ناترازی انرژی به وضعیتی اطلاق میشود که در آن تقاضا برای انرژی از عرضه آن پیشی میگیرد. این وضعیت میتواند به دلیل عوامل متعددی مانند کاهش تولید، نوسانات و افزایش فصلی مصرف، ظرفیت محدود تولید در ساعات اوج مصرف، زیرساختهای قدیمی، توزیع نابرابر منابع تولید، نگهداری و تعمیرات نیروگاهها، مدیریت نامناسب مصرف، ناکارآمدی سیستم توزیع و تغییرات غیرمنتظره در الگوهای مصرف ایجاد شود. ناترازی انرژی معمولا به قطعی برق، افزایش هزینهها و تاثیرات منفی بر اقتصاد و زندگی روزمره مردم منجر میشود.
شهرهای کشور حتی خنکترین مناطق کوهستانی در کوهپایههای دنا و رشتهکوه زاگرس تا گرمترین دشتها و سواحل ایران، روزها و شبهای ملتهبی را تجربه میکنند. چون اصطلاحا «تابستانهای ایران در گنبد هوای گرم قرار دارد.»
دنیای اقتصاد:
ایران گرفتار ابربحران ناترازی برق شده است. این ابربحران با به تعطیلی کشاندن صنایع و ایجاد اخلال در فرآیند تولید صنعتی شروع و با سرایت آن به بخش خانگی همچنان ادامه دارد. بررسی میدانی «دنیایاقتصاد» نشان میدهد که در بخش خانگی علاوه بر قطعی چندباره برق در طول روز، به دلیل کاهش ولتاژ برق، بسیاری از لوازم برقی دچار آسیب و نقص کارکرد شدهاند. همچنین امکان استفاده همزمان از بسیاری از لوازم برقی در منازل وجود ندارد. نوسان ولتاژ خارج از جدول اعلامی قطع برق به صنایع، همچنین آسیب قطعات دستگاههای تولیدی…
دنیای اقتصاد:
اقتصاددانان عوامل موثر بر تورم را به دو دسته عوامل ناشی از سمت عرضه یا تولید و عوامل ناشی از سمت تقاضا یا مصرف تقسیم میکنند. به نظر میرسد کمبود انرژی این روزها تبدیل به شوکی موثر در سمت عرضه اقتصاد کشور شده است که پس از شوک تحریمها میتواند بر نرخ تورم و کاهش رشد اقتصادی اثرگذار باشد. این شوک در تابستان خود را در قالب کمبود برق و در زمستان خود را در قالب کمبود گاز نمایان میکند.
دبیرکل انجمن کارفرمائی صنفی صنعت پالایش نفت گفت: بحران ناترازی انرژی و مصرف بیرویه سوخت در کشور مهمترین بحران صنایع پالایشی است که انجمن صنفی آمادگی دارد با همفکری نخبگان و حمایت از پالایشگاههای کوچک در مسیر حل این بحران گام بردارد. به گزارش «شانا» ناصر عاشوری افزود: ما در مساله ناترازی در گذشته راه را اشتباه رفتیم و اکنون توصیه ما این است که اصراری بر راه اشتباه نداشته باشیم. تولید داخلی در حالی زیر فشار قرارگرفته که هیچ کنترلی بر مصرف وجود ندارد و کاملا رها شده، همچنین عوامل و…
دنياي اقتصاد:
محسنیاژهای، رئیس قوهقضائیه در نشست مشترک با اعضای کمیسیون «آموزش و تحقیقات» مجلس بر لزوم اشتراک نظر مسوولان و دستگاههای ذیصلاح، در مورد مسائل و موضوعات کشور تاکید کرد. او همچنین در این نشست از اختلاف نظر درباره تغییر کاربری اراضی گلایه کرد و به آسیبشناسی مقوله «وقف»، «فرونشست زمین در اراضی کشاورزی و شهری» و «ناترازی انرژی» پرداخت. رئیس قوهقضائیه در بخش دیگری از سخنانش در این نشست از کمیسیون «آموزش و تحقیقات خواست تا در تعیین وزیر جدید آموزشوپرورش نقشآفرین باشند.
