کنگره سالانه حزب کارگر بریتانیا زیر سایه برگزیت برگزار شد

دوراهی رفراندوم دوم و انتخابات زودرس

دنیای اقتصاد : جلسه سالانه حزب کارگر بریتانیا از روز یکشنبه آغاز و یک سوال مهم در جلسه لیورپول مطرح شد: آیا بریتانیایی‌ها باید مجددا خروج این کشور از اتحادیه اروپا را به بوته «رای» بسپارند یانه؟ به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، از زمانی که در سال ۲۰۱۶ مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا رای دادند، موردی که به برگزیت معروف است، حزب کارگر گفته بود که به رای مردم احترام خواهد گذاشت. اما با شروع مذاکرات دولت بریتانیا با اتحادیه اروپا و عدم توافق در مورد شروط خروج که احتمالا خسارات مالی و اقتصادی به بار خواهد آورد، برخی از رهبران تجاری و رهبران حزب کارگر به این صرافت افتاده‌اند تا بحث رفراندوم دوم را گرم کنند.

این درحالی است که تاکنون جرمی کوربین، دبیرکل حزب کارگر بریتانیا نسبت به این موضوع بی‌تفاوت بوده است. اما وی نیز تحت فشار طرفداران برگزاری رفراندوم دوم قرار گرفته است و به‌نظر می‌رسد که تا حدودی هم این فشارها جواب داده است. در مصاحبه‌ای که روز یکشنبه از وی منتشر شد، کوربین به روزنامه میرور گفته است که وی شخصا درخواست رفراندوم دوم را نخواهد داشت اما اگر حزب درخواست برگزاری رفراندوم دوم داشته باشد، تابع نظرات جمع و حزب خود خواهد بود. به گفته او بسیاری از مردم خروج از اتحادیه اروپا را یک ورشکستگی کامل می‌بینند و به همین منظور می‌گویند که باید رفراندوم دوم برگزار شود. او همچنین در این مصاحبه تصریح کرد که اگر توافق احتمالی برگزیت در پارلمان رای نیاورد، حزب کارگر رای عدم اعتماد نخست‌وزیر را در دستور کار قرار می‌دهد و ممکن است انتخابات زودرس پیش‌رو باشد. در این شرایط دومینیک راب، وزیر برگزیت، احتمال برگزاری انتخابات پیش از موعد در پاییز سال‌جاری را رد کرده است.  بحث رفراندوم دوم در شرایطی مطرح می‌شود که تنها ۶ ماه به مهلت زمانی اتحادیه اروپا باقی مانده است. بنا به گفته نیویورک‌تایمز تاکنون بیش از ۱۴۰ کنفرانس درخصوص ماندن یا نماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا برگزار شده اما مهم‌ترین آن مربوط به کنفرانس سالانه حزب کارگر بوده است. در این جلسه مشخصا اعضای حزب قصد داشتند تا کوربین را برای برگزاری یک رفراندوم دوم مجاب کنند و به شدت بر روی این موضوع مانور دادند.  پال وب، پروفسور علوم سیاسی از دانشگاه ساسکس انگلستان می‌گوید: از نظر قانونی برای برگزاری رفراندوم دوم باید شما رای اکثریت را در داخل پارلمان داشته باشید و رای حزب مخالف در این زمینه بسیار اهمیت پیدا می‌کند. کوربین اما با وجود مشکلات اقتصادی پدید آمده ترجیح می‌دهد که به‌جای برگزاری رفراندوم بزرگ، یک انتخابات عمومی زودهنگام برگزار شود. زیرا این مشکلات به‌قدری دامن توری‌ها (محافظه‌کاران) را گرفته است که دبیرکل حزب کارگر به این نتیجه رسیده است که می‌تواند در یک انتخابات عمومی پیروز شود و اکثریت پارلمان را به‌دست آورد. همزمان با عدم توافق ترزا می با رقبای اروپایی‌اش در جلسه سالزبورگ، حزب توری‌ها به شدت تحت فشار افکار عمومی قرار گرفته است.

ترزا می پس از جلسه پایان جلسه آن را یک «تنگنای جدید» خواند، چرا که هیچ‌کدام از پیشنهادهای نخست‌وزیر بریتانیا از سوی رهبران کشورهای اتحادیه اروپا مورد قبول قرار نگرفت. این اخبار موجب افت پوند انگلیس نیز شده است و تنش‌های سیاسی این سوال را به‌وجود آورده است که آیا «می» می‌تواند که از هرج‌ومرج به‌وجود آمده خلاص شود یا نه. برخی می‌گویند به‌رغم اینکه هنوز تبعات خروج مشخص نشده، اقتصاد انگلستان با زلزله روبه‌رو شده است اگر این خروج موفقیت‌آمیز نباشد و دولت بریتانیا نتواند یک قرارداد اقتصادی ببندد، آنگاه ممکن است به‌شدت به اقتصاد لطمه وارد شود.

