بنگاه‌های کوچک و متوسط ایران و فرانسه شناسایی می‌شوند
تعامل با جایگزین غول‌های اروپا
چراکه اروپا در این زمینه دست به‌کار شده و ۵ هزار شرکت را شناسایی کرده است. از این رو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با اعزام هیاتی به پاریس، به خواسته ظریف جامه عمل پوشاند و در دیدار با همتایان فرانسوی خود این موضوع را به‌عنوان محور مذاکرات قرار داد. رئیس اتاق پاریس نیز در دیدار با اعضای هیات تجاری ایران از آنها درخواست کرد شرکت‌های ایرانی را برای همکاری به فرانسوی‌ها معرفی کنند. چراکه ایجاد ارتباط میان بنگاه‌های کوچک و متوسط راهکار عبور از تحریم‌های آمریکا است. اما برخی از کارشناسان بر این باورند که تنها شرط حضور SMEهای اروپایی در ایران به جای شرکت‌های بزرگ، ایجاد سیستم بانکی و تاسیس بانک‌هایی با هدف خاص است تا موانع نقل‌وانتقال بین بانکی را تسهیل کنند. غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران در این مذاکرات که با حضور رئیس اتاق بازرگانی پاریس برگزار شد، با اشاره به سابقه تاریخی روابط ایران و فرانسه تاکید کرد: تاریخ فلسفه و هنر دو کشور نشان می‌دهد که این دو ملت ضمن ارتباطات غنی اقتصادی، از روابط عاطفی و احساسی مستحکمی برخوردار بوده‌اند. همواره در بین ایرانیان، مردم فرانسه از جایگاه بسیار خوبی برخوردار بودند. در مسائل اقتصادی نیز ردپای فرانسه در اکثر صنایع وجود دارد. در بسیاری از بنگاه‌های قدیمی ایران شاهد حضور فرانسه در تکنولوژی، طراحی و امور زیربنایی هستیم. همین موجب شده که ما در کارهای اساسی اقتصادی، بیشترین روابط را در اروپا با فرانسه داشته باشیم. در صنعت نفت و گاز و صنعت خودرو، انتخاب اول ما فرانسه بوده است. درحال‌حاضر هم موضع‌‌گیری فرانسه در اتحادیه اروپا از همه کشورها به ایران نزدیک‌تر است و دیدگاه مستقلی نسبت به دیگران دارد چراکه هدف اول ایران در روابط اقتصادی است. او با اشاره به حضور رئیس‌جمهوری به همراه یک هیات بلندپایه در فرانسه پس از امضای برجام، آن را نشانی از دوستی دو کشور برشمرد و گفت: در سفر رئیس‌جمهوری اسنادی به ارزش ۳۰ میلیارد دلار بین طرفین مبادله شد. اگرچه برخی مشکلات سرعت پیشرفت این اسناد را قدری به تاخیر انداخته اما نشان از عزم دو طرف برای همکاری دارد. وی با بیان اینکه در شرایط جدید و با خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا موضع مستقلی داشته، تصریح کرد: ما منتظر وعده اتحادیه اروپا برای تدوین بسته همکاری بین ایران و اتحادیه اروپا هستیم تا هر چه زودتر اجرایی شود. در همین مدت هم مذاکرات خیلی خوب و امیدبخشی انجام شد و هیات‌های مختلفی از جمله کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا در ایران حضور یافتند.
شافعی افزود: همان‌طور که می‌دانید ایران به لحاظ اقتصادی یک اقتصاد بزرگ با ظرفیت‌های قابل‌توجه در منطقه است. یکی از موارد مهم که در برنامه‌های آینده ایران پیش‌بینی شده، نوسازی و بهسازی و استفاده از تکنولوژی جدید در صنعت ایران است. در برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران ۲۰۰ میلیارد دلار پروژه‌های مختلف برای ارتقای تکنولوژی و فناوری جدید تعریف شده که فرانسه می‌تواند در این پروژ‌ه‌ها حضور داشته باشد. در قانون جدید سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، قواعد و مشوق‌های قابل‌توجهی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی دیده شده که برای سرمایه‌گذاران جذاب خواهد بود. خوشبختانه بین ایران و فرانسه موافقت‌نامه‌های خوبی برای توسعه همکاری‌ها وجود دارد. شافعی خاطرنشان کرد: آنچه ما از اتحادیه اروپا و فرانسه انتظار داریم این است که همان‌طور که پیش‌تر به توافق برای توسعه و گسترش همکاری دست یافتیم باید از این پس روی همکاری با شرکت‌های کوچک و متوسط تلاش بیشتری داشته باشیم. وی ادامه داد: شرکت‌های کوچک و متوسط در ایران و فرانسه سهم بزرگی در اقتصاد دو کشور دارند. راه همکاری این است که ما تلاش‌مان را روی شرکت‌های کوچک و متوسط که آسیبی از تحریم نمی‌بینند، متمرکز کنیم.