از بزرگترین چالشهای پیشروی دولت چهاردهم، موضوع ناترازی انرژی و بهخصوص ناترازی در صنعت برق خواهد بود. با وجود این، رفع ناترازی این صنعت، بهآسانی ممکن نخواهد شد؛ چراکه برای ایجاد تعادل بهینه بین تولید و مصرف و همچنین بین هزینهها و درآمد این صنعت، افزایش قیمت فروش بهعنوان یک راهکار دردسترس و آسان، نهتنها از پیامدهای سوء اقتصادی گسترده بر صنایع و عموم مردم برخوردار خواهد بود، بلکه تبعات سیاسی و اجتماعی این تصمیم نیز غیرقابل پیشبینی است. در چنین شرایطی ضرورت دارد تا دولت، اقدام به…
سليل صبيحان:
ایران یکی از بزرگترین مخازن انرژی در دنیا است، با این حال بخشهای مختلف مصرفی در کشور با مشکل کمبود انرژی مورد نیاز برای تولید روبهرو هستند. برخی از پژوهشگران با این استدلال که انرژی مصرفی در ایران نسبت به حجم تولید ناخالص داخلی بالاست، مشکل ناترازی را به میزان مصرف بالای انرژی، استهلاک و بهرهوری پایین مربوط میدانند. از طرفی، برخی دیگر مشکل ناترازی را در عدم استفاده صحیح از ظرفیتهای موجود برای تولید و انتقال انرژی اعلام میکنند. در واقعیت امر به نظر میرسد چرخههای نابسامان شکل گرفته در…
آمارهای رسمی، دردهای اقتصاد انرژی در ایران را بهخوبی نشان میدهند. برای نمونه در سهدهه گذشته، شاخص شدت انرژی در کشورهای پیشرفته روندی رو به کاهش داشته، اما در ایران این روند برعکس بوده و صعودی شده است. شدت مصرف انرژی در ایران ۹برابر ژاپن و نروژ، هفتبرابر کشورهای پیشرفته اروپایی، سهبرابر عربستانسعودی و چهار برابر ترکیه و متوسط جهان است. از دلایل عمده مشکلات مربوط به ناترازی برق که در سالهای اخیر به چالش جدی منجر شده است، عدمتوسعه نیروگاههای تولید برق متناسب با آهنگ رشد مصرف برق،…
احسان فرهادی /دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
ناترازی انرژی که به معنای عدمتعادل مزمن و نگرانکننده بین عرضه و تقاضای انرژی است، تاثیرات عمیق و مخربی بر بهرهوری و رشد اقتصادی یک کشور میگذارد؛ بهویژه کشوری نظیر ایران که دارای صنایع انرژیبر قابلتوجهی است. این ناترازی که خود را به شکل قطعیهای مکرر و بعضا طولانیمدت برق و محدودیتهای شدید و فزاینده در تامین گاز طبیعی برای صنایع نشان میدهد، زنجیرهای پیچیده و گسترده از مشکلات و چالشهای اقتصادی را به راه میاندازد که در نهایت به کاهش قابلتوجه و…
بخش انرژی ایران در یکی از عجیبترین شرایط ممکن به سر میبرد. در این مساله، دلایل متعددی همچون تحریم و اثرات آن، موانع تجارت خارجی و مبادلات مالی با جهان، عدمامکان بهروزآوری فناوری و تکنولوژی، فرسودگی زیرساختها و تجهیزات، کسری بودجه و ناتوانی دولت در سرمایهگذاری جدید، عدمدسترسی به سرمایه خارجی، اقتصاد دستوری و عدمورود بخش خصوصی و... باعث شده است تا تابستانها برق و زمستانها گاز با کمبود مواجه باشد؛ موضوعی که به نظر میرسد با وجود تحریم تا اطلاع ثانوی ادامه خواهد داشت. نکته…
دنیایاقتصاد:
ناصر بیکی، رئیس اتاق مرکزی، با اشاره به مشکلات تامین انرژی و محدودیتهای تحریمهای داخلی و خارجی، تحقق توسعه پایدار را ناممکن دانست و خواستار توجه به تامین نیاز انرژی تولیدکنندگان شد.
