بنابر آمار اعلامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، در مجموع ۷۸ هزار و ۳۳۴ دستگاه انواع خودروهای تجاری سبک و سنگین در کشور طی ۱۰ ماه امسال به تولید رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تنها یک درصد افزایش را نشان می‌دهد. در این آمار، وانت‌ها بیشترین سهم را با تیراژی ۶۲هزار و ۲۰۶ دستگاهی به خود اختصاص داده‌اند و مینی‌بوس‌ها و میدل‌باس‌ها هم تیراژی ۹۴۰ دستگاهی داشته‌اند.نکته ناامیدکننده این آمار اما سهم اندک خودروهای سنگین شامل کامیون و اتوبوس است که نشان می‌دهد با وجود تعدد شرکت‌ها و ظرفیت اسمی بالا، تولید خودروهای موردنظر از شرایط مناسبی برخوردار نیست.

طبق آمار، در مجموع تنها ۱۳ هزار و ۷۲ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده تا پایان دی‌ماه در کشور به تولید رسیده که البته در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از افزایش ۲۲ درصدی حکایت دارد. همچنین تولید اتوبوس نیز با توجه به رشد حدودا ۷۹ درصدی، به یک هزار و ۴۴۰ دستگاه تا پایان دی‌ماه رسیده است. هرچند این افزایش تولید در حوزه خودروهای سنگین تجاری و عمومی، به نوبه خود نکته مثبتی به‌شمار می‌رود، اما نکته منفی اینجاست که تولیدکنندگان خودروهای موردنظر، زیر ظرفیت اسمی خود مشغول به تولید هستند. در این بین، با دو غول نیمه‌دولتی یعنی ایران‌خودرودیزل و سایپادیزل مواجهیم که با تیراژی بسیار کمتر از ظرفیت اسمی خود به تولید مشغول هستند. بنابر آمار اعلامی، ایران‌خودرودیزل (زیرمجموعه تجاری‌ساز ایران خودرو) در ۱۰ ماه امسال کمتر از ۷۰۰ دستگاه محصول سنگین و نیمه سنگین (شامل کامیون، اتوبوس و مینی‌بوس) به تولید رسانده که این آمار در مقایسه با تیراژ سال گذشته افتی فاحش را نشان می‌دهد. در حالت تفکیکی، ایران خودرودیزل تنها ۴۶۱‌دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده را تا پایان دی‌ماه امسال به تولید رسانده که نشان از افت بیش از ۷۲ درصدی آن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارد. این شرکت اما در بازه زمانی موردنظر ۱۷۸ دستگاه اتوبوس و مینی‌بوس به تولید رسانده که این تیراژ سبب افزایش ۱۳۷ درصدی محصولات موردنظر شده است. ایران خودرو دیزل اما به تولید وانت و ون نیز مشغول است. بر این اساس، ۹ هزار و ۶۱۱ دستگاه وانت در این شرکت طی ۱۰ ماه امسال به تولید رسیده که از کاهش ۳۷ درصدی آن حکایت دارد. این در شرایطی است که تولید ون در این شرکت از ۴۸ دستگاه طی ۱۰ ماه سال گذشته به ۲۸۸ دستگاه تا پایان دی‌ماه امسال رسیده است.

دیگر واحد تجاری‌ساز نیمه دولتی کشور یعنی سایپادیزل نیز که زیرمجموعه گروه خودروسازی سایپا به‌شمار می‌رود، در ۱۰ ماه امسال ۴۳ هزار و ۸۱۹ دستگاه خودرو تجاری سبک و سنگین به تولید رسانده است. در این بین، تولید وانت سایپادیزل با کاهشی جزئی به ۴۰ هزار و ۳۵۲ دستگاه رسیده، اما تیراژ گروه کامیون این شرکت رشدی قابل توجه را به خود می‌بیند. در مجموع سه هزار و ۴۶۷ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده طی ۱۰ ماه امسال در سایپادیزل به تولید رسیده که از رشد ۱۰۷‌درصدی آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت می‌کند. اما سری هم به تجاری‌سازان بخش خصوصی کشور بزنیم تا مشخص شود آنها چه افت‌و‌خیزی را در تولید طی ۱۰ ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند. در این بین، گروه بهمن دارای بیشترین تیراژ است، به نحوی که توانسته در ۱۰ ماه امسال، ۱۲ هزار و ۲۴۳ دستگاه وانت، ۳۷۹ دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس و ۹ هزار و ۴۰۶ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده به تولید برساند. دیگر تجاری‌ساز بخش خصوصی یعنی عقاب‌افشان نیز که به تولید مینی‌بوس و اتوبوس مشغول است، در ۱۰ ماه امسال ۸۰ دستگاه مینی‌بوس را تولید کرده و از آن سو توانسته تیراژ اتوبوس خود را به یک هزار و ۱۷۷ دستگاه برساند. همچنین ماموت نیز ۲ هزار و ۵۲۰ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده تا پایان ۱۰ ماه امسال به تولید رسانده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۳۱۲ درصد رشد داشته است. دیگر تجاری‌سازان بخش خصوصی کشور، تیراژ چندان بالایی در ۱۰ ماه امسال نداشته‌اند و حتی برخی از آنها از جمله ارس خودرودیزل و رخش خودرودیزل، حتی یک دستگاه محصول نیز طی بازه زمانی موردنظر به تولید نرسانده‌اند.