سیاست خارجی

انتخاب نهمین رئیس‌جمهور ایران رویداد مهمی در فضای سیاسی ایران و موقعیت مغتنمی برای ارائه پیشنهاد راهکارهای سیاستی برای برون‌رفت از بحران‌های کنونی کشور است. تاریخ معاصر ایران در طول بیش از یک قرن گذشته درس‌آموخته‌های مهمی دارد که می‌تواند چراغ راه‌حل مشکلات امروز باشد. برای عملی کردن آموخته‌ها باید آنها را با شرایط و مقتضیات روز سازگار کرد. در این فرآیند باید تعدیل‌های لازم را مدنظر قرار داد تا سیاست‌ها درشرایط کنونی بتوانند موثرتر باشند. هدف این مقاله ترسیم یک چارچوب اصولی برای تدوین…

دنیای‌اقتصاد: فیلیپ لافت ۲۳ ژوئیه در یادداشتی منتشره در پایگاه کتابخانه مجلس عوام بریتانیا به تحلیل چشم‌انداز سیاست خارجی دولت جدید ایران پرداخته است. این تحلیل به نتایج انتخابات می‌پردازد و بررسی می‌کند که ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان چه تاثیری می‌تواند بر توافق هسته‌ای و سیاست خارجی ایران داشته باشد.

مسعود پزشکیان در شرایطی در ایران به عنوان رئیس جمهور نهم برای تشکیل دولت چهاردهم به قدرت رسیده که سیاست خارجی کشور در وضعیت پر از ابهام به سر می‌برد. از یکسو، نظم امنیتی- سیاسی در منطقه بعد از ۷ اکتبر و عملیات طوفان‌الاقصی و همچنین عملیات وعده صادق ایران علیه رژیم صهیونیستی به سرعت در حال تحول و دگرگونی است و آینده نامعین همراه با عدم‌قطعیت‌های زیادی پیش روی منطقه است و از سوی دیگر، سیاست همسایگی که در دولت سیزدهم به خوبی پیش رفت، می‌تواند فرصت‌های جدیدی پیش روی سیاست خارجی کشور قرار دهد. در…

دنیای اقتصاد-سعیده سادات فهری: عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای در سیزدهم تیر ماه ۱۴۰۲، از نگاه برخی تحلیلگران و دست‌‌‌اندرکاران یک نقطه عطف در سیاست خارجی کشور به شمار می‌رود و برخی نیز با احتیاط به این رخداد می‌‌‌نگرند. تقریبا دو هفته پیش، یک سال از عضویت ایران در این سازمان سپری شد اما همچنان‌که گروه دوم معتقد بودند ایران نتوانسته تا به امروز عایدی و منافع خاصی از عضویت در شانگهای کسب کند. شاید بیشترین تاثیر این عضویت برای ایران نوعی پیام به غرب باشد که توانسته در اردوگاه شرق جایگاه خود را بیش از گذشته تثبیت…

با پیروزی دکتر مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر، ایران در آستانه دوره‌ای تازه از فرصت‌ها و توسعه قرار گرفته است. برنامه‌های کلیدی پزشکیان، از جمله بهبود روابط خارجی، رفع فیلترینگ و رفع تحریم‌ها، می‌تواند تغییرات عمده‌ای در چشم‌انداز اقتصادی و فناوری اطلاعات کشور به همراه داشته باشد. این تغییرات نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کنند، بلکه روح تازه‌ای را به اکوسیستم استارت‌آپی و کارآفرینی ایران دمیده و زمینه‌های جدیدی برای رشد و پیشرفت فراهم می‌سازند.

دنیای اقتصاد: روزنامه «دنیای‌اقتصاد» از امروز سلسله پرونده‌هایی درباره موضوعات مختلف در زمینه سیاست خارجی دولت چهاردهم منتشر می‌کند. در این پرونده‌ها جایگاه و موقعیت فعلی ایران در حوزه‌های خاص مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و برپایه آن پیشنهادهایی برای بهینه‌تر شدن وضعیت ارائه می‌شود. اولین گزارش مرتبط با سیاست منطقه‌ای ایران است.

