قیمت پیاده‌روی در تهران

یک مسیر متفاوت پیاده‌روی در تهران که سال‌ها مدیریت شهری پایتخت مشغول احداث آن بود، از چند روز پیش در حدفاصل دو پارک در غرب شهر، بالاخره بهره‌برداری شد. پل معلق ایجاد شده بین پارک‌ پردیسان و بوستان نهج‌البلاغه که از اوایل دهه ۹۰ طراحی و ساخت آن آغاز شد، معبر مخصوص پیاده‌روی با قابلیت دید از ارتفاع به فضاهای سبز است که این امکان را به گردشگران می‌دهد برای دقایقی در این مسیر تردد کنند.

ورود به این پل عابر پیاده اما رایگان نیست و هر نفر برای استفاده از این مسیر مختص پیاده‌روی، باید یک بلیت ۱۰ هزار تومانی تهیه کند. احتمالا «فروش مجوز برای پیاده‌روی در تهران» بر اساس قاعده «پرداخت بهای خدمات شهری»، در دستور کار مدیریت شهری برای نحوه استفاده شهروندان از پل معلق پردیسان قرار گرفته است اما در شرایطی که «استفاده از شبکه بزرگراهی پایتخت با خودروی شخصی»، به شکل رایگان و معاف از «عوارض تردد» انجام می‌شود، بلیت‌فروشی برای پیاده‌روی چه مفهومی می‌تواند داشته باشد؟ تجربه موفق اداره شهرهای بزرگ و به‌خصوص کلا‌نشهرهای دچار به مشکلات زیست‌محیطی در دنیا نشان می‌دهد: بهره‌برداران از گرانترین امکانات شهری –شبکه بزرگراهی- به نسبت میزان استفاده (تردد)، هزینه واقعی آن را به شکل عوارض، پرداخت می‌کنند. خودروسوارها چون دو نوع عارضه‌ جدی –ترافیک و آلودگی هوا- به شهر تحمیل می‌کنند، عوارض مربوطه را نیز با تدبیر شهرداران موفق در کشورهای توسعه‌یافته، به بودجه شهر می‌‌پردازند.

قیمت‌گذاری معابر مخصوص تردد خودرو در شهرهای آلوده، یک منفعت دیگر نیز برای شهر و شهروندان به همراه دارد و آن، تامین بخشی از اعتبار موردنیاز برای توسعه شبکه حمل و نقل پاک است. در شهرهایی که شهرداران موفق توانسته‌اند میزان رضایت عمومی از خدمات شهری را بالاتر از سطح حداقلی نگه دارند، «توسعه مسیرهای پیاده‌روی»، در اولویت بوده است. مسیر پیاده‌روی پاک‌ترین نوع حمل و نقل شهری محسوب می‌شود که در تهران به دلیل تسلط خودروسوارها بر عابران پیاده ناشی از توسعه نافرم شبکه معابر شهر، تقریبا در اختیار شهروندان وجود ندارد. اما این موضوع در تهران، وارونه است.

در این دوره از مدیریت شهری پایتخت، قرار بود شهر خودرومحور مهار شود و عابران پیاده ارجحیت پیدا کنند. برای این منظور، لازم است پیاده‌روی با مکانیزم‌های تشویقی، فراگیر و حرکت با خودرو با ابزارهایی همچون عوارض، محدود شود. اما ظاهرا این کار به شکل معکوس در حال اجرا است. معابر پارک پردیسان که شهرداری تهران اوایل نیمه دوم پارسال، بهره‌برداری از آن را با هدف اعمال تحول در چهره پارک به نفع «رونق گردشگری در شهر» تحویل گرفت، همچنان در خدمت خودروها است به‌طوری که، گردشگران این پارک به‌عنوان یکی از معدود مقاصد اصلی تهرانی‌ها برای ورزش و تفریح، مجبورند در مدت زمان حضور در آن، تبعات منفی حرکت خودرو در پارک شهری را تحمل کنند و بهای پیاده‌روی را نیز بپردازند.