کسری بودجه

انتخاب: افزایش نرخ دلار از ۲۶ هزار تومان به حول و حوش ۴۷ هزار تومان در انتهای سال در نتیجه تحریم‌های پولی و بانکی آمریکا و نیز کسری بودجه از دیگر دستاوردهای دولت کنونی در سال ۱۴۰۱ بود.

این روزها اگر نخواهیم تاریخ را ترور کنیم یا اینکه از کنار یک حادثه ضد مشروطه که بیش از ۱۰۰سال پیش رخ داده است بی‌صدا بگذریم، پس پیداست سوم اسفند ۱۲۹۹ خورشیدی و برآمدن فرمانده آتریاد قزاق در کنار آن روزنامه‌نگار جنجالی «سید ضیاء طباطبایی» ارزش یادآوری و درنگی کوتاه بر این حادثه از تاریخ معاصر این سرزمین کهن را دارد.

نسیم زمانی: اگرچه دولتی‌ها هدف اصلی از اجرای مصوبه مولدسازی دارایی‌های دولت را فروش اموال راکد ،برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام و فعالیت‌های زیرساختی اعلام می‌کنند تا از این طریق مردم نیز از منافع حاصل از فروش این اموال به سایر مجموعه‌ها بهره‌مند شوند. اما این مصوبه با واکنش‌های بسیاری از سوی اقشار مختلف به‌ویژه اقتصاددانان مواجه شده است به‌طوری‌که عده‌ای آن را فروش سرمایه‌های مردم برای جبران کسری بودجه عنوان می‌کنند.

تسنیم: رئیس کل اسبق بانک مرکزی هزینه‌های دولت و کسری بودجه را ریشه اصلی تورم و افزایش نرخ ارز دانست و گفت: رشد نقدینگی مانع رشد طبیعی نرخ ارز شده است. طهماسب مظاهری رئیس کل اسبق بانک مرکزی در مصاحبه با رادیو درمورد فضای ملتهب ارزی در کشور اظهار کرد: به مرور که نقدینگی افزایش پیدا کند و تولید ناخالص داخلی هم رشد نکند، قیمت واقعی و اقتصادی ارز مانند قیمت سایر کالاها بالا خواهد رفت. او افزود: دولت به خاطر چاپ پول، قیمت ارز را سرکوب می‌کند و اجازه نمی‌دهد قیمت ارز به مرور به عدد واقعی خودش برسد؛ در نتیجه…

اکوایران: درآمد مالیاتی دولت از محل واردات در لایحه بودجه سال آینده رقمی معادل ۱۲۹ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

مدل‌های مختلفی که برای پیش‌بینی نرخ ارز مورد استفاده قرار می‌گیرند، عموما تمرکز خود را بر متغیرهای بنیادین اقتصادی بنا می‌کنند؛ از جمله متغیرهای عمومی‌تر مثل رشد عرضه پول و نرخ تورم که درنهایت ما را به اهمیت رشد نقدینگی، ناترازی نظام بانکی و کسری بودجه رهنمون می‌کنند یا عوامل دیگر مثل رابطه مبادله، ترازپرداخت و قیمت حقیقی نفت که به‌خصوص در کشورهای نفتی اهمیت بیشتری دارند. با این حال این رویکردها فقط در بلندمدت توضیح‌دهندگی مناسبی دارند و درباره روند بلندمدت توضیح می‌دهند.

در کنار رشد بهای ارز اما داده‌های دیگری نیز هستند که به دشواری‌های تولید اضافه می‌کند و بیش از همه تامین مالی واحدهای صنعتی را با نگرانی‌های جدید روبه‌رو می‌سازد.

تورم‌‌های دورقمی، چه مانند تورم‌‌های ۱۸ تا ۲۰‌‌درصد پیش از سال ۱۳۹۷ و چه مانند تورم‌‌های ۴۰ تا ۵۰‌‌درصد سال‌‌های بعد از ۱۳۹۷ همواره به یک علت اصلی بازمی‌‌گردند و این علت اصلی چیزی نیست جز انجام تعهدات و وظایف دولتی به کمک «چاپ پول». بنابراین می‌‌توان ادعا کرد که علت تمامی تورم‌‌های دورقمی، نه کسری بودجه، بلکه انجام عملیات Seignioage یا به‌‌اصطلاح «حق‌‌الضرب» است و این عبارت در ادبیات اقتصادی به فعالیت‌‌هایی گفته می‌‌شود که طی آن دولت به‌‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم به‌‌دنبال آن است که از محل چاپ…