دنیای‌اقتصاد: نیویورک‌تایمز در جدیدترین مطلب خود در خصوص انتخابات ریاست جمهوری ایران و تاثیر آن بر سیاست خارجی نوشت، مقامات و کارشناسان فعلی و سابق می‌‌گویند که با انتخاب مسعود پزشکیان، نامزد اصلاح‌‌طلبان به عنوان رئیس‌جمهور، ایران ممکن است شاهد نرم شدن سیاست خارجی سنتی خود و حتی فرصتی برای گشایش دیپلماتیک جدید باشد. پزشکیان، متخصص قلب، نماینده مجلس و وزیر سابق بهداشت، تجربه مستقیم کمی در سیاست خارجی دارد. اما او متعهد شده است که نخبه‌‌ترین و متبحرترین دیپلمات‌‌های ایران را برای اجرای برنامه‌‌های خارجی‌‌اش…

بااعلام پیروزی مسعود پزشکیان، پرونده چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بسته شد.پزشکیان در انتخابات روز جمعه ۱۵تیرماه با کسب ۱۶میلیون و ۳۸۴هزار و ۴۰۳رای، به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایران انتخاب شد.او طی برگزاری دومرحله انتخابات ریاست‌جمهوری توانست دررقابت با ۵رقیب دیگر خود که همگی ازجریان اصولگرا بودند، پیروز رقابت‌های انتخاباتی شود . رقیب اصلی او سعید جلیلی نیز که به مرحله دوم انتخابات راه یافته بود باکسب ۱۳میلیون و ۵۳۸ هزار و ۱۷۹ رای ، صندلی ریاست جمهوری را به او واگذار کرد. انتخابات…

رای به مسعود پزشکیان را باید رای به تغییر روندهای موجود و مستقر تعبیر کرد نه تداوم و ادامه راه گذشته؛ «تغییر» یک مطالبه عمومی از دولت چهاردهم است که کاندیدای پیروز از روزی که بر مسند تکیه زند اخلاقا آن را به جامعه بدهکار است. به دلایل متعددی تغییر در سیاست خارجی نسبت به سیاست داخلی ضروری‌‌‌تر می‌‌‌نماید. روند رفت و برگشتی یا پاندولی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در نقاط عطف تغییر دولت‌ها از تهاجمی به تنش‌زدایی و بالعکس در طی چهاردهه اخیر نیز نشان می‌دهد که توقع در تغییر سیاست خارجی با روی…

دنیای‌اقتصاد: دو نامزد راه یافته به دور دوم ریاست جمهوری ایران، سعید جلیلی و مسعود پزشکیان، دیدگاه‌‌‌های متفاوتی را برای آینده کشور به رای‌‌‌دهندگان ارائه می‌دهند. با این حال، کارشناسان می‌‌‌گویند که این احتمال وجود دارد که دیدگاه‌‌‌های متفاوت آنها منجر به تغییر قابل‌توجهی در سیاست خارجی ایران نشود.

«ما به اندازه‌ای که در تامین امنیت در منطقه نقش داریم، در حوزه اقتصاد نقش‌آفرینی‌نکرده‌ایم.» این نظر مرحوم ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فقید ایران درباره هدف از پیوستن به سازمان همکاری شانگهای بوده است. جمله‌ای که به روشنی نشان می‌دهد ایران همزمان دو چشم‌انداز کلی را در پیوستن به شانگهای پیگیری می‌کند؛ امنیت و اقتصاد. ایران به‌عنوان کشوری که حدود ۲دهه تحت شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی قرار داشته، در چند سال اخیر اما وضعیت سخت‌تری را تجربه کرده است. ناامیدی از برجام و ناکارآمدی دولت‌ها در عرصه…

انتخابات ریاست‌جمهوری پس از دور اول به دو گزینه محدود شده است. مردم در غالب نظرسنجی‌ها اقتصاد را دغدغه اصلی خود عنوان می‌کنند. بنابراین یکی از اصلی‌ترین معیارها برای تشخیص گزینه مناسب برای نشستن بر کرسی ریاست جمهوری نگاه نامزدهای راه‌یافته به دور دوم به اقتصاد است.