شافعی گفت: همه کسانی‌که به‌دنبال توسعه همکاری با ایران هستند، صرفا بازار ۸۰ میلیون نفری ایران موردنظرشان نیست؛ بلکه به‌دلیل موقعیت متفاوت ایران، امن‌ترین راه برای ورود به بازار ۴۰۰ میلیونی ایران و اطراف ایران را مدنظر دارند و فرانسه می‌تواند در این زمینه نقش‌آفرینی کند. وی از تشکیل کمیته ویژه در اتاق ایران برای شناسایی بنگاه‌های کوچک و متوسط خبر داد و از رئیس اتاق پاریس خواست شرکت‌های کوچک و متوسط شناسایی‌شده را برای تداوم همکاری به ایران بفرستند. ایران برای همکاری اقتصادی نسبت به سایر کشورهای منطقه جذابیت بیشتری دارد و ما آمادگی داریم فصل جدیدی از همکاری اقتصادی را با فرانسه شروع کنیم و آینده روشن است. دیدیه کلینگ رئیس اتاق پاریس نیز در این دیدار گفت: رابطه دو اتاق پاریس و ایران بسیار طولانی و دارای قدمت است. دوبار طی یک‌سال گذشته به ایران آمدم. ۱۵ شرکت تجاری نیز در این سفر حضور داشتند. شرکت‌های کوچک و متوسط هم جزو اعضای هیات بودند و برای همکاری با ایران آمادگی دارند. وی ادامه داد: شرکت‌های کوچک و متوسط ایران را برای همکاری به ما معرفی کنید. در ماه دسامبر مجددا به ایران سفر خواهیم داشت. هدف ما توسعه روابط با ایران و مبادله کالای متقابل دو کشور است.
دیدیه کلینگ با اشاره به خروج آمریکا از برجام گفت: ما راه‌حل‌هایی برای توسعه همکاری داریم. انتظار داریم اروپا سریع‌تر گام‌های عملی را بردارد و در مقابل آمریکا بایستد. اروپا نباید تسلیم آمریکا شود. در نشستی که با مدیران کل مربوطه وزارت خارجه فرانسه داشتم تاکید کردم که ما آماده توسعه همکاری با ایران هستیم. اروپا به‌دنبال بسته پیشنهادی برای توسعه همکاری با ایران است. یکی از راهکارها تاسیس بانکی است که با پولی غیر از دلار کار کند تا مشکلات فعلی را نداشته باشیم. دیدیه کلینگ گفت: ما ۶۶۰۰ عضو در اتاق بازرگانی پاریس داریم و باید روی اینها برای توسعه همکاری سرمایه‌گذاری کنیم و در این زمینه تمام تلاش‌مان را به‌کار خواهیم گرفت. ضمن اینکه نقطه قوت ما شناسایی و معرفی شرکت‌های کوچک و متوسط برای همکاری با ایران است تا این شرکت‌ها در حوزه مبادله مواد و محصولاتی که می‌توانند با ایران همکاری کنند، وارد عمل شوند. در واقع این یک نمونه است که ما می‌توانیم روابط تجاری با ایران را توسعه دهیم. وی افزود: بعد از مسائل اخیر با مدیران پژو نیز صحبت کردم. ایران بعد از چین بزرگ‌ترین بازار تجاری پژو محسوب می‌شود بنابراین حضور در بازار ایران برای آنها هم بسیار مهم است. وی با اشاره به تفاهم‌نامه آموزشی اتاق ایران و پاریس گفت: ما طی یک سال، ۶۰ هزار نفر را در بخش‌های مختلف برای ایجاد و گسترش شرکت‌ها و مدیریت شرکت‌ها و نیز در مورد صنایع غذایی، طراحی، مد و عطر آموزش می‌دهیم. بنابراین برنامه همکاری خیلی وسیعی پیش روی هر دو کشور قرار دارد.
