فلافل یکی از خوشمزه ترین غذاهایی که بسیاری از افراد برای خریدنش صف میکشن، مخصوصا اگر سلف سرویس هم باشد خریدارانش دو برابر می شود.

امروزه در هر کوی و برزن به اغذیه فروشی هایی برخورد می کنیم که مواد غذایی خود را به صورت سلف سرویس به فروش می رسانند. این مغازه ها اغلب طرافداران بسیاری داشته و مشتریان زیادی را به سوی خود جلب می کنند. غذاهایی خوشمزه و هوس انگیز که اشتهای افراد را تحریک کرده و آن ها را به سمت خرید این مواد سوق می دهد. اما بد نیست قبل از رفتن به این رستوران ها کمی هم به بهداشتی و سالم بودن این محصولات و فرآورده های غذایی بیندیشیم.

 

**در اغذیه فروشی های سلف سرویس چه می گذرد؟

متخصص کنترل و بهداشت مواد غذایی در خصوص مواد غذایی که به صورت سلف سرویس به مشتریان عرضه می شوند، بیان کرد:میز سلف سرویس مواد غذایی در معرض انواع مختلف آلودگی های میکروبی قرار دارد و می تواند برای سلامتی بدن بسیار خطرناک باشد.

وی اظهار کرد:طبق ماده ۱۳ دستور العمل اجرایی مواد خوردنی و آشامیدنی باید از بین کارکنان یک نفر ناظر انتخاب شده و به رفتار مشتریان نظارت کند که اصول بهداشتی را رعایت کنند.

این متخصص کنترل و بهداشت مواد غذایی قرارگیری مواد غذایی خام و پخته در کنار هم و روی یک میز را نادرست دانست و عنوان کرد:غذاهای خام و پخته باید روی ۲ میز جداگانه باشد، زیرا طی فرآیند پخت بار میکروبی مواد غذایی به شدت کاهش پیدا می کند. نباید مواد تازه به غذاهای کهنه و دست خورده اضافه شود. همچنین فردی که مسئول آماده سازی مواد غذایی پخته است نباید همزمان به تهیه غذاهای خام نیز مشغول باشد، بلکه باید فرد دیگری این کار را انجام دهد.

او افزود: در مورد مواد غذایی که به صورت گرم سرو می شوند باید به این نکته توجه داشت که دمای آن ها هنگام مصرف باید بالای ۶۰ درجه سانتی گراد باشد، زیرا اگر دمای این مواد پایین تر از ۶۰ درجه سانتی گراد باشد احتمال بروز مسمومیت در افراد را افزایش می دهد، بنابراین باید مواد غذایی داخل گرمکن یا درون ظرف محتوی آب جوش نگه داری شوند.

وی تاکید کرد: مواد غذایی که به صورت سلف سرویس به فروش می رسد نیز باید در ظروف درب دار نگه داری شوند تا گرد و غبار و حشرات به درون آن ها نفوذ نکند.

این متخصص کنترل و بهداشت مواد غذایی تصریح کرد: مغازه دارانی که محصولات خود را به صورت سلف سرویس ارائه می دهند نباید به خاطر اینکه فعالیت آن ها جنبه سودآوری و صرفه اقتصادی داشته باشد، قیمت فرآورده غذایی را افزایش یا کیفیت ماده غذایی را کاهش دهند.

او گفت: در فروشگاه هایی که مواد غذایی به صورت سلف سرویس عرضه می شود اغلب افراد تمایل دارند که بیش از حد نیاز غذا میل کنند که این امر می تواند زمینه را برای بروز چاقی فراهم کند.

وی در خصوص آسیب هایی که مواد غذایی سلف سرویس آلوده به سلامتی افراد وارد می کند، تصریح کرد: مسمومیت های غذایی شایع ترین مشکلی است که با مصرف این فرآورده ها برای اشخاص ایجاد می شود. اگر دمای مواد غذایی پخته که اسپور (میکرو ارگانیسم هاگ دار) مانند "کلستریدیوم بوتولینوم" یا "باسیلوس سرئوس" دارند به زیر ۶۰ درجه سانتی گراد کاهش پیدا کند این اسپور ها به فرم رویان تبدیل شده و تکثیر یافته و تولید سم می کنند.

