گفت‌وگو با بنیانگذار «ب. آ»
تلاش برای افزایش تولید و صادرات، به‌رغم شرایط نامساعد اقتصادی
ابتدا توضیح اجمالی درباره وضعیت صنایع غذایی کشور بدهید.
وضعیت صنایع غذایی طبیعتا جدا از شرایط اقتصاد کشور و مسائل آن نیست. قاعدتا با توجه به اینکه تصمیمات قاطعی برای بهبود اقتصاد کلان کشور و بهبود وضعیت تولید گرفته نشده است، صنعت غذایی نیز که اثر پذیری مستقیمی‌از وضعیت اقتصاد و تولید داخلی دارد، متاسفانه با چالش‌های زیادی روبه‌رو است. نوسانات و افزایش نرخ ارز در ماه‌های اخیر و تحریم‌های پیش رو نگرانی‌ها و مسائل زیادی را در مقابل تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت غذایی قرار داده است و به نظر می‌رسد با توجه به شرایط پیش روی ارزی، امسال با شرایط سخت تری نسبت به گذشته روبه‌رو باشیم. واردکنندگان در مقابل، دارای شرایط بهتری هستند. در همین چند ماه گذشته حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار ثبت سفارش صورت گرفته و در حالی که رانت ۲۵۰۰ تومانی به ازای هر دلار نصیب واردکننده می‌شود، مشخص نیست آیا این کالاها وارد می‌شود یا خیر؟ کالایی که با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور می‌شود با احتساب دلار ۷ هزار، ۸ هزار یا ۹ هزار تومانی به فروش می‌رسد و در بازار عرضه می‌شود. بنابراین طبیعی است که بحرانی علاوه بر بحران‌های پیشین بر صنعت غذا اضافه شده است. یقینا این مسیر بر خلاف تولید و اشتغال پایدار در کشور و بر خلاف مصالح ملی است
پیشنهاد شما برای ارتقا شرایط کنونی صنایع غذایی چیست؟
ببینید وضعیت صنایع غذایی ایران جدا از شرایط اقتصادی کشور نیست. در شرایطی که بازار ارز و سکه با چنین سودهایی همراه است که بسته‌های بزرگ ارز و سکه خرید و فروش می‌شود و هیچ نهاد و گروهی از آنها نمی‌خواهد که مالیات آن را بدهند یا آنها را بازخواست نمی‌کند که با این کار در حال نابودی اقتصاد کشور هستند، طبیعی است که تولید کننده ما در چنین شرایطی حاضر به ادامه فعالیت نیست. ما تعداد زیادی فروشنده واحد صنعت غذایی در کشور داریم که ترجیح می‌دهند با ارزان‌ترین قیمت ممکن واحد تولیدی خود را بفروشند و در این بازارها که سودهای هنگفت و آنی را به آنها می‌دهد، سرمایه گذاری کنند. نگاهی به وضعیت بازار خودروهای وارداتی و تولید داخل بیاندازید. در این چند ماهه با چه افزایش قیمتی روبه‌رو بوده‌اند؟ در ماه‌های اخیر ابتدا مانع از ثبت سفارش خودرو شدند بعد گشایش ایجاد شد و بار دیگر اعلام شد که سایت سازمان توسعه تجارت هک و تعداد زیادی خودرو ثبت سفارش شده است و به این ترتیب سودهای کلانی از جیب مردم و تولیدکننده و مصرف کننده واقعی به یغما می‌رود. همه این موارد ناشی از فساد نهادینه شده‌ای است که تولید را نابود کرده است. امروز با هر تولیدکننده ای صحبت کنید، می‌بینید که ترجیح می‌دهند یک واردکننده باشند تا تولیدکننده ای با هزاران مشکل.
چه راهکارهایی برای این مشکلات دارید؟
تولید در کشور ما از یک سو با مشکل قیمت تمام شده بالا روبه‌رو است و از سوی دیگر نمی‌تواند با واردکنندگان و واسطه‌گران رقابت کند. در حالی که برخی موسسات مالی، پول‌های مردم را برده‌اند، برای جبران به سپرده گذاران آنها از بیت المال و پول تولید، پول پرداخت می‌کنیم و همان سیستم بانکی که اقتصاد کشور را خراب کرده، علیه تولیدکننده‌ای که با مشکلات بسیار خود را سرپا نگه داشته، اعلام جرم می‌کند وتولید کننده را به زندان می‌اندازد.
امسال سال حمایت از کالای داخلی است؛ تاکنون چه اقداماتی در این زمینه انجام شده است؟
نه تنها مشکل مالیات و مشکل تامین اجتماعی و دیگر مشکلات، حل نشده بلکه با سیاست‌های ارزی جدید، چالش‌های بیشتری نیز ایجاد شده است. بگذارید مثالی برای شما بزنم، کل تولید داخلی به علاوه واردات رسمی‌کشور به‌علاوه قاچاق توسط چه شبکه‌ای توزیع می‌شود؟ شبکه اصناف. اصناف چند درصد مالیات کشور را می‌پردازند؟ در خوشبینانه‌ترین حالت ۱۲ درصد. این در حالی است که تولیدکنندگان داخلی کشور ۶۵ درصد مالیات کشور را می‌پردازند.
