درباره اقتصاد مسکن
در شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ بازار مسکن دومین بازار پُرسود بوده است که در میان دیگر بازارهای مالی طلا، دلار، مسکن و بورس بیشترین میزان افزایش قیمت را داشته است. بازار مسکن همچنین ازنظر افزایش قیمت رتبه دوم را دارد که در سال گذشته بهترین بازدهی را داشته است و پروژه‌های انبوه بسیاری اقدام به تحویل واحدهای خودکرده‌اند. البته در شهریور ۱۴۰۰ رشد قیمت در بازار مسکن سیر نزولی داشته است و میزان رشد در این بازار ۹ درصد منفی هم شده است.
کارشناسان حوزه مسکن اعتقاددارند که قیمت تمام‌شده مسکن اما همچنان حباب دارد و انتظار می‌رود از سال ۱۴۰۰ به ۱۴۰۱ ثبات قیمت در بازار مسکن بیشتر شود. برخلاف این پیش‌بینی‌ها اما در بهار سال ۱۴۰۰ و به‌خصوص خردادماه، قیمت مسکن صعودی گزارش‌شده است.
تحلیل کارشناسان اقتصادی از قیمت مسکن
۸۰ درصد تقاضا برای مسکن، تقاضا از نوع سکونت‌گاهی است که این یعنی افراد می‌خواهند چندین سال در آن سکونت کنند. زمانی که مردم وضعیت مالی خوبی دارند بین ۵ تا ۱۰ درصد افراد ساکن به عرضه تمایل پیدا می‌کنند. به این صورت هر فروشنده‌ای خریدار هم هست. در این صورت است که تقاضا هم افزایش پیدا خواهد کرد. اما در زمان رکود ۵ تا ۱۰ درصد تمایلی به معامله و خریدوفروش ملک نخواهند داشت. اما ۲۰ درصد باهدف به دست آوردن سود، اقدام به خرید مسکن می‌کنند به همین دلیل هم در زمان رونق خرید کرده و در زمان رکود منازل خود را برای فروش می‌گذارند. کارشناسان معتقدند در طی ۳۰ سال گذشته قیمت طلا و دلار حدودا ۱۸۰ برابر شده است درحالی‌که مسکن ۱۲۰۰ برابر شده است که این موضوع نشان می‌دهد این بخش از اقتصاد ذاتا ظرفیت دارد و علت اصلی آن‌هم کبود عرضه در مقایسه با تقاضا است.
بررسی‌ها نشان داده است که در طی ۵۰ سال گذشته هیچ‌گاه قیمت مسکن پایین نیامده است؛ البته در مقاطعی راکد بوده اما این رکورد تورمی بوده و این به معنای آن است که قیمت در این حوزه مانند یک فنر جمع شده و در زمان تورم پرش کرده است.
در اردیبهشت سال ۱۴۰۰ متوسط قیمت خریدوفروش یک مترمربع مسکن در شهر تهران ۲۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بوده است که در مقایسه با ماه قبل از آن و ماه مشابه در سال قبل از آن به ترتیب ۱.۸ درصد کاهش و ۶۹.۷ درصد افزایش داشته است. در این ماه همچنین تعداد معاملات هم معادل ۳.۹ هزار فقره بوده که در مقایسه با ماه مشابه سال قبل ۶۵.۲ درصد کاهش داشته است و در مقایسه با ماه پیش از آن ۸۸.۱ درصد افزایش داشته است.
کارشناسان معتقدند که موضوعاتی مانند رکود معاملات، افت شدید توان متقاضیان و تعدیل چشم‌انداز تورمی موجب می‌شوند که قیمت مسکن افزایش چندانی نداشته باشد و احتمالا پایین‌تر از نرخ تورم عمومی باشد.
بنابراین به دو دلیل احتمالا تا آخر سال افزایش شدیدی وجود نخواهد داشت: یک آنکه در سال گذشته، شدت نوسانات بازار مسکن گرفته شد و به ثبات نسبی رسید و دلیل دیگر آنکه تعداد معاملات رو به کاهش است و نمی‌توان بر روی میانگین قیمت حساب کرد.
پیش‌بینی وضعیت قیمت مسکن در نیمه دومِ سال ۱۴۰۱
همان‌طور که می‌دانیم قیمت مسکن تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند قیمت مصالح، زمین و دیگر هزینه‌ها مانند مجوز ساخت و غیره است. بنابراین قیمت مصالح تا ۶۰ درصد، زمین تا ۳۰ درصد، و دیگر هزینه‌ها تا ۱۰ درصد می‌توانند بر قیمت مسکن موثر باشند. از سوی دیگر نرخ ارز و دلار هم بر این موضوع تاثیر دارند و پس از افزایش قیمت دلار به‌سرعت قیمت مسکن هم افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر با افزایش قیمت دلار، تقاضا برای خرید منزل بالا می‌رود و در کشور میزان تقاضا افزایش پیدا می‌کند.
بنابراین در سال ۱۴۰۱ پیش‌بینی می‌شود که با توجه به اینکه قیمت مصالح در حال حاضر رو به افزایش است قیمت مسکن نیز روند صعودی داشته باشد. از طرفی ارزش پول ملی هم در حال کاهش است. اما از سوی دیگر هم با توجه به وعده دولت مبنی برساخت یک‌میلیون مسکن در سال ممکن است بازار به این وضعیت پاسخ مثبت نشان داده و قیمت مسکن کاهش پیدا کند.
