تقابل عرضه و تقاضا با دو دیدگاه

معاملات دیروز بازار سهام در حالی آغاز شد که در ابتدای کار رشد حدود ۱۴۰۰ واحدی در کارنامه روزانه این بازار نشست. در ادامه اما به سبب تشدید عرضه سهام، قیمت‌ها تحت فشار قرار گرفتند و از ارتفاع شاخص کاسته شد. با کاهش قیمت‌ها اما بار دیگر متقاضیان وارد میدان شدند و مبادرت به جمع‌آوری سهم‌های ارزنده در سطوح منفی قیمتی کردند. سهامی که عمدتا در زمره نمادهای بزرگ بازار قرار دارند. به این ترتیب، فشار عرضه‌ها نتوانست شاخص سهام را وارد محدوده منفی کند و معاملات روزانه با رشد حدود ۵/ ۰ درصدی این نماگر پایان یافت. یکی از نکات مثبت معاملات روز یکشنبه، عدم حرکت دسته‌جمعی در میان نمادها و صنایع بورسی بود. موضوعی که نشان از غلبه رفتار منطقی‌تری در میان معامله‌گران دارد. بر این اساس روز گذشته شاخص کل هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) مسیری معکوس را در پیش گرفت و با افت ۲/ ۰ درصدی به کار خود پایان داد. (دیروز از ۳۰۸ نماد معامله شده، ۶۰ درصد نمادها در محدوده منفی قیمت قرار گرفتند و ۴۰ درصد دیگر با رشد قیمت به معاملات روزانه خود پایان دادند). در شرایط کنونی به نظر می‌رسد از یکسو برخی از سهامداران به دنبال کسب بازدهی قابل انتظار طی روزهای اخیر، به شناسایی سود پرداخته و در پی نقد کردن دارایی خود بوده‌اند. نگاهی به تابلوی معاملات دیروز بورس تهران نیز نشان از توقف نماد معاملاتی ۲۰ شرکت بورسی به دلیل تغییرات بیش از ۲۰ درصدی قیمت در ۵ روز معاملاتی اخیر دارد. در میان این نمادها می‌توان به «وبملت» و «خساپا» اشاره کرد که در همان دقایق ابتدایی معاملات متوقف شدند. نماد معاملات بانک ملت طی ۵ روز معاملاتی اخیر پرتقاضا ظاهر شده و در این مدت توانسته بازدهی ۲۲ درصدی را برای سهامداران خود به ارمغان آورد. سایپا نیز در این بازه زمانی، روندی مشابه را تجربه کرد. از طرف دیگر با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایانی مقرر شده برای شرکت‌ها جهت انتشار گزارش‌های میاندوره‌ای، چشم معامله‌گران به سامانه کدال دوخته شده است.

انتظار برای گزارش‌های ۶ماهه

تنها یک روز برای انتشار گزارش‌های میان‌دوره‌ای شرکت‌ها باقی مانده است. این گزارش‌ها از آنجا برای سرمایه‌گذاران و فعالان بازار از اهمیت برخوردار است که حاوی نکات مهمی از عملکرد شرکت‌ها است. به عبارت دیگر، در گزارش‌های ۶ ماهه شرکت‌های بورسی، درآمد عملیاتی ۶ ماه نخست سال، می‌تواند مبنای تحلیل معامله‌گران درخصوص میزان ارزندگی سهام باشد. در شرایط فعلی، فعالان بازار انتظار دارند در گزارش‌های ۶ ماهه شرکت‌های بورسی، شاهد اثرگذاری مثبت رشد نرخ دلار، آزادسازی سقف‌های رقابتی محصولات قابل عرضه در بورس کالا و همچنین راه‌اندازی بازار دوم ارزی باشند. اخبار مساعد سیاسی همچون جدی شدن بسته حمایتی اروپا برای مقابله با تحریم‌ها علیه ایران (اعطای فرصت ۴ ماهه به ایران از سوی گروه ویژه اقدام مالی)، نیز از دیگر عوامل اثرگذار بر انتظارات معامله‌گران است. اما از آنجا که تحولات پیرامونی با وقفه‌ای زمانی، بر عملکرد شرکت‌ها نمود پیدا می‌کند، نمی‌توان انتظار داشت موارد ذکر شده به‌طور کامل بر روند درآمدی شرکت‌ها منعکس شوند اما طبیعتا سیگنال‌های مساعدی به بازار مخابره خواهد کرد. با این حال سنت همیشگی شرکت‌های سهامی برای به تعویق انداختن انتشار گزارش‌های ماهانه و میان‌دوره‌ای به روز پایانی مهلت مقرر شده، بر معاملات سهام سایه افکنده و فضایی انتظاری در بازار ایجاد کرده است.

به این ترتیب طی روزهای باقی‌مانده که با ترافیک انتشار صورت‌های مالی همراه خواهد بود، شاهد جدال خریداران و فروشندگان خواهیم بود. این فرآیند دست به دست شدن سهام و به عبارتی جابه‌جا‌ شدن سهم از فروشندگانی که در حاشیه امن سودآوری قرار داشته با خریدارانی که چشم‌انداز مساعدی برای آینده سهام متصورند، می‌تواند رشد قیمت در میان‌مدت را تضمین کند. به این ترتیب آنچه در مسیر آینده قیمتی سهام اثرگذاری مهم‌تری دارد، انتظارات از سودآوری آتی است. در این راستا گروه مدیریت کیان اقدام به تجمیع پیش‌بینی سود ۳۹ گروه تحلیلی از جمله «دنیای بورس» کرده است. این پیش‌بینی‌ها از ۵۹ شرکت مورد توجه بازار ارائه شده است و بر این اساس می‌تواند چشم‌انداز مناسبی از آینده قیمتی سهام ارائه دهد. این گزارش به تفصیل در صفحه ۱۰ و ۲۳ همین شماره منتشر شده است.