خدایار خاشع / دبیر کمیته شرکتهای سرمایهگذار در آزادراهها
یکی از خطیرترین مسائل کشور که آینده سرزمینی را دچار چالش جدی یا پایداری جامعه را تهدید میکند بحران ناترازی است. شرایط وخیم ناترازی انرژی، آب، خاک، محیطزیست و بودجه تهدید جدی آینده کشور است. در تابستان به علت کمبود برق و در زمستان به علت کمبود گاز صنایع را تعطیل میکنیم بنابراین باید بپذیریم که دچار ناپایداری جدی هستیم و طبعا این بحران ناترازی بدون جلب اعتماد، رضایت و همراهی جدی مردم از یکسو و تعامل با جهان برای رفع تحریمها و ارتباط همهجانبه از سوی دگر امکانپذیر نیست.
از نگاه من، اولین و مهمترین اولویتی که وزیر صمت باید برعهده بگیرد، این است که مساله قطعی برق در تابستانها و قطعی گاز در زمستانها را برای صنایع حل کند. در حال حاضر ناترازی برق مشکلات متعددی را برای بنگاههای صنعتی به وجود آورده و به ضرر و زیان گسترده در بخش تولید منجر شده است.
بحران انرژی در کشور به نقطهای رسیده است که دیگر باید در مورد میزان ناترازیها با شهامت و صداقت، واقعیتها را به مردم گفته و برای برونرفت از خاموشیها نیز باید از امروز برنامهریزی و اقدام کرد، چرا که این بحران همهگیر شده و عملا در اوج تابستان هر سال، شاهد خاموشیهای مستمر در بخش صنایع و خانگی شدهایم. بحران برق از زمانی آغاز شد که تثبیت قیمتها توسط مجلس هفتم به مردم هدیه داده شد و در نتیجه آن نیز صنعتی که روی پای خود ایستاده بود، به ورطه نابودی کشانده شد. البته تثبیت قیمتها…
دنیای اقتصاد-سارا اصغری:
صنایع سرب و روی در کشور به مسائل و مشکلاتی دچار شدهاند که عموم صنعتگران به آن مبتلا هستند؛ بنابراین فعالان این حوزه از دولت چهاردهم انتظار دارند این دولت درصدد مرتفع ساختن مسائل عمومی باشد که تولیدکنندگان را با چالش روبهرو کرده است که در این راستا میتوان به موضوع بازگشت ارز صادرکنندگان به دولت، ناترازی انرژی و قیمتگذاری دستوری اشاره کرد.
ایران در بحران ناترازی و کسری تامین برق، گاز، بنزین و گازوئیل به سر میبرد. معمولا اولین راهکاری که به ذهن مدیران ارشد و تصمیمسازان و تصمیمگیران خطور میکند این است که راهکار همه این معضلات صرفا در سرمایهگذاری و افزایش تولید است. اما در این تحلیل به وضوح اثبات میشود که تنها راه چاره افزایش تولید نیست بلکه با روشهای دیگری نیز میتوان بخش عمده این مسائل و معضلات را حل کرد. در این تحلیل بهصورت مجزا مساله کسری تامین هریک از حوزههای ذکر شده بررسی و راهکارهای عملیاتی پیشنهاد میشود:
دنیای اقتصاد-سیدسجاد موسوی:
صنعت آلومینیوم از اهمیت و کاربرد فراوانی در صنایعی مانند ساختمان، حمل ونقل هوایی، ریلی، کشتیسازی، خودروسازی و... برخوردار است و افزایش تقاضای جهانی آلومینیوم به واسطه جنگ اوکراین و روسیه منجر به رشد قیمت این فلز شده است. همچنین کارشناسان بر این باورند که با توجه به میزان آلودگی بسیار پایین فلز آلومینیوم در برابر انواع دیگر فلزات، در سالهای آتی برای انتقال انرژی از فلز آلومینیوم استفاده می شود و همین امر باعث افزایش عرضه و تقاضا در بازار جهانی آلومینیوم و افزایش تولید آلومینیوم در دنیا…
در حال حاضر موضوع قطعی برق یکی از معضلات اصلی صنعت تولید فولاد است. این موضوع در صنعت تولید فولاد اثر منفی و مستقیمی داشته و خسارت آن جبرانناپذیر است. مدیرعامل شرکت فولاد خرمدشت تاکستان با اعلام این مطلب در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» گفت: در صنعت تولید فولاد چند سالی است که دچار مشکل کمبود انرژی و ناترازی انرژی (برق و گاز) هستیم به این صورت که به مدت حدود ۳ ماه در فصل زمستان دچار مشکل کمبود گاز و به مدت حدود چهار ماه در فصل تابستان دچار مشکل کمبود برق هستیم.