شرایط بیرونی تا چه اندازه بر فعالیت‌های این صنعت اثرگذار بوده است؟
به نظر من آن اندازه‌ای که برخی عوامل داخلی علیه کشور عمل می‌کنند نباید خیلی نگران ترامپ باشیم. کسانی که با اقدامات و تصمیمات نادرست خود در حال لطمه زدن به اقتصاد کشور هستند، باید بسیار بیشتر از ترامپ ما را نگران کنند.
در حال حاضر تامین مواد اولیه در چه شرایطی قرار دارد؟
بر اساس قوانین جدید، وارد کننده در حال استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات هر کالایی از جمله مواد اولیه خارجی است. در واقع شرایط برای واردکننده بهتر از این نمی‌تواند باشد و او هر کالایی را که بتواند وارد می‌کند.
به عنوان یک تولید کننده چه چشم‌اندازی برای صنایع غذایی متصور هستید؟
همان‌طور که عرض کردم تولید در وضعیت بسیار نامساعدی است، تولید و صادرات پایدار نیست و برای اصلاح آن نیاز به یک عزم عمومی‌و تغییرات اساسی داریم.
صنایع غذایی ایران چه میزان از ظرفیت‌های بالقوه خود را بالفعل کرده است؟
طبیعی است که ایران با توجه به وسعت سرزمینی و تنوع آب و هوایی از توانایی و پتانسیل بالایی در صنایع غذایی و تبدیلی و صادرات آن به سایر کشورها برخوردار است. اما متاسفانه ما با اجرای سیاست‌های غلط همان توانمندی‌ها و تولیدی را که تاکنون داشته‌ایم نیز از دست داده‌ایم یا در حال از دست دادن آن هستیم. زمانی که در «یک و یک» بودم، کشور ما در صادرات رب گوجه فرنگی برابر و حتی جلوتر از ترکیه بود اما حالا آنها کجا هستند و ما کجاییم؟ متاسفانه ما نمی‌خواهیم اشتباهاتمان را بپذیریم. مسئولان ما کلمه اشتباه کردیم را هیچ وقت نمی‌گویند و اشتباهات خود در سیاست گذاری را نمی‌پذیرند.
صنایع غذایی ب . آ چه تجربه ای در این زمینه دارد؟
تعداد کمی‌از واحدها در شرایط نامساعد اقتصاد کشور سعی کرده اند خود را در سطح حداقلی حفظ و رشد کنند. ب. آ جزو واحدهایی است که تلاش کرده علاوه بر حفظ خود، همواره با نوآوری‌های جدید، رشد هم کند. سعی ما بر این بوده با افزایش تولید، کشف بازارهای صادراتی جدید، ارتقا تکنولوژی‌ها و دور کردن شرکت از نظام بانکی کشور تا جای ممکن و به حداقل رساندن حاشیه سود همراه با افزایش تولید و فروش شرکت را به جایگاه کنونی برسانیم. ما در حال حاضر با حدود ۸۵۰ نفر در ۸ کارخانه در کشور در حال تولید محصول هستیم.
جایگاه صنعت غذایی ایران در بازارهای بین المللی و برندینگ چگونه است؟
واقعیت این است که صنایع ما در مقایسه با سایر کشورها رشدچندانی نداشته‌اند، البته شرایط ما نسبت به ۲۰ سال پیش تفاوت قابل ملاحظه ای داشته است اما وقتی نگاهی به محصولات و صادرات در منطقه و جهان می‌اندازیم، متوجه ضعف صنایع داخلی در تولید و برندینگ محصولات می‌شویم. خوشبختانه ما در ب. آ صادرات خود به کشورهای اروپایی را شروع کرده ایم و علاوه بر آن به کشورهای عربی نیز محصول صادر می‌کنیم.
تکنولوژی‌ها و ماشین آلات به کار رفته در تولید تا چه اندازه به روز است؟
برخی از شرکت‌هایی که توانسته‌اند با وجود محدودیت‌ها، تجهیزات و تکنولوژی‌های خود را به روز نگه دارند در شرایط خوب و مساعدی هستند. ما در ب . آ از ماشین‌آلات روز دنیا استفاده می‌کنیم اگر چه محدودیت‌های ناشی از تحریم، در بعضی بخش‌ها مشکلاتی را ایجاد کرده است.
ب. آ چه برنامه‌ای برای سال‌های آینده دارد؟
ما با کیفیت محصول و بسته‌بندی تقریبا بی‌نظیری که داریم باید تا امروز در جایگاه بالاتری قرار می‌گرفتیم و از این رو به دنبال اهداف بلندپروازانه‌ای هستیم تا ب. آ را به جایگاه اصلی خود برسانیم.
ارسال نظر