محور اصلی سیاست خارجی دولت چهاردهم را به‌گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر، تعامل‌گرایی شکل خواهد داد. ایران در دوران موجود امنیت‌سازی در حوزه بین‌المللی و سیاست منطقه‌ای نیازمند بهینه‌سازی قدرت برای بقا و اثربخشی در محیط منطقه‌ای خواهد بود. نقش‌یابی ایران در محیط منطقه‌ای بدون توجه به ضرورت‌های سیاست بین‌الملل حاصل نمی‌شود. هر دولتی در ایران بدون توجه به گرایش سیاسی و الگوی کنش اجتماعی ‌باید اهداف سیاست خارجی کشور را براساس اصول عزت، حکمت و مصلحت پیگیری کند. چنین رویکردی را باید مبانی اساسی امنیت و سیاست…

در این مقاله قصد دارم به نشانه‌هایی از بحرانی که در حال به وجود آمدن و نشانه‌های آن آرام‌آرام درحال نمایان شدن است، اشاره کرده و دلایل خود را در این خصوص عنوان کنم.

دنیای‌اقتصاد: درآستانه انتخابات ریاست‌جمهوری، «دنیای‌اقتصاد» درپرونده ویژه‌ای به بررسی دو اردوگاه اصلاح‌طلبان و اصولگرایان پرداخته است. گفت‌وگو با مشاور اقتصادی مسعود پزشکیان و گزارشی اختصاصی درباره شورای اجماع اصولگرایان بخشی از این پرونده است. همچنین دراین پرونده کوروش احمدی به بررسی سیاست خارجی نامزدها پرداخته است و رحمن قهرمان‌پور نیز دریادداشتی داغ نشدن مناظره پنجم را مانع دو قطبی شدن کامل انتخابات وعدم قطعیت درباره نفر دوم مرحله اول انتخابات دانسته است.

دنیای اقتصاد: در فاصله یک هفته تا چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری، لزوم توجه ویژه دولت چهاردهم به مساله سیاست خارجی اهمیت زیادی دارد. عملکرد دولت آتی در سیاست خارجی مستقیما بر سطح سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی، فروش نفت، ارتباط با شرکا، بهبود گردشگری و جلوگیری از فرار سرمایه از کشور اثر خواهد گذاشت. با توجه به این نکته، مهم‌ترین راه افزایش سرمایه‌گذاری در کشور دسترسی به سرمایه خارجی است. بدون شک در فقدان یک سیاست خارجی سازنده، رویای رشد اقتصادی سریع و پایدار ناممکن خواهد بود.

دنیای اقتصاد: کمتر از یک هفته دیگر چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار می‌شود؛ در روزهای اخیر کاندیداهای ریاست جمهوری هم در مناظره‌‌‌‌ها و هم میزگردهای انتخاباتی تاحدودی رویکرد خود را در قبال مسائل مهم اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و سیاست خارجی بیان کردند. روزنامه «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگو با ابراهیم متقی، استاد دانشگاه تهران به بررسی مواضع و دیدگاه کاندیداها در حوزه سیاست خارجی پرداخت. متقی تاکید کرد که محورهای اصلی سیاست خارجی اکثر کاندیداهای ریاست جمهوری مبتنی بر عملگرایی و توجه به نقطه تعادلی در…

