امکان ۸۰درصدی احداث نیروگاه خورشیدی در ایران؛ فولادسازان در ایجاد نیروگاه پیشقدم هستند
اقبال نیروگاههای خورشیدی بین فولادیها؟
در چنین شرایطی است که شرکتهای فولادسازی پیشگام شدهاند تا به سمت احداث نیروگاههای برق پیش بروند و سهم حوزه فولاد در احداث نیروگاه هماکنون به ۱۲۴۸۳ مگاوات رسیده است که در این راستا میتوان مدعی شد که صنعت فولاد در میان سایر صنایع جزو پیشگامانی بهشمار میرود که اقدام به احداث نیروگاه کردهاند. لازم به یادآوری است جهان به سمت انرژیهای خورشیدی پیش میرود و حتی در این راستا اعلام شده که تا سال۲۰۳۰ میلادی، خورشید به یکی از مهمترین منابع انرژی برای تولید برق در دنیا تبدیل میشود. در این میان باید دید که فولادسازان به سمت ایجاد کدام نیروگاههای برق پیش میروند؟
درباره احداث نیروگاههای برق در کشور مجید محمودی کارشناس فولاد در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» عنوان کرد: در کشور احداث نیروگاههای خورشیدی چندان مورد استقبال قرار نگرفته است و بیشتر واحدهای فولادسازی به سمت نیروگاههای سیکل ترکیبی پیش رفتهاند. محمودی در ادامه با توضیح نیروگاههای سیکل ترکیبی اظهار کرد: در نیروگاههای سیکل ترکیبی، ترکیب یک واحد گازی و یک واحد بخار سبب تولید برق میشود، از اینرو با عنوان ترکیبی از آنها یاد میشود.
راندمان نیروگاههای سیکل ترکیبی
وی در ادامه با اشاره به راندمان نیروگاههای سیکل ترکیبی بیان کرد: اگر راندمان یک نیروگاه گازی ۳۰درصد باشد، راندمان یک واحد سیکل ترکیبی به بالای ۶۵درصد میرسد، بنابراین احداث واحد سیکل ترکیبی بسیار بهصرفهتر از نیروگاههای گازی خواهد بود. این کارشناس فولاد در ادامه با برشمردن تفاوت واحد گازی با واحد بخار بیان کرد: تفاوت این دو واحد عمدتا در توربین آنهاست، توربین واحد گازی با گاز و توربین واحد بخار، با بخار است؛ البته سوخت این دو واحد با یکدیگر متفاوت هستند، در واحد گازی از گاز، زغال سنگ و گازوئیل و انواع سوختهای فسیلی استفاده میشود. در ایران به دلیل وفور گاز در نیروگاهها از گاز که سوختی پاک به شمار میرود، استفاده میشود و در فصل زمستان و به دلیل بالا رفتن مصرف گاز بخش خانگی، کارخانهها مجبور میشوند که از مازوت استفاده کنند که همراه با آلودگی است.
مزایا و معایب نیروگاههای خورشیدی
محمودی در پاسخ به این پرسش که چرا نیروگاههای خورشیدی در ایران در بین فولادسازان مورد استقبال قرار نگرفته است، گفت: مدت زمان ساخت نیروگاههای خورشیدی طولانیتر از ساخت دیگر نیروگاههاست؛ از سوی دیگر، این نیروگاهها نیاز به محوطه بسیار بزرگی دارند. همچنین هزینه اولیه سرمایهگذاری احداث آنها بیشتر از سایر نیروگاههاست. با وجود این شرکت فولاد مبارکه اقدام به تاسیس یک نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۶۰۰ مگاواتی کرده است که در کشور نظیر ندارد.
وی در ادامه با اشاره به هزینه سرمایهگذاری اولیه نیروگاههای خورشیدی عنوان کرد: نیروگاه خورشیدی در وهله نخست و برای ساخت سه برابر نیروگاه ترکیبی نیاز به سرمایهگذاری دارد، البته باید یادآور شد که با توجه به این موضوع که چین پنلهای خورشیدی بسیار گستردهای را وارد بازار کرده است، قیمت پنلهای خورشیدی کاهش چشمگیری پیدا کردهاند و سرمایهگذاری برای نیروگاههای خورشیدی به ۱.۲ تا ۱.۴ برابر نیروگاههای سیکل ترکیبی رسیده است. البته در ایران نیز این پنلهای خورشیدی ساخته میشود و امکان ساخت آنها در کشور وجود دارد، اما میزان تولید آنها چندان قابلتوجه نیست. البته در زمینه هزینه نیز باید به این موضوع توجه داشت که پس از ساخت نیروگاههای خورشیدی، دیگر نیروگاه خورشیدی نیازی به سوخت ندارد، از این رو دیگر هزینه سوخت نیز نخواهد داشت. این کارشناس فولاد در ادامه خاطرنشان کرد: در ایران احداث نیروگاههای خورشیدی چندان جا نیفتاده است و واحدهای فولادسازی در برخی استانهای مرکزی ایران، همچون شرکتهای گلگهر، چادرملو و فولاد مبارکه اقدام به ساخت نیروگاههای سیکل ترکیبی کردهاند که عمده تجهیزات آنها را نیز «شرکت مپنا» مهیا میکند، این در حالی است که بخشی از تجهیزات نیروگاههای خورشیدی را باید وارد کرد.
محمودی در ادامه با اشاره به این موضوع که البته یکی از محاسن نیروگاههای خورشیدی به تدریج وارد شدن آنها در مدار تولید است، گفت: امکان دارد که ۱۰۰ مگاوات یک نیروگاه خورشیدی امسال وارد مدار و ۱۰۰ مگاوات دیگر آن سال آینده وارد مدار شود؛ به عبارتی، این نیروگاهها این امکان را دارند که به محض تکمیل یک بخش آن وارد مدار شوند و بهصورت پلهای کل نیروگاه را وارد مدار کرد؛ بنابراین باوجود چنین شرایطی، برای نیروگاه خورشیدی میتوان هزینه سرمایهگذاری اولیه را بهصورت پلهای وارد کرد و نیازی به سرمایهگذاری یکجا ندارد.
وی در ادامه یادآور شد: در ایران نیروگاههای خورشیدی با ظرفیت پایین ۱۰ تا ۳۰ مگاوات وجود دارد که واحدهای بسیار کوچکی بهشمار میروند و برای نخستینبار است که شرکتی همچون فولاد مبارکه قصد دارد نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۶۰۰ مگاوات در نزدیک اصفهان احداث کند. به غیر از فولاد مبارکه، سایر شرکتهای فولادسازی عمدتا واحد سیکل ترکیبی احداث کردهاند.
این کارشناس فولاد همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا امکان احداث نیروگاه خورشیدی در ایران وجود دارد، گفت: با توجه به مناطق کویری و خشک و روزهای آفتابی در ایران، امکان احداث نیروگاههای خورشیدی در کشور ما بالاست. برخی کشورها از جمله مراکش، مصر و امارات با توجه به روزهای آفتابی در این کشورها اقدام به ساخت نیروگاههای خورشیدی کردهاند. ایران نیز تا حدود ۸۰درصد امکان و ظرفیت این موضوع را دارد که نیروگاه خورشیدی بسازد، اما تاکنون سهم ناچیزی را به خود اختصاص داده است و کماکان واحدهای صنعتی تمایل دارند که نیروگاههای سیکل ترکیبی احداث کنند.