۲۷ آذر ماه ۱۳۲۶ ابراهیم حکیمی جای قوامالسلطنه را گرفت و نخستوزیر شد. زندگی سیاسی حکیمی با نمایندگی در اولین دوره مجلس شورای ملی آغاز شده بود. در دومین دوره مجلس شورای ملی نیز حکیمی نماینده مردم آذربایجان شد. در اولین دولت بعد از فتح تهران، به ریاست مستوفیالممالک، وزیر مالیه شد، اما چند ماه بیش در این سمت نبود. در دولت دوم محمدولیخان سپهدار، وزیر علوم و اوقاف و فواید عامه و در دولت صمصامالسلطنه، وزیر مالیه بود که از سمت اخیر استعفا کرد. در دولتهای کوتاهمدت قبل از کودتای سوم اسفند، نظیر…
۱۷ آذر ۱۳۲۱، ۱۵ ماه پس از اشغال نظامی ایران بهدست متفقین، شورشی بزرگ موسوم به بلوای نان در تهران رخ داد. گروهی از مردم به مجلس شورای ملی ریختند و تنی چند از نمایندگان را به باد کتک گرفتند. گروهی دیگر به خانه نخستوزیر وقت قوامالسلطنه حمله بردند و آنجا را غارت و تخریب کردند.قوامالسلطنه روزنامههای پایتخت را بست و قرار شد سپهبد احمد امیراحمدی شورش مردم یا به قول خودش «غائله» را خاموش کند.
۱۳ آذر ۱۲۹۷، وثوقالدوله که احمد شاه کنارهگیریاش را از ریاست وزرا نپذیرفته بود به مخالفان خود اخطار کرد که اگر بازهم با برنامههایش مخالفت کنند، آنها را تنبیه خواهد کرد. وثوقالدوله اولینبار در سال ۱۲۹۵ ه..ش که کشور را بیثباتی فرا گرفته بود از طرف احمدشاه قاجار مامور تشکیل کابینه شد، در این زمان بین کشورهای انگلیس و آلمان در جنوب ایران بر سر منافع استعماری جنگ در گرفت که منجر به پیروزی انگلیسیها شد و بهخاطر آن مردم زیادی کشته و مجروح شدند. به دستور وثوقالدوله در این زمان دوره چهارم مجلس…
دکتر مصدق روز ۲۶ آبان ۱۳۲۵ نامهای به قوامالسلطنه نخستوزیر وقت مینویسد و طی آن از وضعیت کشور و بهویژه مجلس ابراز نگرانی میکند. نامه او به شرح زیر است:
۳۰ آبان سال ۱۳۰۰ه. ش مجلس شورای ملی، لایحه دولت مبنی بر واگذاری امتیاز اکتشاف و استخراج نفت شمال ایران به شرکت نفتی آمریکایی «استاندارد اویل» را تصویب کرد که این مصوبه با اعتراض شدید دولت انگلستان رو به رو شد.
ایسنا:
ملک سلمان، پادشاه عربستان در مراسم افتتاحیه دور جدید مجلس شورای عربستان ادعاهای بیاساسی علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد. به گزارش العربیه، ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان در مراسم افتتاحیه دور جدید مجلس شورای عربستان مدعی شد که ایران به دنبال ایجاد هرجومرج و تخریب در کشورهای منطقه است.
روز نهم آبان ۱۳۰۴ با تصویب ماده واحدهای در مجلس شورای ملی ایران، رسما انحلال سلسله قاجار اعلام شد. این ماده واحده از طرف سیدمحمد تدین، نایب رئیس مجلس شورای ملی که از هواداران رضاخان بود، به مجلس ارائه شده بود. ۱۰ روز پس از خلع احمدشاه از سلطنت، سفیر انگلستان نزد رضاخان رفت و طی یادداشتی از سوی دولت انگلستان حکومت وی را به رسمیت شناخت. فردای همان روز نیز سفیر شوروی نزد رضاخان رفت و به رسمیت شناختن حکومت او را توسط دولت متبوعش اعلام کرد.