اقتصاد و جامعه ایران روزهای حساسی را پشت سر می‌گذارد. دولت چهاردهم برای عبور از تنگناهای موجود در اقتصاد باید راهبردهای دقیق و کارآمدی را پیش گیرد. آنچه در قدم اول اهمیت دارد، بازسازی رابطه میان دولت و ذی‌نفعان اقتصاد و پس‌ از آن احیای اعتماد عمومی است. در پس این اقدام می‌توان به سمت اجرای سیاست‌های اصلاحی پیش رفت. در غیر این صورت دور باطلی شکل می‌گیرد که به‌غیراز هدررفت منابع و استهلاک هرچه بیشتر اقتصاد ملی، حاصل دیگری نخواهد داشت.

کشوری فرضی را در نظر بگیرید که به دلیل بیش از یک‌دهه سیاست خارجی تهاجمی و سیاست داخلی ناکارآمد، مسیرهای تجارت خارجی‌اش مسدود شده، نقل و انتقالات مالی‌اش قفل شده، تکنولوژی‌اش به‌‌‌روزرسانی نشده، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌‌‌هایش صورت نگرفته، تخصیص منابع موجودش با فساد فراگیر منحرف شده، رشدش متوقف شده، به دلیل فشار بیش از حد بر انواع مختلف موجودی‌اش در اغلب زمینه‌‌‌ها با ناترازی مواجه شده و همه اینها در نهایت موجب شده است که ساکنانش با خطر فقر فراگیر دست به گریبان باشند.

دنیای اقتصاد-گروه خبر: با برگزاری باقی‌مانده میزگردهای سیاست خارجی شبکه سوم سیما، محمد‌باقر قالیباف، مسعود پزشکیان و سید‌امیر‌حسین قاضی‌زاده نیز از نقشه راه دیپلماسی دولت آینده خود رونمایی کردند. این سه کاندیدا همچون مصطفی پورمحمدی، علیرضا زاکانی و سعید جلیلی بر اهمیت سیاست خارجی در حل مشکلات داخلی تاکید و البته تفاوت‌های مهم و ظریفی نیز در تحقق روش و چگونگی تحقق منافع ملی ارائه کردند.

دنیای اقتصاد: اهمیت و جایگاه سیاست خارجی به‌عنوان ادامه سیاست داخلی و یکی از مهم‌ترین حوزه‌های کنشگری و نقش‌آفرینی در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی باعث شده است توجه و حساسیت همزمان از سوی مردم و نامزدهای چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری به آن جلب شود. چه به واسطه نقش مستقیمی که سیاست خارجی در زندگی روزمره مردم ایفا می‌کند و چه به واسطه مسائل و چالش‌های مبتلا به سیاست خارجی ایران که بدون حل و فصل آن و داشتن برنامه منسجم و عملیاتی، شعارها و وعده‌های نامزدها احتمالا با دشواری‌هایی مواجه خواهد شد. از این رهگذر،…

دنیای اقتصاد: وب‌سایت امواج‌مدیا در مطلبی به بررسی رقابت نامزدهای انتخاباتی در ایران و گزینه‌‌‌های احتمالی آنها برای دستگاه سیاست خارجی پرداخت و نوشت پزشکیان، تنها اصلاح طلب در رقابت‌‌‌ها، ممکن است نامزدی باشد که به احتمال زیاد از بهبود روابط با کشورهای غربی حمایت کند.

برای اینکه یک کشور مسیر دیپلماسی خود را تعیین کند، قبل از هر چیزی به این توجه می‌کند که چه طرح و برنامه و توانمندی دارد. هر دولتی برای خود یکسری اهداف دارد و طبیعتاً آن اهداف را با توجه به شرایط کشور و ملاحظات حزبی و طرفداران رئیس‌جمهور در طول تبلیغات انتخاباتی تعیین می‌کند. برای رسیدن به این اهداف، همیشه ابزارهایی لازم است که دسترسی به آنها جزو مواردی است که تعیین‌کننده مسیر دیپلماسی یک کشور است. باید در نظر داشت که سیاست خارجی و دیپلماسی همیشه در یک محیط پویا اتفاق می‌افتد. دولت‌ها اساساً در…

