ضعف برندینگ صنعت را به رکود کشانده است

در حال حاضر صنعت و تولیدات لوازم داخلی کشور نیازمند برند سازی و تبلیغات گسترده است، در این خصوص عضوهیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان قم معتقد است: مردم به برندهای خارجی اعتماد بیشتری دارند. در هنگام شروع واردات کالاهای خارجی به کشور، در حالی هیچ مانعی برای برندیگ سر راه آن‌ها در کشور نبود، کالاهای خارجی به‌سرعت در کشور برند سازی کردند. از یک سو کالاهای داخلی خدمات پس از فروش خوبی به مردم ارائه نمی‌دهند و از سوی دیگر تبلیغات برای اجناس خارجی بسیار گسترده است، اما چون هزینه‌ها بسیار بالا است تولیدکنندگان داخلی قادر به تحمل حجم سنگین هزینه نیستند درنتیجه با ضعف برندینگ روبه‌رو می‌شوند. مشروح گفت‌وگو با محمد حیدری را می‌خوانید:

فعالان حوزه بازرگانی استان قم برای حضور در عرصه تجارت داخلی و خارجی با چه موانعی مواجه هستند؟

مشکل تجارت داخلی این است که فعالان این حوزه باید نقد خریداری کنند و به‌صورت مدت‌دار بفروشند، اما در حال حاضر به چک‌ها اعتمادی نیست و اکثریت از گرفتن چک واهمه دارند. فعالان باید هزینه‌هایی را متحمل شوند، به استان‌هایی که در آن‌ها قصد فروش و عرضه دارند سفر کنند و در آنجا در مورد خوش‌حساب بودن مشتری‌هایشان به تحقیق و بررسی بپردازند. به دلیل عدم امنیت چک و عدم اعتماد مردم به آن، بیشترین مانع تجارت داخلی مبحث خرید نقد است که موانعی بر سر راه تجارت داخلی قرار می‌دهد؛ اما مشکل اصلی در تجارت خارجی، قیمت تمام‌شده کالاهاست که در کشورها به دلیل هزینه‌های تمام‌شده بالا، رقم قابل‌توجهی را دربرمی گیرند. در این میان حتی اگر فعالان بازرگانی بخواهند مواد خام صادر کنند، ازآنجایی‌که از هیچ نوع حمایتی برخوردار نیستند، هزینه‌های جانبی سبب می‌شوند که در بازارهای خارجی نتوانند بدون حمایت دولت حرفی برای گفتن داشته باشند.

مهم‌ترین ظرفیت‌های تجاری استان قم برای بهره‌گیری بخش خصوصی کدام موارد است؟

مهم‌ترین ظرفیت‌های تجاری استان قم فرش ابریشم، سوهان قم، سنگ گرانیت، پودر سنگ، کفش و دمپایی و آجر و همچنین در آینده بحث پسته مطرح خواهد بود.

مهم‌ترین راهکارهای افزایش سهم صادراتی استان چیست؟

یکی از راهکارهای موثر در افزایش سهم صادراتی شرکت در نمایشگاه‌ها است. برای از میان برداشتن موانعی که بر سر راه تجار داخلی و خارجی برای گفتگو وجود دارد باید تیم‌های تجاری خارجی را به داخل کشور دعوت کرده و نیز تیم‌های تجاری داخلی بنام به خارج از کشور فرستاده شوند. تجار و کارخانه‌های مهم در سایت مرکز توسعه تجارت ایران عضو باشند و تمام مشاغل به‌صورت دسته‌بندی‌شده با زبان انگلیسی در سایت به هر تاجری از هر نقطه دنیا که متقاضی کالای ایرانی است این امکان را بدهد که وارد سایت شده و به‌راحتی تمام اطلاعات مربوط به کالا را مشاهده کند. بدین ترتیب جای آن‌که رایزن دخالت و تصرفی در این امر داشته باشد سایت را به تاجر خارجی ارجاع می‌دهد.

اتاق قم در معرفی برندها و حضور مؤثرتر بخش خصوصی در بخش تجارت و بازرگانی چه راهکارهایی را در نظر دارد؟

اتاق قم نیز باید راهکار ذکرشده را پیش بگیرد و برای راه‌اندازی و به‌روز بودن مرکز توسعه تجارت کمک کند و مشاغل را تا آنجایی که به اتاق قم مربوط می‌شود در اختیار افراد قرار دهند و اطلاعات آنها را نیز ثبت کنند. همچنین از گروه‌هایی که قصد شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی رادارند حمایت کنند، چه تیم‌های داخلی که به خارج از کشور سفر می‌کنند و چه تیم‌های خارجی که به ایران می‌آیند. باید تجار را در مقابل هم قرار دهند و بین آن‌ها ارتباط برقرار کنند و همچنین بازار هدف را در مشاغل دسته‌بندی و مشخص کنند.