این متخصص کنترل و بهداشت مواد غذایی عنوان کرد: هاگ نسبت به حرارت مقاوم بوده بنابراین هاگ ها طی فرآیند پخت از بین نرفته و اگر دمای ماده غذایی به زیر ۶۰ درجه سانتی گراد برسد، آن ها جوانه زده و تکثیر پیدا می کنند.

 

**کبد چرب ارمغانی تلخ از مصرف بی رویه فست فود ها

فوق تخصص گوارش و کبد در خصوص عوارض ناشی از استفاده مداوم و بیش از حد فست فود ها بیان کرد: ریفلاکس و کبد چرب از پیامدهای حاصل از مصرف بی رویه فست فود ها محسوب می شوند. ریفلاکس علاوه بر اینکه سبب کاهش کیفیت زندگی فرد می شود می تواند در طولانی مدت سبب التهاب شدید انتهای مری و در نهایت سرطان مری شود.

وی اظهار کرد: کبد چرب فرد را مستعد ابتلا به هپاتیت ناشی از چربی می کند که این هپاتیت پس از گذشت حدود ۱۰ سال و در پنج تا ۱۰ درصد از موارد می تواند منجر به نارسایی کبدی مانند سیروز کبدی شود.

این فوق تخصص گوارش و کبد عنوان کرد: مواد غذایی سلف سرویس آلوده فرد را مستعد ابتلا به بیماری هایی همچون اسهال عفونی می کند. به طور مثال مواد غذایی همچون سالاد الویه در صورتی که به درستی تهیه و نگهداری نشوند می تواند زمینه رشد میکروبی به نام استافیلوکوک را به خصوص در فصل تابستان فراهم کرده بنابراین این میکروب منجر به بروز اسهال حاد عفونی همراه با تب و استفراغ در فرد می شود.

او افزود: اگر در پخت یا نگهداری برنج اصول بهداشتی رعایت نشود باکتری به نام "باسیلوس سرئوس" در آن رشد کرده که این باکتری سبب ایجاد اسهال عفونی حاد در اشخاص شده همچنین در صورتی که همبرگر به خوبی پخته نشده باشد باکتری به نام ایکلای هموراژیک در آن رشد کرده و در نتیجه شخص به اسهال خونی حاد دچار می شود.

وی تاکید کرد: هپاتیت های A و E از طریق دستگاه گوارش و هپاتیت های B و D از راه خون منتقل می شوند که هپاتیت برق آسای E در زنان باردار بیشتر مشاهده می شود و در ۲۰ درصد از موارد می تواند مرگ این گروه از افراد را به همراه داشته باشد بنابراین زنان باردار باید از رفتن به مناطقی که شیوع این عارضه در آن ها زیاد است، خودداری کنند.

این فوق تخصص گوارش و کبد با بیان اینکه هپاتیت A از طریق آب و غذای آلوده یا ماهیان رودخانه ای که به خوبی پخت نشده باشند، انتقال پیدا می کند. شیوع هپاتیت ویروسی A طی سال های اخیر در ایران کاهش پیدا کرده است.

او یادآور شد: مصرف بیش از حد و مداوم مواد غذایی سوخاری مانند مرغ سوخاری در بروز بیماری کبد چرب نقش چشمگیری دارد. از سوی دیگر با استفاده بی رویه از این غذا ها و با گذشت زمان انباشت چربی در بدن اتفاق می افتد. طبق مطالعات صورت گرفته چاقی و انباشت چربی می تواند موجب افزایش مرگ و میر ناشی از سرطان های مختلف همچون کلیه، کلون و کبد شود.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.