کسری بودجه

مدیریت نامناسب کسری بودجه موجب تشدید نااطمینانی‌‌‌های اقتصاد می‌شود. «کسری بودجه» از واژگان پربسامد قابل مشاهده در تحلیل‌‌‌های مرتبط با اقتصاد ایران است و پیرامون علل و آثار آن بسیار سخن گفته شده است و اهمیت آن چنان است که «نیست کافی گر دو صد کاف دگر انشا کند». این مساله‌‌‌، نقطه اتصال چالش‌‌‌های متعدد بوده، چرخه معیوب خلق تورم را به حرکت درآورده و در مرکز پازل تخریب رشد اقتصادی جای دارد. بنابراین واکاوی آن از زوایای مختلف، گامی ضروری در راستای گشودن این ابرگره اقتصاد ایران است.

دنیای‌اقتصاد: تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها یکی از راه‌هایی است که شفافیت بازارهای مالی را افزایش می‌دهد. در شرایطی که اقتصاد کشور از تورم‌های مزمن رنج می‌برد، تجدید ارزیابی می‌تواند بستر مناسبی را برای فعالیت سهامداران بازار سهام ایجاد کند. از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۴۷همت افزایش سرمایه ثبت شده که ۲۷درصد آن از محل تجدید ارزیابی‌ها بوده است.

دنیای اقتصاد: درحالی‌که بانک مرکزی در تلاش است تا با کنترل ترازنامه بانک‌ها و متعاقبا کنترل مخارج بخش خصوصی، رشد نقدینگی و تورم را کنترل کند، به گواه آمارها چنین محدودیتی برسر راه بودجه دولتی وجود ندارد. این در حالی است که جدای از تسهیلات تکلیفی، عمدتا کسری بودجه از کانال بانک‌ها تامین می‌شود و با به‌کارگیری انواع هزینه‌ها و محدودیت‌های جدید برای بانک‌ها، آنها را به سوی اضافه‌برداشت سوق می‌دهند. بدیهی است که کاهش مخارج بخش خصوصی بدون کاهش مخارج دولت و انضباط مالی آن نمی‌تواند در کنترل رشد نقدینگی و تورم…

دنیای‌اقتصاد: کامودیتی‌‌‌ها تحت‌تاثیر طرح‌‌‌های حمایتی دولت چین در راستای رونق اقتصادی این کشور در کانال افزایش قیمت قرار گرفته‌‌‌اند. بهبود بخش مسکن و ساخت‌وساز و اعطای وام با بهره‌‌‌های پایین و همچنین جبران کسری بودجه توسط دولت چین، امید را به بازار کامودیتی‌‌‌ها بازگردانده و به عنوان محرکی برای افزایش میزان تقاضا عمل کرده است. از این‌رو پیش‌بینی‌‌‌ها نشان می‌دهد که تا پایان سال جاری میلادی مس، فولاد، سنگ‌آهن و طلا با توجه به حمایت‌‌‌های محرک جدید چین از چشم‌‌‌انداز تقاضای صنعتی به مسیر صعودی خود ادامه م…

داود منظور روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت در پاسخ به پرسشی درباره پیشبرد بودجه کشور بدون استقراض از بانک مرکزی و احتمال وام‌گیری دولت از بانک‌های دولتی، اظهار کرد: ما در بودجه به لحاظ آنچه مصوب شده کسری نداریم، اما منابعی که در بودجه تصویب شده تماما تحقق پیدا نکرده است و تا پایان سال هم پیش‌بینی می‌کنیم که برخی منابع ما تحقق پیدا نمی‌کند. از جمله اینکه ما در ارتباط با منابع نفتی پیش‌بینی در قانون بودجه این بوده که قیمت نفت ۸۵دلار فرض شده که در بسیاری از ماه‌های سال عملا رخ نداده است‌.منظور…

دنیای‌اقتصاد : آمارهای منتشرشده از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس تایید می‌کند که در ۴ماه نخست سال جاری ۳۷درصد منابع بودجه تامین نشده است. از سوی دیگر، دولت تا پایان تیرماه ۲۵همت از صندوق توسعه ملی و ۷۵همت نیز از تنخواه‌گردان بانک مرکزی برداشت کرده است. بر اساس این بررسی‌ها، تحقق درآمدهای نفتی در این مدت کمتر از ۵۰درصد بوده است. با این آمارها رقم کسری بودجه تا پایان سال جاری ۲۰ تا ۳۰درصد خواهد بود که در صورت استقراض از بانک مرکزی، این روند باعث شارژ پایه پولی خواهد شد.

