غوغای قیمت‌گذاری خودرو

 با این حال اعلام قیمت تنها چهار خودرو با ابهامات زیادی همراه بود؛ چراکه تصور می‌شد همچون رویه پیشین، قیمت تمامی خودروها ازسوی سازمان حمایت یا ستاد تنظیم بازار به خودروسازان ابلاغ شود. اما قیمت‌های جدید در نگاه اول، به‌نوعی آزاد‌سازی قیمت خودرو را تداعی می‌کرد؛ چراکه محصولات مذکور با فرمول پنج درصد کمتر از حاشیه بازار تعیین شده بود. به این ترتیب در شرایطی که مسوولان صنعتی کشور تعیین قیمت با حاشیه کمتر از پنج درصد را تکذیب می‌کردند، چهار محصول ایران‌خودرو دقیقا مطابق همین فرمول پیش رفته بود. اما طبق بخشنامه ایران‌خودرو،چهار محصول وانت آریسان، تندر پیکاپ، دانگ‌فنگ کراس صندوقدار و پژوپارس اتومات رسما در حاشیه بازار قیمت‌گذاری شده بودند. در این بین، قیمت پژوپارس اتومات حدود ۴۰ میلیون تومان افزایش یافت و به ۸۳ میلیون تومان در کارخانه رسیده بود. این محصول هم‌اکنون در بازار ۸۸ میلیون تومان به فروش می‌رسد. با توجه به قیمت پژوپارس اتومات در بازار (۸۸ میلیون تومان) و قیمت اعلامی ازسوی ایران‌خودرو (۸۳ میلیون تومان)، مشخص است ایران‌خودرویی‌ها قیمت این محصول را طبق فرمول پنج درصد زیر بازار، محاسبه کرده‌اند. پیش‌تر نیز خبری مبنی‌بر افزایش قیمت رسمی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ به ۵۷ میلیون تومان منتشر شد و اتفاقا قیمت جدید این محصول نیز دقیقا با فرمول حاشیه بازار همخوانی داشت. ایران‌خودرویی‌ها تا به امروز قیمت ۵۷ میلیونی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ را نه تایید کرده‌اند و نه تکذیب. در مورد دو محصول دیگر ایران‌خودرو یعنی وانت تندر و وانت آریسان نیز فرمول حاشیه بازار کاملا صدق می‌کند. به‌عبارت بهتر، قیمت جدید این محصولات نشان می‌دهد ایران‌خودرو آنها را پنج درصد زیر نرخ بازار تعیین کرده است. اما نکته‌ای که در انتخاب چهار محصول ایران‌خودرو جلب نظر می‌کرد این بود که دو خودرو از مجموع محصولات انتخابی، قیمتی زیر ۴۵ میلیون تومان داشتند. همچنین در بخشنامه‌ای که ایران‌خودرو ضمن اعلام قیمت‌های خود بر آن تاکید داشت این بود که محصولات عرضه شده در این طرح، تعهد معوق یا تامین نشده ندارند. در واقع، چهار محصول موردنظر قرار بود با قیمت قطعی و به‌صورت فروش فوری عرضه و ۱۵ روزه نیز تحویل داده شوند.در هر صورت آنچه در قیمت‌های ابلاغی توسط ایران‌خودرو خودنمایی می‌کرد این بود که این شرکت در قیمت‌گذاری خود هم محصولات زیر ۴۵ میلیون تومان و هم بالای ۴۵ میلیون تومان را مدنظر داشته و به قیمت‌گذاری پرداخته است. به این ترتیب اگرچه شنبه گذشته برخلاف دیگر پیش‌فروش‌ها، ایران‌خودرو در مورد روند ثبت‌نام مشتریان گزارشی ارائه نکرد اما به گفته برخی از مسوولان این شرکت، ثبت‌نام اخیر به‌رغم افزایش قیمت با استقبال مشتریان همراه بوده است. با این حال این روند مانع از انتقاد به ایران‌خودرو برای تعیین قیمت‌های جدید نشد. در این بین مسوولان صنعتی از جمله رضا رحمانی وزیر صمت، قیمت‌گذاری ایران‌خودرو را غیرقانونی نخواندند حال آنکه آن را به‌طور کامل هم تایید نکردند. آنچه در توجیه عملکرد ایران‌خودرو، چه ازسوی این شرکت و چه ازسوی وزیر صنعت، معدن و تجارت عنوان شد این بود که اختیار قیمت‌گذاری خودروهای بالای ۴۵ میلیون تومان با خودروساز است و این شرکت فعالیت غیرقانونی نداشته است. این اظهارات در شرایطی است که دو خودروی وانت آریسان و تندر قیمتی زیر ۴۵ میلیون تومان دارند. اینکه خودروسازی بعد از این همه بلاتکلیفی در زنجیره خودروسازی کشور و بازار اقدام به اعلام قیمت‌های جدید کرده، خود موضوعی قابل‌توجه است اما اینکه مسوولان صنعتی کشور که خود مجوز افزایش قیمت داده‌اند، از اعلام آن پرهیز می‌کنند، نشان از عدم هماهنگی میان ارکان صنعتی کشور و نگاه پوپولیستی به قیمت خودرو دارد. در هر صورت هرچه هست، با توجه به ابلاغ بخشنامه ایران‌خودرو به نمایندگی‌ها، به‌نظر می‌رسد طی روزهای آتی، قیمت سایر خودروهای داخلی نیز براساس حاشیه بازار اعلام شود. باید منتظر ماند و دید پس از ابلاغ تمام قیمت‌ها، خودروسازان چه شرایطی را برای محصولات ثبت‌نامی خود در گذشته، در نظر خواهند گرفت و واکنش مشتریان چه خواهد بود. به‌نظر می‌رسد وزارت صنعت، معدن و تجارت ترتیبی اتخاذ کرده تا قیمت جدید خودروها به‌صورت قطره‌چکانی ابلاغ شود نه یکباره و ناگهانی. به‌عبارت بهتر، ظاهرا وزارت صنعت و خودروسازان، سیاست محصول به محصول را برای لحاظ کردن قیمت‌های جدید در نظر گرفته‌اند تا از اثرات روانی آن بکاهند. به هر حال افزایش قیمت چند ۱۰ میلیون تومانی خودروها موضوعی نیست که به‌راحتی برای مشتریان قابل‌پذیرش باشد، از همین رو سیاست افزایش قیمت فعلی به‌ باور خودروسازان و وزارت صنعت می‌تواند تا حدی زهر قیمت‌گذاری در حاشیه بازار را بگیرد.