دنیای اقتصاد-سارا اصغری:
صنعت یکی از حوزههایی است که طی سالهای گذشته بابت ناترازی انرژی دچار خسارتهای بسیاری شده است. در این میان صنعت فولاد یکی از صنایعی بهشمار میرود که طی دو، سه سال گذشته با مشکل تامین برق پایدار مواجه بوده و بابت اعلام محدودیتهای مصرف برق از سوی دولت، میزان تولید آن تحتتاثیر قرار گرفته و روند کاهشی به خود گرفته و دچار زیاندهی بالایی شده است. در شرایطی که کشور از ناترازی انرژی در رنج است، قانون مانعزدایی از توسعه صنعت برق، صنایع انرژیبر را مکلف کرده که…
دنیایاقتصاد:
در حال حاضر تقریبا در اکثر شهرکهای صنعتی مشکل تامین زیرساخت اعم از آب، برق و تصفیه فاضلاب وجود دارد. مساله دیگر آن است که دولت در هرزمانی که با کمبود منابع برق و گاز مواجه میشود، نسبت به قطع برق و گاز شهرکهای صنعتی اقدام میکند؛ با این نگاه که تمامی واحدهای مستقر در این شهرکها صنعتی هستند و مسکونی نیستند. مهدی بستانچی رئیس انجمن تولیدکنندگان سیستمهای تهویه مطبوع با بیان این مطالب افزود: این موارد در حالی انجام میشود که قطع برق و گاز صنایع طبق ماده ۲۵ قانون بهبود کسبوکار…
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران در پاسخ به مطلب روزنامه دنیای اقتصاد با عنوان «پاشنه آشیل اقتصاد ایران» که در تاریخ ۷ تیرماه و در خصوص ناترازی انرژی منتشر شد، جوابیهای به دفتر روزنامه ارسال کرده است.
دنیای اقتصاد:
بررسیها نشان میدهد در ششسال گذشته تقاضای برق در مقایسه با ظرفیت نصبشده و تولید برق، نرخ رشد به مراتب بالاتری داشته است. پیشبینیها حاکی از این است که امسال به دلیل کمبود شدید برق، بخش صنعت کشور با تعطیلیهای گسترده و ضرر و زیان ناشی از قطعی برق روبهرو خواهد بود و به احتمال زیاد تعطیلی صنایع به دو روز در هفته افزایش خواهد یافت. به این ترتیب با احتساب تعطیلات آخر هفته و تعطیلات رسمی در فاصله ۹۰روزه تابستان، بسیاری از بنگاهها بین ۲۷ تا ۴۰روز به دلیل قطعی برق تعطیل خواهند بود.…
مدیریت و بهینهسازی مصرف انرژی طی دو دهه اخیر یکی از وجوه تمرکز و تاکیدات تمامی مقامات ارشد کشوری در همه سطوح بوده است. منظور از بهینهسازی مصرف انرژی، انتخاب الگوها و اتخاذ و بهکارگیری روشها و سیاستهایی در مصرف درست انرژی است که از نظر اقتصاد ملی مطلوب باشد و استمرار وجود و دوام انرژی و ادامه حیات و حرکت در این حوزه را تضمین کند.