شرط حضورSMEهای اروپایی در ایران
اگرچه مقامات مسوول دولتی و بخش‌خصوصی بر همکاری شرکت‌های کوچک و متوسط اروپایی با بخش‌خصوصی ایران تاکید دارند، اما کارشناسان معتقدند این همکاری دارای شروطی نیز هست. از سویی نباید از مشکلات SMEهای ایران نیز چشم‌پوشی کرد. در تازه‌ترین نشست مشترک کمیسیون صنایع و کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق ایران، این موارد به بحث گذاشته شد. سعید میرزامحمدی عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، در این نشست، در توضیح استراتژی ایران در شرایط فعلی و باتوجه به خروج آمریکا از برجام بیان کرد: از سال ۲۰۱۳ با توجه به تحولات پیش‌آمده در دنیا، شاهدیم که براساس دستور کنگره خلق چین، بهره‌وری نیروی کار این کشور به حداکثر رسیده است و چینی‌ها بر اساس تجارت سازنده، به تولید خدمات روی آورده‌اند. براساس همین رویکرد است که حدود ۱۰۰ میلیون از نیروی خدمات این کشور مهاجرت کرده‌اند و این کشور دیگر صنعتی نخواهد داشت.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، اشتباه محض است که ایران همچنان اصرار دارد چین را شریک اقتصادی خود بداند. براساس توصیه میرزامحمدی، باید با کشورهایی وارد مذاکره شد که چین قصد دارد وظیفه تولید صنعتی خود را به آنان منتقل کند. کشورهایی مانند هند، استرالیا، ویتنام و اندونزی که ایران باید آنها را جایگزین چین کند. او در پاسخ به پرسش یکی از حاضران در نشست که آیا خلأ حضور شرکت‌های بزرگ اروپایی را می‌توان با حضور شرکت‌های متوسط و کوچک پر کرد، افزود: تنها شرط حضور این شرکت‌ها در کشور به جای شرکت‌های بزرگ، ایجاد سیستم بانکی و تاسیس بانک‌هایی با هدف خاص است تا موانع نقل‌وانتقال بین بانکی را تسهیل کنند؛ نکته‌ای که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشور هم با حضور در نشست هیات نمایندگان اتاق ایران، بر آن تاکید داشت. بدون ایجاد این شرایط، ایران مانند جزیره‌ای دورافتاده ایزوله می‌شود و شرایط بغرنج‌تر از این خواهد شد. عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، سخنرانی خود را با یک توصیه به حاضران در این نشست که همگی از فعالان اقتصادی و صادرکنندگان بودند، پایان داد. به گفته میرزامحمدی در شرایط پر از ابهام فعالیت اقتصادی، هزینه‌ها باید به هرشکلی جمع و جور شود و در مقابل بهره‌وری بالا رود. او با تاکید بر همین رویکرد، پیشنهاد کرد که از برنامه‌های توسعه‌ای بلندمدت پرهیز شود. علاوه بر این بازار ۸۰ میلیونی داخلی، تقاضای حاضر و آماده‌ای است که معمولا تولیدکنندگان از آن غافلند و تنها به فکر صادرات هستند. از سوی دیگر چالش‌های توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز از تیررس نگاه حاضران و کارشناسان در این نشست دور نماند. به گفته آنها موانع بازاری، مالی، نهادی و سازمانی از جمله مهم‌ترین چالش‌های راهبردی در توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط در اقتصاد ایران است. بر این اساس، وجود خریدهای انحصاری در کنار قاچاق کالا، وجود بازارهای انحصاری در بخش‌های مختلف، ایجاد رقابت نابرابر و اعطای یارانه به شرکت‌های دولتی، خرید مواد اولیه در مقیاس کوچک، عدم به‌کارگیری تجارت الکترونیک در فرآیند تولید کشور، کمبود تسهیلات دولتی برای پیشبرد سرمایه‌گذاری‌های مشترک، نبود بانک‌های تخصصی برای ارائه تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط، فشار مضاعف مالی به بنگاه‌های کوچک و متوسط، عدم دسترسی به اطلاعات بازاریابی درخصوص بازارهای داخلی و خارجی، دسترسی به اطلاعات فنی و عملیاتی، نبود سیستم شفاف مالیاتی، نداشتن کارشناسان متخصص در زمینه مذاکرات موثر و... از نظر حاضران و کارشناسان این نشست، توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط در کشور را با چالش مواجه کرده است.
ارسال نظر