در تولید لوازم‌خانگی و عرضه این محصول با چه چالش‌هایی مواجه هستید؟

مردم به برندهای خارجی اعتماد بیشتری دارند. در هنگام شروع واردات کالاهای خارجی به کشور، در حالی هیچ مانعی برای برندیگ سر راه آنها در کشور نبود، کالاهای خارجی به‌سرعت در کشور برند سازی کردند. کالاهای داخلی، خدمات پس از فروش خوبی به مردم ارائه نمی‌دهند. تبلیغات برای اجناس خارجی بسیار گسترده است و ازآنجایی‌که هزینه‌ها بسیار بالا است تولیدکنندگان داخلی قادر به تحمل حجم سنگین هزینه نیستند در نتیجه با ضعف برندینگ روبه‌رو می‌شوند. به همین جهت امکان رقابت قیمت‌ها وجود ندارد. به این معنا که تنها از آن‌جهت که کالا، کالایی خارجی است و در ذهنیت مردم خود را تثبیت کرده، مردم هر مبلغی را بابت آن‌ها پرداخت می‌کنند، اما چنانچه کالاهای داخلی تنها درصدی افزایش قیمت داشته باشند، متقاضیان خود را از دست خواهند داد.

فکر می‌کنید در بخش لوازم‌خانگی چه کمبودها و چالش‌هایی وجود دارد؟

در این رابطه بحث مواد اولیه مطرح است. ABS از پتروشیمی خریداری و تحویل گرفته می‌شود اما تهیه P.P ازآنجایی‌که وارد بورس می‌شود گران‌تر تمام می‌شود و حتماً باید به‌صورت نقد تهیه شود. پیش‌تر این امکان وجود داشت که هزینه به‌صورت شش‌ماهه به پتروشیمی پرداخت شود اما در حال حاضر با کمبود نقدینگی، به علت هزینه‌ای که برای مواد خریداری‌شده متحمل می‌شویم گاهی بازگشت پول و سرمایه تا تولید و فروش یک سال و نیم تا دو سال به طول می‌انجامد که این خود سبب خواب سرمایه می‌شود. در ضمانت‌نامه‌های گمرکی، بیمه و دارایی مشکلاتی از بابت نقد بودن هزینه‌ها وجود دارد این در حالی است که فروش به‌صورت ۶ ماهه، ۵ ماهه، گاه بیشتر و کمتر، آن‌هم با چک‌هایی که هیچ تضمینی بر نقد شدن آن‌ها وجود ندارد، انجام می‌شود. موضوع مهمی که در برند سازی مطرح است این است که در ایران تخصص در این زمینه کم‌تر دیده می‌شود و امکان رقابت در برند سازی در کشور با آن کیفیتی که در جهان عرضه می‌شود. وجود ندارد. بدین ترتیب برندهای داخلی درزمینه تبلیغات و برندسازی بسیار ضعیف‌تر از برندهای خارجی عمل می‌کنند و شاید یکی از علل هم هزینه‌های بالای تبلیغات باشد؛ مردم نیز با مشاهده تبلیغات برندهای خارجی و هزینه‌های بالایی که در ذهنشان جا گرفته ترجیح می‌دهند خرید خارجی انجام دهند.

چطور می‌توان بهای تمام‌شده تولید محصول داخلی را کاهش داد؟

تکنولوژی کشور به‌روز نیست و کارخانه‌هایی مانند محصولات لوازم‌خانگی که نسبت به سایر محصولات نیروی کار و فعالیت‌های فیزیکی بیشتری دارند در نتیجه هزینه‌های کارگران بالا می‌رود و این موضوع به‌طور حتم بر قیمت تمام‌شده تأثیر بسزایی می‌گذارد. پرداخت ارزش‌افزوده در زمان واردکردن قطعه، هزینه بیمه، مالیات و گمرک هنگام صادر کردن کالا، کارگری و هزینه‌های کارخانه که شامل آب و برق و گاز و ... وجود دارد، این‌ها همه موانعی هستند که در افزایش قیمت‌ها مؤثرند. دولت می‌تواند با حمایت از تولیدکنندگان، تولید را معاف از مالیات کند و مالیات را به افرادی اختصاص دهد که سپرده‌گذاری بانکی می‌کنند و نه افرادی که با تولید، موجب اشتغال‌زایی برای تعداد زیادی از کارگران می‌شوند. درصورتی‌که وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند، کارخانه‌های تولیدی به مشکلات زیادی برمی‌خورند و به تعطیلی می‌انجامند. تنها با حمایت دولت درزمینه مالیات‌ها می‌توان بهای تمام‌شده محصولات داخلی را کاهش داد.

و سخن آخر؟

در آخر آرزومندم همان‌طور که کشور کره موفق به ثبت جهانی ال‌جی و سامسونگ، امریکا موفق به ثبت جهانی کوکاکولا و مک‌دونالد و کی.اف.سی شدند ما نیز بتوانیم در عرصه جهانی با حمایت دولت در کلیه محصولات چه تولیدی، چه صنعتی، حرفی برای گفتن داشته باشیم و شاهد نابودی شرکت‌های برند شده موجود در کشورمان نباشیم.