روابط بریتانیا و روسیه به دوران جنگ سرد بازگشت
اخراج دیپلماتهای روسی از لندن
به گزارش خبرگزاری آلمان، این اولین گام تنبیهی دولت بریتانیا برای اعمال فشار بر مسکو در مورد مسموم شدن سرگئی اسکریپتال، جاسوس روس است. دومین گام تنبیهی هم درخواست انگلیس از شورای امنیت برای برگزاری نشستی در مورد این موضوع است. وزارت خارجه انگلیس اعلام کرده که هدف از این نشست ارائه یافتههای کمیته تحقیقات به اعضای شورای امنیت درباره سوءقصد به جان جاسوس روس است.
رهبران اتحادیه اروپا نیز قرار است در نشست شورای اروپا درباره این مناقشه بحث و بررسی کنند. نخستوزیر بریتانیا در سخنانی در پارلمان این کشور اعلام کرد که دخالت مسکو «بسیار محتمل» است. اعلام این دو گام تنبیهی علیه روسیه در حالی است که جسد یک مرد روس که با یکی از منتقدان اصلی ولادیمیر پوتین همکاری داشته، در خانهاش در لندن پیدا شد. به گزارش ایندیپندنت، پلیس در این خصوص اظهار کرد، مرگ نیکولای گلوشکف، معاون سابق مدیرکل آئروفلوت، بزرگترین شرکت هواپیمایی روسیه، بهعنوان یک پرونده «ناشناخته» تحت بررسی است و خانوادهاش نیز از مرگ او مطلع شدند. گلوشکف ۶۸ ساله از دوستان نزدیک بوریس برزفسکی، اولیگارشی تبعید شده روس بود که او نیز یکی از دوستان الکساندر لیویننکو، جاسوس به قتل رسیده بود. جسد برزفسکی در سال ۲۰۱۳ در حالی پیدا شد که در حمام خانهاش حلقآویز شده بود اما طی کالبد شکافی جسد او، مدرکی از خشونت در مرگش پیدا نشد. پرونده مرگ برزفسکی یکی از ۱۴ پروندهای است که در پی حمله عامل اعصاب علیه سرگئی اسکریپتال و دخترش، از جانب پلیس و سازمان اطلاعات داخلی انگلیس دوباره بررسی میشود. گلوشکف به دلیل پولشویی و کلاهبرداری، پنج سال در روسیه زندانی بود و پس از آن در سال ۲۰۰۶ از این کشور فرار کرد.
جنگ لفظی روسیه و انگلیس پس از آن شدت گرفت که لندن به روسیه تا نیمه شب روز سه شنبه (اوایل دیروز) زمان داد تا این مساله را شرح دهد که چگونه یک ماده شیمیایی دوران شوروی علیه یک جاسوس سابق و دخترش به کار رفته است. به گزارش رویترز، اداره تنظیم مقررات رسانههای انگلیس اعلام کرد که راشاتودی مجوز فعالیتش در انگلیس را از دست میدهد اگر دولت ترزا می، نخستوزیر متوجه شود مسکو در این حمله دست داشته است. راشاتودی نیز از قول ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، گزارش داد: «اگر از فعالیت راشاتودی در انگلیس جلوگیری به عمل آید، روسیه نیز مقابله به مثل میکند و هیچ رسانه انگلیسی در روسیه دیگر حق فعالیت ندارد.» زاخارووا همچنین به دولت انگلیس هشدار داد که «هیچ کس نباید یک قدرت اتمی را تهدید کند.» وی همچنین گفت: «هیچکس نباید در پارلمان هیچ کشوری وارد شود و بگوید من ۲۴ ساعت به روسیه زمان دادهام. تلاش نکنید ما را بترسانید.»
رویترز در گزارشی که روز ۶ مارس منتشر کرد مساله جاسوسی روسها را از زاویه دیگری بررسی کرده است. در این گزارش آمده است: طی دوران جنگ سرد، «گئورگی مارکوف»، مخالف بلغاری، با یک چتر سمی کشته شد. مارکوف که نویسنده، روزنامهنگار و مخالف رهبری کمونیست وقت بلغارستان بود در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۸ کشته شد پس از آنکه یک گلوله آلوده به سم رایسین روی پل واترلو به پای او اصابت کرد [رایسین مادهای بسیار سمی است که حتی مقدار اندکی از آن به اندازه چند دانه نمک خوراکی میتواند انسان بالغ را از پای در آورد. این سم بسیار خطرناک از گیاه کرچک تهیه میشود. این ماده به شکل گرد سفید رنگ بوده و در صورتی که به غبار تبدیل شود و وارد آب یا غذا گردد، غیرقابل تشخیص است. اثر سمی رایسین هزار برابر بیشتر از سیانور است، همچنین این سم از طریق استشمام، خوردن و تزریق عمل میکند. از علائم مسمومیت به سم رایسین میتوان به این موارد اشاره کرد: تنگی نفس، تب، سرفه و حالت تهوع]. بر اساس گزارشهای به دست آمده از این حادثه، مارکوف که در سال ۱۹۶۹ به غرب پناهنده شد در انتطار اتوبوس بود که احساس کرد چیزی تیز به پایش اصابت کرده است. یک غریبه که پشت سرش بود چتر را ناگهان بست و قبل از فرار کردن گفت «متاسفم.» او اندکی بعد به خاطر همین سم در گذشت سمی که هیچ پادزهری برایش وجود نداشت. مخالفان «کا.گ.ب» را متهم به این قتل و قتلهای مشابه کردند.