۲۹ مهر ۱۳۳۳ مجلس شورای ملی قرارداد نفت با کنسرسیوم را تصویب کرد. این قرارداد محصول کودتای ۲۸ مرداد بود که بین دولت ایران و کنسرسیومی از شرکتهای نفتی بینالمللی برای بهرهبرداری از منابع نفتی ایران بسته شد.
ایسنا:
رضا امیر یاراحمدی، مجسمهساز مشهور پیکرهای فردوسی و مولوی شامگاه ۲۵ مهر بر اثر ایست قلبی درگذشت. یاراحمدی سال ۱۳۳۸ در بروجرد به دنیا آمد و بعد از گذراندن تحصیلات مقدماتی در هنرستان هنرهای زیبا (تهران) ادامه تحصیلاتش را در دانشکده هنرهای تزئینی گذراند.
محمد فرخی یزدی، نویسنده، مدیر روزنامه «توفان» و نماینده مجلس شورای ملی ۲۵ مهرماه ۱۳۱۸ در زندان قصر به شهادت رسید. او یکی از مشهورترین روزنامهنگاران مبارز عصر مشروطه و دوران پهلوی اول است. روزنامه «توفان» در دوران انتشار بیش از پانزده مرتبه توقیف و باز منتشر شده است. گاه نیز به سبب زندانی شدن فرخی، انتشار روزنامه دچار وقفه میشد. در مواقعی که روزنامه توفان توقیف میشد، فرخی با در دست داشتن مجوز و امتیاز سایر روزنامهها همچون پیکار، قیام، طلیعه، آیینه افکار و ستاره شرق، مقالات و اشعار خود را…
۲۴ مهر ماه ۱۳۳۱ دکتر محمد مصدق با حضور در مجلس شورای ملی موضوع قطع روابط ایران با انگلستان را اعلام کرد. نخستوزیر وقت ایران تاکید کرد که قطع رابطه با این دولت مداخلهگر تاثیری در روابط و علائق مردم دو کشور نخواهد داشت.
۱۷ مهر ۱۲۸۵ نخستین جلسه از نخستین دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد. مجلس اول تا دوم تیر ۱۲۸۷ به کار خود ادامه داد تا اینکه به فرمان محمدعلیشاه از سوی قوای قزاق به فرماندهی لیاخوف روسی به توپ بسته شد.
خبر آنلاین:
۹ اردیبهشت ۱۳۵۵ در جلسه علنی مجلس شورای ملی یکی از نمایندگان در نطق پیش از دستور خود با نقل یک خبر تاسف بار از مسئولین قضایی و انتظامی می خواهد به آن رسیدگی کنند.
در ۹ سپتامبر ۱۹۰۶ (۱۷ شهریور ۱۲۸۵) قانون جدید انتخابات به تصویب رسید. حداقل سن رایدهندگان ۲۵ سال تعیین شد و حق رای محدودی بر حسب وابستگی طبقاتی و شغلی به مردان اعطا شد. تعداد نمایندگان مجلس ۱۵۶ نفر معین شد اما تا ۲۰۰ نفر قابل افزایش بود. شش دسته از رایدهندگان به این صورت مشخص شدند: شاهزادگان و اعضای ایل قاجار، علما و طلاب، اعیان و اشراف، مالکان و فلاحان، تاجران و اصناف.
خبر آنلاین:
صورتجلسه روز ۲۷ آبان ۱۳۴۴ مجلس شورای ملی حکایت از آن دارد که یکی از نمایندگان به حضور یک هنرپیشه هالیوودی برای تهیه فیلمی در باره مواد مخدر اعتراض می کند.
