محمد بحرینیان، عضو هیات‌نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی در این همایش به بعضی از شاخص‌هایی اشاره کرد که تصویری شفاف‌تر از وضعیت موجود ارائه می‌کنند و گفت: از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۶، منابع حاصل از نفت خام و گاز که در اقتصاد ایران تزریق شده، معادل ۳هزار و ۶۰۶میلیارد دلار بوده است. این رقم حدود سه برابر درآمد ارزی صرف شده در کشورهایی مانند کره جنوبی، مالزی یا چین است. جالب اینجاست که این رقم عظیم منجر به تحول و رشد اقتصادی که انتظار می‌رفته برای ایران نشده است اما سه کشور مذکور جایگاهی درخور در عرصه‌های مختلف اقتصاد جهان دارند.

وی اظهار کرد: کشور ما، ذخایر ارزشمندی دارد؛ از نخبگان و نیروی انسانی توانمند تا فرصت همسایگی با ۱۵کشور دنیا در مرزهای زمینی و آبی خود با وجود این، فاصله زیادی تا جایگاه شایسته خود در عرصه اقتصاد جهانی داریم. نگاهی به آمارهای جهانی نیز نشان می‌دهد ۱۵کشـور همسـایه ایران در سال ۲۰۱۷ بیش از هزار میلیارد دلار انواع کالا وارد کرده‌انـد کـه سـهم ایـران از این بـازار فقط ۲درصـد اسـت. این نسبت اندک درخور جایگاه و ظرفیت‌های کشورمان نیست. محمدرضا رضوی، اقتصاددان و استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات نیز گفت: بخشی از آنچه امروز دامنگیر کشورمان شده، بحران‌های ساختاری هستند که همزمان در حوزه‌های مختلف بروز کرده و چشم‌انداز مناسبی برای دستیابی به راه حل‌های پایدار برای آنها وجود ندارد. این بحران‌ها در محورهایی همچون نظام بانکی، نقدینگی، محیط زیست، ارزی، تامین اجتماعی و بیکاری دیده می‌شوند. باور داریم که دست زدن به هر کدام از این حوزه‌ها موجب تنش‌هایی در حوزه‌های دیگر و عدم تعادل می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: فرسایش ظرفیت نهادهای دولتی، وادادگی نظری و برنامه‌ای و ساییده شدن توانمندی‌های دولتی در وزارتخانه‌های مختلف و همچنین ناپایداری الگوی انباشت سرمایه و اعطای رانت در نظام اقتصادی، به ویژه در حوزه‌های صنعتی و تجاری از ضعف‌های جدی به شمار می‌آیند که بر نابسامانی‌ها افزوده‌اند.

کمال اطهاری، اقتصاددان و پژوهشگر توسعه نیز اظهار کرد: یکی از عوامل درخودماندگی اقتصاد ایران این است که روشنفکران ما نتوانسته‌اند راهبردهای جایگزینی به جای رویکردهای ناکارآمد فعلی ارائه کنند. باید بپذیریم که ما بدون دانش توسعه هستیم. این دانش از دولت نمی‌آید چون ظرفیت‌های آن را می‌دانیم. باید به‌عنوان روشنفکر جامعه، خودمان ایده و راهکار تولید کنیم.

علی دینی‌ترکمانی، عضو هیات‌علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی نیز به موانع نهادی ارتقای ظرفیت جذب تولید و صادرات دانش‌بنیان برای صنعت خودرو اشاره کرد و گفت: خودروسازی ایران تقریبا همسن و سال همین صنعت در کره جنوبی است اما به واقع در این سال‌ها بسیار از رشد در این عرصه بازماندیم.