دنیای اقتصاد-کامران کرمی: با گذشت ۱۲۰ ساعت از تایید صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری ایران و آغاز تبلیغات انتخاباتی، سیاست خارجی را می‌توان غایب بزرگ این کارزار به حساب آورد. عرصه‌ای که امروزه مسائل و معضلات قابل‌توجهی را پیش روی تصمیم‌گیرندگان قرار داده و بازتاب‌های قابل‌توجهی در عرصه سیاست داخلی و در سفره مردم از خود بروز داده، بدون آنکه ایده، طرح و نقشه راه روشن و منسجمی برای آن از سوی نامزدها مطرح شود.

دنیای‌اقتصاد: چند روزی است که تبلیغات انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری در ایران آغاز شده است و با وجودی که ۶نامزد درباره برنامه‌‌های خود در حوزه‌‌های اقتصادی و اجتماعی اظهارنظرهای بسیاری کرده‌‌اند اما تا به امروز سیاست خارجی از نگاه آنها مغفول مانده است؛ موضوعی که نسبت مستقیم با اقتصاد و بهبود معیشت مردم دارد و بدون حل مشکلات در این حوزه به‌ویژه با توجه به فشارهای تحریمی بر کشورمان، نمی‌توان اقتصاد را به سمت بهبود و شکوفایی پیش برد. اما دلیل کمرنگ بودن بحث‌‌های مرتبط با دیپلماسی در سه روز…

دنیای اقتصاد: پل پیلار در مطلبی برای اندیشکده کوئینسی به چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز انعقاد توافق امنیتی بین عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا پرداخت و نوشت: محمد بن‌سلمان یک حاکم اقتدارگراست که هیچ‌گونه حسن همراهی ایدئولوژیک با دموکراسی غربی احساس نمی‌‌‌کند. اگرچه به لحاظ فکری ممکن است با دولت‌‌‌های خارجی در مورد نحوه حکمرانی اشتراک نظر داشته باشد اما در عمل همراه با سایر رژیم‌های اقتدارگراست.

تسنیم: نماینده ادوار مجلس پس از ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری گفت:‌ اگر کسی گفت مشکلات کشور یک شبه قابل حل است و از روش‌های سنتی بخواهد مشکلات را حل کند، این اشتباه محض است.

ایسنا: سرپرست وزارت امور خارجه گفت: سیاست خارجی نظام بر اساس یک عقلانیت راهبردی ترسیم و تدوین شده و وزارت خارجه بر اساس آن چارچوبی که ترسیم شده و چارچوب کلی آن باید در شورای عالی امنیت ملی و توسط رهبر انقلاب تایید نهایی بشود، عمل می‌‌‌کند. علی باقری در حاشیه مراسم ترحیم شهید امیرعبداللهیان در جمع خبرنگاران افزود: چارچوب‌‌‌ها و جهت‌‌‌گیری‌‌‌ها مشخص است و با تغییر افراد دچار تحول و تغییر نخواهد شد. باقری ادامه داد: هنر و توانایی و هوشمندی و تجربه و بازیگردانی و بازی‌‌‌سازی افراد در میدان…

دنیای اقتصاد: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه دولت ابراهیم رئیسی که در سانحه سقوط بالگرد در روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ماه به همراه رئیس دولت سیزدهم به شهادت رسیدند، در زمره دیپلمات‏‌هایی به شمار می‌رود که عملکرد درون سازمانی وی توانسته بود دو طیف نیروهای بوروکراتیک و حرفه‏‌ای داخل سازمان را گرد هم آورد و تعادلی را هم در میان نیروهای این سازمان و هم پیشبرد مسائل مرتبط با سیاست خارجی ایجاد کند.