سرتیپ حسین آزموده، دادستان ارتش، یازدهم مهرماه ۱۳۳۲ برای مجازات دکتر محمد مصدق کیفرخواست صادر کرد و دو روز بعد اعلامیه مربوط به آن در روزنامههای تهران منتشر شد. در بخشی از این کیفرخواست آمده بود: «متهم ضمن معرفی و تعیین هویت خود در شروع بازجویی به تاریخ بیستوششم شهریور ۱۳۳۲، درمورد شغلش میگوید: «نخستوزیر»، که این اعلام خود معرف روح عصیان و طغیان و عدم اعتنای او به اصول قانوناساسی و سازمان قوای عالیه کشور است. با توجه به اینکه در زمانی نخستوزیری خود را اعلام مینماید که به چشم خود دیده…
یکی از نمایندگان مجلس شورای ملی روز سهشنبه ۲ مرداد ماه ۱۳۰۷ شمسی به سایر نمایندگان توضیح میدهد: «در زمان حکومت کریمخانزند، اصفهان یک سال زراعتش نشد حاکم اصفهان شکایت اهالى را به کریمخان رساند حکم صادر شد که از گندمهاى دولتى به مردم بدهند و سند عندالقدره بگیرند. گندم را قسمت کرد چه در اصفهان و چه در شیراز هر چه گندم داشتند بین مردم تقسیم کردند هر بلوک سربلوکى داشت، هر ده، کدخدایی داشت گندم را دادند و سند گرفتند. امسال گذشت. مردم زراعت کردند و زندگانى کردند. سال دیگر هم نشد مردم خیلى به…
مردم تهران ۴ مهرماه ۱۳۰۴ در اعتراض به کمبود نان و ارزاق عمومی در برابر مجلس شورای ملی تجمع کردند که با برخورد نیروهای نظامی روبهرو شدند. این تجمع تعدادی کشته و زخمی بهدنبال داشت. از اواخر تابستان ۱۳۰۴، به علت کمبود گندم و آرد، میزان دریافت آرد نانواییهای تهران از سهمیه تعیینشده کمتر و تهیه نان در شهر با سختی روبهرو شد.
قانوناساسی مشروطه ایران، صراحتی درباره عدم مشارکت زنان نداشت، اما با توجه به فضای فرهنگی حاکم بر جامعه و موقعیت زن در جامعه ایرانی، بهصورت طبیعی مشارکت زنان و حق رای آنان در جریان مشروطه و دهههای بعد مطرح نشد. بعدها این جمله در قانوناساسی که مجلس شورای ملی نماینده «قاطبه اهالی مملکت» ایران است، چنین تعبیر شد که زنان نیز میتوانند حق رای داشته باشند، گرچه همان طور که خواهیم دید، مخالفان بر این باور بودند که این تعبیر اشاره به آن است که نماینده هر شهری در واقع نماینده تمام ملت است. هرچه بود،…
نخستین انتخابات مجلس شورای ملی که در ۲۵ شهریور ۱۲۸۵ برگزار شد، نخستین انتخابات در تاریخ ایران است و در نتیجه آن نمایندگان دوره نخست مجلس شورای ملی انتخاب شدند. در این انتخابات علاوه بر کاستیهای نظری قانون انتخابات و نواقص اجرای رایگیری، کارشکنیهای مخالفان نهضت مشروطه نیز که مخالف برگزاری انتخابات بودند، از چالشهای اصلی بهشمار میرفتند.
شکلگیری بانک ملی آرزوی مشروطه خواهان بود. پس از پایان جنگ جهانی اول و خروج اشغالگران از ایران، سرانجام قانون تاسیس بانک ملی ایران در جلسه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۰۶ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. اساسنامه بانک نیز در ۱۴ تیر سال ۱۳۰۷ مورد تصویب کمیسیون مالیه مجلس قرار گرفت و در روز سهشنبه۲۰ شهریور ۱۳۰۷ بانک ملی ایران در تهران رسما کار خود را آغاز کرد.
نشریه نسیم شمال در روز ۱۹ شهریورماه ۱۲۸۶ برای نخستینبار منتشر شد. این نشریه که محتوایی ادبی و فکاهی داشت در رشت منتشر میشد و تحت تاثیر فضای زمانه در پی انتقال مفاهیم عصر روشنگری بود. در این زمان تنها یک سال از امضای فرمان مشروطه میگذشت و حدود ۹ ماه باقی بود تا با روی کار آمدن محمدعلیشاه مجلس شورای ملی به توپ بسته شود و دور جدیدی از استبداد در ایران آغاز شود. «سید اشرفالدین گیلانی» مندرجات نسیم شمال را که غالبا اشعار فکاهی و انتقادی بود، خود مینگاشت و اشعار دیگران را در آن چاپ نمیکرد.