نگاه دیگران-بخش صدوچهاردهم
استاد بازیها: هنری کیسینجر و هنر دیپلماسی خاورمیانهای
او بهعنوان مفسر روشهای جهان عرب و میانجی بین رهبران رادیکالتر آن و ایالاتمتحده عمل میکرد. او سهم زیادی در اعتدال عربی داشت و میخواست به هدایت جهان عرب بهسوی صلح با اسرائیل کمک کند. محرک و انگیزه او این حقیقت بود که بر بزرگترین جامعه یهودی که هنوز در جهان عرب ساکن هستند، حکومت میکرد. بسیاری از اعضای فقیرتر این جامعه در دو دهه پس از تاسیس دولت یهود به اسرائیل مهاجرت کرده بودند، اما حتی از آنجا هم وفاداری خود را به پادشاه حفظ کرده بودند. من این فرصت را داشتم که دو دهه پس از گذاشتن اولین قدمهای کیسینجر بر خاک مراکش، با حسن دوم مذاکره کنم تا او را متقاعد کنم که همهپرسی سازمان ملل را کنار بگذارد و به صحرای غربی خودمختاری کامل بدهد. سه دیدار ما در کاخ فوقالعاده زیبای او در مراکش، با گچبری ظریف و کندهکاریشده روی چوب و کاشیهای زلیجی مراکشی برگزار شد.
پس از آخرین جلسه ما با وزرای کابینه، پسران و دستیارانش که در آن شاه آنها را از اتخاذ رویکرد ایالاتمتحده آگاه کرد، ملک حسن من را بهتنهایی به دیدار خصوصی خود دعوت کرد. او که از تلاش خسته شده بود و بار تصمیم خود را سنگین کرده بود، سعی کرد اطمینان حاصل کند که ایالاتمتحده به او خیانت نخواهد کرد. برای حاکمان عرب، اعتماد شخصی بسیار مهمتر از هر کلمهای روی کاغذ است و او میخواست به من بگوید که روی اعتماد به من حساب کرده است. او ادامه داد تا داستان دردناک بزرگ شدنش را برایم تعریف کند. او در بدو تولد از مادرش جداشده بود؛ این اقدامی ظالمانه از سوی پدر سلطهگرش، محمد پنجم بود که رهبری مبارزات مراکش برای استقلال از فرانسه را بر عهده داشت.
یک پرستار یهودی مراکشی جایگزین مادر حسن دوم بهعنوان پرستار و سپس سرپرست و قیم او شده بود که منبع اصلی عشق و راحتی او را در حین بزرگ شدنش فراهم میکرد. او که از شیر مادری یهودی تغذیه میکرد، از من میخواست بدانم که همیشه جایگاه ویژهای در قلبش برای مردم یهود قائل است. اگر کیسینجر میدانست که ملک حسن او را از منظر مشابهی مینگرد، تا حدی به او اطمینان میداد؛ چراکه او [کیسینجر] با نگرانی فکر میکرد که چگونه یک وزیر خارجه یهودی مورد استقبال رهبران عرب قرار میگیرد. هدف او از توقف در مراکش جلب حمایت و راهنمایی ملک حسن قبل از دیدار با سادات و ملک فیصل [پادشاه عربستان] بود.