانیزم درست و صحیحی این اقدام انجام میگیرد که همه فعالان اقتصادی با روی خوش آمادگی پرداخت این مالیات را دارند.
استان قم بستر تولید بسیاری از محصولات را دارد اما متأسفانه در بحث صادرات نتوانسته به موفقیتهای بزرگی دست یابد. در این خصوص عضو هیئتمدیره صادرکنندگان استان قم معتقد است: در هر ساعت حدود ۲ میلیون و ۶۹۰ هزار دلار کالای قاچاق وارد کشور میشود، یعنی در سال ۲۵ میلیارد دلار و میزان صادرات ما به گردپای کالاهای وارداتی قانونی و غیرقانونی کشور هم نمیرسد. سازمان جهانی کار اعلام داشته که بهازای واردات هر یک میلیارد دلار کالا به کشور، چه قانونی و چه قاچاق، یکصد هزار نفر بیکار میشوند. مشروح گفتوگو با علی خاکی را میخوانید:
مهمترین چالشها و مشکلات فعالان صنعتی در بخش خصوصی استان قم چه مواردی است؟ سهم بخش خصوصی در اقتصاد و صنایع استان به چه میزان است؟
تمام مشکلاتی که ما با آنها روبهرو هستیم مشکلات فرا استانی هستند و تنها استان قم را در برنمیگیرند زیرا در حال حاضر متأسفانه بخش تولید هم مظلوم واقعشده و هم ضعیف است.
استان قم اگرچه دارای ظرفیتهای کلانی است اما همچنان تولید و صنعت در این استان مغفول مانده است. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی استان قم معتقد است: کارخانههای بزرگ در استان مشابه دانشگاههای علمی عملی هستند. متأسفانه قم دو یا سه بار از بیتدبیری مسئوولان دچار مشکل شد که معتقد بودند قم باید فرهنگی باشد و نه صنعتی. در آن زمان با آغاز فعالیت برخی کارخانههای بزرگ در استان مخالفت شد و درنتیجه صاحبان صنایع کارخانههای خود را به استانهایی نظیر اصفهان منتقل کردند. مشروح گفتوگو با حسن آقاجانی را میخوانید:
شرایط کلی تولید و صادرات استان قم را چگونه ارزیابی میکنید؟
استان قم دارای دو هزار و پانصد کارخانه و کارگاه است که طبق آخرین آمار بهدستآمده ۲۰ درصد از این کارخانهها و کارگاهها فعال هستند و تا ظرفیت ۸۰ درصد کار میکنند.
با توجه به پتانسیلها و ظرفیتهای استان قم کمیسیون جوانان، کارآفرینی، بازار سرمایه و تجارت الکترونیک اتاق بازرگانی استان قم در اوایل سال ۱۳۹۵ در اتاق بازرگانی این استان تشکیل شد. هادی راد رییس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و تجارت الکترونیک اتاق بازرگانی قم در این خصوص معتقد است: در استان قم جوانانی بااستعدادهای بالقوه وجود دارند که در صورت شناسایی و هدایت درست در کارآفرینی و توسعه اقتصادی استان تاثیرگذار خواهند بود؛ بنابراین تشکیل این گروه یکی از ضرورتهای اتاق بازرگانی بود.
هدف اصلی از تشکیل کمیسیون جوانان، بازار سرمایه و تجارت الکترونیک چیست و این هدف بر چه فاکتورهایی نهادینه شده است؟
اهداف اصلی و کوتاه مدت این کمیسیون که در اوایل سال گذشته در اتاق بازرگانی استان قم تشکیل شد شامل شنیدن صدای جوانان ایجاد زمینهای برای دیده شدن قشر جوان، سوق دادن جوانان به سمت کارآفرینی و پرهیز از کارمند محوری، کمک به تغییر شیوههای سنتی کسب است.
در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان با مشکلات متعددی روبهرو هستند و اتاق بازرگانی هر استانی در تلاش است تا بتواند در کاهش دغدغههای تولیدکنندگان سهیم باشد. در این خصوص احمد محمدی کاشانی عضو هیات ریسه اتاق بازرگانی قم معتقد است: با توجه به وضعیت اقتصادی امروز دولت نمیتواند بهتنهایی مشکلات اشتغال، رکود و صادرات را حل کند. اتاق بازرگانی بهعنوان مشاور دولت میتواند نقش پررنگتری داشته باشد. باید با همکاری هم فرهنگ مصرف تولیدات داخلی باکیفیت را ترویج، موانع تولید را برطرف و اصل ۴۴ قانون اساسی را اجرا کنیم.