در گفت‌وگو با دبیر انجمن شیرینی و شکلات اعلام شد
معضل کمبود روغن در صنایع
تعهدات ناچیز دولت برای روغن
با اینکه از ابتدای بروز مشکلات در تیرماه سهمیه‌ای ۲۰ هزار تنی از روغن برای صنعت شیرینی و شکلات کشور اختصاص یافته تا بتواند به‌صورت قطره چکانی نیاز فعالان این صنعت را برطرف کند، اما این جوابگوی نیاز واقعی در صنعت شیرینی و شکلات نیست و آن‌طور که جمشید مغازه ای، رئیس انجمن شیرینی و شکلات کشور می‌گوید بر اساس پروانه‌های تولید، این صنعت سالانه حدود ۵۰۰ هزار تن و ماهانه ۴۸ هزار تن روغن نیاز دارد که البته در پیک‌های تولیدی و مصرف و فصول مختلف این رقم متفاوت است، با این حال به‌طور میانگین باتوجه به میزان مصرف روغن در کشور ۲۰ هزار تن روغنی که از تیر ماه برای صنعت شیرینی و شکلات در نظر گرفته شده بسیار ناچیز است به خصوص به تدریج که این صنعت وارد فصل پیک تولید می‌شود نیاز به روغن برای آن نیز افزایش می‌یابد.
این در حالی است که عملا بعد از دو ماه میزان تامین روغن از 20 هزار تن نیز کاهش یافته و این صنعت مانند بسیاری از صنایع دیگر وارد بحران جدی تامین روغن شده است. در عین حال موضوع افزایش قیمت روغن نیز از همان ابتدای تیر تجربه شده و روغن 16 کیلویی از قیمت 117 هزار تومان با 14 درصد افزایش به 134 هزار تومان رسید و اکنون نیز به 500 هزار تومان رسیده است که البته با کمبود تامین این روغن با همین قیمت نیز روبه‌رو هستیم. از طرفی تولید کشش افزایش قیمت را بیش از این ندارد، زیرا شیرینی و شکلات یک کالای لوکس محسوب می‌شود و با توجه به قدرت نقدینگی و کشش محصول و قیمت مواد اولیه نمی‌توان بیش از مقداری مشخص قیمت این محصولات را افزایش داد در نتیجه در حال حاضر 30 درصد از توان خرید از بین رفته و افزایش بیشتر قیمت می‌تواند به خروج این محصول از سبد خرید منتهی شود.
پیشنهاد بخش خصوصی
دبیر انجمن شیرینی و شکلات می‌گوید: تاکنون با مسوولان دولتی مربوطه نامه نگاری‌هایی صورت گرفته است ولی متاسفانه نه نامه‌ها پاسخ داده شده و نه بحران برطرف شده است. او می‌گوید ما حتی درخواست واردات مواد اولیه و روغن مورد نیاز را داده‌ایم تا بتوانیم مشکل صنعت را حل کنیم اما حتی به این پیشنهاد‌ها نیز پاسخی داده نشده و وقت ملاقات برای مذاکره با مدیران نیز داده نمی‌شود، این در حالی است که موضوع تهدید اشتغال در این صنعت بسیار جدی است و این روند می‌تواند باعث بیکاری طیف گسترده‌ای از نیروی کار فعال در این صنعت شود که این روند اکنون نیز آغاز شده و بحران بیکاری عظیمی نیز در راه است. رئیس انجمن صنایع شیرینی و شکلات می‌گوید با توجه به تحریم‌ها اگر دولت از صنعت حمایت نکند از آنجا که انتقال ارز برای واردات روغن مورد نیاز نیز بسیار سخت خواهد بود و واردات آن نیز زمانبر است خواهان آن هستیم که دولت از ذخایر استراتژیک روغن، نیاز صنایع مختلف را تامین کند؛ چراکه ذخایر استراتژیک برای حمایت از صنعت قطعا وجود دارد. اما دولت به رغم همه محدودیت‌های موجود در همه صنایع که از روغن استفاده می‌کنند از هر گونه حمایت سر باز می‌زند.