«الکساندر لتوینینکو»، ۴۳ ساله، هم پس از نوشیدن چای سبز که آلوده به پلوتونیوم ۲۱۰ بود، کشته شد. یکی از نهادهای تحقیقاتی دولت بریتانیا در سال ۲۰۱۶ به این نتیجه رسید که پوتین احتمالا قتل او را تایید کرد. با این حال، کرملین هر گونه مداخله را رد کرد. یک تحقیق از سوی یک قاضی ارشد بریتانیایی دریافت که «آندره لوگووی» (محافظ این جاسوس سابق) و یک روس دیگر به نام «دمیتری کوتون» این قتل را در قالب عملیاتی انجام دادند که احتمالا از سوی «FSB» (سرویس امنیتی فدرال) هدایت شده بود. لتوینینکو که از مخالفان پوتین بود ۶ سال قبل تر (تا زمان مرگش) در بریتانیا زندگی میکرد. در واقع، از روسیه فرار کرده بود. «الکساندر پرپیلیچنی»، ۴۴ ساله، هم نزدیک خانه مجللش در خارج از لندن هنگامی که در نوامبر ۲۰۱۲ در حال نرمش و دویدن بود، کشته شد. او نیز در سال ۲۰۰۹ به لندن پناه برده بود زیرا به تحقیقات دولت سوئیس در مورد برنامههای پولشویی روسیه کمک کرده بود. مرگ ناگهانیاش این احتمال را مطرح کرد که شاید او نیز کشته شده است.
پلیس انگلیس حکم داد که او ممکن است با سمی نادر کشته شده باشد. برخی تحقیقات نشان داد که او با سمی نادر از گیاه یاسمن زرد (gelsemium) که در شکمش یافت شده بود، کشته شد. پرپیلیچنی یک کاسه بزرگ از سوپ روسی به نام «سورل» را خورد که میان روسها غذایی محبوب است. باز هم کرملین نقش داشتن در این قضیه را منکر شد. «ویکتور یوشچنکو»، رهبر اپوزیسیون اوکراین نیز در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۰۴ مسموم شد زیرا در جبهه غرب قرار گرفته بود و درست در مقابل ویکتور یانوکوویچ فعلی حامی روس ایستاده بود.
او در سال ۲۰۰۴ با دیوکسین مسموم شد. این قویترین سمی است که تا سال ۲۰۰۴ در بدن یک انسان دیده میشد[دیوکسینها از سمیترین موادی هستند که علم موفق به شناسایی آنها شده است. اثری که دیوکسین روی سلامت عموم دارد شاید قابل مقایسه با DDT در دهه ۶۰ باشد]. یوشچنکو در نظرسنجیها برنده بود. نتیجه «انقلاب نارنجی» و تظاهرات خیابانی بود که در نهایت موجب روی کار آمدن نامزد طرفدار روسیه شد. او میگفت درحالیکه مشغول خوردن شام خارج از کییف با مقامهای سرویس امنیتی اوکراین بودیم، مسموم شده است. روسیه باز مداخله را تکذیب کرد.
«ولادیمیر کارا مورزا»، فعال مخالف روسی هم میگوید که اعتقاد دارد تلاشهایی برای مسموم کردن او در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ صورت گرفته است. به گفته یک آزمایشگاه در آلمان، سطوحی از جیوه، مس، منگنز و روی در او یافت شد. مسکو باز هم هرگونه دخالتی را انکار کرد. گزارش رویترز حاکی است که دشمنان کرملین با انواع مختلفی از سمها از میان میروند. در واقع، مخالفان پوتین قربانی سمهایی هستند که سرویس امنیتی این کشور آنها را به شکلهای مختلف وارد بدن مخالفان میکند. «پولینا ایوانووا»، گزارشگر رویترز هم در گزارش ۱۴ مارس ۲۰۱۸ خود مینویسد: یکی از اقدامات تنبیهی دولت بریتانیا میتواند این باشد که مانع دسترسی اولیگارشهای روس به خانههای مجلل در این کشور شود؛ زیرا لندن جایی است که میتوانند ثروتهای خود را به آنجا بیاورند، دست به معامله بزنند و خانواده خود را سکنای دهند. برخی نخبگان و اشرافهای روس لندن را به تاسی از شهرهای روسیه «لنینگراد» مینامند. «ولادیمیر آشورکوف»، بیزینسمن و منتقد کرملین که در لندن ساکن است، میگوید: بر اساس فهرست اولیگارشهایی که خزانه داری آمریکا اعلام کرد ۱۰تا۱۵ درصد از ۹۶ تاجر نامبرده در این فهرست در لندن سکونت دارند. او میگوید: «بسیار محتمل است که بریتانیا اقداماتی اتخاذ کند که بتواند بر این افراد تاثیر بگذارد.» این مقام روسی میافزاید: «میدانیم که لندن بهشت بزرگی برای پولهایی است که از روسیه میآید... بریتانیا از ظرفیت تحقیق در مورد این پول و فعالیت برخی افراد خاص برخوردار است.»
ارسال نظر