اکوایران: راه اصلاح کسری بودجه دولت از چه مسیری می‌گذرد؟

ایرنا: وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اعلام اینکه ۸۸هزار میلیارد تومان از بدهی انباشته‌شده صندوق تامین اجتماعی به کمک دولت پرداخت شد، گفت: در حال حاضر هیچ بدهی به بانک‌ها نداریم. سیدصولت مرتضوی روز سه‌شنبه در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران، از دولت به‌دلیل تامین سخاوتمندانه کسری بودجه سازمان تامین اجتماعی و سایر صندوق‌ها تشکر کرد. وزیر رفاه ادامه داد: در سال۱۴۰۱ دولت در دو مرحله به صندوق‌ها کمک کرد؛ اولا ۸۸هزار میلیارد تومان از بدهی انباشته‌شده صندوق تامین اجتماعی با کمکی که دولت انجام داد،…

فارس: سخنگوی اقتصادی دولت گفت: دولت در در شبکه مالی و نقدینگی دارای انضباط پولی است و از محل کسری بودجه و رشد فزاینده کشور سال آینده شاهد شرایط بهتری در تورم خواهیم بود. میزان تولید صنایع در دی‌ماه امسال نسبت به سال گذشته ۷/۲ درصد افزایش داشته است.

روزنامه ایران در گزارشی با عنوان «دستکاری ۶۱هزار میلیاردی در بودجه ۱۴۰۲» از مجلس به دلیل تغییرات در بودجه انتقاد کرد و نوشت: در شرایطی که تمام صاحب‌نظران و اقتصاددانان مهم‌ترین دلیل تورم ساختاری اقتصاد ایران را کسری بودجه و عدم همخوانی درآمدها و هزینه‌های آن می‌دانند، همواره لایحه بودجه‌های سنواتی پس از طی مراحل قانونی خود در کمیسیون‌ها و راهروهای مجلس، فربه‌تر شده است.

مهر: مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مصاحبه خود با یورونیوز تلویحاً به کم اثر بودن تحریم های پی در پی روسیه اشاره کرد و مدعی شد که آنها همانند سمی کند اما مطمئن هستند که کسری بودجه روسیه را افزایش می دهد و بخش های مهم صنعتی این کشور را فلج می کنند.

ایسنا: کسری بودجه روسیه ممکن است در سال ۲۰۲۳ به ۳ تا ۳/ ۳‌درصد تولید ناخالص داخلی برسد. به گزارش اکونومیک، آژانس رتبه‌‌‌بندی اعتباری روسیه (Expert RA) در پیش‌بینی اقتصاد کلان خود اعلام کرد که در سال ۲۰۲۳، روسیه ممکن است شاهد کسری بودجه حدود ۵/ ۴ تا ۵ تریلیون روبل (۷/ ۶۰ تا ۴/ ۶۷ میلیارد دلار) یا ۳ تا ۳/ ۳‌درصد تولید ناخالص داخلی حتی بدون شوک‌‌‌های جدید به دلیل نوسانات بیشتر در درآمدهای نفت و گاز روسیه باشد. در گزارش ذکر شده است، ما انتظار داریم که در سال ۲۰۲۳، روسیه کسری بودجه ۵/ ۴ تا ۵…

ایلنا: سیدمصطفی میرسلیم نوشت: رفع کسری بودجه با افزایش قیمت ارز یا کاهش ارزش پول ملی، نوعی دستبرد به پس اندازهای مردم و تضعیف قدرت خرید آن‌ها است.

سال ۱۴۰۱ رو به اتمام بوده و هنوز مشکلات و چالش‌های صنعت برق به قوت خود باقی مانده است. از سال‌های پایانی دهه ۸۰ که کسری بودجه به شکلی ریشه‌ای آغاز شد تا سال‌های میانی دهه ۹۰ که قرارداد‌های متوقف نیز به ابرچالش‌های این صنعت افزوده شد، تغییر مشخصی در راهبرد‌های وزارت نیرو برای رفع این مشکلات رخ نداد و این روند تا امروز که ابعاد مسائل به دلیل فضای پر نوسان اقتصاد کشور گسترده‌تر شده، همچنان ادامه دارد.

ایلنا: رئیس اسبق پژوهشکده پولی و بانکی اظهار کرد: دولت و مجلس برای حل مشکل کسری بودجه باید به توافق و تفاهم برسند و تجربه نشان می‌دهد که اگر هماهنگی بین دولت و مجلس وجود داشته باشد، امکان کاهش تورم با کنترل ناترازی‌‌‌های موجود از جمله ناترازی‌‌‌های بوجه وجود دارد و با کاهش تورم، ارزش ارزهای خارجی در برابر پول ملی هم کاهش پیدا می‌کند. احمد مجتهد درباره اظهارات رئیس کل بانک‌مرکزی مبنی بر اینکه در بازار قیمت دلار ۴۶‌هزار تومان نیست، در حالی که در حال حاضر هر دلار در بازار آزاد با این قیمت به فروش…

اگر به این موضوع اعتقاد داشته باشیم که پول جایی می‌رود که مداخلات کمتری در آن وجود دارد و جریان پول همیشه به سمتی هجوم می‌آورد که دست‌اندازهای کمتری آن‌جا وجود داشته باشد، در‌می‌یابیم که چرا شاهد خروج پول از بازار سرمایه هستیم. در حال حاضر قوانین و قواعد دست‌و‌پا‌گیر و غیرمنصفانه در بازار سرمایه از ورود بخش زیادی از پول‌های سرگردان به بازار سرمایه ممانعت می‌کند.