دنياي اقتصاد: داوود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در روز ملی آمار اعلام کرد که ۳۰درصد از منابع بودجه سال جاری تحقق پیدا نکرده است. او علت اصلی عدم تحقق بودجه را بیش‌برآوردی انتظارات از درآمد‏های نفتی و همچنین درآمدهای حاصل از واگذاری دارایی‏های مازاد اعلام کرد. پیش‌تر «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی به این موضوع اشاره کرده بود.

وزیر خزانه‌داری و دبیر دفتر مدیریت و بودجه آمریکا طی بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که کسری بودجه این کشور به ۱۷۰۰ میلیارد دلار رسید. به گزارش تاس، جنت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا و شالاندا یانگ، دبیر دفتر مدیریت و بودجه این کشور، طی بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که کسری بودجه آمریکا نسبت به سال گذشته ۳۲۰ میلیارد دلار افزایش یافته و به ۱.۷ تریلیون دلار رسیده است. در این بیانیه آمده است؛ در سال مالی ۲۰۲۳ که روز ۳۰ سپتامبر پایان یافته، کسری بودجه آمریکا ۱.۷ تریلیون دلار بوده که نسبت به سال ۲۰۲۲،…

ارز ماه‌‌‌هاست جزیره ثبات شده و در محدوده ۵۰هزارتومان در نوسان است. افزایش فروش نفت و رشد قابل‌توجه دریافت مالیات از کسب‌وکارها موجب شده است تا چشم‌‌‌انداز کسری بودجه کمرنگ شود. به جز تنش‌‌‌هایی در سیاست خارجی که گاه و بی‌‌‌گاه دامان بازار ارز را می‌گیرد، عمده کارشناسان بر ثبات بخش ارزی تاکید دارند و آن را در نسبتی مستقیم با تداوم روند فعلی در دو حوزه اقتصادی و سیاست خارجی می‌‌‌دانند.

دنیای‌اقتصاد: دومین مجمع فراکسیون تشکل‌ها با حضور هیات‌رئیسه اتاق ایران و اعضای تشکل‌ها برگزار شد.

بودجه به‌عنوان برنامه مالی دولت و برشی از برنامه‌‌های پنج‌ساله توسعه، اهمیتی خارق‌‌العاده در تعادل‌‌بخشی به اقتصاد، ثبات بازارها و توسعه افق‌‌های پیش‌‌روی جامعه دارد. بودجه در متون بخش عمومی معنای خاصی دارد و با محدودیت، انضباط و به‌قاعده خرج کردن هم‌‌تراز است. معنای دیگر بودجه نیز در معادله منابع و مصارف و به اندازه خرج کردن می‌‌گنجد که به این معناست که وقتی پولی در بساط نیست، باید در هزینه‌‌کرد منابع خساست به خرج داد و حتی دولت را کوچک کرد. تعطیلی دولت‌‌ها در غرب یا پرهیز شدید بانک‌های مرکزی…

منابع و مصارف بودجه عمومی معادل ۲۰۸۲‌هزار میلیارد تومان تصویب شده که نسبت به سال گذشته ۳۶.۴درصد افزایش یافته است. بنابراین انتظار این است که در نیمه اول امسال معادل ۱۰۴۱‌هزار میلیارد تومان درآمد کسب شده باشد. معمولا در سال‌های قبل، خزانه کشور عملکرد وصولی و مخارج خود را به صورت ماهانه منتشر می‌‌‌کرد؛ ولی چند وقتی است که متاسفانه این گزارش منتشر نمی‌شود. بنابراین بیشتر گزارش‌‌‌های منتشرشده درباره عملکرد بودجه از صحبت‌‌‌های مسوولان استنباط می‌شود که آن‌هم به صورت ناقص است.

مشکل ناترازی در بودجه به بیماری مزمنی در اقتصاد ایران بدل شده است. سال‌هاست که شهروندان ایرانی تبعات کسری بودجه را از طریق تورم تحمل می‌کنند. برای بررسی دلایل این مشکل باید مفهوم بودجه سالانه را مورد توجه قرار داد.

اقتصاددانان هشدار می‌‌‌‌دهند روند صعودی بدهی داخلی در کشورهای پیشرفته می‌تواند یک بحران مالی جدید را رقم بزند. به گزارش راشاتودی؛ انباشت بی‌‌‌‌رویه بدهی توسط کشور‌‌‌‌های غربی، همراه با مخارج بی‌‌‌‌رویه عمومی و هزینه‌‌‌‌های تحمیل شده به واسطه تغییرات اقلیم، خطر وقوع یک بحران مالی جدید را در اقتصاد‌‌‌‌های توسعه‌یافته افزایش داده است.