محصول بعدی گندم است
به گفته مغازه‌ای روغن یک کالای اساسی است و البته همین مشکل به‌صورت ضعیف تر در مورد گندم و آرد نیز مشهود است و از آنجا که این محصولات کالاهای اساسی محسوب می‌شوند فعالان صنایع مختلف اجازه ندارند این محصولات را وارد کنند و دولت باید در این حوزه سیاست‌گذاری کند؛ از سوی دیگر دولت متعهد است این نیاز را مرتفع کند با این حال پیشنهادی که بخش خصوصی برای واردات روغن داده مورد توجه قرار نگرفته است. ما از دولت می‌خواهیم از ذخایر استراتژیک خود با دریافت تضامین کافی روغن در اختیار صنایع قرار دهد و به آنان اجازه دهد تا محصول مورد نیاز خود را وارد کنند و از آنجا که واردات روغن زمان زیادی می‌برد پس از تامین روغن از خارج، بدهی این مواد اولیه به دولت نیز تسویه شود و به این ترتیب مشکلات فعلی در همه بخش‌ها مرتفع می‌شوند و خطرات ناشی از این مشکلات نیز برطرف خواهند شد.
از سوی دیگر با تمام این احوال دولت مجوزهای لازم را در اختیار فعالان صنعت قرار نمی‌دهد و آنان را در فشار شدید قیمتی بدون ارائه هر نوع راهکاری قرار داده است و این مشکل به‌زودی به حوزه تامین گندم نیز سرایت خواهد کرد. این در حالی است که همه نیاز صنعت برای مواد اولیه کاملا مشخص است و دولت باید شکاف‌های عرضه و تقاضا را پر کند یا اجازه لازم را به بخش خصوصی بدهد.
در این بین با آنکه دولت به دنبال خودکفایی در حوزه‌هایی مانند گندم بود اما کشور تقریبا هیچ گاه به خودکفایی نرسیده و نمونه آن مشکلاتی است که اکنون تولیدکنندگان را در برابر شرایط بحرانی قرار داده و فعالان صنایع را ناچار کرده از ذخایر استراتژیک نیاز خود را تامین کنند یا واردات آن را پیشنهاد بدهند. در غیر این صورت نیاز کشور تامین نمی‌شود و کمبود فعلی دامنه دار خواهد شد، زیرا تولید داخل تکافوی نیاز موجود را نمی‌کند. در حال حاضر برخی کارخانه‌های تولیدی در صنعت 5 هزار تن آرد نیاز دارند و این در حالی است که کارخانه‌های تولید آرد 200 تن در اختیار آنها قرار می‌دهند که نشان می‌دهد داستان آرد نیز مانند روغن در حال تکرار است.
دلال‌ها چه می‌کنند؟
نکته جالب دیگر که مغازه‌ای به آن اشاره می‌کند آن است که اگر روغن به میزان کافی در کشور وجود ندارد چگونه است که در بازار آزاد می‌توان با قیمت 500 هزار تومان روغن را تامین کرد؟ آیا نظارت لازم در این موضوع وجود ندارد و سوال دیگر آنکه چه دست‌ها و دلال بازی‌هایی وجود دارند که صنعت را در این شرایط متناقض قرار داده است؟ البته باید گفت زمانی که کارخانه‌های تولید روغن در کشور یکی پس از دیگری در حال تعطیلی است، بنابراین بازار نیز دیر یا زود از بین خواهد رفت، بنابراین تولید همه کارخانه‌ها که روغن مصرف می‌کنند کاهش خواهد یافت و بازارهای صادراتی که سال‌ها برای به دست آوردن آنها زحمات زیادی کشیده شده و تعهدات بزرگی نیز در این بازارها ایجاد شده از بین خواهند رفت و طبیعتا امتیاز بزرگ ارزآوری کشور نیز که در سال‌های گذشته تا یک میلیارد دلار صادرات داشته اکنون پیش بینی می‌شود به صفر خواهد رسید.
وی در پایان گفت: تامین روغن از محل ذخایر استراتژیک تنها راه حل کوتاه مدت این مشکلات است تا زمان فروکش کردن مشکلات بتوانیم به‌صورت بلندمدت آن را مدیریت کنیم. بنابراین از تریبون «دنیای‌اقتصاد» از مدیران دولتی که اکنون زمان لازم را در اختیار ما برای مذاکره قرار نمی‌دهند می‌خواهیم که مشکلات ما را برطرف کنند و با تدبیر در این زمینه ما را در عبور از شرایط کنونی یاری برسانند.