پروفسور وب، استاد علوم سیاسی اما بر این باور است که در بین حزب کارگر، کوربین به شدت مخالف برگزاری رفراندوم دوم است.

در کنفرانس سال گذشته، جنبشی به نام «مومنتوم» شکل گرفت که در پی آن در درون حزب کارگر از رهبری و برنامه کاری جرمی کوربین به شدت حمایت و بحث در مورد برگزیت را در داخل حزب خفه کرد. اما امسال اعضای حزب خواستار صحبت در مورد برگزیت شده بودند. در این راستا یک مطالعه نشان می‌دهد که ۷۸ درصد از اعضای حزب کارگر در انگلیس خواستار برگزاری رفراندوم دوم هستند. سخنگوی جنبش مومنتوم می‌گوید: سال گذشته به این دلیل این جنبش سکوت کرد، زیرا که نمی‌خواست به ساختار رهبری حزب آسیب وارد کند اما امسال استدلال کرده‌اند که نمی‌توانند از کنار این موضوع به سادگی عبور کنند.

علاوه بر این، شرایط اضطراری نیز بر اقتصاد بریتانیا حاکم خواهد شد و برخی کشورهای بزرگ که با لندن تجارت دارند نسبت به پیامدهای خروج بدون توافق به بریتانیا هشدار داده‌اند. کنگره اتحادیه تجارت طی یک بیانیه اعلام کرد با توجه به خطر واقعی فروپاشی مذاکرات، لطمات فراوانی به مشاغل در داخل بریتانیا وارد می‌شود. در این بیانیه آمده است که این اتحادیه از خروج بدون توافق حمایت نمی‌کند و خواستار رای مردم در باب مذاکرات شده است.

با این حال هدف اصلی کوربین برگزاری رفراندوم نیست و وی به‌دنبال یک انتخابات عمومی است. او در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی گفت که سابقه طولانی درخصوص مبارزه با اتحادیه اروپا دارد. او در سال ۱۹۸۳ برای اولین بار به پارلمان راه یافت و قول داد که بریتانیا را از آنچه اتحاد اقتصاد اروپایی خوانده می‌شد، خارج کند.

در دهه‌های بعد نیز او بلوک اروپایی را به‌عنوان بزرگ‌ترین باشگاه بانکداران تلقی کرده و بر این باور است که این اتحادیه قصدش تضعیف دولت‌ها و تقویت شرکت‌های خصوصی بوده و این شرکت‌ها را به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع برای طرح‌های چپ‌گرایانه‌اش خوانده است. البته پیش از برگزاری رفراندوم در سال ۲۰۱۶، کوربین به‌طور رسمی از طرفداران باقی ماندن در اتحادیه اروپا حمایت کرد اما او ضمن حفظ مواضع انتقادی‌اش، کمترین کمک را به این کمپین کرد. او همچنین از نظر سیاسی نتیجه رفراندوم را پذیرفت اما حزب او خواستار خروج به شکل نرم از اتحادیه اروپا شد. آنها راه‌حل خود را «برگزیت نرم» خواندند و به موجب برگزیت نرم ارتباطات اقتصادی با اتحادیه اروپا به جهت حفظ مشاغل در بریتانیا لازم و ضروری است.  با این تفاسیر اختلاف درخصوص برگزیت در هر دو حزب محافظه‌کار و چپ این کشور وجود دارد اما شکاف اختلافات در میان چپ‌ها کمی متفاوت‌تر از توری‌ها است.

برخی از چپ‌ها از عنوان «Lexit» استفاده می‌کنند که تاکید بر مالکیت عمومی و استراتژی جدید اقتصادی دارد. با این حال بیانیه ضدیهودی حزب کارگر ممکن است جایگاه آنها را در انتخابات عمومی متزلزل کند. کوربین سال گذشته چنین اختلافاتی را به‌ویژه درخصوص برگزیت، تامین اجتماعی و آموزش و پرورش در درون حزب خود تجربه کرده بود. آنها با برنامه‌ای خواستار معکوس کردن سیاست‌های ریاضت اقتصادی بودند. وب می‌گوید: تغییر قابل ملاحظه‌ای درباره برگزیت در درون حزب کارگر دیده می‌شود و خیلی از آنهایی که سال گذشته از کوربین حمایت کردند، هم‌اینک به جبهه مخالف رفته‌اند. به اعتقاد وب، فشارها علیه کوربین در درون حزب درحال افزایش است.