دنیای اقتصاد: برآوردهای رسمی نشان می‌دهد هزینه‌های بهره خالص تا سال ۲۰۲۸ به ۳درصد تولید ناخالص داخلی خواهد رسید. به گزارش اکونومیست، بازار اوراق قرضه پیام امیدوارکننده‌ای درباره قدرت اقتصاد آمریکا ارسال می‌کند و شاید زنگ خطر را درباره وضعیت مالی ناپایدار آمریکا به صدا درآورد. این پیام از طریق افزایش نرخ اوراق قرضه بلندمدت مخابره شده است. هنگامی که فدرال رزرو شروع به افزایش نرخ معیار صندوق‌های فدرال در مارس ۲۰۲۲ کرد، نرخ‌های بهره بلندمدت با آن افزایش یافت. این تا پایان سال گذشته که نرخ‌ها یکسان شد، به طور…

این روزها مدیران از فشار تحریم‌ها در درون می‌نالند و در برون ادعای فراوان دارند که از کنار تحریم‌ها می‌گذریم و به قول رئیس‌جمهور اسبق، «تحریم‌ها کاغذپاره‌ای بیش نیست». ولی واقعیت به جز این ادعاها و رویه‌ها است؛ چراکه تحریم‌ها برای گروهی تبدیل به کسب‌وکار شده و آثار مخرب آن در لابه‌لای شعارها کمرنگ شده است.

دنیای اقتصاد: وضع عوارض ۷درصدی از سوی دولت روسیه بر صادرات فولاد برای کاهش قیمت داخلی و کسری بودجه، فرصتی است که پیش‌روی صادرکنندگان منطقه قرار گرفته است و تولیدکنندگان ایرانی نیز می‌توانند از این فرصت استفاده کنند. این در حالی است که صنعت فولاد با چالش‌‌‌هایی دست و پنجه نرم می‌کند که سبب فرصت‌سوزی‌ می‌شود.

دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‎های مجلس در گزارشی به تغییرات بودجه ۱۴۰۲ از لایحه تا قانون پرداخته است. بر این اساس سقف بودجه کل کشور از ۵۲۶۱ به ۴۹۹۴هزار میلیارد تومان کاهش یافته که دلیل اصلی آن خروج پالایشگاه شازند از فهرست شرکت‌های دولتی مندرج در پیوست بودجه بود. با وجود این کاهش،‌ سقف بودجه عمومی به میزان ۱۰۰هزار میلیارد تومان معادل حدود ۵درصد سقف لایحه دولت افزایش یافته که حدود ۲۰هزار میلیارد تومان آن به دلیل درج رقم تهاتر قیر برای طرح‌های تملک دارایی‌های سرما‌یه‌ای بود که در لایحه بودجه نیامده بود.

دنیای اقتصاد: تکه جدیدی از پازل «ممنوعیت پرداخت عمومی وام ویژه مسکن» پیدا شد. اخیرا بانک‌ها مجوز گرفتند «وام ویژه ساخت مسکن» را فقط به پروژه‌های دولتی‌سازی پرداخت کنند؛ «محدودیت منابع» علت این تصمیم اعلام شد. اما بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» با استناد به «دو آمار رسمی» نشان می‌دهد، بخش مسکن و ساختمان قرار شده تاوان عملکرد مالی دولت (برای جبران کسری بودجه) را بپردازد تا در نهایت «هدف کاهش رشد نقدینگی» محقق شود. طی ۵ماه اول امسال، با افت بیشتر سهم مسکن از تسهیلات و رشد منفی وام پرداختی، عملا مرگ وام مسکن رقم خورد.

دنیای اقتصاد: یکی از مهم‌ترین سوالاتی که در رابطه با سیاست حمایت از دهک‌های کم‌درآمد در قالب یارانه‌های نقدی مطرح می‌شود این است که در شرایط فعلی برای بهبود قدرت خرید خانوار، افزایش یارانه‌های نقدی موثر است یا مهار تورم؟ برای پاسخ به این پرسش، «دنیای‌اقتصاد» ارقام یارانه نقدی را طی سال‌های گذشته با شاخص بهای مصرف‌کننده و نرخ دلار تعدیل کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که به‌دلیل افزایش نرخ تورم و جهش‌های نرخ ارز، ارزش واقعی و دلاری یارانه نقدی در سال‌های اخیر نسبت به زمان شروع سیاست هدفمندسازی یارانه‌ها به…

داریوش مجد: هرچند این روزها بانک مرکزی موفقیت خود را در کاهش شتابان رشد نقدینگی می‌ستاید اما باید گفت اضافه برداشت‌ها یا بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی دست‌به‌دست هم داده‌اند تا رشد پایه پولی افزایش معنی‌داری یابد. به‌عبارت‌دیگر می‌توان گفت که کاهش شتاب رشد نقدینگی با هزینه سیستم ناتراز بانکی، یعنی پرداخت سپرده قانونی با اضافه برداشت بیشتر، فقط ریسک بانک‌ها را تشدید می‌کند. درواقع شیوه جدید جبران کسری بودجه در دولت باعث جهش بدهی‌های دولت و بانک‌ها شده و بیشترین اثر را در رشد پایه پولی در سال ۱۴۰۱…

