مهاجـرت معکـوس
مهاجرت معکوس از اصفهان
اصفهان در سالهای اخیر بهواقع تبدیل به شهری بسیار گران شده است. این گرانی از لوازم اولیه زندگی تا خانه و ماشین و خوراکی و لباس نوسان داشته و شهروندان اصفهانی بعضا برای خرید مواد موردنیاز روزانه خود، ناچار به سفر به شهرهای اطراف میشوند. یکی از این شهرها که عمدتا محل رجوع اصفهانیها برای خرید منصفانه است، نجفآباد است. نجفآباد شهری در ۴۰ دقیقهای اصفهان است که ضمن حفظ فرهنگ محلی خود، توانسته رویکردی منصفانه در خریدوفروشهای خود را حفظ کرده و روابط اقتصادی میان جامعه را به شکلی تنظیم کند که عموم مردم با درآمدی نسبی، توانایی اداره خود را داشته باشند. اگر دولت و نهاد بودجه گذار همیشه نسبت به نجفآباد با نگاهی حاشیهای برخورد و بهنوعی حقوق اساسی این شهر و سرمایهگذاریهای لازم در آن انجامنشده، اما نجفآباد هنوز هم یک شهر ایده ال برای اصفهانیهایی است که از زندگی در این کلانشهر آلوده شکستخورده و یا خسته میشوند.
شاید این سوال را مطرح کنید که اینهمه شهرستان در استان وجود دارد و چرا نجفآباد مرکز مهاجرت باشد؟ فاصله زیاد با کاشان و دیگر شهرستانها، باعث میشود، نجفآباد گزینه منطقیتری برای مهاجرت باشد و هزینههای کمتری نیز در آن پرداخت شود .مهاجرت به کاشان آنهم در منطقهای که نه به اصفهان نزدیک است و نه به تهران، ارتباطات شهروندان را با کلانشهرها دچار چالش میکند. درنتیجه نجفآباد ازنظر مسافت نیز گزینه مطلوبتری برای شهروندان اصفهانی است. نکته قابلتوجه اینجاست که نجفآبادیها اگرچه در سطح اصفهان نیز دیده میشوند و به این کلانشهر مهاجرت کردهاند جمعیت آنها نسبت به شهروندان چهارمحال و بختیاری، خمینیشهر و دیگر شهرهای دور و نزدیک در شهر اصفهان، بسیار کمتر است. آن میزان شهروند شهرکرد و اطراف آنکه در اصفهان به دنبال یک زندگی خوب میگردند، اصلا قابل قیاس با نجفآبادیهای مهاجر به اصفهان نیست. شاید این سوال پیش بیاید که تفاوتهای فرهنگی و کیفیت زندگی میان دو شهر چقدر است؛ این روزها اگر سری به کاشان، نجفآباد و شهر رضا بزنید، کافهها متعدد، مراکز بازی و فرهنگی و مکانهای اینچنینی بسیار دیده میشوند. بهنوعی نیازهای فرهنگی و تفریحی یک شهروند، در اصفهان و نجفآباد چندان تفاوتی ندارد؛ آنهم در این شرایط که رودخانه بسته است و اصفهان دیگر نمیتواند به زایندهرود بنازد.
محسن یکی از شهروندان اصفهانی است که طی هفتههای اخیر در اثر عدم توانایی پرداخت اجاره خانه در اصفهان، ناچار به کوچ در شهر نجفآباد شد. او در نجفآباد توانست خانهای با متراژ بالاتر ازآنچه در اصفهان داشت را اجاره کند و کار خود را نیز به این شهر منتقل کند. او دراینباره به خبرنگار دنیای اقتصاد گفت:
«من دو ماه است که ساکن نجفآباد شدم. از اول امسال که صاحبخانه تصمیم به افزایش اجاره خانه گرفت، دیگر نتوانستم خانهای با بودجه خود در شهر پیدا کنم. به توصیه یکی از دوستان به نجفآباد رفتم و خانهای که الان اجاره کردهام، اگرچه مقدار اندکی بیش از اجارهای است که در اصفهان پرداخت میکردم اما متراژ بالاتر و کیفیت بهتری دارد. من در این مدت کار خود را هم به این شهر منتقل کردم و تنها برای انجام یک سری کارهای ضروری به اصفهان میروم. دیگر حس میکنم دلیلی ندارد در آن شلوغی و آلودگی و گرانی حضورداشته باشم.»
یکی از تفاوتهای نجفآباد و اصفهان، در تعیین قیمت ملک و اجاره است. اصفهان تبدیل به سرزمینی باب میل صاحبخانهها شده که هر مقدار بخواهند بر روی ملک خود قیمت خرید و رهن میگذارند. در حالی که نجفآباد کارشناسهای مشخصی برای تعیین قیمت خانه دارد و طبق برگهای که ازنظر کارشناسی آنها تهیه میشود، آن خانه به فروش میرسد. این مسئله باعث کاهش بینظمی در پرداخت هزینههای خریدوفروش مسکن شده است.
باوجوداین تفاسیر، نجفآباد گزینه مطلوب اصفهانیها در یک الی دو سال آینده برای مهاجرت است. آنهم آن دسته از اصفهانیها که هنوز خانه و زمین در شمال نخریدهاند و کماکان خواهان زندگی در این استان هستند. البته نجفآباد نیز چالشهایی برای خود دارد که با افزایش جمعیت بیشتر خواهد شد؛ ازجمله چالش آب که همواره در این شهر محل بحث بوده است. در آینده باید دید که اصفهان تا چه حد میتواند جمعیت خود را به اطراف پخش کند.