از صنایع بورسی چه خبر؟

بررسی روند صنایع بورسی طی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد از ۳۸ ‌صنعت مورد بررسی، ۱۸ صنعت با افزایش شاخص همراه شدند و در مقابل شاهد افت شاخص ۱۸ صنعت بورسی بودیم. در این میان گروه‌های کوچک‌تر بازار، بیشترین بازدهی روزانه را به خود اختصاص دادند. به این ترتیب گروه استخراج نفت و گاز با تک‌نماد «حفاری»، با رشد بیش از ۱۲ درصدی همراه شد. «حفاری» دیروز پس از افشای اطلاعات با اهمیت بدون محدودیت نوسان قیمت به گردونه معاملات بازگشت. نماد معاملاتی شرکت حفاری شمال در گزارش شهریورماه‌ خود، به دلیل موجودی ارزی ۱۸۹ میلیون یورویی، ۶۰۸ میلیارد تومان سود تسعیر ارز شناسایی کرده است. این شرکت به تازگی ۱۰۰درصد افزایش سرمایه داده و ۵۲۱ میلیارد تومان سرمایه اسمی دارد. ۱۱۶۶ ریال از این ناحیه برای هر سهم سود تسعیر ارز محقق شده است. گروه حمل‌ونقل‌ نیز با رشد بیش از ۸ درصدی شاخص صنعت خود در رده دوم صنایع پربازده روز یکشنبه قرار گرفت.

 در این گروه روز گذشته شاهد بازگشایی نماد معاملاتی شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران با رشد حدود ۱۰ درصدی پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود نقدی بودیم. در مجمع «حکشتی» علاوه بر تقسیم ۱۰ تومانی بر افزایش سرمایه نیز تاکید شد. گروه استخراج زغال‌سنگ با تک‌نماد «کطبس» نیز روز گذشته با رشد حدود ۵ درصدی همراه شد.  بانکی‌ها اما دیروز با وجود متوقف شدن نماد معاملاتی بانک ملت در دقایق ابتدایی بازار، بیشترین حجم دادوستدها را به خود اختصاص دادند. بیشترین حجم معاملات این گروه به میزان ۲۹ میلیون سهم نیز در اختیار «وتجارت» بود. نمادهای زیرمجموعه گروه محصولات شیمیایی نیز بیشترین ارزش معاملات روزانه را در اختیار گرفتند. محصولات شیمیایی نیز روز گذشته شاهد رشد ۳/ ۱ درصدی شاخص بودند. گروه‌های کالایی بازار سهام اما دیروز روندی متعادل را تجربه کردند. در این میان شاخص گروه فرآورده‌های نفتی افزایش حدود ۲/ ۱ درصدی را تجربه کرد. فلزی‌ها اما در این روز با کاهش ۱/ ۰ درصدی شاخص صنعت خود مواجه شدند. شاخص صنعت استخراج کانه‌های فلزی نیز شاهد کاهش حدود یک درصدی بود.

 همگام با بازیگران

روز یکشنبه، برای دومین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت به نام معامله‌گران خرد بازار رقم خورد و افزون بر ۸۹ میلیون سهم به ارزش ۱۲ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران حقیقی افزوده شد. بیشترین خالص خرید توسط سهامداران خرد در نمادهای زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی به ثبت رسید. به این ترتیب خالص خرید حقیقی‌ها در پالایشی‌ها به ۲۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان رسید. گروه محصولات شیمیایی نیز در این روز شاهد تغییر مالکیت ۱۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومانی به نفع حقیقی‌ها بودند. گروه بیمه و صندوق بازنشستگی دیگر صنعتی بود که با خالص خرید حدود ۳/ ۷ میلیارد تومانی توسط معامله‌گران خرد بازار همراه شدند. در صدر خرید معامله‌گران حقیقی، تمایل به جمع‌آوری سهام پالایش نفت اصفهان قرار داشت. خالص خرید حقیقی‌ها در نماد مزبور به ۲۱ میلیون و ۱۷۰ هزار سهم به ارزش حدود ۲۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بالغ شد. نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین نیز در این روز شاهد جابه‌جایی بیش از ۳۸ میلیون و ۵۰۰ هزار سهم به ارزش ۱۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی بود. نماد معاملاتی بیمه ملت از دیگر نمادهای دیروز بورس تهران بود که مورد اقبال معامله‌گران خرد بازار قرار گرفت. به این ترتیب دیروز بیش از ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار سهم «ملت» به ارزش ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان به پرتفوی حقیقی‌ها اضافه شد.  در آن سوی بازار نماد معاملاتی شرکت داده گستر عصر نوین شاهد جابه‌جایی ۲۷ میلیون و ۲۰۰ هزار سهم خود به ارزش ۱۶ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. نماد معاملاتی توسعه معادن و فلزات از دیگر نمادهای بازار سهام بود که مورد توجه سهامداران حقوقی قرار گرفت. بر این اساس دیروز ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار سهم «ومعادن» به ارزش ۱۱ میلیارد و ۳۰۰‌میلیون تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران حقوقی افزوده شد. در مجموع خرید حقوقی‌ها نیز گروه کانه‌های فلزی با خالص خرید ۱۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان قرار داشت.