ایبِنا: شورای وزیران لبنان بودجه سال ۲۰۲۴ را پس از پایان بحث درباره تمامی مفاد آن تصویب کرد و به مجلس نمایندگان ارجاع خواهد داد. به گزارش عمون، نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت، ریاست جلسه‏‏‏‌ای را که به تصویب لایحه قانون بودجه سال ۲۰۲۴ اختصاص داشت، در کاخ دولتی برگزار کرد. میقاتی پس از این جلسه گفت: «ما بودجه سال ۲۰۲۴ را تصویب کردیم و این یک دستاورد بزرگ است. برای تصویب آن اجماع وجود دارد و در پایان هفته آن را به مجلس نمایندگان ارجاع خواهیم داد.» این بودجه اولین بودجه‏‏‏‌ای است که به موقع تصویب…

ایسنا: فیچ چشم‏‌انداز اعتباری ترکیه را افزایش داد. به گزارش اکونومیک، موسسه رتبه‏‌بندی فیچ، چشم‏‌انداز اعتباری ترکیه را از «منفی» به «پایدار» افزایش داد و رتبه نکول بلندمدت ترکیه را مجددا در «B» تایید کرد. آژانس رتبه‏‌بندی اعتباری گفت: «بازنگری چشم‏‌انداز ترکیه به ثبات نشان‌دهنده بازگشت به ترکیب سیاست‌های متعارف‏‌تر و سازگارتر است که ریسک‏‌های ثبات مالی کلان کوتاه‏‌مدت و فشارهای تراز پرداخت‏‌ها را کاهش می‌دهد.» فیچ افزود: رئیس‏‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، گروه اقتصادی جدیدی را منصوب کرد که…

فارس: بانک مرکزی عربستان در گزارش ماهانه خود اعلام کرد که فقط در ماه ژوئیه ۱۶ میلیارد دلار از ذخایر ارزی این کشور کم شده است. به گزارش راشاتودی، بانک مرکزی عربستان اعلام کرد که حجم ذخایر ارزی این کشور در شرایط کنونی به کمترین میزان از سال ۲۰۰۹ تاکنون رسیده است. بر همین اساس ارزش این دارایی‌‌ها ۵۳/ ۱ تریلیون ریال معادل ۴۰۷ میلیارد دلار برآورد می‌شود و فقط در ماه ژوئیه ۱۶ میلیارد دلار کاهش یافته است.

شادا: وزیر اقتصاد تاکید کرد: در مساله نرخ خوراک پتروشیمی دولت نه به دنبال توزیع رانت به پتروشیمی‌ یا فولاد و نه به دنبال تامین صرف بودجه خود بود. سید‌احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در خصوص بازگشت نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به فرمول گفت: مساله مهم برای تیم اقتصادی دولت، مجموع و برآیند تصمیمات بر اقتصاد است نه صرفا کسری بودجه و نه صرفا جهت‌گیری خوشایند فلان صنعت. البته ملاحظه مربوط به کسری بودجه یکی از ملاحظات مهم است اما تنها متغیر نیست. پیش‌بینی‌پذیری تولید به نظرم خیلی مهم‌تر است و تلاش…

دنیای‌اقتصاد: درحالی‌که در ۱۰ماه گذشته شکاف میان درآمد و مخارج دولت آمریکا افزایشی بوده است، تورم در این مدت روندی نزولی را در پیش گرفته است. کارشناسان بر این باورند عواملی که بر کسری بودجه دولت فدرال دامن زده است، از جنس محرک‌های اقتصادی نیست و به همین دلیل، افزایش کسری بودجه با افزایش رشد اقتصادی و تورم مواجه نشده است. رابطه ضعیف‌تر بین کسری بودجه بیشتر، رشد اقتصادی و تورم به این معنی است که ممکن است در آینده ترس کمتری درباره کسری بودجه وجود داشته باشد. با این حال به نظر می‌رسد هنوز خیلی زود است که بگوییم…

ایبنا: مدیریت ناترازی بانک‌ها فقط از طریق بانک مرکزی امکان دارد و حل این مشکل از طرق دیگر مشکلات را بیشتر می‌کند. «کوروش پرویزیان» در همایش بانکداری اسلامی گفت: دولتی شدن پاسخ وضع نابسامان حوزه اقتصاد نخواهد بود و هزینه بیشتری را تحمیل می‌کند و شبکه بانکی که جزئی از سیستم اقتصادی است، دچار آسیب می‌شود. او افزود: قیمت‌گذاری دستوری و اعمال محدودیت از سوی متولیان غیر شبکه بانکی، موجب ناترازی و بی‌نظمی‌های موجود شده است.