دنیای‌اقتصاد: در یادداشت پیشین به پایان دوره اول اتاق تهران در زمان پهلوی دوم اشاره شد و قانون انتخاباتی که تغییر کرد و با قانونی بسیار ساده و همه‌شمول برگزار شد؛ آنچه حقوقدانان حسن هر قانونی برمی‌شمارند. باز در یادداشت‌های قبل به نقش نیکپور و سوء‌شهرت او در زدوبند دولتی برای تصدی ریاست اتاق اشاره شد. در این دوره مخالفان تلاش کردند با تمام قوا او را از ریاست کنار بزنند. این کار با هدایت خرازی انجام می‌شد که در دور قبلی بیشترین آرا را کسب کرد؛ اما به شکلی عجیب نیکپور ریاست را در اختیار گرفت.

دنیای اقتصاد- گروه اقتصاد بین‌الملل: آژانس رتبه‌بندی فیچ پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی چین در ۲۰۲۳ را مورد بازبینی قرار داد؛ به‌طوری‌که آن را از ۱/ ۴درصد به ۵درصد افزایش داد. این بازبینی نشان‌دهنده شواهدی است مبنی بر اینکه مصرف و فعالیت اقتصادی در این کشور پس از دور شدن مقامات چین از سیاست کوویدصفر، سریع‌تر از آنچه در ابتدا پیش‌بینی شده بود درحال بهبود است.

اخیرا یکی از رجال اقتصادی- سیاسی در محفلی کارشناسی گفته‌اند: «من هشدار می‌دهم که اغراق در کسری بودجه به‌عنوان عامل اصلی تورم به‌نظر من یک اشتباه ژئوپلیتیک و یک دروغ سیاسی بزرگ است و کسانی که می‌خواهند دولت را زمین بزنند روی این موضوع تکیه می‌کنند، در‌حالی‌که مساله ما فساد و ناترازی بانک‌هاست.»

ایلنا: معاون رئیسی درباره مصوبه مولدسازی گفت: ما فکر می‌کنیم همه باید کمک کنند که این کارهای انقلابی انجام شود در غیر اینصورت با آن دیوان‌سالاری که ما داریم، گاهی اوقات جرأت اقدام از مدیران گرفته می‌شود. هیچ‌جای نگرانی بابت این مصوبه وجود ندارد.

دنياي‌اقتصاد- شيرين جمشيديان: جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ در کمیسیون تلفیق بودجه در حال بررسی است. در ۲۵ دی ماه رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه گفت که نرخ تورم پیش‌بینی شده در لایحه بودجه ۱۴۰۲، معادل ۴۰ درصد است. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان نرخ تورم را در سال آینده بیش از آنچه از سوی دولتمردان و سخنگوی کمیسیون تلفیق اعلام شده می‌دانند. «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگو با ۴ نماینده مجلس تورم‌زا بودن بودجه ۱۴۰۲ را بررسی کرد. اگر چه نظرات در این خصوص متفاوت است. برخی نمایندگان معتقدند در صورت اجرای لایحه بودجه…

همشهری آنلاین: دولت سیزدهم از آغاز فعالیت خود، کنترل تورم را به عنوان یکی از اولویتهای جدی خود مطرح و مورد پیگیری قرار داده است.

در منابع لایحه بودجه ۱۹۸۴میلیارد تومانی سال ۱۴۰۲، سهم درآمدهای مالیاتی ۴۲‌درصد است که از سهم منابع حاصل از صادرات نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی ۱۲‌درصد بیشتر است. اتکای اصلی منابع بودجه سال ۱۴۰۲ (۷۳درصد) به درآمدهای مالیاتی و منابع حاصل از صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی است.حتی در صورت تحقق کامل درآمدهای مالیاتی، در بخش درآمدها و هزینه‌های جاری، به میزان یک‌سوم هزینه‌ها و معادل ۱/ ۴۷۶‌هزار میلیارد تومان کسری برآورد شده است. کسری بودجه جاری از محل خالص منابع و مصارف برآوردشده دارایی‌های سرمایه‌ای،…

اقتصاد نیوز: نرخ سود در بازارهای مالی هفته پایانی دی ماه خبر از دو ثبات و یک صعود داشته است. مهم ترین ابزار در بده بستان های مالی سه بازا رمهم در هر هفته اوراق بدهی است که نرخ سود خریدآن ها در این هفته ها بالا رفته و حجم درآمد دولت از این مسیر را نیز ارتقا داده است.

شفقنا: رئیس سازمان برنامه و بودجه تأکید دارد که در سال آینده کسری بودجه و نرخ تورم بالای ۴۰ درصد را نخواهیم داشت.