به گزارش «شانا» رئیس پارک فناوری و نوآوری نفت و گاز، محمداسماعیل کفایتی گفت: روزانه حدود ۷میلیون بشکه معادل نفتخام انرژی در کشور مصرف میشود که با بهینهسازی مصرف، میتوانیم سالانه حدود ۳۰۰میلیون بشکه نفت صرفهجویی کنیم. وی بیان کرد: بخشی از صرفهجویی در مصرف انرژی به مسائل فرهنگی و اجتماعی برمیگردد و نهادهای فرهنگی باید روی این موضوع کار کنند و با ایجاد ممیزیهایی، به صرفهجویی انرژی کمککنند.
دنیای اقتصاد:
مجلس دوازدهم در اولین ماه فعالیت خود دو جلسه را به بررسی ناترازی در صنعت برق و وضعیت تولید بنزین و گازوئیل اختصاص داد. اگرچه ناترازی موضوع امروز و دیروز نیست، اما هنوز اقدام جدی برای حل آن از سوی دستگاههای اجرایی صورت نگرفته و دولت تکالیفی را که بر اساس قانون برای حل این ناترازی بر عهده داشته، بهطور کامل اجرایی نکرده است. بر همین اساس شاهد قطع برق صنایع و چاههای کشاورزان هستیم که همین موضوع انتقاد نمایندگان را به دنبال داشت. مصطفی نخعی، عضو کمیسیون انرژی در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» تاکید…
دنیایاقتصاد:
شانزدهمین جلسه کمیسیون انرژی و محیطزیست اتاق تهران بهمنظور تبادلنظر و همفکری درباره ناترازی برق و همچنین تدوین بسته سیاستی با حضور نمایندگان بخشخصوصی برگزار شد.
دنیای اقتصاد:
آمارها نشان میدهد شدت مصرف انرژی در ایران بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی است. برای مقابله با این مشکل و کاهش هدررفت انرژی، دولت در سال ۱۳۹۶ بازار بهینهسازی انرژی و محیطزیست را ایجاد کرد. این بازار قرار بود با استفاده از تعرفه بخشی زمان مصرف انرژی، به بهینهسازی مصرف برق و ارائه خدمات اقتصادیتر به مردم کمک کند. اما پس از گذشت بیش از ۶سال، این بازار همچنان راکد مانده و گواهی صرفهجویی انرژی را صادر نکرده است. کارشناسان دلایل متعددی همچون نبود انگیزه اقتصادی کافی برای…
دنیای اقتصاد-زینب طاری:
این روزها موضوع ناترازی انرژی با گرمتر شدن هوا بار دیگر سر زبانها افتاده و دو گروه نیروگاهداران و صنایع انرژیبر یکی برای بهتر شدن وضعیت اقتصادی و دیگری برای جلوگیری از عدمالنفعهای چندهزار میلیاردی به واسطه قطع برق، علاوه بر نامهنگاریها، در رسانهها نیز درخواستهایشان را با مسوولان وزارت نیرو و سایر نهادهای دولتی مطرح میکنند؛ در این میان نیروگاههای کوچک مقیاس هم که ۵ ساله اول و دوم فعالیتشان شرایط اقتصادی متفاوتی برای آنها ایجاد میکند، خواستار اصلاح وضعیت…
معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری با اشاره به اینکه در سالهای گذشته بیشترین تمرکز بر استفاده از یکسوخت در سبد انرژی کشور بود، گفت: این تصمیم اشتباه بود زیرا در شرایط اوج مصرف با چالش روبهرو میشویم. به گزارش «شانا»، وحیدرضا زیدیفرد اظهار کرد: بد مصرف کردن، سبب ناترازی انرژی در کشور شدهاست. وی ادامه داد: ناترازی انرژی از سالها پیش مطرحشده و وزارت نفت در افزایش تولید بهویژه انرژی گاز تلاش جدی داشتهاست.